به گزارش ایرنا، حاشیه نشینی در استان کهگیلویه و بویراحمد و بویژه در شهر یاسوج شاید کمتر از سه دهه عمر نداشته باشد اما در همین مدت کوتاه حاشیه به قول معروف کم کم بر متن غلبه کرده است به طوری که زندگی در شهر در حال توسعه یاسوج از ویژگی های حاشیه اش به وفور تاثیر گرفته است.
اما گاهی حاشیه ها آنچنان پررنگ می شوند که حتی زمینه بروز آسیب های اجتماعی در شهرهای اصلی و مادر را نیز به وجود می آورند.
شکل گیری دو بافت نامتوازن اینچنینی در کنار هم که یکی شهر مادر و دیگری نام حاشیه را یدک می کشد باعث مضاعف شدن مشکلات بین آنها می شود.
نه بافت اصلی ظرفیت و توان ارایه خدمت به حاشیه را دارد و نه حاشیه می تواند کمکی به رشد خود کند. در نتیجه هر دو بافت زیر بار تاثیراتی که روی هم می گذارند شانه خم می کنند و عموما این ادغام و در هم آمیختگی فرهنگی بیشتر از اینکه فضای تبلور بخش های مثبت فرهنگی باشد بستر رشد آسیب های اجتماعی می شود.
نمونه چنین بافت هایی دو شهر یاسوج و مادوان است. با اینکه هر دو شهرهایی مستقل هستند اما حیاتشان وابسته به همدیگر است.شهر مادوان یکی از بزرگترین حاشیه های کشور است.شهری که جمعیت آن روزانه در حال افزایش است .سال 95 مادوان 20هزار نفر جمعیت داشت و اکنون از 30 هزار نفر فراتر رفته است.
**شهری که فقط نام شهر را دارد
خانه های لوکس با مصالح آنچنانی در کوچه های 6 متری و 8 متری ساخته اند آنچنان که شهردار مادوان می گوید : مادوان از شهریت فقط نامش را دارد و هیچ چیزش به شهر نمی ماند.
داریوش جهانبحش می افزاید: شهرهای مادوان و مناطق همجوارش بهلزار و مهریان افزون بر60 هزار نفر جمعیت دارند که با این شرایط باید برای آن بیمارستان پیش‌بینی شود این در حالی است که نه بیمارستان ، نه زمین ورزشی و نه حتی یک متر پارک در این شهر وجود ندارد.
آنچه مسلم است مادوان از بسیاری زیرساخت ها محروم است و سرعت رشد جمعیت آن نیز به اندازه ای است که اعتبارات قطره چکانی و برنامه های فرهنگی جزئی و گاه و بیگاه نمی تواند تاثیر بسزایی بر کاهش مشکلات این شهر داشته باشد با این حال نمی توان آن را نیز به حال خود رها کرد و راهکارهایی برای این مساله هم در استان و هم در کشور پیش بینی شده است.
معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد می گوید در شرایط فعلی اگر هرکس در هر جایگاهی قرار دارد مسئولیت خود را انجام بدهد بدون توجه به تصمیمات گذشتگان می توان جلوی رشد پاره ای از مشکلات این شهر را گرفت.
**حاشیه لوکس
محمدکاظم نظری با اشاره به ساخت و سازهای غیر مجاز که چهره این شهر را بی قواره کرده می گوید: بسیاری مشکلات این شهر را به نبود طرح تفصیلی و طرح هادی ارتباط می دهند اما مساله فراتر از این است. فرد وسط زمین کشاورزی خود ساخت و ساز کرده بعد هم با استفاده از بندها و تبصره هایی خدماتی مثل آب، برق و گاز استفاده کرده است و هیچ دستگاهی هم نمی تواند مانع وی شود.
وی تاکید کرد الحاق شهر مادوان به شهر یاسوج که در شورای برنامه ریزی استان هم تصویب شده می تواند بخشی از این مشکلات را کاهش دهد.
