این نهادهای آموزشی که خود مسوول و متولی ترویج علم و دانش هستند و به دیگران لزوم انجام کارها بر اساس تحقیق و پژوهش را متذکر می شوند طی سال ها کمتر به گسترش رشته ها بر مبنای آینده نگری از بازارکار و آینده هرمزگان به تاسیس رشته ها پرداخته اند و اکنون لزوم توجه بیشتر به مقوله انجام آمایش رشته های آموزشی را لمس می کنند.
در حالی که هرمزگان بر اساس برنامه های پیشرفت ملی که در آن اجرا شده دارای صنایعی همچون فولاد، آلومینیوم، مجتمع کشتی سازی، قیر، نفت و گاز و همچنین فعالیت های بندری و دریانوردی است ولی دانشگاه های این استان نسبت به تاسیس رشته های مورد نیاز بخش های یاد شده توجه لازم را نداشته اند و تنها در سال های اخیر رشته هایی مانند متالوژی را دایر کرده اند.
با نگاهی گذرا به شرایط موجود هرمزگان می توان دریافت که صنایع نیروهای مورد نیاز خود را از سایر استان ها و با هزینه های بالاتر تامین می کنند و جوانان این استان در رشته هایی تحصیل کرده که دراین واحدها جذب نمی شوند.
اما دانشگاه های هرمزگان هر چند در سال های رشد خود کمتر به گسترش رشته ها براساس ظرفیت ها، نیازهای و مزیت های نسبی استان توجه کرده اند ولی به نظر می رسد اکنون به ضرورت ایجاد هماهنگی بین این مولفه ها بیش از گذشته پی برده اند.
چنانچه دانشگاه های هرمزگان تاسیس رشته های مورد نیاز صنایع و سایر بخش های هرمزگان را سرعت بخشند دانش آموختگان آینده استان کمتر با مشکل بیکاری روبه رو خواهند شد که این امر تاثیر به سزایی در کاهش آسیب های اجتماعی و هزینه های ناشی از آنها برجای خواهد گذاشت.

** تاریخچه تاسیس دانشگاه های هرمزگان
شکل گیری دانشگاه در هرمزگان به سال 1356 هجری شمسی یعنی 43 سال پس از تاسیس دانشگاه تهران (1313 هجری شمسی) باز می گردد که نخستین دانشگاه این استان به نام دانشگاه آزاد ایران در 2 رشته تربیت معلم و علم تندرستی در بندرعباس پایه گذاری شد.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس نیز سال 63 با 2 رشته کاردانی حسابداری و زبان انگلیسی فعالیت خود را آغاز کرد که نخستین واحد دانشگاهی هرمزگان محسوب می شود که پس از انقلاب اسلامی در استان هرمزگان راه اندازی شده است.
دانشگاه هرمزگان هم بنا به مصوبه سال 1370 شورای عالی گسترش آموزش عالی با مجوز راه اندازی 6 رشته در مقطع کارشناسی شامل مهندسی صنایع، مهندسی مکانیک، دبیری ریاضی، دبیری فیزیک و دبیری ادبیات فارسی در سال 71 آغاز بکار کرد.
در سال های بعدی و در گذر زمان رشته های نظری با توجه به نیاز نداشتن به کارگاه های فنی اقبال بیشتر دانشگاه های هرمزگان را به خود جلب می کنند که به نظر می رسد این امر بر تعداد بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی می افزاید.
هرمزگان با توجه به برنامه ریزی های ملی برای استقرار صنایع در آن و همچنین فعالیت های بندری و نفتی، بیش از رشته های نظری به رشته های فنی نیاز داشته و دارد که بنا به اذعان مسوولان دانشگاه ها این نکته کمتر مورد توجه متولیان آموزش عالی این استان قرار گرفته است.
نبود تناسب بین رشته های دانشگاهی هرمزگان و نیازهای بازارکار استان در سال های گذشته بارها انتقاد مسوولان و متولیان این استان را به دنبال داشته است، هرچند به نظر می رسد دانشگاه ها با تاخیر فراوان این نکته را پذیرفته اند اما سرانجام پذیرفته اند.

