خانه های کاه گلی در تابستان خنک و در زمستان گرم است؛ ایوان های ستون زده در دل کوهستان با چشم نوازی فانوس های آویخته بر درگاه این خانه های رویایی زیباست اما برای ساکنین دیرینه این دیار، این زیبایی ها در انبوه مشکلات گم شده است.
در همان ابتدای ورود به بزنوید شیرهای سنگی با دندان هایی نمایان شده بر روی هم، ابهت خود را به رخ می کشانند تا به رهگذران یادآوری کنند اینجا قلمرو مردمانی سختکوش است که سال های سال با سختی کوهستان کنار آمده اند و محل زندگی خود را خالی نکرده اند.
هرچند معنای بزنوید در زبان ساکنان محلی به معنای 'بهتر از این نبود' است؛ اما آنچه که اکنون در رخسار آن هویداست فقر و محرومیت است که بضاعتی جز سختی، فقر و توسعه نیافتگی ندارد ولی شاید روزگارانی درگذشته را به خود دیده باشد که آنجا بهترین جای ممکن بوده باشد!
**صدای مردم
خانه محقر گل معنا پیرزن 93 ساله ای که تنها زندگی می کند، خالی از فرش و موکت بوده و در درگاه خانه اش به انتظار ایستاده است؛ پسر 72 ساله اش می گوید 11 بچه دارد؛ پنج دختر که همگی ازدواج کرده اند و همسران هر پنج تایشان گرفتار اعتیاد شده اند و این یعنی چرخه بازتولید فقر که در شرایط سخت زندگی با تعداد بچه های زیاد ازدواج آنها در اولویت است به هر قیمتی.
مهناز بانویی میانسال که چهار دختر دارد؛ از نداشتن جهیزیه برای دخترانش می گوید و برای تاکید این نیاز خود به دختر 14 ساله اش اشاره می کند که از 10 سالگی عقد کرده و هنوز بدلیل نداشتن جهیزیه در خانه مادر مانده است.
ازدواج زودهنگام دختران در این منطقه مشهود است در همین خصوص باید یادآور شد که بنا بر گفته مصطفی امانی مدیرکل ثبت احوال استان لرستان سال گذشته یکهزار و 126 دختر با سن کمتر از 15 سال( زیرسن قانونی) و 18 پسر کمتر از این سن در استان ازدواج کرده اند.
آذرخوش زنی 59 ساله است که 50 درخت عناب دارد و می گوید با همین بضاعت اندک توانسته است سختی های بزرگ کردن سه فرزند را پشت سربگذارد و اکنون فرزندانش همگی فارغ التحصیل دانشگاه شده اند و می خواهند اینجا(بزنوید) را ترک کنند.
خانه های گلی اولین مشخصه ساکنین این بخش است؛ برخی خانه های کهنه تر در دامنه کوه تخریب وخالی از سکنه شده اند.
بنا بر گفته اهالی، عدم پوشش آنتن های صدا و سیما موجب شده برخی از اهالی از آنتن های ماهواره ای استفاده نمایند و گفته های آنها بیان کننده این است که زیرساخت های ورزشی، هنری، آموزش و غنی سازی اوقات فراغت در این بخش فراموش شده و نبود همین زیرساخت است که تبعات آن بصورت آسیب های اجتماعی همچون اعتیاد دامادهای پازیار مشاهده کرد.
** کودکان بازمانده از تحصیل بزنوید
اینجا در هر خانواده ای دانش آموز ترک تحصیل و بازمانده از تحصیل وجود دارد؛ دختران خیلی زود ترک تحصیل می کنند، خانه نشین می شوند؛ انتظار و روزمرگی و در بهترین حالت ازدواج در سن کم، تمام زندگی آنها می شود.
مادر یکی از دختران می گوید از بین پنج فرزندش، چهار فرزند از کلاس چهارم ترک تحصیل کردند و در نوشتن حتی یک کلمه هم مشکل دارند.
افزایش ترک تحصیل دانش آموزان فصل مشترک همه مناطق محروم و بخش ذلقی الیگودرز است در این خصوص باید یادآور شد که بنا بر گفته مسئولان آموزش و پرورش لرستان تعداد چهارهزار و 150 کودک بازمانده از تحصیل در استان وجود دارد.