وی با اشاره به بافت های منحصر به فرد حاشیه ای استان می گوید: در این استان امکانات و منابع زیادی صرف ساخت و سازها در مناطق حاشیه نشین می‌شود و چهار تا بلوک و یا حلبی نیست که به راحتی بتوان آنها را تخریب کرد.
محمد کاظم نظری می‌افزاید: این استان بدترین و کم نظیرترین نوع حاشیه نشینی را در ایران دارد. استفاده از مصالح جدید در ساخت فضاهای مسکونی، فضایی غیراستاندارد ایجاد کرده که نمی‌توان خدمات عمومی و اجتماعی به آن ارائه داد و اصلاح آنها هم از ساخت دوباره هزینه برتر است.
اعتبارات بازآفرینی، ظرفیتی ناشناخته
اما یکی از راهکارها و ظرفیت هایی که دولت برای کاهش مشکلات بافت های حاشیه ای پیش بینی کرده طرج بازآفرینی شهری پایدار است .اهمیت این طرح تا جایی است که وزیر سابق راه و شهرسازی بی توجهی به اجرای دقیق این طرح را از مهمترین دلایل استعفای خود عنوان کرد.
احمد آخوندی در حکم انتصاب نژاد صفوی مدیرکل راه استان نیز بر روی تحقق اهداف بازآفرینی شهری تاکید کرده بود و از مدیرکل خواسته بود پایبندی به این طرح را در اولویت برنامه های خود قرار دهد.
اما هشدارهای مسئولان شهرستانی و استانی نشان می دهد اعتبارات بازآفرینی هنوز در این استان نتوانسته به خوبی جذب شود و اگر جذب هم شده در مسیر درستی هدایت نشده است آنچنان که بتواند مشکلات بافت های حاشیه و فرسوده این استان که وسعتشان هم کم نیست را حل کند دست کم در حاشیه ای به نام مادوان تاکنون این اعتبارات آنچنان که باید نمودی نداشته اند.
در واقع ستاد بازآفرینی شهری پایدار به این منظور در کشور ایجاد شد که آسیب های اجتماعی فراگیردر بافت های حاشیه، میانی و فرسوده شهرها ، را احصا کند و سپس بهترین و موثرترین راهکار برای کاهش این آسیب ها مشخص شود .
برای بهبود زیرساختها به خصوص در محله ها هرکجا نیاز به فعالیت عمرانی باشد،بودجه آن در قالب اعتبارات باز آفرینی شهری به ادارات کل راه و شهرسازی استانها ابلاغ می شود.
در باز آفرینی شهری بر روی توانمندسازی ساکنان محله‌ها تاکید می شود وپروژه هایی که برای هر محله تعریف می شود متفاوت است.
ممکن است در محله‌ای نوسازی مدرسه و یا مرکز بهداشت مساله اصلی باشد و در محله دیگر احداث ورزشگاه بتواند، این نقش را ایفا کند در جایی مسجد، تکیه و یا بازار و یا نوسازی ساختمان‌های باارزش معماری محله‌ها که یادآور خاطرات جمعی و هویت ساکنان است بتواند راهگشا باشد.
**بزرگترین حاشیه
و با این توضیحات دوباره به مادوان بر می گردیم. شهری که بزرگترین حاشیه کشور محسوب می شود.فضای آموزشی به اندازه تعداد دانش آموزانش ندارد. در و دیوار مدارس استیجاری و دو شیفته اش منقش به جمله های عاشقانه و قلب های زخمی از عشق های کالی است که سرانجامشان خدا می داند چه می شود.
وقتی وضعیت کلاس های شلوغ و پر جمعیت درس اینگونه باشد وضعیت امکانات ،تجهیزات، آزمایشگاه و سرویس های بهداشتی ناگفته پیداست.
اغلب دانش آموزان این شهر مجبورند مقطع دبیرستان را در شهر یاسوج بگذارنند و این رفت و آمدها چه حادثه هایی که برای آن ها نیافریده است ! مسیر زندگی بسیاری از دختران و پسران این شهر در همین رفت و آمدها و در تاکسی ها و ماشین های شخصی و غیر شخصی به کلی عوض شده است.
