سالها قبل و بعد از اختراع سلاحهای هستهای و گام نهادن در مسیر رسیدن به صلح نصفه و نیمهای که با تخریب نیروهای مقابل حاصل میشود، ملتها فناوریهای قابل ملاحظهای را در چارچوب جنگ خلق کردهاند. با گذر زمان، این فناوریها راه خود را به زندگی غیرنظامیان و مردم عادی نیز باز کردند و موجب بالا رفتن کیفیت زندگی مردم دنیا شدند.
به گزارش سرویس علم و فناوری جیپلاس، از قدیم گفتهاند: «احتیاج مادر اختراع است». یکی از مواقعی که این ضربالمثل مصداق پیدا میکند، در برهههای جنگ است. زمانی که کشورها وارد جنگ میشوند، بهترین و کاربردیترین فناوریها به کمک مبارزان میآید تا بتوانند با سادهترین روش دشمن را شکست دهند. در واقع، پیروزی و حیات یک ملت به فناوریهایی بستگی دارد که نیروهای نظامی در میدان جنگ از آنها استفاده میکنند.
اینترنت
شبکه جهان گستری (WWW) که میشناسیم، در سال 1977 در قالب پیشگام شبکه آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته آغاز به کار کرد. این فناوری شبکهای، در کنار TCP/IP اساس فناوری اینترنتی شد که امروز میشناسیم. پیش از این، توسعه فناوریهای کامپیوتری به نقطهای رسید که در دهه 1950، یک مفهوم برای شبکهای گسترده جهت اتصال کامپیوترها در آزمایشگاههای علمی مورد نیاز بود.
جیپیاس
بعد از جنگ جهانی دوم و رقابتی که بعد از آن بر سر مسائل فضایی ایجاد شد، انسانها اقدام به ارسال ماهوارههایی به جو زمین کردند. در دهه 1990 میلادی، بعضی از این ماهوارهها در قالب سیستم ردیاب رادیویی فضایی مورد استفاده قرار میگرفتند که توسط دولت آمریکا اداره میشد. این سیستم برای حفظ جان سربازان در میادین جنگ و شناسایی هدفها، بهبود نقشهبرداری و ردیابی مسیرهای هواپیما مورد استفاده قرار میگیرد. اما امروزه، GPS در زندگی روزمره ما انسانها نیز وارد شده و در گوشیهای هوشمند به وفور به کار میرود.
نوار چسب
نوار چسبی که ما میشناسیم، در انواع محکم، بادوام و قدرت چسبانندگی بالا تولید میشوند که امروز به صورت چند منظوره مورد استفاده قرار میگیرد. در اصل، نوار چسب در قالب یک ابزار جنگی ابداع شد. طی جنگ جهانی دوم، نوار چسب نواری از جنس نوار چسب کشی ساخته شد که روی لباسهای مخصوص سربازان به کار میرفت. این نوار چسب در مقابل نفوذ آب و آلودگی مقاوم بود و کاربریهای دیگری چون ترمیم تجهیزات نظامی، خودروها و اسلحهها نیز داشت. به مرور، این فناوری ارتقاء یافت به حدی که در حال حاضر در پروازهای فضایی ناسا از آن استفاده میشود.
پهپادها
امروزه، پهپادها در مصارف مختلفی چون عکسبرداریها و فیلمبرداریهای حرفهای دارند. پهپاد به عنوان یک وسیله نقلیه بدون سرنشین کار خود را آغاز کرد. آنها در میدانهای جنگ از راه دور قابل کنترلاند و قادر به انجام مأموریت هستند. ایده ساخت پهپادها بیش از یک قرن پیش و زمانی داده شد که اتریش بالنهای بدون سرنشین مملو از بمب را در سال 1849 به ونیز فرستاد تا در آنجا منفجر شوند. این فناوری از آن زمان به بعد پیشرفت کرد. آلمان نازی از فناوری هواپیماهای بدون سرنشین در جنگ جهانی دوم استفاده میکرد اما این سالها، ارتش نظامی آمریکا بیش از هر کشور دیگری از پهپادها استفاده میکنند. بیش از 50 کشور، از سال 2013 پهپادهای نشامی را به خدمت گرفتهاند.
رادار آب و هوایی
رادار، فناوری دیگری است که در زندگی روزمره ما انسانها کاربرد دارد. این فناوری در دهه 1800 میلادی و زمانی آغاز به کار کرد که فیزیکدانان آلمانی امواج رادیویی را کشف کردند که میتوانست از اشیاء جامد منعکس شوند. محققان بعدها از این دانش در جنگ جهانی دوم استفاده کردند و به نیروهای متحد اجازه دادند تا از رادار برای دفاع هوایی در میدان جنگ بریتانیا جنگهای دیگر بهرهمند شوند. دانشمندان توانستند از این فناوری برای تشخیص و رمزگشایی آب و هوایی استفاده کنند؛ به طوری که در پیشبینی وضعیت آب و هوایی به کار میرود و بارانی، برفی و بارش تگرگ را پیشبینی میکند.