** اثرات طرح های عمرانی در مناطق محروم
طرح بزرگ سد رودبار در نزدیکی بزنوید قرار دارد؛ ردپای اثرات این طرح را می توان در همین خانه های محقرانه این منطقه مشاهده کرد شاید البته در نگاه اول خاطرت را آزرده کند اما با نگاهی دیگر نشان از زیبایی و امید به زندگی دارد.
زنان سرپرست خانوار در تعدادی از منازل از ضایعات چوب که زیربارهای تاسیسات سد از خارج وارد شده اند به عنوان در منازل خود استفاده کرده اند.
از دیگر اثرات قابل ملاحظه سد رودبار در منطقه محروم بزنوید این است که در مواردی هم تعدادی از منازل زنان سرپرست خانوار کلا با استفاده از مصالح سد، ساخته شده اند.
طرح عمرانی عظیم مثل سد رودبار که تقریبا سه دهه از عملیات ساخت اجرایی آن می گذرد معمولا در اقتصاد مناطق احداثی و ساکنان آن موثر است؛ این سد در جذب تعدادی از اهالی بصورت کارگر و عوامل اجرایی در ایجاد شغل وکسب درآمد سهمی در اقتصاد سنتی ذلقی دارد.
** روزنه های تغییر در معیشت مردم بزنوید
با وجود جاذبه های گردشگری و زیارتی و حضور پر رنگ زائران امامزاده محمدحسن اما راه دسترسی و جاده آسفالته مناسب وجود ندارد.
هرچند در سال های گذشته تحرکات مناسبی صورت گرفت اما ناکافی بوده و رها شده است و خستگی ناشی از جاده نامناسب در روح زائران و گردشگران نمایان می شود.
توجه به بعد گردشگری با وجود امامزاده هایی در این مناطق صرفا و صرفا از این نظر می تواند مهم باشد که می تواند تغییری در درآمد و معیشت ساکنین محلی داشته باشد و همانگونه که طرح های عمرانی همچون سد اثرات مستقیم و غیرمستقیم آنرا بر در و دیوار خانه های روستایی هرچند بصورت اندک می توان مشاهده کرد.
توجه به گردشگری هم می تواند دراین اوضاع نابسامان اقتصادی روزنه امیدی بر تغییر درآمد و معیشت ساکنین منطقه بزنوید الیگودرز شود.
** میانگین افراد تحت پوشش کمیته امداد در لرستان 2 برابر میانگین کشوری
بنا بر گفته مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) لرستان متوسط جمعیت زیرپوشش کمیته امداد در کل کشور حدود پنج درصد است در حالیکه میانگین افراد زیرپوشش این نهاد حمایتی در لرستان حدود 10 درصد یعنی 2 برابر میانگین کشوری است و شمار افراد نیازمند به حمایت های کمیته امداد روز به روز در حال افزایش است.
در عین حال آنچه که بازدید از مناطق محروم هم موید آن است این است که یکی از نهادهای نام آشنا در این منطقه(بزنوید) که مردم او را بیشتر می شناسند، کمیته امداد امام خمینی است.
جاسم محمدی فارسانی مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) لرستان که بازدید میدانی از این مناطق را اولویت نهاد کمیته امداد می داند در خصوص برخی اقدامات انجام شده در این منطقه گفت: واگذاری 200 هکتار زمین به کمیته امداد برای کشت گیاهان دارویی به منظور اشتغال زایی خانواده های تحت پوشش امداد انجام شده است.
وی افزود: با توجه به توجیه اقتصادی و کم هزینه بودن طرح نصب پنل های خورشیدی مقرر شده است به تعداد 200 نفر از متقاضیان الیگودرز که حاضرند در این زمینه فعالیت کنند با حمایت کمیته امداد به عنوان یک شغل پایدار تحویل و نصب شوند تا از این طریق اشتغالزایی نیز صورت گیرد.
محمدی فارسانی اظهار داشت: با توجه به اینکه تعداد 575 واحد آپارتمانی مسکن مهر شهرستان بدون متقاضی هستند، این واحدها با رعایت ملاحظات اجتماعی و یک الگوی مناسب به مددجویان تحت پوشش الیگودرز واگذار می شوند.
