هادی خانیکی دوشنبه شب در نشستی با عنوان « همبستگی و امید اجتماعی در جامعه کنونی ایران با رویکرد امید اجتماعی » در جمع شماری از فعالان سیاسی و مدنی یزد با تبیین ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی این مقوله افزود: امید اجتماعی، تنها ابعاد علمی ندارد؛ بلکه در حوزه سیاسی، فرهنگی و فعالیت مدنی نیز میتواند مورد توجه قرار گیرد.
این روزنامه نگار، نویسنده و محقق در ادامه جامعه جدید را نیازمند تقویت امید اجتماعی نامید و ادامه داد: این موضوع میتواند گسست حال و آینده را رفع و تاب آوری جامعه را بالا ببرد و قدرت مقابله با بحران را نیز افزایش دهد .
وی امید اجتماعی را موضوعی وسیع و پیچیده تر از مقوله امید دانست و تصریح کرد: منظور از آن انگارهها و انتظارها نسبت به حال و آینده است و امروز یکی از زمینههای امید در جامعه متفکران، دانشگاهیان و فعالان سیاسی و مدنی هستند که باید به چیستی، وضعیت، سیاست و آسیب شناسی امید بپردازند.
این استاد دانشگاه در بخشی از سخنان خود در مرکز آموزش عالی امام جواد(ع) یزد، مساله امید اجتماعی را مبنای بالابردن ظرفیتهای آرزومندی جامعه در ابعاد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در جامعه یاد کرد و گفت: اگر جامعه، حس کند که قابلیت سیاسی و فرهنگی ندارد ظرفیت امیدواری آن بالا نمی رود و باید آینده جامعه به سمت اندیشیدن سوق پیدا کند.
خانیکی پایههای امید اجتماعی را عامل و زمینه تغییرات در جامعه عنوان کرد و یادآور شد: امید اجتماعی عامل تداوم جامعه و در جهت مقابله با بحران است و نمیتوان در تغییرات اجتماعی و اصلاحات بنیادی، جامعه و نهادهای مدنی را نادیده گرفت.
این روزنامه نگار با بیان اینکه امید اجتماعی بیشتر در بستر گفت و گو ،مشارکت اجتماعی و جامعه با نشاط شکل میگیرد، تصریح کرد: ما به دلایل مختلف دچار فقدان مهارت گفت و گو هستیم و وقتی جامعه دچار بی عدالتی و نابرابری است عدالت میتواند موضوع گفت و گوها قرار گیرد .
مشاور سابق مرکز مطالعات راهبردی نهاد ریاست جمهوری تاکید کرد: در شاخصهای امید اجتماعی باید اعتماد میان افراد، اجتماع و سازمانهای مختلف افزایش یابد ؛ چراکه پائین رفتن سطح امید اجتماعی منجر به پائین آمدن اعتماد میشود و جامعهای که در آن فرد فقط امید را در خود ببیند نمیتواند جامعهای امیدوار باشد.
وی با بیان اینکه امید اجتماعی توهم نیست؛ بلکه یک واقعیت است، تقویت جامعه مدنی را نقطه اتکا امید اجتماعی ذکر کرد و اظهار داشت: جامعهای که در آن ناامیدی وجود داشته باشد نیازمند توجه یبشتر به مقوله امید اجتماعی است؛ چرا که این امر موجب اختلال رواشناختی میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه امید اجتماعی را یک مساله جهانی دانست و افزود: این موضوع باید به امری موثر تبدیل، نهادی و برنامهای تبدیل شود.
وی در بخشی از سخنانش ضرورت امید و هبستگی اجتماعی در جامعه را یادآور شد و با بیان اینکه کاهش توان تولید ثروت، رشد فقر و نابرابری و حاشیه نشینی جامعه را به سمت گسستگی سوق میدهد گفت: امروز در برابر دیدگاههای گسستته ساز، باید همبستگی اجتماعی به عنوان یک مساله بنیادی جامعه تقویت شود.
خانیکی با بیان اینکه بالا رفتن ظرفیت آرزوها به معنی بالا رفتن امید اجتماعی نیست، تصریح کرد : آرزومندی، مطالبات کارگران، امور اقتصادی، موضوع زنان، عدالت و برابری جنسیتی، مسائل قومیتها، عدالت اجتماعی ، جوانان، کسب و کار، اشتغال و محیط زیست از جمله ظرفیت هاست.
وی تواضع و فروتنی و فاصله نگرفتن با مردم در مقام قدرت را خوب و ارزنده برشمرد و بر نهادینه کردن آن تاکید کرد و گفت: افراد نباید بعد از مقام وزارت، ریاست جمهوری و بعد از آن از مردم فاصله بگریند و نوع برخوردشان هم نباید تغییر کند.
خانیکی با بیان اینکه قدرت مدنی از قدرت سیاسی کمتر نیست، گفت: در هر حال و در هر شرایطی نباید از مردم فاصله گرفت.
وی در ادامه ،انسدادگری را از چالشهای فراروی تغییرات و اصلاحات برشمرد و اظهار داشت: با انسدادگری تغییرات مثبت در جامعه رخ نخواهد داد.
خانیکی همچنین در پاسخ به سئوالی گفت: فضای رسانهای جامعه به دلایل مختلف سیاسی و اجتماعی حکایت از ناامیدی دارد و صدای یاس در این فضا بیشتر شنیده میشود و کنشگران و کارزارهای منفی بیشتر در این فضا فعالیت دارد.
وی با بیان اینکه صدای انسداگری بیش از صدای اصلاح طلبی در همین فضا شنیده میشود گفت: رسانه ها در جاهایی که نهادهای اجتماعی و مدنی ضعیف تر هستند نقش حساس و مهمتری دارند.
وی رسانه ها را تقویت کننده نهادهای مدنی و پل ارتباطی بین حکومت و مردم دانست که می توانند صدای خاموش را به گوش حاکمیت برسانند.
خانیکی در سال ۱۳۳۰ خورشیدی در روستای خانیک شهرستان گناباد به دنیا آمد، تحصیلات متوسطه را در رشته ریاضی در مشهد به پایان رساند و به دانشگاه شیراز راه یافت. ریاضی، عمران ملی و راه و ساختمان رشتههایی بود که او در این دانشگاه و دانشگاه علم و صنعت ایران به تحصیل پرداخت،اما بهدلیل فعالیتهای سیاسی، بازداشت، اخراج و اجبار به زندگی مخفی در داخل و خارج کشور، ناتمام ماند.
وی پس از انقلاب ابتدا در دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشگری در علوم اجتماعی را در مقطع کارشناسی (۱۳۶۴) و پس از آن در دانشگاه علامه طباطبایی، علوم ارتباطات را در مقاطع کارشناسی ارشد (۱۳۷۴) و دکتری (۱۳۸۱) به پایان رساند.
حوزه تخصصی دکتر خانیکی در آموزش و پژوهش ارتباطات و توسعه، مطالعات فضای مجازی، رسانههای نوین و روزنامه نگاری است..
۶۱۹۸/ ۲۰۴۷