** دانش آموختگان هرمزگان در صدر بیکاران
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی هرمزگان در سال های گذشته به طور ضمنی دانش آموختگان دانشگاهی را در صدر بیکاران استان نام برده و از دانشگاه ها خواسته بود رشته های خود را با نیازها و مزیت های نسبی استان متناسب سازی کنند.
محمدعلی سیلمی این بار هم در نمایشگاه هفته پژوهش، هرمزگان را دروازه تجارت کشور نام برد و از تناسب نداشتن رشته های دانشگاهی با نیازهای بازار کار را به عنوان یکی از مشکل های اصلی بر سر راه پیشرفت همه جانبه این استان نام برد.
وی به خبرنگار ایرنا گفت: این مشکل از دیر زمان در نظام آموزشی وجود داشته و دانشگاه ها به طور معمول به آموزش نظری بسنده کرده اند که شاید این به فلسفه تشکیل دانشگاه ها باز گردد ولی باید این را هم در نظر گرفت که نبود انطباق بین رشته های دانشگاهی و بازار کار ایجاد اشکال می کند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی هرمزگان بیان داشت: بنگاه های اقتصادی و کارگاه های تولیدی امروز به دنبال نیروی ماهر هستند که این نشان می دهد دانشگاه ها باید به میزان واحدهای نظری، واحدهای عملی را هم تدریس کنند.
وی خاطر نشان کرد: به نظر می رسد ظرف 2 دهه گذشته که دانشگاه ها رشد کرده و گسترش یافته اند توجهی به تناسب این 2 نشده و این مراکز تنها با توجه به امکانات خود رشته ها را دایر کرده اند.
سلیمی افزود: به عنوان مثال یکی از دانشگاه های این استان گفت با این امکانات خود می توانم فلان رشته را راه اندازی کنم و براساس آن مجوز تاسیس رشته داده شد که بیشتر رشته های آموزشی آنها هم زیرگروه علوم اجتماعی بودند.
وی ادامه داد: برای افرادی که در این رشته ها به تحصیل پرداخته و دانش آموخته شده اند بازار کاری تعریف نشده بود ولی اگر رشته ها متناسب با بازارکار و نیازها تاسیس می شد چنین مشکلی برای دانش آموختگان دانشگاهی ایجاد نمی شد.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر 2 منطقه شامل منطقه ویژه صنایع انرژی بر پارسیان و منطقه آزاد جاسک در حال راه اندازی بوده و از هم اکنون نیز کارگاه ها و صنایعی که در این مناطق راه اندازی می شود، مشخص است و دانشگاه ها می توانند رشته های مورد نیاز آنها را تاسیس و اقدام به آموزش نیروی انسانی مورد نیاز آنها کنند.
مدیرکل تعاون کار و رفاه اجتماعی هرمزگان بیان داشت: اگر مراکز آموزش عالی استان از هم اکنون به فکر تاسیس رشته های مورد نیاز ان صنایع نباشند پس از تاسیس کارخانه ها، با کمبود تکنسین و نیروهای فنی و تخخصی روبه رو می شویم و آسیب های خاصی که بوجود خواهد آمد.
سلیمی اظهار داشت: اداره کل آموزش های فنی و حرفه ای هرمزگان می تواند نسبت به انعقاد تفاهم نامه های آموزشی با بنگاه های اقتصادی اقدام کند و تا حدودی خلاء موجود را پر کند و با آموزشی که به دانش آموختگان دانشگاهی می دهد مشکل بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی را کمتر سازد.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی هرمزگان یادآور شد: دانشجویان باید معادل واحدهای نظری واحدهای عملی را در بنگاه ها و کارگاه های صنعتی بگذرانند تا در هنگام دانش آموختگی با محیط کار آشنا باشند و با توجه به نبود ساز و کار رسمی برای این کار در کشور دانشگاه ها و بنگاه های اقتصادی استان با انعقاد تفاهم نامه آموزشی کاربردی قادر به رفع مساله هستند.