تنها کتابخانه این شهر سالهاست لنگ اعتبار است و آنچنان که مسئولان می گویند 97 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و فعلا در سه درصدی افتتاح مانده است.
خود مسئولان می گویند این شهر تشنه رویدادهای فرهنگی است اما زیرساخت فرهنگی ندارد و مساجد و مدارس تنها زیرساخت های فرهنگی این شهر محسوب می شود.
مادوان شهری است که همه چیز دارد اما هیچ کدام از این داشته ها کمکی به رشد فرهنگی اش نکرده است. اکثر جمعیتش را مهاجرانی تشکیل داده اند که به امید زندگی بهتر و استفاده از امکانات یک شهر به اینجا آمده اند و حالا از همه چیز محرومند.
زندان زنان و کانون پرورش و اصلاح تربیت استان دقیقا در قلب این شهر و مابین دو مادوان علیا و سفلی و در میان منازل مسکونی قرار گرفته است.
یک سمت آن فرودگاه شهر یاسوج است و از سمت دیگر هم به زندان مرکزی شهر یاسوج ختم می شود. آمارهایی که از آسیب های اجتماعی در این شهر ارایه می شود نیز همواره جز محرمانه ها بوده که کمتر اجازه انتشار داشته است.
وقتی نیازهای اولیه ای مثل آموزش فراهم نباشد پس اینکه این شهر فضای ورزشی ، تفریحی ،رفاهی و خیابان استاندارد ندارد هم مساله عجیبی نیست.
و در پایان باید گفت گاهی برخی مسائل را باید به دلیل اهمیتی که دارند خارج از نوبت بررسی کرد و بی شک اگر یک مساله اورژانسی برای این استان وجود داشته باشد توجه و درمان رشد افسار گسیخته حاشیه نشینی در اطراف یاسوج و افزایش آسیب های اجتماعی در مادوان است.
و همین موضوع ضرورت نگاه ویژه به شهر مادوان هم در برنامه ریزی های استانی و هم در تعریف طرح های بازآفرینی را دو چندان می کند در حالی که مادوان در اعتبارات بازآفرینی نیز در حاشیه قرار گرفته است .
9929/1662
انتهای پیام اما گاهی حاشیه ها آنچنان پررنگ می شوند که حتی زمینه بروز آسیب های اجتماعی در شهرهای اصلی و مادر را نیز به وجود می آورند.
شکل گیری دو بافت نامتوازن اینچنینی در کنار هم که یکی شهر مادر و دیگری نام حاشیه را یدک می کشد باعث مضاعف شدن مشکلات بین آنها می شود.
نه بافت اصلی ظرفیت و توان ارایه خدمت به حاشیه را دارد و نه حاشیه می تواند کمکی به رشد خود کند. در نتیجه هر دو بافت زیر بار تاثیراتی که روی هم می گذارند شانه خم می کنند و عموما این ادغام و در هم آمیختگی فرهنگی بیشتر از اینکه فضای تبلور بخش های مثبت فرهنگی باشد بستر رشد آسیب های اجتماعی می شود.
نمونه چنین بافت هایی دو شهر یاسوج و مادوان است. با اینکه هر دو شهرهایی مستقل هستند اما حیاتشان وابسته به همدیگر است.شهر مادوان یکی از بزرگترین حاشیه های کشور است.شهری که جمعیت آن روزانه در حال افزایش است .سال 95 مادوان 20هزار نفر جمعیت داشت و اکنون از 30 هزار نفر فراتر رفته است.
**شهری که فقط نام شهر را دارد
خانه های لوکس با مصالح آنچنانی در کوچه های 6 متری و 8 متری ساخته اند آنچنان که شهردار مادوان می گوید : مادوان از شهریت فقط نامش را دارد و هیچ چیزش به شهر نمی ماند.
داریوش جهانبحش می افزاید: شهرهای مادوان و مناطق همجوارش بهلزار و مهریان افزون بر60 هزار نفر جمعیت دارند که با این شرایط باید برای آن بیمارستان پیش‌بینی شود این در حالی است که نه بیمارستان ، نه زمین ورزشی و نه حتی یک متر پارک در این شهر وجود ندارد.
