نفوذ شبکه های ارتباطی تا دورترین نقاط کشور، اثر عملکرد رسانهها را دهها برابر کرده و گاه یک خبر به ظاهر کماهمیت در کسری از ساعت تبدیل به یک جریان بزرگ خبری می شود که می تواند سرآغاز تحولات بزرگی در کشور باشد.
اثرگذاری رسانه ها در زمان رویدادهای ملی و پرشوری همانند انتخابات ریاست جمهوری بشدت بیشتر می شود و در عین حال که می تواند فرصت ها و دستاوردهای بزرگی پدید آورد، ممکن است منجر به شکل گیری رویدادهای تلخی هم بشود که پیامدهای آن به راحتی قابل جبران نباشد؛ ضمن اینکه این فضا اعتبار و اعتماد به رسانه را هم بشدت مخدوش می کند.
در واقع رسانه ها اگر از خط قرمزهای اخلاقی و حرفه ای عبور کنند و فقط در تکاپوی هیجانآفرینی باشند، ناخودآگاه شهروندانی را تربیت میکنند که در آینده هم بر پایه هیجان و احساس دست به انتخاب خواهند زد و سرنوشت چنین تصمیماتی هم حتما خوشایند نیست.
در مقابل اما، اگر رسانه به صداقت، شفافیت و حقگویی پایبند باشد و در دام بازی های سیاسی نیفتد، بزرگترین خدمت را به جامعه نه فقط در برهه انتخابات که برای کمک به گرفتن تصمیمات ملی در همه مقاطع سرنوشت ساز خواهد کرد.
خبرگزاری ایرنا کرمانشاه در این زمینه به سراغ جمعی از پیشکسوتان و فعالان رسانه ای استان رفته و نظر آنان را در باره باید و نبایدهای رویکرد رسانه ها در صحنه انتخابات ریاست جمهوری و شوراها جویا شده که پیش روی شماست.
** بیشتر انتخاب ها هیجانی است
به اعتقاد غلامرضا نوری علا از پیشکسوتان رسانه ای استان، بخشی از مردم نامزد موردنظر خود در انتخابات ریاست جمهوری را انتخاب کرده اند اما بخش قابل توجه و خاکستری جامعه در روزهای پایانی تبلیغات انتخاباتی تصمیم نهایی خود را می گیرند که همین بخش می تواند تعیین کننده سرنوشت انتخابات باشد.
وی گفت: من معتقد نیستم که رسانههای ما آنقدر قوی باشند که بتوانند بر روی قشر خاکستری اثر محسوس و قابل توجه بگذارند.
به باور نوری علا، تصمیم بخشی از رای دهندگان فارغ از سطح سواد و جایگاه اجتماعی، متاثر از فضای احساسی تبلیغات انتخاباتی نیست اما این هم قابل کتمان نیست که بیشتر رایدهندگان متاثر از فضای هیجانی انتخابات دست به انتخاب می زنند.
این فعال رسانهای تاکید کرد: در چنین فضای هیجانی رسانهها باید رویکرد ایجابی و اثباتی را در دستور کار قرار دهند و از نفی و سلب دیگران خودداری کنند تا زمینه یک انتخاب آگاهانه را فراهم کنند.
** برنده واقعی، نامزد اخلاق مدار است
نوری علا افزود: نامزدهای انتخابات هم باید در مناظره ها به اثبات خود و معرفی برنامه هایشان بپردازند و از رفتارها و اقدام های غیراخلاقی و تخریبی خودداری کنند.
وی در ادامه توصیه کرد که رسانهها باید مبلغ و مروج اخلاق باشند و این موضوع مهم را تبیین کنند که مهمتر از پیروزی در انتخابات و رای آوردن، رعایت اخلاق است و نامزدهایی که اخلاق را رعایت کنند، برنده واقعی هستند.
نوری علا بر این باور است که در جامعه ای که هزینه بد اخلاقی کاهش یابد، رفتار غیراخلاقی رایج میشود اما اگر هزینه اقدام و منش ضداخلاقی زیاد باشد، کمتر کسی سراغ آن میرود.