سلیمی ادامه داد: بنگاه اقتصادی باید بپذیرد دانشجو همچون کارگر لباس پوشیده و در روزهای خاصی از سال یا ماه کار را در عمل انجام دهد.
وی گفت: برطبق سرشماری سال 95 تعداد بیکاران هرمزگان حدود 57 هزار نفر برآورد شده و نرخ بیکاری جوانان 28 و 9 دهم درصد بوده است که نباید چنین باشد.

** رشته های موجود دانشگاهها با نیاز استان تناسب ندارد
مدیر کل امور اجتماعی استانداری هرمزگان هم در این خصوص گفت: دانش آموختگان دانشگاهی استان باید در پیشرفت، نقش عمده ای ایفا کنند ولی برآوردهای اجتماعی در خصوص نیاز بازار کار و رشته های دایر بیانگر وجود مشکل در بسیاری از حوزه ها است.
منصور اخلاقی پور افزود: اگر صنعت بخواهد نیازهای نیروی انسانی خود را از دانشگاه های هرمزگان تامین کند باید بتواند با استفاده از آنها نیازهایش را پاسخ دهد ولی اکنون رشته های دانشگاهی به گونه ای تنظیم شده که شاید صنعت نتواند نیازهای خود را از این مراکز آموزشی استان پاسخ دهد.
وی ادامه داد: زمانی که سخن از لزوم نزدیکی و تعامل صنعت و دانشگاه می شود، منظور در لفظ و سخن نیست بلکه این نزدیکی باید در عرصه عمل و همکاری های بین آنها مشاهده شود.
مدیرکل امور اجتماعی استانداری هرمزگان اضافه کرد: مسوولان باید به این نکته توجه کنند چه میزان از رشته های دایر دانشگاه ها با نیازهای بازارکار و جامعه همخوانی دارد و در صورت لزوم به اصلاح، حذف و دایر کردن رشته ها اقدام کنند.
اخلاقی پور بیان داشت: اکنون هرمزگان 67 هزار دانشجو دارد که پس از دانش آموختگی باید وارد بازار کار شوند، این ها ثروت هایی هستند که باید بتوان از وجودشان برای پیشرفت استان بهره برد.

** آمایش رشته های دانشگاهی براساس نیاز استان
رییس دانشگاه آزاد اسلامی هرمزگان نیز در خصوص تناسب رشته های بازار کار هرمزگان اذعان کرد: آمایش رشته ها و تناسب آنها با ظرفیت و نیازهای مناطق باید مورد توجه باشد که این مساله کمتر مورد توجه بوده است.
مهدی باقری ابراز داشت: این رویکرد در سال های گذشته بیشتر مورد توجه دانشگاه ها بوده و تاسیس رشته هایی مانند متالوژی، مهندسی مواد و صنایع را می توان در همین راستا قلمداد کرد.
وی یاد آورشد: دانشگاه آزاد اسلامی هرمزگان آمایش رشته های دانشگاهی متناسب با نیاز مناطق را در دستور کار خود قرار داده و در نشست بعدی هیات امنای خود برنامه آمایش مجدد رشته ها را در دستور کار دارد، بر این اساس احتمال پذیرش نشدن دانشجو در برخی رشته ها و تاسیس رشته های دیگر وجود دارد.
رییس دانشگاه آزاد اسلامی هرمزگان خاطر نشان کرد: دانشگاه های استان وظیفه دارند براساس برنامه ها پیشرفت استان، نسبت به تربیت نیروی انسانی مورد نیاز آینده اقدام کنند.
باقری تصریح کرد: دانشگاه آزاد اسلامی هرمزگان هم اکنون دارای 25 هزار دانشجو است و روند ورود دانشجو به دانشگاه های استان کاهشی است.

