آنتالیا یکی از 81 استان و از مناطق مهم و توریستی کشور ترکیه است که به عنوان مرکز گردشگری و تفریحی این کشور محسوب می‌گردد.
انواع هتل ها، پارک، سواحل زیبا و مراکز خرید تنها گوشه ای از امکانات و جذابیت های این منطقه است . محور اصلی اقتصاد آنتالیا و عمده درآمد مردمان آن بر روی صنعت توریست می چرخد اما آن ها در کشاورزی و دامپروری هم بسیار قدرتمند هستند.
آنتالیا از سال 2000 میلادی تا به امروز با سرمایه گذاری در صنعت گردشگری توانسته به موفقیت های چشم گیری دست یابد. جذب سالانه بیش از 10 میلیون گردشگر خارجی که حدود 30 درصد از کل گردشگران خارجی ترکیه را شامل می شود گواه این موفقیت است.
این استان دارای حدود 2 میلیون نفر جمعیت، 20 هزار کیلومتر مربع مساحت و 657 کیلومتر ساحل است که شمال آن را رشته کوه ها توروس احاطه و آب و هوایی مشابه مازندران را متصور می کند.
جاذبه های این استان نیز بی شباهت به استان سرسبز مازندران نیست و حتی می توان جاذبه های گردشگری و توریستی مازندران را بیشتر از آن عنوان کرد.
اما بر اساس آمار مسئولان گردشگری استان، سهم مازندران از گردشگری خارجی در خوشبینانه ترین حالت سالانه 300 هزار نفر است و درآمدی که رقم دندان گیری برای آن مشخص نیست.
این موضوع مارا به این سوال وا میدارد که چرا صنعت گردشگری در استان مازندران در طول چند دهه اجرای برنامه های متنوع و طرح های گوناگون نتوانسته موفق عمل کند ؟ چرا مازندران به مانند همتای ترکی خود هیچ گاه نتوانست از ظرفیت های بی بدیلش بهره مند شود.
بیش از 300 کیلومتر خط ساحلی بزرگترین دریاچه جهان ، 550 کیلومتر از بکرترین رشته کوههای فلات ایران ، جنگل های چهار میلیون ساله هیرکانی که دیگر نظیر آن در دنیا وجود ندارد ، آبشارها و چشمه های بی شمار و دشتی سرسبز در امتداد افق چیزی است که جز در مازندران در هیچ کجای دیگر مشابهی ندارد.
استانی با حدود یک میلیون و 700 هزار هکتار جنگل و مرتع ، 57 پارک و تفرجگاه جنگلی با مساحت بیش از 17هزار هکتار در حوزه منابع طبیعی و همچنین 750 واحد رسمی ماند هتل ، متل ، مهمانپذیر و 90 هزار واحد تاسیسات غیر رسمی از جمله زائرسرا ، اقامتگاه های دولتی ، مدارس ، ویلای استیجاری و ...
جدا از تعاریف گوناگون که از مسافر و گردشگر در ایران می شود ، مازندران سالانه پذیرای حدود 20 میلیون مسافر است، آماری که بزرگی رقمش را فقط می توان با بزرگی حجم زباله های این استان برابر دانست و رهاورد آن تنها اندک مخارج گذران زندگی مردم را می دهد.
مسافرانی که در آمارهای رسمی، گردشگر قلمداد می شوند و اکثر آنان مهمانانی از پایتخت کشور هستند، مهمانانی که این استان را صرفا استراحتگاه پایان هفته خود می دانند و یا به رسم دید و بازدید از خانواده و دوست و آشنا چند روزی را در مازندران می گذرانند.
تعداد مسافران این استان کم نیست اما به همان دلایل ذکر شده و هزینه بالای خدمات ارائه شده و در نهایت افزایش هزینه سفر که منجر به عدم خرید توسط گردشگران می شود و عدم وجود زیرساخت های لازم و کافی، سهم این استان نیز تقریبا از بخش گردشگری هیچ است.
گواه این سخن درآمد سالانه بیش از 12 میلیارد دلاری انتالیا از محل توریسم خارجی است ، در حالی که درآمد مازندران از همین منبع حدود 150میلیون دلار است که در همین آمار هم شک و تردید های بسیاری وجود دارد .
علاوه بر این نگاه 'استراحتگاهی' به مازندران به خصوص برای پایتخت نشینان و دیگر استان ها ، مانع تبدیل شدن مازندران به قطبی برای 'صنعت گردشگری ' و 'نه استراحتگاه پایان هفته' شده است .