این پیشکسوت رسانهای اظهار داشت: رسانهها باید هزینه بداخلاقی در جامعه را به ویژه برای افراد مطرح و مسئولان بالا ببرند و بداخلاقی های انتخاباتی را شناسایی و به مردم معرفی کنند.
او در عین حال که تاکید داشت، رسانهها باید دست کم یک قدم از مردم جلوتر باشند اما اضافه کرد: مردم نیز باید همپای ارگان های اجتماعی و مدنی رشد و تعالی کنند و از آنان عقب نمانند.
نوری علا پرهیز از صفر و صدی کردن افراد و معرفی چهره های خاکستری شفاف را دیگر وظیفه رسانهها دانست و گفت: رسانهها باید ابتدا خود به تشخیص درست برسند سپس آن را به مردم معرفی کنند.
او معتقد است که رعایت این محورهای اساسی در عمل کاری سخت و دشوار است اما برای اصلاح امور چارهای جز تن دادن و عمل کردن به آنها نیست.
** صداقت، مردم را به صحنه می کشاند
محمدحسین ترکمن دیگر پیشکسوت رسانه ای استان کرمانشاه هم گفت: رسانهها به عنوان رکن چهارم دموکراسی باید زمینهساز حضور مردم در صحنه های سرنوشت ساز کشور برای تعیین آینده جامعه باشند.
وی تاکید کرد: این کار باید با حفظ اصولی از جمله شفافیت، صداقت و دوری از تبعیض صورت گیرد و متاثر از جایگاه و عنوان نامزدهای انتخاباتی نباشد.
به گفته ترکمن، اگر رسانهها بر مبنای اصول اخلاقی و حرفه ای اقدام به معرفی نامزدهای انتخاباتی کنند و در مسیر تبعیض و دوگانگی نیفتند، افکار عمومی هم به حضور حداکثری و پرشور در صحنه انتخابات ترغیب میشود.
وی معتقد است که رسانه هایی که از بیت المال تغذیه می کنند، نباید رویه تبعیض آمیز داشته باشند و باید با نگاهی یکسان به صحنه انتخابات بنگرند که متاسفانه در شرایط فعلی این چنین نیست.
این فعال رسانه ای، در باره اصول و معیارهایی هم که باید از سوی نامزدهای انتخابات رعایت شود، گفت: نامزدها باید شهامت اخلاقی داشته باشند و مسئولیت عملکرد خود را بپذیرند.
به اعتقاد او، عمر جناحهای سیاسی در کشور به پایان رسیده و جامعه نیازمند یک نگاه انقلابی، فسادستیز و حقیقتگو است و برای اعتلای انقلاب اسلامی هم راهی جز حاکم شدن این نگاه نیست.
به باور ترکمن، هیچ نگاهی غیر از نگاه انقلابی، کشور را نجات نمی دهند و قادر به حل مشکلات مردم نیست.
این فعال رسانه ای استان تاکید کرد: امروز بهترین مبارزه با دشمنان جمهوری اسلامی، خدمت به مردم است زیرا وقتی مردم احساس کنند مسئولان با صداقت به آنها خدمت می کنند، با جان و دل در صحنه حاضر میشوند اما اگر حاکمیت به جای اینکه به فکر رفع مشکلات همه اقشار باشد، توان خود را مصروف قشر خاصی کند، اعتماد و همراهی عمومی از دست خواهد رفت.
** نه سیاه نمایی نه بزرگنمایی
فریدون معتمدیان، مدیرعامل خانه مطبوعات کرمانشاه و کشور هم بر این اعتقاد است که هم اکنون 2 نوع عملکرد در بین رسانههای کشور وجود دارد؛ 'برخی از آنها بیشتر اسیر و تابع باند و جناح خود هستند و اعتقادی به اصول قانونی و اخلاق حرفه ای ندارند و برای رسیدن به اهداف خود به هرگونه بی اخلاقی متوسل میشوند اما در مقابل بخشی از رسانهها هم به رسالت و اهداف ذاتی خود وفادارند و رسانههایی اخلاقمدار و قانونمند به شمار می روند.'
به گفته وی، اهداف این دسته از رسانهها بیشتر تنویر افکار عمومی و مشخص کردن مسیر درست از اشتباه برای افکار عمومی است.
