آیا پوتین به اردوغان جایزه می دهد؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، پایگاه المانیتور در گزارشی نوشت: هنگامی که ترکیه عملیات سپر فرات را در روز 24 اوت آغاز کرد، دو هدف از دنبال کردن آن اعلام شد: دور کردن تروریست های داعش از مرز ترکیه، و جلوگیری از کردهایی که با خطوط قرمز اعلام شده ترکیه، به سمت غرب رود فرات عبور کرده اند.
اهداف دیگری که اعلام نشده بود اما می توان آنها را حدس زد، نجات گروه های مخالف مسلح مورد حمایت ترکیه که در شهر «حلب» سوریه محاصره شده اند و ایجاد یک منطقه حفاظت شده برای آنها و جلوگیری از عبور پناهندگان از مرز و ورود آنها به ترکیه است. آنکارا در نظر داشت از پیشرفت کردها از شرق به غرب هم در جنوب و هم در شمال جلوگیری به عمل آورد، و سپس به منطقه «الباب» وارد شود.
اما نیروهای مسلح ترکیه که هنگام تسلط بر شهرهای «جرابلس»، «الرای» و «دابق» با مقاومت جدی از سوی داعش مواجه نشدند، با نزدیک شدن به الباب تلفات زیادی متحمل شدند.
در این عملیات در مجموع 38 سرباز ترکیه کشته شده اند که 16 سرباز تنها در روز 21 دسامبر کشته شدند. علاوه بر این، هفته گذشته فیلم ویدئویی در رسانه های اجتماعی منتشر شده که دو سرباز ربوده شدن ترک توسط داعش زنده زنده سوزانده شدند. مقامات ترک تنها گفتند: «ما در حال تحقیق در این خصوص هستیم.» در حالی که دولت این کشور کاملا سکوت کرده است. آنچه که دولت انجام داده تنها محدود کردن رسانه های اجتماعی برای جلوگیری از بحث در مورد این ادعای داعش است.
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه در طول سخنرانی های روزمره و حضور در مراسم ها حتی به این ویدئو اشاره ای هم نکرد. در نهایت بیانیه ای از سوی «فکری ایشیک» وزیر دفاع ترکیه صادر شد که گفت، «ما در حال ارزیابی گزارش های سه سرباز گمشده اسیر در دستان داعش هستیم. هیچ چیز دیگری تایید نشده است.» این بیانیه هیچ کس را راضی نکرده است.
واکنش مردم ترکیه به این اخبار غم انگیز متفاوت است. برخی دیوانه وار خواستار نابودی دشمن شده اند و برخی دیگر پرسیده اند، «اگر هدف جلوگیری از یک دالان کُردی و دور کردن داعش از مرزهای ما است، چرا ما بر ورود به الباب تاکید داریم؟»
کسانی که با وجود هشدارهایی در این خصوص که سوریه می تواند تبدیل به یک باتلاق شود، از این عملیات حمایت کرده بودند، انتظار چنین تلفات سنگینی را نداشتند. در مقایسه با تلفات آمریکا و روسیه، تلفات ترکیه در سوریه بسیار بالا است. آمریکا که از سال 2014 در سوریه فعال است تنها یک سرباز خود را از دست داده است. روسیه نیز از 30 سپتامبر 2015، 23 سرباز خود را در سوریه از دست داده است. اما ترکیه به جز دو سربازی که فیلم آنها منتشر شده، 38 سرباز خود را در چهار ماه عملیات سپر فرات از دست داده است.
گاها گزارشاتی در مورد تلفات این عملیات ارائه می شود اما اکثرا مورد توجه قرار نمی گیرند. نیروهای مسلح ترکیه گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه، وابسته به مخالفان سوری، مبنی بر اینکه 250 غیرنظامی در عملیات ترکیه کشته شدند، تکذیب کرده است. افکار عمومی ترکیه به سنت به چالش کشیدن ادعاهای نیروهای مسلح این کشور اعتقادی ندارد. اعلامیه های پی در پی نیروهای مسلح، کمی از خشم عمومی از کشته شدن سربازان کاسته است. اما به طور کلی فشار عمومی بر دولت برای ایجاد تغییرات در عملیات سپر فرات نبوده است.
در مقابل دو روز پس از اینکه ویدئوی سوزانده شدن دو سرباز منتشر شد، اردوغان دوباره گفت که ترکیه مصمم به ادامه عملیات است: «ما طرحی برای ایجاد یک منطقه امن عاری از تروریسم داریم. اگر ما نتوانیم به آن دست یابیم، شهرهای «غازی عنتاب»، «کیلیس» و «اورفا» همیشه در معرض خطر خواهند بود. آنها چه می خواهند؟ یک دولت جدید در سوریه. ما اجازه ایجاد چنین دولتی را نداریم. بدون شک شهدای ما آسیبی برای ما هستند، اما برای اینکه یک کشور، کشور باشد نیاز به شهید دارد.»
دولت ترکیه خوش شانس است که به طور کامل احزاب مخالف جمهوری خواه خلق (CHP) و اقدام ملی (MHP) را در مورد عملیات سپر فرات متقاعد کرده است.
بیانیه اخیر که توسط روسیه، ایران، و ترکیه در شهر «مسکو» امضا شد می تواند اهداف و چشم انداز عملیات سپر فرات و سیاست ترکیه در قبال سوریه را تحت تاثیر قرار دهد. به شدت بعید است که مسکو با استراتژی جدید ترکیه که موانعی بر سر راه ارتش سوریه ایجاد می کند و یا دستان «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه را پای میز مذاکره می بندد، موافقت کند.
همانگونه که «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه در کنفرانس خبری خود در تاریخ 23 دسامبر عنوان کرد، اگر روسیه، ایران، ترکیه و سوریه قرار باشد ماه آینده پای میز مذاکره در شهر «آستانه» قزاقستان بنشینند، عملیات سپر فرات نیز احتمال دارد از فرآیند جدید تبعیت کند.
اگر آنکارا برای ادامه عملیات در الباب چراغ سبز بگیرد بسیاری شگفت زده نخواهد شد. این یک ژست آبرومندانه در ازای همکاری ترکیه در جنگ حلب و قطع حمایت نظامی - تدارکاتی ترکیه از گروه های مخالف مسلح سوریه است. این کار به ترکیه این قدرت را می دهد تا به رخ دیگران بکشد که نه تنها منطقه را از وجود تروریست های داعش، بلکه از جاه طلبی کردها برای ایجاد یک دالان نجات داده است. اما گام بعدی می تواند تقاضا از ترکیه برای بازگرداندن نواحی پاکسازی شده به ارتش سوریه باشد. در نهایت پوتین که انتظار نمی رود با ایجاد منطقه حائل مورد نظر ترکیه موافقت کند - به اندازه کافی کارت در اختیار خواهد داشت تا چنین تقاضایی را اعمال کند.