همچنین به اعتقاد کارشناسان این حوزه، یکی از دلایلی که استان مازندران به رغم پتانسیل بالا نتوانسته شرایط درآمدزایی و ابعاد اقتصادی توسعه صنعت گردشگری را دنبال کند، استفاده از امکانات بدون پرداخت هزینه ها است و مسافران از شرایط خیلی معمولی همانند چادرخوابی استفاده می کنند.
از سوی دیگر ویلاسازی هم طی 2 دهه اخیر که ماحصل فرار آخرهفته های شهرنشینان اطراف و بویژه اهالی پایتخت بوده و آسیبی جدی به بافت سنتی و بکر روستاها وارد کرد را می توان ضربه ای به گردشگری منطقه دانست.
به جای پرداختن به ساخت و سازهای انبوه و بی استفاده در ارتفاعات و نقاط بویژه روستایی می توان به پرورش ظرفیت های بوم گردی و افزایش هتل ها به صورت سنتی و یا مدرن روی آورد تا علاوه بر حفظ بافت فیزیکی کهن استان ، به تعداد بیشتری از افراد خدمات ارایه شده و در عین حال درآمدزایی و اشتغالزایی را در صنعت گردشگری به دنبال آورد ، امری که در کشورهای گردشگرپذیر چون ترکیه به آن پرداخته شده است.
ویلاسازی بلایی برای مازندران است، ویلاهایی که همچون سکوهای بتنی سرمایه ملی ، بیشتر زمان سال را خاک می خورند و دستاوردی جز بی قواره کردن شکل روستاهای مازندران تاکنون برای این استان نداشتند .
با وجود فریادهای بلند رسانه ها تا کنون هیچ اقدامی برای جلوگیری از ویلاسازی ها در این استان نشده و اکنون ارتفاع آنان سعی دارد گوی سبقت را از قله دماوند بگیرد و زخمی عمیق بر تن سبز سبزترین خاک ایران به جای بگذارد .
اما از طرفی نمی توان گله ای کرد زیرا در خالی بودن جای هتل های با کیفت و استاندارد و سرمایه گذاری برای گردشگری ، باید جولان ویلا ها را به تماشا نشست .
**لزوم تحول در سیاست های کلان اقتصادی و ویژگی های محصول
عضو هیات علمی دانشگاه مازندران معتقد است: در رویکردها و سیاست های کلان اقتصادی 2 کشور و ویژگی های محصول ارائه شده تفاوت وجود دارد و از سوی دیگر مسائلی که در بازار نقش دارند نیز باید مورد توجه قرار گیرند.
محمود حسن پور افزود: دولت ترکیه در سالهای اخیر به توسعه اقتصادی و اقتصاد باز توجه داشته و تلاش هایی نیز که برای پیوستن به اتحادیه اروپا دارد و قوانینی که برای جذب سرمایه گذار درنظر گرفته نشان می دهد عزم جدی برای این امر دارد و در مسیر رشد حرکت کرده است.
مترجم کتاب 'برنامه ریزی و توسعه گردشگری با رویکرد بازاریابی و برنامه ریزی راهبردی' تصریح کرد: این دو مقصد از ویژگی مشترکی چون دسترسی به سواحل برخوردارند اما باید دید با توجه به این ویژگی مشترک قرار است چه محصولی ارائه دهند، آفتاب، شن های ساحلی، آزادی در سواحل و دریا امتیازات سواحل است که ما در اغلب آنها دچار مشکل هستیم.
حسن پور گفت : آلودگی های زیست محیطی دریا ، ساحل و شن های آلوده ما از جمله مشکلات است، از سوی دیگر مساله بازار نیز مطرح است.
وی ادامه داد: آنتالیا و ترکیه به عنوان یک کشور غربی و یا کشوری که در مرز اروپا و آسیا قرار گرفته بسیار متفاوت تر از کشوری چون ایران است که اغلب همسایه هایش گزینه های زیادی در اطراف دارند و بنابراین برای ما محصولات رقابتی ایجاد نمی کند.
به اعتقاد کارشناس گردشگری حتی کشورهای همسایه در استفاده از سواحل مشابه مازندران شرایط مناسب تری از نظر زیست محیطی و برنامه ریزی اقتصادی دارند که این مساله نیز اثرات خود را دارد، بنابراین برای رقابت پذیری مازندران با استانی چون آنتالیا باید سیاست های کلان اقتصادی، ویژگی های محصول ارائه شده و شرایط بازار تغییر کند.
**مدیریت پراکنده و طرح های سلیقه ای پاشنه آشیل گردشگری مازندران
علاوه براین استان مازندران از قاعده عدم تعادل بین تعداد گردشگران ورودی و خروجی که گریبانگیر صنعت گردشکری ایران است، مستثنی نیست .