به اعتقاد معتمدیان، رسانه باید حقیقت جو و حقیقت گو باشند و حقیقت را فریب غالب نشان ندهد.
این فعال رسانه ای، اخلاق مداری را نیاز دیگر فضای رسانهای کشور برشمرد و گفت: قرآن بزرگ ترین و اصلی ترین منبع در این زمینه است و روش های تبلیغ اخلاقی در آن به روشنی بیان شده که می تواند مبنای کار فعالان رسانه ای قرار گیرد.
ایجاد اعتماد در مخاطب دیگر محور موردنیاز رسانهها از نگاه معتمدیان است و به گفته او رسانهها نباید در مسیر سیاه نمایی و بزرگنمایی گام بردارند.
وی گفت: همه رسانهها و نامزدهای انتخابات باید به دنبال اثبات و معرفی برنامه های خود باشند نه نفی و تخریب دیگران اما متاسفانه در برخی موارد عکس این موضوع رو می بینیم.
به اعتقاد معتمدیان، اگر این اصول رعایت و اعتماد افکار عمومی جلب شود، زمینه حضور حداکثری آنها در انتخابات فراهم میشود زیرا مردم تشنه حقیقت هستند و اگر به شعور آنها احترام گذاشته شود، حتما در صحنه حاضر میشوند.
** رسانه ها از تبیین مشکلات غافل شده اند
رسول مرادی، دیگر فعال رسانهای استان هم دیدگاه های خاص خود را دارد.
وی گفت: در جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام مردم سالار دینی همه مسئولان با رای مستقیم یا غیرمستقیم مردم انتخاب میشوند، به همین دلیل ایران یکی از مردمسالار ترین کشورهای دنیاست.
به گفته مرادی، در کشورهای مدعی دموکراسی هم اکنون نرخ مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری کمتر از 50 درصد است در حالی که این آمار در ایران بالای 70 درصد بوده که نشانه علاقه مردم به نظام و حضور جدی در صحنه سیاسی و مشارکت انتخاباتی است.
این فعال رسانه ای اظهار داشت: در انتخاب آگاهانه مردم که تاثیر مستقیم و تعیین کنندهای در آینده کشور خواهد داشت، عوامل مختلفی موثر هستند که در این میان رسانه ها نقش اساسی دارند.
به اعتقاد او، رسانهها به عنوان چشم بیدار و گوش شنوای افکار عمومی که خوراک فکری جامعه را تأمین میکنند، باید فارغ از مسائل جناحی و سیاسی و بر پایه اخلاق حرفهای به تبیین ویژگی ها، کارنامه و برنامه نامزد اصلح بپردازند.
وی تاکید کرد: رسانهها باید واقعیتها را آن طور که هست تصویر کنند و از بزرگنمایی و اغراق بپرهیزند.
این فعال رسانه استان کرمانشاه همچنین گفت: رسانه های مختلف هم اکنون در حال تلاش برای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به جامعه هستند اما میتوان بهتر و حرفه ای تر از وضعیت کنونی عمل کرد.
مرادی با اشاره به برخی نقاط ضعف در فضای رسانهای و سیاسی جامعه عنوان کرد: هم اکنون رسانه ها بیشتر به مسائل و فضای هیجانی میپردازند و بعد اطلاعرسانی در آنها برجسته است در حالی که باید بیشتر تلاش ها بر تبیین مشکلات و دغدغه های جامعه و شفاف سازی آنها متمرکز باشد.
** به جای تخریب کارنامه خود را ارائه کنید
وی از همه رسانهها خواست که از جانبداری سیاسی پرهیز کنند و تمام توان خود را برای حضور حداکثری و مشارکت پرشور مردم در انتخابات متمرکز کنند زیرا یک انتخابات باشکوه میتواند ضمن خنثی سازی توطئه دشمنان و امیدواری دوستان جمهوری اسلامی، سبب افزایش اقتدار کشور بشود.
این فعال رسانه ای همچنین به نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و شوراها توصیه کرد که به جای تخریب و نفی رقبا به ارائه کارنامه عملکرد و برنامههای خود بپردازند و رویه ایجابی را در پیش بگیرند.