وی افزود: تمامی خانواده های واجد شرایط پشت نوبت حمایت بخش بشارت ذلقی حداکثر تا 2 ماه آینده تحت حمایت قرار می گیرند.
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) لرستان: اقداماتی از قبیل برگزاری اردوی زیارتی اجرای دوره های آموزش فنی و حرفه ای آموزش خانواده، کلاس های پیشگیری از اعتیاد، سبک زندگی، سهمیه سبد کالای رفع سوء تغذیه کودکان زیر 6 سال، سبد کالای مادران شیرده، سرانه درمان، سرانه دانشجویی و دانش آموزی درسال 97 بصورت ویژه به منطقه زلقی شرقی اختصاص می یابد.
** آخربس و دغدغه های گذران روزهای پایانی
سبد کالا، وام اشتغال خانگی، مستمری بهزیستی و کمیته امداد که با آمد و رفت هر دولتی سیاست، شیوه و میزان و چگونگی پرداختش دستخوش تغییر می شود اما از بین بردن فقر ریشه دار این مناطق همت و طرحی نوتر می طلبد.
بماند کابوس یارانه و تغییر و تحولاتش؛ مستمری کمیته امداد و بهزیستی و نهادهای حمایتی دست از سر مردم این مناطق برنمی دارد؛ مردمی که از هر آنچه فقر و محررومیت است، کم ندارند.
در آخرین لحظه خروج از بزنوید؛ آخربس پیرزن 95 ساله خمیده قامتی که تنها زندگی می کند خود را به تیم بازدید کننده می رساند و تقاضاهایی برای تامین نیازهای اولیه گذران زندگی دارد و می گوید در انتظار تنها فرزندش است که او را از بزنوید به تهران ببرد.
هرچند توزیع پول هیچگاه چاره رفع مشکلات اقتصادی مناطق محروم و غیرمحروم نبوده و راهکاری از سر ناچاری است ولی گاه اشک هایی بر پهنای صورتی می نشیند و شیارش بر دل تا همیشه باقیست و آن وقت است که معنای انجام کار از سرناچاری را بهتر می توانی درک کنی و نکته قابل تامل اینجاست که نباید آنقدر جامعه به حال خود رها شود تا در مرحله ای از سرناچاری و اجتناب اقدامات کوتاه مدت را در پیش گرفت.
1920/3022
انتهای پیام در همان ابتدای ورود به بزنوید شیرهای سنگی با دندان هایی نمایان شده بر روی هم، ابهت خود را به رخ می کشانند تا به رهگذران یادآوری کنند اینجا قلمرو مردمانی سختکوش است که سال های سال با سختی کوهستان کنار آمده اند و محل زندگی خود را خالی نکرده اند.
هرچند معنای بزنوید در زبان ساکنان محلی به معنای 'بهتر از این نبود' است؛ اما آنچه که اکنون در رخسار آن هویداست فقر و محرومیت است که بضاعتی جز سختی، فقر و توسعه نیافتگی ندارد ولی شاید روزگارانی درگذشته را به خود دیده باشد که آنجا بهترین جای ممکن بوده باشد!
**صدای مردم
خانه محقر گل معنا پیرزن 93 ساله ای که تنها زندگی می کند، خالی از فرش و موکت بوده و در درگاه خانه اش به انتظار ایستاده است؛ پسر 72 ساله اش می گوید 11 بچه دارد؛ پنج دختر که همگی ازدواج کرده اند و همسران هر پنج تایشان گرفتار اعتیاد شده اند و این یعنی چرخه بازتولید فقر که در شرایط سخت زندگی با تعداد بچه های زیاد ازدواج آنها در اولویت است به هر قیمتی.
مهناز بانویی میانسال که چهار دختر دارد؛ از نداشتن جهیزیه برای دخترانش می گوید و برای تاکید این نیاز خود به دختر 14 ساله اش اشاره می کند که از 10 سالگی عقد کرده و هنوز بدلیل نداشتن جهیزیه در خانه مادر مانده است.
ازدواج زودهنگام دختران در این منطقه مشهود است در همین خصوص باید یادآور شد که بنا بر گفته مصطفی امانی مدیرکل ثبت احوال استان لرستان سال گذشته یکهزار و 126 دختر با سن کمتر از 15 سال( زیرسن قانونی) و 18 پسر کمتر از این سن در استان ازدواج کرده اند.
