از اخراج علی دایی پشیمان شدم/ شجاع و آبشک روی اعصاب داوران راه می روند/ نمی گذارم هفت نسل بعد من هم داور شوند!

جی پلاس، همایش داوران لیگ برتری یک حاشیه غیر منتظره داشت؛ رضا کرمانشاهی، داور سرشناس پایتخت که امسال و سال آینده می توانست در لیگ برتر قضاوت کند، دو سال زودتر از آنکه به موعد بازنشستگی برسد، از دنیای داوری خداحافظی کرد. رضا کرمانشاهی، متولد سال ۱۳۵۷ طبق قانون می توانست در لیگ برتر بیست و دوم و حداقل تا نیم فصل دوم لیگ برتر بیست و سوم در فوتبال ایران قضاوت کند اما او که یکی از پنج داور برتر حال حاضر فوتبال ایران است، امروز با دنیای داوری وداع کرد.

گفت وگوی کرمانشاهی با طرفداری را در ادامه بخوانید.

او درباره خداحافظی اش از دنیای داوری گفت: از مدتها قبل به خداحافظی پیش از موعد فکر می کردم، یک داور در سطح ما، برای خودش اهداف از پیش تعیین شده ای دارد و تلاش می کند به این اهداف برسد. در درجه اول دوست دارد شناخته شده باشد همچنین دلش می خواهد بازی های بزرگ را سوت بزند. من سالهاست در بالاترین سطح فوتبال ایران قضاوت می کنم و حساس ترین بازی های فوتبال ایران را سوت زده ام، از همه مهمتر در دربی که آرزوی تمام داوران است، قضاوت کردم. بسیاری از پیشکسوتان جامعه داوری بدون آن که سوت زدن در دربی را تجربه کنند بازنشسته شدند اما من به این آرزو رسیدم و در دربی هم سوت زدم. در این سن و سال دیگر هیچ هدف و آرزویی نبود که من را در دنیای داوری نگه دارد.

رضا کرمانشاهی ادامه داد: می توانستم دو فصل دیگر در لیگ برتر سوت بزنم اما اعتراف می کنم شرایط روحی ام طوری بود که احساس می کردم دیگر کم آورده ام. گفتن این حرف برایم سخت است اما واقعاً خسته شده بودم. در خیابان مردم به داوران به چشم یک متهم نگاه می کنند، متاسفانه فضای مجازی به‌گونه‌ای شده که خیلی راحت یک عده به ناموس داوران توهین می کنند. در چنین شرایطی احساس کردم ماندن در جامعه داوری توهین به خانواده ام است، چرا باید به کاری ادامه بدهم که هیچ فایده‌ای جز جنگ و اعصاب برای من ندارد؟ پسرم بزرگ شده و مدرسه می رود. تحت تاثیر اهانت هایی است که در فضای مجازی به داوران می شود؛ در محیط مدرسه پسرم را سوال پیچ می کنند. من هر کاری در زندگی می کنم به خاطر آرامش و آسایش خانواده‌ام است چرا باید با ماندن در داوری سلامت روحی خانواده ام را به خطر بیندازم. در فضای مجازی هرکسی به خودش اجازه می دهد رکیک ترین الفاظ را در مورد داوران به کار ببرد. در چنین شرایطی ادامه دادن به داوری از نظر من اشتباه بزرگی است. اگر هدفی هنوز مانده بود که به آن نرسیده باشم، شاید با خودم کنار می آمدم و ادامه می دادم اما در شرایط فعلی احساس کردم بهتر است کنار بروم و بیشتر در خدمت خانواده ام باشم. می خواهم مدتی از فوتبال فاصله بگیرم. پیشنهادهایی از دو تیم لیگ برتری داشتم که بعد از خداحافظی از دنیای داوری در بخش مدیریت فوتبال کمکشان کنم اما در شرایط فعلی اصلاً چنین برنامه ای ندارم. احساس می کنم به اندازه کافی وقت برای خانواده نگذاشتم و می خواهم چند سالی بیشتر در خدمت خانواده باشم و به زندگی اقتصادی و فعالیت های خودم سر و سامان بدهم.