7444/8066 خبرنگار:عبدالله الماسی ** انتشار دهنده:علی مولوی
اثرگذاری رسانه ها در زمان رویدادهای ملی و پرشوری همانند انتخابات ریاست جمهوری بشدت بیشتر می شود و در عین حال که می تواند فرصت ها و دستاوردهای بزرگی پدید آورد، ممکن است منجر به شکل گیری رویدادهای تلخی هم بشود که پیامدهای آن به راحتی قابل جبران نباشد؛ ضمن اینکه این فضا اعتبار و اعتماد به رسانه را هم بشدت مخدوش می کند.
در واقع رسانه ها اگر از خط قرمزهای اخلاقی و حرفه ای عبور کنند و فقط در تکاپوی هیجانآفرینی باشند، ناخودآگاه شهروندانی را تربیت میکنند که در آینده هم بر پایه هیجان و احساس دست به انتخاب خواهند زد و سرنوشت چنین تصمیماتی هم حتما خوشایند نیست.
در مقابل اما، اگر رسانه به صداقت، شفافیت و حقگویی پایبند باشد و در دام بازی های سیاسی نیفتد، بزرگترین خدمت را به جامعه نه فقط در برهه انتخابات که برای کمک به گرفتن تصمیمات ملی در همه مقاطع سرنوشت ساز خواهد کرد.
خبرگزاری ایرنا کرمانشاه در این زمینه به سراغ جمعی از پیشکسوتان و فعالان رسانه ای استان رفته و نظر آنان را در باره باید و نبایدهای رویکرد رسانه ها در صحنه انتخابات ریاست جمهوری و شوراها جویا شده که پیش روی شماست.
** بیشتر انتخاب ها هیجانی است
به اعتقاد غلامرضا نوری علا از پیشکسوتان رسانه ای استان، بخشی از مردم نامزد موردنظر خود در انتخابات ریاست جمهوری را انتخاب کرده اند اما بخش قابل توجه و خاکستری جامعه در روزهای پایانی تبلیغات انتخاباتی تصمیم نهایی خود را می گیرند که همین بخش می تواند تعیین کننده سرنوشت انتخابات باشد.
وی گفت: من معتقد نیستم که رسانههای ما آنقدر قوی باشند که بتوانند بر روی قشر خاکستری اثر محسوس و قابل توجه بگذارند.
به باور نوری علا، تصمیم بخشی از رای دهندگان فارغ از سطح سواد و جایگاه اجتماعی، متاثر از فضای احساسی تبلیغات انتخاباتی نیست اما این هم قابل کتمان نیست که بیشتر رایدهندگان متاثر از فضای هیجانی انتخابات دست به انتخاب می زنند.
این فعال رسانهای تاکید کرد: در چنین فضای هیجانی رسانهها باید رویکرد ایجابی و اثباتی را در دستور کار قرار دهند و از نفی و سلب دیگران خودداری کنند تا زمینه یک انتخاب آگاهانه را فراهم کنند.
** برنده واقعی، نامزد اخلاق مدار است
نوری علا افزود: نامزدهای انتخابات هم باید در مناظره ها به اثبات خود و معرفی برنامه هایشان بپردازند و از رفتارها و اقدام های غیراخلاقی و تخریبی خودداری کنند.
وی در ادامه توصیه کرد که رسانهها باید مبلغ و مروج اخلاق باشند و این موضوع مهم را تبیین کنند که مهمتر از پیروزی در انتخابات و رای آوردن، رعایت اخلاق است و نامزدهایی که اخلاق را رعایت کنند، برنده واقعی هستند.
نوری علا بر این باور است که در جامعه ای که هزینه بد اخلاقی کاهش یابد، رفتار غیراخلاقی رایج میشود اما اگر هزینه اقدام و منش ضداخلاقی زیاد باشد، کمتر کسی سراغ آن میرود.
این پیشکسوت رسانهای اظهار داشت: رسانهها باید هزینه بداخلاقی در جامعه را به ویژه برای افراد مطرح و مسئولان بالا ببرند و بداخلاقی های انتخاباتی را شناسایی و به مردم معرفی کنند.