آنچه مسلم است مادوان از بسیاری زیرساخت ها محروم است و سرعت رشد جمعیت آن نیز به اندازه ای است که اعتبارات قطره چکانی و برنامه های فرهنگی جزئی و گاه و بیگاه نمی تواند تاثیر بسزایی بر کاهش مشکلات این شهر داشته باشد با این حال نمی توان آن را نیز به حال خود رها کرد و راهکارهایی برای این مساله هم در استان و هم در کشور پیش بینی شده است.
معاون سیاسی و امنیتی استاندار کهگیلویه و بویراحمد می گوید در شرایط فعلی اگر هرکس در هر جایگاهی قرار دارد مسئولیت خود را انجام بدهد بدون توجه به تصمیمات گذشتگان می توان جلوی رشد پاره ای از مشکلات این شهر را گرفت.
**حاشیه لوکس
محمدکاظم نظری با اشاره به ساخت و سازهای غیر مجاز که چهره این شهر را بی قواره کرده می گوید: بسیاری مشکلات این شهر را به نبود طرح تفصیلی و طرح هادی ارتباط می دهند اما مساله فراتر از این است. فرد وسط زمین کشاورزی خود ساخت و ساز کرده بعد هم با استفاده از بندها و تبصره هایی خدماتی مثل آب، برق و گاز استفاده کرده است و هیچ دستگاهی هم نمی تواند مانع وی شود.
وی تاکید کرد الحاق شهر مادوان به شهر یاسوج که در شورای برنامه ریزی استان هم تصویب شده می تواند بخشی از این مشکلات را کاهش دهد.
وی با اشاره به بافت های منحصر به فرد حاشیه ای استان می گوید: در این استان امکانات و منابع زیادی صرف ساخت و سازها در مناطق حاشیه نشین می‌شود و چهار تا بلوک و یا حلبی نیست که به راحتی بتوان آنها را تخریب کرد.
محمد کاظم نظری می‌افزاید: این استان بدترین و کم نظیرترین نوع حاشیه نشینی را در ایران دارد. استفاده از مصالح جدید در ساخت فضاهای مسکونی، فضایی غیراستاندارد ایجاد کرده که نمی‌توان خدمات عمومی و اجتماعی به آن ارائه داد و اصلاح آنها هم از ساخت دوباره هزینه برتر است.
اعتبارات بازآفرینی، ظرفیتی ناشناخته
اما یکی از راهکارها و ظرفیت هایی که دولت برای کاهش مشکلات بافت های حاشیه ای پیش بینی کرده طرج بازآفرینی شهری پایدار است .اهمیت این طرح تا جایی است که وزیر سابق راه و شهرسازی بی توجهی به اجرای دقیق این طرح را از مهمترین دلایل استعفای خود عنوان کرد.
احمد آخوندی در حکم انتصاب نژاد صفوی مدیرکل راه استان نیز بر روی تحقق اهداف بازآفرینی شهری تاکید کرده بود و از مدیرکل خواسته بود پایبندی به این طرح را در اولویت برنامه های خود قرار دهد.
اما هشدارهای مسئولان شهرستانی و استانی نشان می دهد اعتبارات بازآفرینی هنوز در این استان نتوانسته به خوبی جذب شود و اگر جذب هم شده در مسیر درستی هدایت نشده است آنچنان که بتواند مشکلات بافت های حاشیه و فرسوده این استان که وسعتشان هم کم نیست را حل کند دست کم در حاشیه ای به نام مادوان تاکنون این اعتبارات آنچنان که باید نمودی نداشته اند.
در واقع ستاد بازآفرینی شهری پایدار به این منظور در کشور ایجاد شد که آسیب های اجتماعی فراگیردر بافت های حاشیه، میانی و فرسوده شهرها ، را احصا کند و سپس بهترین و موثرترین راهکار برای کاهش این آسیب ها مشخص شود .