بسیاری از کارشناسان بخش گردشگری عواملی چون هزینه بالای گردشگری در ایران و همچنین فقدان یک متولی برای ایجاد هماهنگی در بخش های مختلف و همچنین پایین بودن سطح امنیت روانی را عاملی برای فقدان توسعه گردشگری در مازندران می دانند .
اما مهمترین عاملی که بسیاری از کارشناسان و حتی مسئولان بر آن اتفاق نظر دارند ، مدیریت های سلیقه ای و جای خالی طرح بلند مدت و یکپارچه است که با تغییر مدیران تغییر نکند و دارای نگاهی صنعتی و پایدار به گردشگری داشته باشند .
در این خصوص نیز امیر حسین زاده استاد دانشگاه و کارشناس گردشگری می گوید: مدیریت های سلیقه ای در چند دهه گذشته و تغییر برنامه ها و طرح ها با تغییر مدیران ماننده پاشنه آشیلی شده که هر چند سال به پیکر گردشگری مازندران آسیب می زند .
وی در گفت وگو با ایرنا اظهار کرد : متولیان مدیریت گردشگری هر یک برنامه های متفاوت و دستورالعمل های مورد خوشایند خود را طرح و اجرا می کنند و هیچ یکصدایی در میان نهادهای دخیل در گردشگری به گوش نمی رسد .
استاد دانشگاه افزود : گردشگری در مازندران و کشور تنها یک اسم است و به آن به عنوان یک صنعت برای توسعه اقتصادی ، اشتغال زایی و همچنین جذب سرمایه خارجی توجه نمی شود .
او ماه عسل این موضوع را سردرگمی یک گردش گر خارجی در بدو ورود به مازندران دانست و ادامه داد : هیچ بسته گردشگری برای گردشگر وجود ندارد در حالی که در منطقه ای مانند آنتالیا بسته های گردشگری متنوع برای سلایق مختلف ارائه می شود .
** جای خالی امنیت روانی در مازندران گردی
حسین زاده گفت : بسیاری از کارشناسان گردشگری امنیت روانی را در کنار ظرفیت گردشگری یک محیط ، مهم ترین عامل در جذب گردشگر می دانند .
کارشناس گردشگری اظهار کرد: البته نباید امنیت روانی مورد نظر گردشگری را با امنیت اجتماعی و سیاسی یک جامعه اشتباه گرفت.
او افزود : منظور از امنیت روانی خدمات ارائه شده مانند، هتل های استاندارد، نیروی انسانی آموزش دیده و حرفه ای،خطوط هوایی و ریلی و جاده ای ایمن و سریع، امکانات تفریحی گسترده و متنوع و همچنین جدید، یکپارچگی تورها که از سردرگمی گردشگر جلوگیری می کند و مهم تر از آن هماهنگی میان متولیان حوزه گردشگری است.
این مدرس رشته گردشگری ادامه داد : به رغم اقدامات مثبت و خوبی که در چند سال اخیر در حوزه حمل نقل انجام شده اما ضعف هایی در خطوط ریلی و هوایی و ایمنی جاده‌ها وجود دارد که متاسفانه هنوز تا رسیدن به وضعیت مطلوب راه بسیار است.
** کیفیت خدمات؛ تعیین کننده مقصد
یکی از افرادی نیز که برای ثبت نام خانواده سه نفره خود در یکی از تورهای آسیایی مراجعه کرده بود، از جمله علت های ترجیح تور خارجی به داخلی را کیفیت در سفر های خارجی نسبت به داخلی عنوان کرد .
علی نائیجی افزود : تاکنون به بیش از 20 کشور دنیا در تمامی قاره ها با خانواده خود سفر کرده است که در مقایسه با سفرهای داخلی باعث شده سفر خارجی را ترجیح دهد.
وی با اشاره به کیفیت بالاتر هتل های بسیاری از کشورهای خارجی گفت : برخی از هتل های 3 ستاره این کشورها در ترازی برابر با هتل های 5 ستاره کشور ما است که مازندران از آن هم بی بهره است.
وی نحوه مهمانپذیری و نوع خدمات ارائه شده را نیز رضایت بخش تر برشمرد و افزود: امکانات تفریحی و ورزشی مانند سونا، استخر و غیره در مراکز اقامتی آنها به صورت یک پکیج ارائه می شود که در ایران هزینه منفک هریک از اینها سنگین تر می شود.