او در عین حال که تاکید داشت، رسانهها باید دست کم یک قدم از مردم جلوتر باشند اما اضافه کرد: مردم نیز باید همپای ارگان های اجتماعی و مدنی رشد و تعالی کنند و از آنان عقب نمانند.
نوری علا پرهیز از صفر و صدی کردن افراد و معرفی چهره های خاکستری شفاف را دیگر وظیفه رسانهها دانست و گفت: رسانهها باید ابتدا خود به تشخیص درست برسند سپس آن را به مردم معرفی کنند.
او معتقد است که رعایت این محورهای اساسی در عمل کاری سخت و دشوار است اما برای اصلاح امور چارهای جز تن دادن و عمل کردن به آنها نیست.
** صداقت، مردم را به صحنه می کشاند
محمدحسین ترکمن دیگر پیشکسوت رسانه ای استان کرمانشاه هم گفت: رسانهها به عنوان رکن چهارم دموکراسی باید زمینهساز حضور مردم در صحنه های سرنوشت ساز کشور برای تعیین آینده جامعه باشند.
وی تاکید کرد: این کار باید با حفظ اصولی از جمله شفافیت، صداقت و دوری از تبعیض صورت گیرد و متاثر از جایگاه و عنوان نامزدهای انتخاباتی نباشد.
به گفته ترکمن، اگر رسانهها بر مبنای اصول اخلاقی و حرفه ای اقدام به معرفی نامزدهای انتخاباتی کنند و در مسیر تبعیض و دوگانگی نیفتند، افکار عمومی هم به حضور حداکثری و پرشور در صحنه انتخابات ترغیب میشود.
وی معتقد است که رسانه هایی که از بیت المال تغذیه می کنند، نباید رویه تبعیض آمیز داشته باشند و باید با نگاهی یکسان به صحنه انتخابات بنگرند که متاسفانه در شرایط فعلی این چنین نیست.
این فعال رسانه ای، در باره اصول و معیارهایی هم که باید از سوی نامزدهای انتخابات رعایت شود، گفت: نامزدها باید شهامت اخلاقی داشته باشند و مسئولیت عملکرد خود را بپذیرند.
به اعتقاد او، عمر جناحهای سیاسی در کشور به پایان رسیده و جامعه نیازمند یک نگاه انقلابی، فسادستیز و حقیقتگو است و برای اعتلای انقلاب اسلامی هم راهی جز حاکم شدن این نگاه نیست.
به باور ترکمن، هیچ نگاهی غیر از نگاه انقلابی، کشور را نجات نمی دهند و قادر به حل مشکلات مردم نیست.
این فعال رسانه ای استان تاکید کرد: امروز بهترین مبارزه با دشمنان جمهوری اسلامی، خدمت به مردم است زیرا وقتی مردم احساس کنند مسئولان با صداقت به آنها خدمت می کنند، با جان و دل در صحنه حاضر میشوند اما اگر حاکمیت به جای اینکه به فکر رفع مشکلات همه اقشار باشد، توان خود را مصروف قشر خاصی کند، اعتماد و همراهی عمومی از دست خواهد رفت.
** نه سیاه نمایی نه بزرگنمایی
فریدون معتمدیان، مدیرعامل خانه مطبوعات کرمانشاه و کشور هم بر این اعتقاد است که هم اکنون 2 نوع عملکرد در بین رسانههای کشور وجود دارد؛ 'برخی از آنها بیشتر اسیر و تابع باند و جناح خود هستند و اعتقادی به اصول قانونی و اخلاق حرفه ای ندارند و برای رسیدن به اهداف خود به هرگونه بی اخلاقی متوسل میشوند اما در مقابل بخشی از رسانهها هم به رسالت و اهداف ذاتی خود وفادارند و رسانههایی اخلاقمدار و قانونمند به شمار می روند.'
به گفته وی، اهداف این دسته از رسانهها بیشتر تنویر افکار عمومی و مشخص کردن مسیر درست از اشتباه برای افکار عمومی است.
به اعتقاد معتمدیان، رسانه باید حقیقت جو و حقیقت گو باشند و حقیقت را فریب غالب نشان ندهد.
