شیوع اختلال افسردگی دوقطبی در میان مردم فارس

مهمترین انواع این بیماری، اختلال دوقطبی- نوع یک و دو است. تفاوت این دو اختلال در وجود دوره شیدایی است. شروع این بیماری معمولا با دوره ای از افسردگی همراه است و پس از یک یا چند دوره از افسردگی، شیدایی بارز می شود. در تعداد کمتری از بیماران، شروع بیماری با دوره شیدایی یا نیمه شیدایی همراه است. دوره های شیدایی از چند روز تا چندماه به طول می انجامد و معمولا شدت آنها باعث می شود که بیمار نیازمند درمان جدی به صورت بستری یا همراه با مراقبت زیاد باشد. با فروکش کردن علایم به خصوص در اوایل سیر بیماری، معمولا فرد به وضعیت قبل از بیماری خود برمی گردد و به همین دلیل بسیاری از بیماران و خانواده های آنان تصور می کنند بیماری کاملا ریشه کن شده و دیگر نیازی به ادامه درمان وجود ندارد. بنابراین درمان را قطع می کنند اما این اقدام خطر برگشت اختلال را بسیار افزایش می دهد و باعث می شود که بیماری در فاصله چندماه عود کند.
براساس نظر برخی روانشناسان، علل واقعی و اصلی این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده اما ریشههای خانوادگی برای آن تعریف گردیده است و به نظر می رسد عوامل محیطی و فیزیولوژیکی نیز در گسترش این اختلال نقش داشته باشد. زندگی پراسترس میتواند شروع کننده اختلال دوقطبی در افرادی باشد که قابلیت ژنتیکی آن را دارند. این رویدادهای استرسزا میتواند تغییرات ناگهانی خوب و یا بد در زندگی باشد. اعتیاد، داروها و فصلها نیز در این زمینه تاثیرگذار است. طبق تحقیقات موجود، تغییرات خلق و خو در اختلال دوقطبی و نیز افسردگی، از تغییرات فصل ها تاثیر میپذیرد. به طور مثال حملات جنونی و شیدایی در طول فصل تابستان شایع تر است و حملات افسردگی در طول فصول پائیز و زمستان.
از بیماری دوقطبی نترسیم
شاید اولین واکنش بیمار و نیز وابستگان نزدیک او در مواجهه با این بیماری، ترس، نگرانی و وحشت از داشتن چنین بیماری در خود و یا در یکی از عزیزان نزدیک وی باشد. در اکثر موارد این ترس و نگرانی منجر به انکار بیماری به خصوص پس از بهبودی و سپری شدن حالت حاد بیماری می گردد و انکار بیماری مانع از کنترل صحیح آن خواهد شد. روانپزشک و جانشین رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز در این خصوص در گفت وگو با «خبرجنوب» میگوید: بیماری دوقطبی، مشابه افسردگی است که علاوه بر دورههای افسردگی مواردی از سرخوشی نیز در آن دیده می شود به طوری که موارد سرخوشی از تغییر حالات خلقی بسیار خفیف نظیر پرخاشگری و انجام سریعتر کارها تا سرخوشی های بسیار شدید مانند بی خوابی، بی قراری، ولخرجی، رفتارهای پرخطر جنسی و آسیب به خود و دیگران می تواند متغیر باشد.دکتر رامین افشاری می افزاید: این مشکل در استان شایع است و درمان آن هم در صورت مراجعه به روانپزشک با درمان های دارویی و در صورت نیاز از طریق روان درمانی به سهولت قابل انجام است به طوری که در خصوص موارد خفیف صرفا با روان درمانی بهبود حاصل می شود. وی عنوان میکند: درمان های دارویی اختلال دوقطبی حداقل یک تا 2 سال پس از بهبودی برای پیشگیری از عود باید ادامه یابد و این مسئله باید جدی گرفته شود.دکتر افشاری می گوید: افراد نباید از تشخیص این بیماری در خود بترسند چرا که در صورت عدم توجه به اختلال دوقطبی حتی در موارد خفیف، ارتباطات اجتماعی، پیشرفتهای تحصیلی و شغلی را دچار مشکل کرده و فرد به آن سطح از پیشرفت که متناسب با توانمندیهایش است نمیرسد، در حالی که درمان به موقع او را به وضعیت عادی برمیگرداند. این مقام مسئول دانشگاه علوم پزشکی شیراز عنوان میکند: بسیاری از افراد از انگ و برچسب خوردن، ترس دارند و این بیماری را انکار میکنند؛ البته این عدم پذیرش فرد نسبت به ابتلا به این مشکل نیز یکی از علایم دوقطبی بودن است. دکتر افشاری می گوید: در بسیاری از موارد که مردم به صورت عامیانه و روزمره در مورد فردی، عنوان عدم ثبات و یا دوشخصیتی را به کار میبرند ممکن است ناشی از تغییرات خلقی و ابتلا به این بیماری باشد. روانشناس و مشاور خانواده نیز در این مورد به خبرنگار ما می گوید: دوقطبی شکل دیگری از افسردگی محسوب می شود که ژنتیک و وراثت هم در آن تاثیر دارد و بخشی از دلایل آن هم به سبک زندگی برمی گردد. کاظم احمدیان میافزاید: شیوع این بیماری در تحصیلکرده های استان بالا رفته و طبق مطالعاتم، این اختلال طی چندسال اخیر شایع تر شده است. وی یادآور می شود: افراد دوقطبی بعضی از اوقات بدون دلایل محیطی، سرخوش و یا پرانرژی می شوند و هنگام سرخوشی علاوه بر پرخوری و ولخرجی، رفتارهایی میکنند که در حالت عادی از آنها سر نمی زند.
احمدیان میگوید: این بیماران هنگام افسردگی نیز بیانرژی، به شدت منزوی و کم خواب و خوراک می شوند و روانشناسان و روانپزشکان سختترین نوع ارتباط را با این نوع بیماران برقرار می کنند. این مشاور خانواده میافزاید: دوقطبیها اگر درمان نشوند در دوره هایی که پرانرژی اند می توانند خطرناک باشند و به همین دلیل درمان آنها ضروری است. احمدیان عنوان میکند: با توجه به اهمیت حفظ سلامت روان، غربالگری بیماری دوقطبی در استان ضروری است و این شناسایی نه تنها در آگاهی از بیماری و درمان آن، بلکه در نحوه برخورد خانواده ها با این افراد تاثیر دارد.
متولیان درخصوص افراد دوقطبی در فارس کوتاهی کرده اند
این روانشناس میگوید: بیماریهای روانی در فارس مظلوم واقع شده و یکی از عمده اختلالاتی که در زمینه آن از سوی متولیان استان کوتاهی شده، اختلال دوقطبی است در حالی که با شناسایی به موقع باید جلوی آسیب ها و عوارض ناشی از آن را گرفت.