نائیجی خدمات حمل و نقل کشورهای گردشگر پذیر را به صورت هدفمند و با مدیریت گردشگری برنامه ریزی شده توصیف کرد و گفت: در طراحی و مبلمان شهری این کشورها هم، گردشگر و جلب نظر و توجه و رضایت او مدنظر قرار گرفته است.
این گردشگر با بیان اینکه فقط 2 بار در ایران سفر کرده، افزود: هر دفعه هزینه سفر برای من و خانواده ام 2 برابر یک سفر خارجی با خدمات بسیار پایین تر بوده است.
** فقدان استفاده از روش های علمی و تجربه شده در گردشگری مازندران
زینب آقا داداشی کارشناس جهان گردی گفت : بسیاری از فعالان کسب و کار گردشگری در استان مازندران و یا کل کشور به صورت سنتی و دیمی کار می کنند و از روش های علمی و نظام مند بی بهره هستند، که در نتیجه منجر به بالا رفتن هزینه ها می شود و این مساله در قیمت های تمام شده آنان اثر داشته و افزایش قیمت ها را به دنبال دارد که نهایتا موجب می شود بخشی از بازار از دست برود و در برخی موارد شاهدیم گردشگر با مقایسه قیمت ها، کشور دیگری را برای مقصد گردشگری ترجیح می دهد.
وی با بیان اینکه کسب و کارها باید با دانش روز خود را ارتقا دهند و از ابزارهایی که می توانند در کاهش هزینه ها به آنها کمک کنند بهره ببرند، گفت: به عنوان مثال در حوزه دیجیتال و فناوری اطلاعات در بخش گردشگری بسیار ضعیف هستیم .
آقا داداشی ادامه داد : حتی از ابتدایی ترین امکانات کسب و کار از جمله بازاریابی های دیجیتال آگاهی وجود ندارد، در حالیکه مجهز شدن به این حوزه می تواند کاهش هزینه ها در بخش نیروی انسانی و تبلیغات را به دنبال داشته باشد .
دانشجوی دکتری جهان گردی تبلیغات را ضعف بزرگ گردشگری مازندران دانست و افزود : درحال حاضر سرانه تبلیغات ما در بخش دولتی در خصوص هر گردشگر زیر 2 دلار است در حالیکه این عدد در عرف بین الملل باید 12 دلار باشد، از سوی دیگر با بحث ارائه تسهیلات برای توسعه زیرساخت های گردشگری مواجهیم که این مساله نیز لزوم طرح قوانین و مقررات مربوط به کاهش تصدی گری و کوچک شدن بدنه دولت را حتمی می کند که این کاهش تصدی گری می تواند بودجه های حمایتی و تشویقی را به بخش خصوصی هدایت کند.
**سنگین تر شدن کفه ترازوی سفر در ایران
گردشگری در ایران به علت های مختلف از نظر بسیاری از گردشگران بسیار گرانتر از کشورهای بویژه همسایه است، با مقایسه قیمت تورهای برخی از این کشورها با تورهای داخلی می توان به گردشگران حق داد که برای اندوخته خود به منظور سفر بهترین برنامه ریزی را داشته باشند.
کیفیت خدمات، قیمت های مناسب حمل و نقل، ارائه خدمات سفر در قالب یک بسته و به طور کلی نظم و ترتیبی که قالب صنعت گردشگری در کشورهای مقصد سفر ایرانیان دیده می شود در مقایسه با نقص های داخلی می تواند علت شفافی برای گزینش سفر برون مرزی نسبت به سفرهای داخلی باشد.
اشتیاق گردشگران ایرانی به تور و سفرهای خارجی در حالی است که ایران خود با بهره مندی از آثار فراوان تاریخی و طبیعی و گردشگری ظرفیت بسیاری در این صنعت دارد اما عدم شناخت جاذبه ها در کنار عوامل اقتصادی و ذهنیت و البته واقعیت منفی موجود در مورد هزینه ها و به صرفه تر بودن سفر خارجی در بسیاری موارد باعث می شود پس از کنار هم چیدن هزینه رفت و برگشت، اقامت در هتل و دیگر خدمات، مسافران خانوادگی از خیر سفر در ایران بگذرند و در همان قدم نخست مسافرت حتی یک تور خارجی را برگزینند.
آنچه مسلم است اگر برای گردشگری کشور از جمله نقاط پرظرفیتی چون مازندران تمهیداتی اساسی اندیشیده نشود در دورانی که تمامی جهان به سمت و سوی رونق این صنعت پیش می تازد ایران همچنان در این عرصه درجا خواهد زد و از بهره های آن بی بهره خواهد ماند.