این فعال رسانه ای، اخلاق مداری را نیاز دیگر فضای رسانهای کشور برشمرد و گفت: قرآن بزرگ ترین و اصلی ترین منبع در این زمینه است و روش های تبلیغ اخلاقی در آن به روشنی بیان شده که می تواند مبنای کار فعالان رسانه ای قرار گیرد.
ایجاد اعتماد در مخاطب دیگر محور موردنیاز رسانهها از نگاه معتمدیان است و به گفته او رسانهها نباید در مسیر سیاه نمایی و بزرگنمایی گام بردارند.
وی گفت: همه رسانهها و نامزدهای انتخابات باید به دنبال اثبات و معرفی برنامه های خود باشند نه نفی و تخریب دیگران اما متاسفانه در برخی موارد عکس این موضوع رو می بینیم.
به اعتقاد معتمدیان، اگر این اصول رعایت و اعتماد افکار عمومی جلب شود، زمینه حضور حداکثری آنها در انتخابات فراهم میشود زیرا مردم تشنه حقیقت هستند و اگر به شعور آنها احترام گذاشته شود، حتما در صحنه حاضر میشوند.
** رسانه ها از تبیین مشکلات غافل شده اند
رسول مرادی، دیگر فعال رسانهای استان هم دیدگاه های خاص خود را دارد.
وی گفت: در جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام مردم سالار دینی همه مسئولان با رای مستقیم یا غیرمستقیم مردم انتخاب میشوند، به همین دلیل ایران یکی از مردمسالار ترین کشورهای دنیاست.
به گفته مرادی، در کشورهای مدعی دموکراسی هم اکنون نرخ مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری کمتر از 50 درصد است در حالی که این آمار در ایران بالای 70 درصد بوده که نشانه علاقه مردم به نظام و حضور جدی در صحنه سیاسی و مشارکت انتخاباتی است.
این فعال رسانه ای اظهار داشت: در انتخاب آگاهانه مردم که تاثیر مستقیم و تعیین کنندهای در آینده کشور خواهد داشت، عوامل مختلفی موثر هستند که در این میان رسانه ها نقش اساسی دارند.
به اعتقاد او، رسانهها به عنوان چشم بیدار و گوش شنوای افکار عمومی که خوراک فکری جامعه را تأمین میکنند، باید فارغ از مسائل جناحی و سیاسی و بر پایه اخلاق حرفهای به تبیین ویژگی ها، کارنامه و برنامه نامزد اصلح بپردازند.
وی تاکید کرد: رسانهها باید واقعیتها را آن طور که هست تصویر کنند و از بزرگنمایی و اغراق بپرهیزند.
این فعال رسانه استان کرمانشاه همچنین گفت: رسانه های مختلف هم اکنون در حال تلاش برای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به جامعه هستند اما میتوان بهتر و حرفه ای تر از وضعیت کنونی عمل کرد.
مرادی با اشاره به برخی نقاط ضعف در فضای رسانهای و سیاسی جامعه عنوان کرد: هم اکنون رسانه ها بیشتر به مسائل و فضای هیجانی میپردازند و بعد اطلاعرسانی در آنها برجسته است در حالی که باید بیشتر تلاش ها بر تبیین مشکلات و دغدغه های جامعه و شفاف سازی آنها متمرکز باشد.
** به جای تخریب کارنامه خود را ارائه کنید
وی از همه رسانهها خواست که از جانبداری سیاسی پرهیز کنند و تمام توان خود را برای حضور حداکثری و مشارکت پرشور مردم در انتخابات متمرکز کنند زیرا یک انتخابات باشکوه میتواند ضمن خنثی سازی توطئه دشمنان و امیدواری دوستان جمهوری اسلامی، سبب افزایش اقتدار کشور بشود.
این فعال رسانه ای همچنین به نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و شوراها توصیه کرد که به جای تخریب و نفی رقبا به ارائه کارنامه عملکرد و برنامههای خود بپردازند و رویه ایجابی را در پیش بگیرند.
7444/8066 خبرنگار:عبدالله الماسی ** انتشار دهنده:علی مولوی
کپی شد