رضا کرمانشاهی گفت: برای من از امروز دنیای داوری و قضاوت کردن و سوت زدن به پایان رسید. اگر در این مدت علیه تیمی قضاوت کردم، امیدوارم اعضای آن تیم و طرفدارانش من را حلال کنند. مطمئن باشند حتی یک سوت به عمد اشتباه نزدم، نمی‌گویم اشتباه نداشتم، قضاوت یک کار انسانی است و هر کاری که انسان انجام می دهد اشتباه در آن اجتناب ناپذیر است اما به جرات می توانم بگویم که اشتباه عمدی نداشتم. آنهایی که به من تهمت زدند و اتهام ناروا به من وارد کردند را نمی بخشم، هرگز آنها را حلال نمی کنم و از آن‌ها نمی گذرم چون بدون آنکه شرایط من را درک کنند، درباره ام قضاوت بد داشتند. یک داور باید در مدت زمانی کمتر از یک ثانیه تصمیم بگیرد و سوت بزند، امکان دارد در لحظه تصویری را بد ببیند یا از برخوردی برداشت اشتباه داشته باشد و سوت اشتباه بزند، این که با هر اشتباهی داور را متهم کنیم جوانمردانه نیست. الان با وجود تکنولوژی هایی که در دنیای فوتبال وجود دارد باز هم می بینیم که حتی در بالاترین سطح فوتبال دنیا هم داور دچار اشتباه می شود، آن وقت شما چطور توقع دارید ما که از امکانات محروم هستیم و هنوز یک سیستم ارتباط رادیویی درست و حسابی نداریم که در جریان بازی از همکاران خودمان کمک بگیریم هرگز اشتباه نکنیم.

رضا کرمانشاهی ادامه داد: با رونق فضای مجازی و با توجه به بی در و پیکر بودن این فضا که اجازه می دهد هر آدمی پشت یک اکانت مخفی شود و به دیگران توهین کند، در سال های اخیر اهانت به داور چند برابر شد و فضای مسمومی پیرامون داوری در ایران به وجود آمد. متاسفانه یک سری از مربیان هم به این فضای مسموم دامن زدند. یک مربی که در جریان بازی تعویض اشتباه می کند و بازی برده را می بازد، به جای آن که درباره اشتباه خودش توضیح فنی بدهد به کنفرانس خبری می آید و علیه داور حرف می زند. به خاطر یک اوت ساده مدعی می‌شود داور سر تیم او را بریده، اغلب مدیران ما هم غیر فوتبالی هستند و تخصصی در فوتبال ندارند که یقه مربی را بگیرند و از او بپرسند تعویض اشتباه تو و انتخاب تاکتیکی غلطی که داشتی، چه ربطی به اوت داور دارد؟ این می‌شود که مدیران باشگاه هم در حمایت از مربی به داور توهین می کنند و کمیته انضباطی هم متاسفانه هیچ وقت برخورد جدی با این دسته از مدیران و مربیان نداشته، اگر داوری اشتباه کرده باشد، کمیته داوران چند هفته، او را کنار می‌گذارد اما وقتی ثابت می شود یک مربی به اشتباه در کنفرانس خبری داور را متهم کرده، هیچ کاری با آن مربی ندارند و او هم هر هفته این ترفند را به کار می‌گیرد تا با حمله به داوری از پاسخگویی به اشتباهات و اشکالات فنی خودش طفره برود.

رضا کرمانشاهی در پاسخ به این سوال که var چقدر می تواند در کم شدن اعتراض ها اثر داشته باشد، گفت: به قول یکی از همکاران کسی که بخواهد اعتراض کند با وجود کمک داور ویدیویی هم کار خودش را انجام میدهد ولی به هر حال تکنولوژی می تواند به آرام شدن فضا کمک کند. البته اگر سر خودمان کلاه نگذاریم باید بگویم این سیستم حداقل تا دو سال دیگر به فوتبال ایران نمی‌آید. آموزش دادن داوران به این سادگی نیست و حداقل چند ماه زمان می برد در حال حاضر ما در شهرهایی لیگ برتر را برگزار می کنیم که حتی یک هتل هم ندارند. حالا تصور کنید بخواهیم هر هفته یک گروه هفت، هشت نفره ادمین، اپراتور، کارشناس داور و متخصص هم برای نشستن پشت سیستم var به این شهرها ببریم. نباید رویایی فکر کنیم و سر خودمان کلاه بگذاریم؛ سیستم کمک داور ویدیویی اپراتور و ادمین می خواهد، کارشناس متخصص می خواهد، در حال حاضر خیلی از شهرها امکان نگهداری زمین چمن برای برگزاری بازی را ندارند، چطور می توان در چنین شرایطی خوش‌بین بود که ظرف چند ماه ورزشگاه ها در این شهرها به وی ای آر مجهز شود. اگر یک روزی سیستم کمک داور ویدیویی به ایران بیاید من هم خوشحال می شوم این تجربه بیست و شش، هفت ساله را که در داوری به دست آوردم در این بخش به کار بگیرم و به کمیته داوران کمک کنم اما در حال حاضر اصلاً خوشبین نیستم که به این زودی ها فوتبال ایران به سیستم کمک داور ویدیویی مجهز شود.