خبرنگار : رضاغلامی ** انتشار دهنده : محسن حسن نیا
7335/1899
انتهای پیام انواع هتل ها، پارک، سواحل زیبا و مراکز خرید تنها گوشه ای از امکانات و جذابیت های این منطقه است . محور اصلی اقتصاد آنتالیا و عمده درآمد مردمان آن بر روی صنعت توریست می چرخد اما آن ها در کشاورزی و دامپروری هم بسیار قدرتمند هستند.
آنتالیا از سال 2000 میلادی تا به امروز با سرمایه گذاری در صنعت گردشگری توانسته به موفقیت های چشم گیری دست یابد. جذب سالانه بیش از 10 میلیون گردشگر خارجی که حدود 30 درصد از کل گردشگران خارجی ترکیه را شامل می شود گواه این موفقیت است.
این استان دارای حدود 2 میلیون نفر جمعیت، 20 هزار کیلومتر مربع مساحت و 657 کیلومتر ساحل است که شمال آن را رشته کوه ها توروس احاطه و آب و هوایی مشابه مازندران را متصور می کند.
جاذبه های این استان نیز بی شباهت به استان سرسبز مازندران نیست و حتی می توان جاذبه های گردشگری و توریستی مازندران را بیشتر از آن عنوان کرد.
اما بر اساس آمار مسئولان گردشگری استان، سهم مازندران از گردشگری خارجی در خوشبینانه ترین حالت سالانه 300 هزار نفر است و درآمدی که رقم دندان گیری برای آن مشخص نیست.
این موضوع مارا به این سوال وا میدارد که چرا صنعت گردشگری در استان مازندران در طول چند دهه اجرای برنامه های متنوع و طرح های گوناگون نتوانسته موفق عمل کند ؟ چرا مازندران به مانند همتای ترکی خود هیچ گاه نتوانست از ظرفیت های بی بدیلش بهره مند شود.
بیش از 300 کیلومتر خط ساحلی بزرگترین دریاچه جهان ، 550 کیلومتر از بکرترین رشته کوههای فلات ایران ، جنگل های چهار میلیون ساله هیرکانی که دیگر نظیر آن در دنیا وجود ندارد ، آبشارها و چشمه های بی شمار و دشتی سرسبز در امتداد افق چیزی است که جز در مازندران در هیچ کجای دیگر مشابهی ندارد.
استانی با حدود یک میلیون و 700 هزار هکتار جنگل و مرتع ، 57 پارک و تفرجگاه جنگلی با مساحت بیش از 17هزار هکتار در حوزه منابع طبیعی و همچنین 750 واحد رسمی ماند هتل ، متل ، مهمانپذیر و 90 هزار واحد تاسیسات غیر رسمی از جمله زائرسرا ، اقامتگاه های دولتی ، مدارس ، ویلای استیجاری و ...
جدا از تعاریف گوناگون که از مسافر و گردشگر در ایران می شود ، مازندران سالانه پذیرای حدود 20 میلیون مسافر است، آماری که بزرگی رقمش را فقط می توان با بزرگی حجم زباله های این استان برابر دانست و رهاورد آن تنها اندک مخارج گذران زندگی مردم را می دهد.
مسافرانی که در آمارهای رسمی، گردشگر قلمداد می شوند و اکثر آنان مهمانانی از پایتخت کشور هستند، مهمانانی که این استان را صرفا استراحتگاه پایان هفته خود می دانند و یا به رسم دید و بازدید از خانواده و دوست و آشنا چند روزی را در مازندران می گذرانند.
تعداد مسافران این استان کم نیست اما به همان دلایل ذکر شده و هزینه بالای خدمات ارائه شده و در نهایت افزایش هزینه سفر که منجر به عدم خرید توسط گردشگران می شود و عدم وجود زیرساخت های لازم و کافی، سهم این استان نیز تقریبا از بخش گردشگری هیچ است.
گواه این سخن درآمد سالانه بیش از 12 میلیارد دلاری انتالیا از محل توریسم خارجی است ، در حالی که درآمد مازندران از همین منبع حدود 150میلیون دلار است که در همین آمار هم شک و تردید های بسیاری وجود دارد .
علاوه بر این نگاه 'استراحتگاهی' به مازندران به خصوص برای پایتخت نشینان و دیگر استان ها ، مانع تبدیل شدن مازندران به قطبی برای 'صنعت گردشگری ' و 'نه استراحتگاه پایان هفته' شده است .