آذرخوش زنی 59 ساله است که 50 درخت عناب دارد و می گوید با همین بضاعت اندک توانسته است سختی های بزرگ کردن سه فرزند را پشت سربگذارد و اکنون فرزندانش همگی فارغ التحصیل دانشگاه شده اند و می خواهند اینجا(بزنوید) را ترک کنند.
خانه های گلی اولین مشخصه ساکنین این بخش است؛ برخی خانه های کهنه تر در دامنه کوه تخریب وخالی از سکنه شده اند.
بنا بر گفته اهالی، عدم پوشش آنتن های صدا و سیما موجب شده برخی از اهالی از آنتن های ماهواره ای استفاده نمایند و گفته های آنها بیان کننده این است که زیرساخت های ورزشی، هنری، آموزش و غنی سازی اوقات فراغت در این بخش فراموش شده و نبود همین زیرساخت است که تبعات آن بصورت آسیب های اجتماعی همچون اعتیاد دامادهای پازیار مشاهده کرد.
** کودکان بازمانده از تحصیل بزنوید
اینجا در هر خانواده ای دانش آموز ترک تحصیل و بازمانده از تحصیل وجود دارد؛ دختران خیلی زود ترک تحصیل می کنند، خانه نشین می شوند؛ انتظار و روزمرگی و در بهترین حالت ازدواج در سن کم، تمام زندگی آنها می شود.
مادر یکی از دختران می گوید از بین پنج فرزندش، چهار فرزند از کلاس چهارم ترک تحصیل کردند و در نوشتن حتی یک کلمه هم مشکل دارند.
افزایش ترک تحصیل دانش آموزان فصل مشترک همه مناطق محروم و بخش ذلقی الیگودرز است در این خصوص باید یادآور شد که بنا بر گفته مسئولان آموزش و پرورش لرستان تعداد چهارهزار و 150 کودک بازمانده از تحصیل در استان وجود دارد.
** اثرات طرح های عمرانی در مناطق محروم
طرح بزرگ سد رودبار در نزدیکی بزنوید قرار دارد؛ ردپای اثرات این طرح را می توان در همین خانه های محقرانه این منطقه مشاهده کرد شاید البته در نگاه اول خاطرت را آزرده کند اما با نگاهی دیگر نشان از زیبایی و امید به زندگی دارد.
زنان سرپرست خانوار در تعدادی از منازل از ضایعات چوب که زیربارهای تاسیسات سد از خارج وارد شده اند به عنوان در منازل خود استفاده کرده اند.
از دیگر اثرات قابل ملاحظه سد رودبار در منطقه محروم بزنوید این است که در مواردی هم تعدادی از منازل زنان سرپرست خانوار کلا با استفاده از مصالح سد، ساخته شده اند.
طرح عمرانی عظیم مثل سد رودبار که تقریبا سه دهه از عملیات ساخت اجرایی آن می گذرد معمولا در اقتصاد مناطق احداثی و ساکنان آن موثر است؛ این سد در جذب تعدادی از اهالی بصورت کارگر و عوامل اجرایی در ایجاد شغل وکسب درآمد سهمی در اقتصاد سنتی ذلقی دارد.
** روزنه های تغییر در معیشت مردم بزنوید
با وجود جاذبه های گردشگری و زیارتی و حضور پر رنگ زائران امامزاده محمدحسن اما راه دسترسی و جاده آسفالته مناسب وجود ندارد.
هرچند در سال های گذشته تحرکات مناسبی صورت گرفت اما ناکافی بوده و رها شده است و خستگی ناشی از جاده نامناسب در روح زائران و گردشگران نمایان می شود.
توجه به بعد گردشگری با وجود امامزاده هایی در این مناطق صرفا و صرفا از این نظر می تواند مهم باشد که می تواند تغییری در درآمد و معیشت ساکنین محلی داشته باشد و همانگونه که طرح های عمرانی همچون سد اثرات مستقیم و غیرمستقیم آنرا بر در و دیوار خانه های روستایی هرچند بصورت اندک می توان مشاهده کرد.
توجه به گردشگری هم می تواند دراین اوضاع نابسامان اقتصادی روزنه امیدی بر تغییر درآمد و معیشت ساکنین منطقه بزنوید الیگودرز شود.