رضا کرمانشاهی در پاسخ به این سوال که آیا اگر زمان به عقب برگردد، حاضر است دوباره وارد داوری شود گفت: نه تنها خودم امکان ندارد به هیچ وجه دوباره وارد داوری شوم بلکه اجازه نمی دهم تا هفت نسل از خانواده‌ام کسی پایش را در جامعه داوری بگذارد، داوری برای من غیر از جنگ اعصاب و توهین چیزی نداشته، برای قضاوت یک بازی ۹۰۰ هزار تومان دستمزد می دادند آن هم هر چند سال یکبار پرداخت می شد و در ازای آن ۲۰، ۳۰ میلیون حرف می شنیدیم. اگر در تمام فصل ۱۶ بازی خوب قضاوت کنید، فقط کافی است یک اشتباه داشته باشید، تمام آن قضاوت ها از بین می رود و فقط درباره اشتباه تو حرف می زنند. من در یک فصل چهار دربی را قضاوت کردم که هر چهار بار هم داوری هایم با نمره بالای ناظر و تایید تمام کارشناسان همراه بود اما در همان فصل فقط یک اشتباهی که داشتم دیده شد!

رضا کرمانشاهی در پاسخ به این سوال که آیا اشتباهی بوده که بابت آن خودش را سرزنش کرده باشد، گفت: هر داوری بگوید من اشتباه نداشتم یا بعد از پایان بازی به اشتباهم فکر نکردم، دروغ گفته؛ طبیعی است که من هم بعد از پایان قضاوت به تصمیم هایی که گرفتم، فکر کرده باشم. شاید باورتان نشود بالای ۴۰ مربی را از کنار زمین اخراج کردم و فقط یک بار احساس گناه به من دست داد، در جریان بازی سایپا و سیاه‌جامگان علی دایی را از کنار زمین اخراج کردم و بعد از پایان بازی متوجه شدم تصمیمی که گرفتم اشتباه بود و پشیمان شدم اما دیگر فایده‌ای نداشت.

کرمانشاهی در پاسخ به این سوال که آیا پیش آمده بازیکنی را به دلیل علاقه داشتن به او اخراج نکند گفت: آنهایی که روحیه من را میشناسند میدانند اصلا از این اخلاق ها ندارم، نمونه‌اش وریا غفوری بازیکنی بود که همیشه شخصیت او را دوست داشتم، همیشه در زمین یک بزرگتر و کاپیتان واقعی بود اما یک بار که در جریان بازی استقلال تخلف کرد، بدون مکث او را اخراج کردم. من عاشق فوتبال و شخصیت علی کریمی بودم و از بازی کردن او واقعاً لذت می بردم، در ایران فوتبالیست روی دست علی کریمی نیامده و نخواهد آمد اما مطمئن باشید حتی اگر علی کریمی هم در جریان بازی تخلفی می‌کرد و سزایش کارت قرمز بود، اخراجش می کردم. وقتی علی کریمی در زمین بازی می کرد اصلا دلم نمی خواست وقت بازی تمام شود و دلم نمی آمد سوت بزنم دوست داشتم توپ به او برسد و از جادویی که با توپ می کند لذت ببرم.

داور سرشناس فوتبال ایران در پاسخ به این سوال که کدام فوتبالیست ها بیشتر از همه روی اعصاب او بودند گفت: شجاع خلیل زاده و محمد آبشک بازیکنانی بودند که واقعاً روی اعصاب داور راه می رفتند با هر دوی آن‌ها هم رفاقت داشتم ولی در زمین خیلی حرف می زدند. این اواخر قبل از شروع بازی سمت آنها می رفتم و تهدید می کردم اگر در جریان بازی مدام با من حرف بزنند حتماً اخطار می گیرند ولی بازهم آنها کار خودشان را می کردند.

رضا کرمانشاهی قضاوت دربی تهران را بهترین داوری خودش در دوران قضاوت حرفه ای نامید و در پایان گفت: از من که گذشت اما از مربیان عزیز فوتبال ایران می خواهم مردانگی به خرج بدهند و تمام کاسه کوزه های شکست را بر سر داوران نشکنند. انصاف نیست که همیشه داور بازنده یک بازی باشد، شما مطمئن باشید هیچ داوری اعتبار و آبروی خودش را حراج نمی کند. داور وقتی وارد زمین می شود اصلاً برایش مهم نیست که برای چه تیمی سوت می زند. برای داور فقط این اهمیت دارد که خودش برنده از زمین بیرون بیاید.