همچنین به اعتقاد کارشناسان این حوزه، یکی از دلایلی که استان مازندران به رغم پتانسیل بالا نتوانسته شرایط درآمدزایی و ابعاد اقتصادی توسعه صنعت گردشگری را دنبال کند، استفاده از امکانات بدون پرداخت هزینه ها است و مسافران از شرایط خیلی معمولی همانند چادرخوابی استفاده می کنند.
از سوی دیگر ویلاسازی هم طی 2 دهه اخیر که ماحصل فرار آخرهفته های شهرنشینان اطراف و بویژه اهالی پایتخت بوده و آسیبی جدی به بافت سنتی و بکر روستاها وارد کرد را می توان ضربه ای به گردشگری منطقه دانست.
به جای پرداختن به ساخت و سازهای انبوه و بی استفاده در ارتفاعات و نقاط بویژه روستایی می توان به پرورش ظرفیت های بوم گردی و افزایش هتل ها به صورت سنتی و یا مدرن روی آورد تا علاوه بر حفظ بافت فیزیکی کهن استان ، به تعداد بیشتری از افراد خدمات ارایه شده و در عین حال درآمدزایی و اشتغالزایی را در صنعت گردشگری به دنبال آورد ، امری که در کشورهای گردشگرپذیر چون ترکیه به آن پرداخته شده است.
ویلاسازی بلایی برای مازندران است، ویلاهایی که همچون سکوهای بتنی سرمایه ملی ، بیشتر زمان سال را خاک می خورند و دستاوردی جز بی قواره کردن شکل روستاهای مازندران تاکنون برای این استان نداشتند .
با وجود فریادهای بلند رسانه ها تا کنون هیچ اقدامی برای جلوگیری از ویلاسازی ها در این استان نشده و اکنون ارتفاع آنان سعی دارد گوی سبقت را از قله دماوند بگیرد و زخمی عمیق بر تن سبز سبزترین خاک ایران به جای بگذارد .
اما از طرفی نمی توان گله ای کرد زیرا در خالی بودن جای هتل های با کیفت و استاندارد و سرمایه گذاری برای گردشگری ، باید جولان ویلا ها را به تماشا نشست .
**لزوم تحول در سیاست های کلان اقتصادی و ویژگی های محصول
عضو هیات علمی دانشگاه مازندران معتقد است: در رویکردها و سیاست های کلان اقتصادی 2 کشور و ویژگی های محصول ارائه شده تفاوت وجود دارد و از سوی دیگر مسائلی که در بازار نقش دارند نیز باید مورد توجه قرار گیرند.
محمود حسن پور افزود: دولت ترکیه در سالهای اخیر به توسعه اقتصادی و اقتصاد باز توجه داشته و تلاش هایی نیز که برای پیوستن به اتحادیه اروپا دارد و قوانینی که برای جذب سرمایه گذار درنظر گرفته نشان می دهد عزم جدی برای این امر دارد و در مسیر رشد حرکت کرده است.
مترجم کتاب 'برنامه ریزی و توسعه گردشگری با رویکرد بازاریابی و برنامه ریزی راهبردی' تصریح کرد: این دو مقصد از ویژگی مشترکی چون دسترسی به سواحل برخوردارند اما باید دید با توجه به این ویژگی مشترک قرار است چه محصولی ارائه دهند، آفتاب، شن های ساحلی، آزادی در سواحل و دریا امتیازات سواحل است که ما در اغلب آنها دچار مشکل هستیم.
حسن پور گفت : آلودگی های زیست محیطی دریا ، ساحل و شن های آلوده ما از جمله مشکلات است، از سوی دیگر مساله بازار نیز مطرح است.
وی ادامه داد: آنتالیا و ترکیه به عنوان یک کشور غربی و یا کشوری که در مرز اروپا و آسیا قرار گرفته بسیار متفاوت تر از کشوری چون ایران است که اغلب همسایه هایش گزینه های زیادی در اطراف دارند و بنابراین برای ما محصولات رقابتی ایجاد نمی کند.
به اعتقاد کارشناس گردشگری حتی کشورهای همسایه در استفاده از سواحل مشابه مازندران شرایط مناسب تری از نظر زیست محیطی و برنامه ریزی اقتصادی دارند که این مساله نیز اثرات خود را دارد، بنابراین برای رقابت پذیری مازندران با استانی چون آنتالیا باید سیاست های کلان اقتصادی، ویژگی های محصول ارائه شده و شرایط بازار تغییر کند.
**مدیریت پراکنده و طرح های سلیقه ای پاشنه آشیل گردشگری مازندران
علاوه براین استان مازندران از قاعده عدم تعادل بین تعداد گردشگران ورودی و خروجی که گریبانگیر صنعت گردشکری ایران است، مستثنی نیست .