** ایجاد رشته های فنی و صنعتی نیاز هرمزگان
رییس دانشگاه هرمزگان گفت: با توجه به شرایط و اقلیم استان که ظرفیت دریایی را برای آن به ارمغان آورده، تاسیس رشته های فنی و صنعتی دانشگاهی متناسب با این مزیت ها ضروری است.
علی اکبر شیخی فینی به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: وجود بنادر اصلی کشور و صنایع دریایی در هرمزگان بر ضرورت راه اندازی هرچه سریعتر این رشته ها افزوده است.
وی ادامه داد: وجود دانشکده علوم و فنون دریایی مسیر تاسیس رشته های دریایی برای دانشگاه هرمزگان را هموارتر کرده ولی محدودیت هایی هم وجود دارد که می توان از ظرفیت صنایع برای تاسیس رشته های فنی و صنعتی مرتبط بهره گرفت.
رییس دانشگاه هرمزگان بیان داشت: درخواست تاسیس رشته های جدید دریایی را به شورای گسترش آموزش عالی کشور ارسال می کنیم که امیدواریم با توجه به مزیت ها و ظرفیت های استان با آن موافقت کنند.
حال که دانشگاه های هرمزگان به اهمیت و لزوم همخوان شدن رشته های خود با نیازها بازار کار و مزیت های نسبی استان اذعان دارند باید به تاسیس رشته های کاربردی شتاب بخشند.
هرچه سرعت تاسیس این رشته ها افزایش یابد شاهد بکار گیری بیشتر نیروهای انسانی استان در صنایع و سایر بخش های اقتصادی هرمزگان خواهیم شد و این نشاط اجتماعی و شادابی جامعه را می افزاید.
امید می رود در طی یک تا 2 سال آینده تعداد رشته های کاربردی دانشگاه های هرمزگان افزایش یابد، به قول فردوسی: بزرگی سراسر به گفتار نیست دو صد گفته چون نیم کردار نیست و با توجه به برخی اقدام ها مانند تاسیس برخی رشته های مورد نیاز صنایع در استان که نمونه تاسیس رشته های شیمی و متالوژی نمونه ان است می توان نسبت به تغییر جهت گیری دانشگاه های هرمزگان در تاسیس رشته های دانشگاهی مورد نیاز بازار کار و آینده این استان امیدوار به انتظار ماند.
علاوه بر انتظار مطالبه تاسیس رشته های کاربردی در دانشگاه ها باید به صورت جدی تر از سوی کنش گران اجتماعی پیگیری شود تا به نتیجه مطلوب برسد.
بنظر می رسد روسای دانشگاههای هرمزگان هنوز به ضرورت تاسیس تناسب سازی رشته ها با نیاز منطقه پی نبرده و در یخ آنها از این واقعیت آب نشده و یا اینکه توان چانه زنی برای گنجانده این رشته ها در سرفصل آموزشی دانشگاه خود با وزارت علوم را ندارند.
این درحالی است که برخی استانهای همجوار با وجود اینکه این نوع صنایع در خود استان ندارند اما به امید اینکه در هرمزگان به چنین رشته ومشاغلی نیاز است از مدت ها مجوز رشته ها را گرفته و دانشجویان آنها وارد بازار کار هرمزگان شده اند.
واقعیت تلخی که همواره هرمزگان رنج می دهد همین نبود آینده نگری برای نسل جوان بوده آنوقت همین دانشگاهها با افتخار می گویند وظیفه دانشگاه ایجاد شغل نیست درحالیکه دانشگاه یک مرکز خدماتی است که می تواند با درایت و دور اندیشی به حل معضلات اجتماعی کمک کند.
تا دیروز جوانان هرمزگان نگران نبود دانشگاه بودند اما امروز نگران نبود رشته متناسب با کسب وکار وشغل در منطقه هستند بنابراین دانشگاهها همینطور که به فکر تامین اعتبار برای خوابگاه دانشجویان مهمان در اندیشه دایر کردن رشته های مورد نیاز برای جوانان خود استان هم باشند.
3219 /6048
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.