** میانگین افراد تحت پوشش کمیته امداد در لرستان 2 برابر میانگین کشوری
بنا بر گفته مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) لرستان متوسط جمعیت زیرپوشش کمیته امداد در کل کشور حدود پنج درصد است در حالیکه میانگین افراد زیرپوشش این نهاد حمایتی در لرستان حدود 10 درصد یعنی 2 برابر میانگین کشوری است و شمار افراد نیازمند به حمایت های کمیته امداد روز به روز در حال افزایش است.
در عین حال آنچه که بازدید از مناطق محروم هم موید آن است این است که یکی از نهادهای نام آشنا در این منطقه(بزنوید) که مردم او را بیشتر می شناسند، کمیته امداد امام خمینی است.
جاسم محمدی فارسانی مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) لرستان که بازدید میدانی از این مناطق را اولویت نهاد کمیته امداد می داند در خصوص برخی اقدامات انجام شده در این منطقه گفت: واگذاری 200 هکتار زمین به کمیته امداد برای کشت گیاهان دارویی به منظور اشتغال زایی خانواده های تحت پوشش امداد انجام شده است.
وی افزود: با توجه به توجیه اقتصادی و کم هزینه بودن طرح نصب پنل های خورشیدی مقرر شده است به تعداد 200 نفر از متقاضیان الیگودرز که حاضرند در این زمینه فعالیت کنند با حمایت کمیته امداد به عنوان یک شغل پایدار تحویل و نصب شوند تا از این طریق اشتغالزایی نیز صورت گیرد.
محمدی فارسانی اظهار داشت: با توجه به اینکه تعداد 575 واحد آپارتمانی مسکن مهر شهرستان بدون متقاضی هستند، این واحدها با رعایت ملاحظات اجتماعی و یک الگوی مناسب به مددجویان تحت پوشش الیگودرز واگذار می شوند.
وی افزود: تمامی خانواده های واجد شرایط پشت نوبت حمایت بخش بشارت ذلقی حداکثر تا 2 ماه آینده تحت حمایت قرار می گیرند.
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) لرستان: اقداماتی از قبیل برگزاری اردوی زیارتی اجرای دوره های آموزش فنی و حرفه ای آموزش خانواده، کلاس های پیشگیری از اعتیاد، سبک زندگی، سهمیه سبد کالای رفع سوء تغذیه کودکان زیر 6 سال، سبد کالای مادران شیرده، سرانه درمان، سرانه دانشجویی و دانش آموزی درسال 97 بصورت ویژه به منطقه زلقی شرقی اختصاص می یابد.
** آخربس و دغدغه های گذران روزهای پایانی
سبد کالا، وام اشتغال خانگی، مستمری بهزیستی و کمیته امداد که با آمد و رفت هر دولتی سیاست، شیوه و میزان و چگونگی پرداختش دستخوش تغییر می شود اما از بین بردن فقر ریشه دار این مناطق همت و طرحی نوتر می طلبد.
بماند کابوس یارانه و تغییر و تحولاتش؛ مستمری کمیته امداد و بهزیستی و نهادهای حمایتی دست از سر مردم این مناطق برنمی دارد؛ مردمی که از هر آنچه فقر و محررومیت است، کم ندارند.
در آخرین لحظه خروج از بزنوید؛ آخربس پیرزن 95 ساله خمیده قامتی که تنها زندگی می کند خود را به تیم بازدید کننده می رساند و تقاضاهایی برای تامین نیازهای اولیه گذران زندگی دارد و می گوید در انتظار تنها فرزندش است که او را از بزنوید به تهران ببرد.
هرچند توزیع پول هیچگاه چاره رفع مشکلات اقتصادی مناطق محروم و غیرمحروم نبوده و راهکاری از سر ناچاری است ولی گاه اشک هایی بر پهنای صورتی می نشیند و شیارش بر دل تا همیشه باقیست و آن وقت است که معنای انجام کار از سرناچاری را بهتر می توانی درک کنی و نکته قابل تامل اینجاست که نباید آنقدر جامعه به حال خود رها شود تا در مرحله ای از سرناچاری و اجتناب اقدامات کوتاه مدت را در پیش گرفت.
1920/3022
کپی شد