بسیاری از کارشناسان بخش گردشگری عواملی چون هزینه بالای گردشگری در ایران و همچنین فقدان یک متولی برای ایجاد هماهنگی در بخش های مختلف و همچنین پایین بودن سطح امنیت روانی را عاملی برای فقدان توسعه گردشگری در مازندران می دانند .
اما مهمترین عاملی که بسیاری از کارشناسان و حتی مسئولان بر آن اتفاق نظر دارند ، مدیریت های سلیقه ای و جای خالی طرح بلند مدت و یکپارچه است که با تغییر مدیران تغییر نکند و دارای نگاهی صنعتی و پایدار به گردشگری داشته باشند .
در این خصوص نیز امیر حسین زاده استاد دانشگاه و کارشناس گردشگری می گوید: مدیریت های سلیقه ای در چند دهه گذشته و تغییر برنامه ها و طرح ها با تغییر مدیران ماننده پاشنه آشیلی شده که هر چند سال به پیکر گردشگری مازندران آسیب می زند .
وی در گفت وگو با ایرنا اظهار کرد : متولیان مدیریت گردشگری هر یک برنامه های متفاوت و دستورالعمل های مورد خوشایند خود را طرح و اجرا می کنند و هیچ یکصدایی در میان نهادهای دخیل در گردشگری به گوش نمی رسد .
استاد دانشگاه افزود : گردشگری در مازندران و کشور تنها یک اسم است و به آن به عنوان یک صنعت برای توسعه اقتصادی ، اشتغال زایی و همچنین جذب سرمایه خارجی توجه نمی شود .
او ماه عسل این موضوع را سردرگمی یک گردش گر خارجی در بدو ورود به مازندران دانست و ادامه داد : هیچ بسته گردشگری برای گردشگر وجود ندارد در حالی که در منطقه ای مانند آنتالیا بسته های گردشگری متنوع برای سلایق مختلف ارائه می شود .
** جای خالی امنیت روانی در مازندران گردی
حسین زاده گفت : بسیاری از کارشناسان گردشگری امنیت روانی را در کنار ظرفیت گردشگری یک محیط ، مهم ترین عامل در جذب گردشگر می دانند .
کارشناس گردشگری اظهار کرد: البته نباید امنیت روانی مورد نظر گردشگری را با امنیت اجتماعی و سیاسی یک جامعه اشتباه گرفت.
او افزود : منظور از امنیت روانی خدمات ارائه شده مانند، هتل های استاندارد، نیروی انسانی آموزش دیده و حرفه ای،خطوط هوایی و ریلی و جاده ای ایمن و سریع، امکانات تفریحی گسترده و متنوع و همچنین جدید، یکپارچگی تورها که از سردرگمی گردشگر جلوگیری می کند و مهم تر از آن هماهنگی میان متولیان حوزه گردشگری است.
این مدرس رشته گردشگری ادامه داد : به رغم اقدامات مثبت و خوبی که در چند سال اخیر در حوزه حمل نقل انجام شده اما ضعف هایی در خطوط ریلی و هوایی و ایمنی جاده‌ها وجود دارد که متاسفانه هنوز تا رسیدن به وضعیت مطلوب راه بسیار است.
** کیفیت خدمات؛ تعیین کننده مقصد
یکی از افرادی نیز که برای ثبت نام خانواده سه نفره خود در یکی از تورهای آسیایی مراجعه کرده بود، از جمله علت های ترجیح تور خارجی به داخلی را کیفیت در سفر های خارجی نسبت به داخلی عنوان کرد .
علی نائیجی افزود : تاکنون به بیش از 20 کشور دنیا در تمامی قاره ها با خانواده خود سفر کرده است که در مقایسه با سفرهای داخلی باعث شده سفر خارجی را ترجیح دهد.
وی با اشاره به کیفیت بالاتر هتل های بسیاری از کشورهای خارجی گفت : برخی از هتل های 3 ستاره این کشورها در ترازی برابر با هتل های 5 ستاره کشور ما است که مازندران از آن هم بی بهره است.
وی نحوه مهمانپذیری و نوع خدمات ارائه شده را نیز رضایت بخش تر برشمرد و افزود: امکانات تفریحی و ورزشی مانند سونا، استخر و غیره در مراکز اقامتی آنها به صورت یک پکیج ارائه می شود که در ایران هزینه منفک هریک از اینها سنگین تر می شود.
