فعال محیط زیست با اشاره به سدسازی‌های غیر اصولی در استان مازندران، با هدف انتقال آب به استان سمنان، هشدار داد تراژدی سرشاخه‌های کارون در خوزستان، بار دیگر در شمال کشور تکرار نشود.
حنیف‌رضا گلزار فعال محیط‌زیست در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به سدسازی‌های غیر اصولی در استان مازندران، گفت: نه تنها با سدسازی در استان جهت انتقال آب به استان سمنان مخالفیم بلکه با کلیت این موضوع به خصوص در حوزه جنگل‌های هیرکانی هم مخالف هستیم.
وی افزود: نارضایتی مردم با هرگونه سدسازی بی مورد در کشور به طور عام و به طور خاص در جنگل‌های هیرکانی در استان‌های مازندران گیلان و گلستان وجود دارد. البته مردم ما نگاه قومیتی به بحث انتقال آب از این استان به سمنان ندارند. امروز بیشترین بحث در خصوص سدسازی در حوزه آبخیز دو رودخانه است؛ یکی تجن و دیگری حوزه رودخانه تالار از شهرستان ساری که مرکز استان مازندران بوده که آب این رودخانه وارد دریای خزر می‌شود.
گلزار در تشریح وضعیت رودخانه تالار اظهار داشت: این رودخانه از شهرستان قائمشهر که در مجاورت شهر ساری قرار دارد، سرچشمه می‌گیرد و سد کسیلیان با گنجایش 120 میلیون مترمکعب بر روی این رودخانه در حال احداث است و با ساختن آن جنگل‌های هیرکانی در این منطقه به طور کامل نابود می‌شوند.
وی ادامه داد: درست مثل اتفاقی که برای احداث سد "گله ورد" در بهشهر اتفاق افتاد و این مستلزم آن است که جنگل‌ها از بین برود که قطعا تبعاتی برای ساکنان پایین دست این رودخانه به همراه خواهد داشت چرا که افرادی در پایین دست این رودخانه قرار دارند و سال‌های سال حق آبه داشتند و در بحث کشاورزی، صنعت و شرب از این آب استفاده می‌کردند و با احداث این سد از این مزیت‌ها محروم خواهند شد.
گلزار ادامه داد: با احداث این سد بر روی رودخانه تالار که قرار است آب آن به سمنان منتقل شود، طبیعی است که مردم منطقه نگران وضعیت زندگی خود شوند؛ هم به لحاظ زیست محیطی و هم منابع طبیعی.
کارشناسان حوزه آب و خاک به عوامل این سد سازی‌ها تذکر داده‌ایم و این را یادآوری کردیم در غالب مقالات و مصاحبه‌های علمی که اگر این اتفاق اگر بیفتد دوباره پروژه کارون و زاینده رود و این بار در حوزه استان‌های شمالی رخ خواهد داد
این فعال محیط زیست با بیان اینکه در حوزه رودخانه تجن مشکلات بیشتری وجود دارد، گفت: برای ساختن ۳ سد بر روی این رودخانه برنامه‌ریزی شده است. یکی سد فینسک است که در واقع هدف از ساخت این سد سرشاخه‌های تجن به نام "اسپی رو" است که آب را دوباره به سمنان منتقل کنند. یک سد دیگر به نام "زارم رود" که در پایین دست رودخانه تجن قرار دارد و قرار است احداث شود و اگر به طور دقیق‌تر بخواهم بگویم در پایین دست سد شهید رجایی احداث شده است.
وی ادامه داد: یک سد دیگر به نام "چرگر "نیز در حال احداث است که در کنار سد شهید رجایی که گنجایش 160 میلیون متر مکعب را دارد، قرار است به بهره برداری برسد.
گلزار گفت: در حوزه تجن 3 سد بر روی سرشاخه‌های این رودخانه احداث خواهد شد که یکی از این رودخانه‌ها تحت عنوان فینسک قرار است آب منطقه شمال را به سمنان منتقل کند.
وی با بیان اینکه چنین سدسازی‌هایی موجب نابودی محیط زیست و تغییر اکوسیستم منطقه خواهد شد، گفت: بارها این موضوع را کارشناسان و صاحب نظران حوزه آب و خاک به عوامل این سد سازی‌ها تذکر داده‌اند و این مطلب را در قالب مقالات و سخنرانی‌های علمی یادآور شده اند که چنین اتفاقی‌تکرار همان پروژه کارون و زاینده رود در استان خوزستان و اصفهان اینبار در حوزه استان‌های شمالی خواهد بود.
احداث 3 سد بر روی رودخانه تجن
وی اضافه کرد: مگر یک رودخانه چقدر گنجایش دارد که بخواهیم 3 سد دیگر بر روی آن بسازیم. با توجه به اینکه ظرفیت آب این رودخانه طی سال‌های گذشته به شدت کاهش یافته گنجایش ساخت سد را ندارد.
وی ادامه داد: سد شهید رجایی با گنجایش 160 میلیون متر مکعب در سال 95 توانسته بود 27 میلیون متر مکعب آب را ذخیره‌سازی کند. این سد در سال 96 حداکثر توانسته بود 80 میلیون متر مکعب یعنی کمتر از 50 درصد ظرفیت این سد پر شود. این‌ها نشان دهنده این است که تجن هم دیگر مثل گذشته آب دهی لازم را ندارد. بنابر این احداث این سدها قطعا منجر به خشک شدن آب رودخانه می‌شود.
مسئولان درحالی به راحتی از کنار این نگرانی می گذرند که دولت برای احداث سدهای "کسیلیان"، "سد زارم رود" و به تازگی در منطقه خطیبی سدی به نام "تاش" بودجه های لازم را پیش بینی کرده و برای آنها دریف بودجه مشخص کرده است
گلزار ادامه داد: چنین سدسازی هایی به هر دلیلی که باشد جدای از تبعات و آثار منفی زیست محیطی که به جنگل‌های منطقه و زیستگاه‌های حیات وحش منطقه وارد می‌کند قطعا زمینه حوزه آبخیزداری و آبخوان داری منطقه مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد.
وی با بیان اینکه طبیعی است مردم به خاطر موضوع انتقال آب به استان های کویری ابراز نگرانی کنند، گفت: مسئولان درحالی به راحتی از کنار این نگرانی می گذرند که دولت برای احداث سدهای "کسیلیان"، "سد زارم رود" و به تازگی در منطقه خطیبی سدی به نام "تاش" بودجه های لازم را پیش بینی کرده و برای آنها دریف بودجه مشخص کرده است.
وی در پایان گفت: یعنی اگر همه مسئولان کشور هم از تریبون‌ها و رسانه‌ها رسما موضوع ساخت سدها و انتقال آب را در استان مازندران را تکذیب کنند با استناد به لایحه بودجه‌ای که تقدیم مجلس شده کافی است که به همگان ثابت شود که چنین اتفاقاتی در حال وقوع است.
گفت و گو: مریم بازوند
