حضرت آیت‌الله العظمی بیات زنجانی در دیدار دست‌اندرکاران همایش «تحریر الوسیله» اظهار داشت:حضرت امام مشی فقهی سید اصفهانی را مشی فقهی جامع تلقی کرده بودند، لذا پس از تحشیه بر «وسیله النجاه»، اقدام به تألیف تحریر الوسیله کردند. کتاب تحریر الوسیله هم اگرچه اسماً کتاب فتوایی است ولی من یک تعبیری دارم که تحریر برزخ بین کتاب استدلالی و کتاب صرفاً فتوایی است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، ایشان همچنین درباره مشترکات تحریر الوسیله، با دیگر کتب فقهی گفت: همه این کتاب‌ها کتاب فتوایی هستند. یعنی فتوای صاحب جواهر در نجاة العباد آمده و یا فتوای سید یزدی در عروه یا ذخیره آمده و فتوای سید اصفهانی هم در وسیله آمده است. از این نظر فتوای امام در تحریر الوسیله آمده است. وجه اشتراک دیگر در ساختار این کتاب‌ها است که به عناوین متعدد و هر عنوان به فصول و در هر فصلی هم مطالب مسئله، مسئله آمده است و همه این کتاب‌ها وظیفه مکلّفین و مقلدین را بیان می‌کنند.
آیت‌الله بیات زنجانی در ادامه به تفاوت تحریر الوسیله با دیگر کتب فتوایی پرداخته و اظهار داشت: جامعیتی در تحریر وجود دارد که در هیچ کدام از کتاب‌های مشابه وجود ندارد. معنای جامعیت عبارت از آنچه مورد نیاز است در این کتاب آمده است. آنچه در جواهر وجود دارد در تحریر هم آمده است.
ایشان افزود: ویژگی دیگر تحریر الوسیله این است که عناوین و مسائلی در آن آمده که در هیچ رساله عملی دیگر نیامده بود. امام در مسائل مستحدثه مسائلی را برای اولین بار در فقه مطرح نموده است. وجه تمایز دیگر تحریر در این است که گرچه «عروه» و «وسیله» در خمیرمایه فکری امام تأثیر داشته‌اند، ولی بیشتر در عروه مسائل دقیق و خوبی مطرح شده که ذهنی و به درد مدرسه می‌خورد؛ ولی باید گفت تحریر رساله عملیه است نه رساله ذهنیه.
آیت الله العظمی بیات زنجانی در پیان اظهار داشت: ویژگی بارز دیگر تحریر این است که کتابی منسجم می‌باشد یعنی از اول تا آخر آن به هم مرتبط و مجموعه‌ای مکمل یکدیگر هستند. تفاوت دیگر تحریر با کتاب‌های فقهی مشابه آن در این است که وقتی مورد بررسی قرار می‌گیرد، انسان می‌بیند که امام دنبال طرح یک نظام سیاسی بوده‌اند. کتابی است که نگاهش به فقه به عنوان نگاه نظام اجرایی و سیاسی است نه این‌که تنها مسائل و شئون فردی را بیان کرده باشد.و نشان‌دهنده این است که امام فقه را به شکل فقه اجتماعی می‌دیده است.