نائیجی خدمات حمل و نقل کشورهای گردشگر پذیر را به صورت هدفمند و با مدیریت گردشگری برنامه ریزی شده توصیف کرد و گفت: در طراحی و مبلمان شهری این کشورها هم، گردشگر و جلب نظر و توجه و رضایت او مدنظر قرار گرفته است.
این گردشگر با بیان اینکه فقط 2 بار در ایران سفر کرده، افزود: هر دفعه هزینه سفر برای من و خانواده ام 2 برابر یک سفر خارجی با خدمات بسیار پایین تر بوده است.
** فقدان استفاده از روش های علمی و تجربه شده در گردشگری مازندران
زینب آقا داداشی کارشناس جهان گردی گفت : بسیاری از فعالان کسب و کار گردشگری در استان مازندران و یا کل کشور به صورت سنتی و دیمی کار می کنند و از روش های علمی و نظام مند بی بهره هستند، که در نتیجه منجر به بالا رفتن هزینه ها می شود و این مساله در قیمت های تمام شده آنان اثر داشته و افزایش قیمت ها را به دنبال دارد که نهایتا موجب می شود بخشی از بازار از دست برود و در برخی موارد شاهدیم گردشگر با مقایسه قیمت ها، کشور دیگری را برای مقصد گردشگری ترجیح می دهد.
وی با بیان اینکه کسب و کارها باید با دانش روز خود را ارتقا دهند و از ابزارهایی که می توانند در کاهش هزینه ها به آنها کمک کنند بهره ببرند، گفت: به عنوان مثال در حوزه دیجیتال و فناوری اطلاعات در بخش گردشگری بسیار ضعیف هستیم .
آقا داداشی ادامه داد : حتی از ابتدایی ترین امکانات کسب و کار از جمله بازاریابی های دیجیتال آگاهی وجود ندارد، در حالیکه مجهز شدن به این حوزه می تواند کاهش هزینه ها در بخش نیروی انسانی و تبلیغات را به دنبال داشته باشد .
دانشجوی دکتری جهان گردی تبلیغات را ضعف بزرگ گردشگری مازندران دانست و افزود : درحال حاضر سرانه تبلیغات ما در بخش دولتی در خصوص هر گردشگر زیر 2 دلار است در حالیکه این عدد در عرف بین الملل باید 12 دلار باشد، از سوی دیگر با بحث ارائه تسهیلات برای توسعه زیرساخت های گردشگری مواجهیم که این مساله نیز لزوم طرح قوانین و مقررات مربوط به کاهش تصدی گری و کوچک شدن بدنه دولت را حتمی می کند که این کاهش تصدی گری می تواند بودجه های حمایتی و تشویقی را به بخش خصوصی هدایت کند.
**سنگین تر شدن کفه ترازوی سفر در ایران
گردشگری در ایران به علت های مختلف از نظر بسیاری از گردشگران بسیار گرانتر از کشورهای بویژه همسایه است، با مقایسه قیمت تورهای برخی از این کشورها با تورهای داخلی می توان به گردشگران حق داد که برای اندوخته خود به منظور سفر بهترین برنامه ریزی را داشته باشند.
کیفیت خدمات، قیمت های مناسب حمل و نقل، ارائه خدمات سفر در قالب یک بسته و به طور کلی نظم و ترتیبی که قالب صنعت گردشگری در کشورهای مقصد سفر ایرانیان دیده می شود در مقایسه با نقص های داخلی می تواند علت شفافی برای گزینش سفر برون مرزی نسبت به سفرهای داخلی باشد.
اشتیاق گردشگران ایرانی به تور و سفرهای خارجی در حالی است که ایران خود با بهره مندی از آثار فراوان تاریخی و طبیعی و گردشگری ظرفیت بسیاری در این صنعت دارد اما عدم شناخت جاذبه ها در کنار عوامل اقتصادی و ذهنیت و البته واقعیت منفی موجود در مورد هزینه ها و به صرفه تر بودن سفر خارجی در بسیاری موارد باعث می شود پس از کنار هم چیدن هزینه رفت و برگشت، اقامت در هتل و دیگر خدمات، مسافران خانوادگی از خیر سفر در ایران بگذرند و در همان قدم نخست مسافرت حتی یک تور خارجی را برگزینند.
آنچه مسلم است اگر برای گردشگری کشور از جمله نقاط پرظرفیتی چون مازندران تمهیداتی اساسی اندیشیده نشود در دورانی که تمامی جهان به سمت و سوی رونق این صنعت پیش می تازد ایران همچنان در این عرصه درجا خواهد زد و از بهره های آن بی بهره خواهد ماند.
خبرنگار : رضاغلامی ** انتشار دهنده : محسن حسن نیا
7335/1899
کپی شد