برای بهبود زیرساختها به خصوص در محله ها هرکجا نیاز به فعالیت عمرانی باشد،بودجه آن در قالب اعتبارات باز آفرینی شهری به ادارات کل راه و شهرسازی استانها ابلاغ می شود.
در باز آفرینی شهری بر روی توانمندسازی ساکنان محله‌ها تاکید می شود وپروژه هایی که برای هر محله تعریف می شود متفاوت است.
ممکن است در محله‌ای نوسازی مدرسه و یا مرکز بهداشت مساله اصلی باشد و در محله دیگر احداث ورزشگاه بتواند، این نقش را ایفا کند در جایی مسجد، تکیه و یا بازار و یا نوسازی ساختمان‌های باارزش معماری محله‌ها که یادآور خاطرات جمعی و هویت ساکنان است بتواند راهگشا باشد.
**بزرگترین حاشیه
و با این توضیحات دوباره به مادوان بر می گردیم. شهری که بزرگترین حاشیه کشور محسوب می شود.فضای آموزشی به اندازه تعداد دانش آموزانش ندارد. در و دیوار مدارس استیجاری و دو شیفته اش منقش به جمله های عاشقانه و قلب های زخمی از عشق های کالی است که سرانجامشان خدا می داند چه می شود.
وقتی وضعیت کلاس های شلوغ و پر جمعیت درس اینگونه باشد وضعیت امکانات ،تجهیزات، آزمایشگاه و سرویس های بهداشتی ناگفته پیداست.
اغلب دانش آموزان این شهر مجبورند مقطع دبیرستان را در شهر یاسوج بگذارنند و این رفت و آمدها چه حادثه هایی که برای آن ها نیافریده است ! مسیر زندگی بسیاری از دختران و پسران این شهر در همین رفت و آمدها و در تاکسی ها و ماشین های شخصی و غیر شخصی به کلی عوض شده است.
تنها کتابخانه این شهر سالهاست لنگ اعتبار است و آنچنان که مسئولان می گویند 97 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و فعلا در سه درصدی افتتاح مانده است.
خود مسئولان می گویند این شهر تشنه رویدادهای فرهنگی است اما زیرساخت فرهنگی ندارد و مساجد و مدارس تنها زیرساخت های فرهنگی این شهر محسوب می شود.
مادوان شهری است که همه چیز دارد اما هیچ کدام از این داشته ها کمکی به رشد فرهنگی اش نکرده است. اکثر جمعیتش را مهاجرانی تشکیل داده اند که به امید زندگی بهتر و استفاده از امکانات یک شهر به اینجا آمده اند و حالا از همه چیز محرومند.
زندان زنان و کانون پرورش و اصلاح تربیت استان دقیقا در قلب این شهر و مابین دو مادوان علیا و سفلی و در میان منازل مسکونی قرار گرفته است.
یک سمت آن فرودگاه شهر یاسوج است و از سمت دیگر هم به زندان مرکزی شهر یاسوج ختم می شود. آمارهایی که از آسیب های اجتماعی در این شهر ارایه می شود نیز همواره جز محرمانه ها بوده که کمتر اجازه انتشار داشته است.
وقتی نیازهای اولیه ای مثل آموزش فراهم نباشد پس اینکه این شهر فضای ورزشی ، تفریحی ،رفاهی و خیابان استاندارد ندارد هم مساله عجیبی نیست.
و در پایان باید گفت گاهی برخی مسائل را باید به دلیل اهمیتی که دارند خارج از نوبت بررسی کرد و بی شک اگر یک مساله اورژانسی برای این استان وجود داشته باشد توجه و درمان رشد افسار گسیخته حاشیه نشینی در اطراف یاسوج و افزایش آسیب های اجتماعی در مادوان است.
و همین موضوع ضرورت نگاه ویژه به شهر مادوان هم در برنامه ریزی های استانی و هم در تعریف طرح های بازآفرینی را دو چندان می کند در حالی که مادوان در اعتبارات بازآفرینی نیز در حاشیه قرار گرفته است .
9929/1662
کپی شد