فرهای مایکروویو
بعد از پیشرفت فناوری راداری در خلال جنگ جهانی دوم، کاربریهای دیگری هم پیدا کرد. یکی از آنها شامل تولید نوعی فناوری با قابلیت ایجاد امواج الکترومغناطیسی در مقیاس کم یا مایکروویو میشود. این فناوری، با سرعت بالایی از طریق عبور اشعه میکروویو، غذا را داغ یا طبخ میکند. این اشعه باعث میشود مولکولهای موجود در غذا مرتعش شده و به سرعت داغ شوند. فرهای مایکروویو در سال 1946 بسیار بزرگ و گرانقیمت بودند اما از سال 1967 مصرف آن در مصارف صنعتی و خانگی رواج یافت.
دوربینهای دیجیتال
فناوری دوربین دیجیتال ابتدا در ماهوارههای جاسوسی مورد استفاده قرار گرفتند و از آنها برای گرفتن عکسهایی با رزولوشن بالا از تأسیسات دشمن استفاده میشد. این فناوری در حوزه نظامی به ویژه طی جنگ سرد پیشرفت کرد و در دهه 1970 بود که اولین دوربین دیجیتال کامل ساخته شد اما سالها طول کشید تا به فناوری امروزی رسید که حتی در گوشیهای هوشمندمان هم از آن برخورداریم.
کامپیوتر
این فناوری اصلی بسیار قدیمیتر از امروز است به طوری که از کامپیوترهای اولیه برای سوراخ کردن کارتها و دستگاههای بافندگی برای حل مشکلات موجود استفاده میشدند. این فناوری در جنگ جهانی دوم با سرعت بیشتری پیشرفت کرد. در آن زمان، کامپیوتری الکترونیکی و دیجیتال و قابل برنامهریزی به نام «کولوس» ابداع شد که به ارسال پیامهای سری توسط دستگاههای رمزگذاری نازیها و به متحدان برای پیروزی در جنگ کمک میکرد. بعدها این کامپیوترها تا جایی پیشرفت کردند که نمونههای جیبی آن هم ساخته شد.
موتورهای جت
«فرانک ویتل» مخترع در اواخر دهه 1920 روی طراحی موتور جت کار میکرد و در سال 1930 به اختراعی رسمی دست یافت. اما در اواخر سالهای جنگ جهانی دوم بود که فناوری موتور جت بسیار توسعه یافت. اولین هواپیمای جنگنده جت دنیا در سال 1944 به اسم Messerschmitt Me 262 برای متحدان به پرواز درآمد. تولید این فناوری به خاطر کمبود منابع و مواد محدود بود و در جنگ، کمکی به نیروهای آلمان نازی نکرد. در سالهای بعد، فناوری موتور جت پیشرفت کرد و در حال حاضر بیشترین موتورهای هواپیماهای دنیا را تشکیل میدهد.
لاستیکهای مصنوعی
لاستیکهای وسای نقلیه از نظر تاریخی با استفاده از لاستیکهای طبیعی از آسیای جنوب شرقی تهیه میشد. طی جنگ جهانی دوم . زمانی که ژاپن آن منطقه را اشغال کرد، منابع آن برای نیروهای متحد غیرقابل دسترس بود و باید به این شرایط خو میگرفتند. در این موقعیت، تولیدکنندگان صنعتی لاستیکهای مصنوعی برای حل مشکل به میدان آمدند. در حال حاضر، لاستیک مصنوعی در زمینههای مختلفی از جمله صنعت لاستیک کاربرد دارد.
چسب دوقلو
دانشمندان طی جنگ جهانی دوم مادهای را یافتند که در تماس با هر چیزی به آن میچسبید و به این ترتیب بود که چسب دوقلو ابداع شد. در آن زمان، استفاده از آن در مصارف نظامی رد شد اما بعدها، در سال 1958 تجارت آن آغاز شد و از آن برای معلق ماندن خودرو از یک جرثقیل استفاده شد که نشان از چسبندگی بسیار بالای آن میداد و بعد از آن بسیار مورد استفاده قرار گرفت.
جیپ
خودروی جیپ از نظر ظاهری خودرویی کاملا متفاوت با سایر خودروهای آن زمان بود. این خودروی چندمنظوره و چهار چرخ به گونهای طراحی شده بود که از آن میادین جنگ جهانی دوم استفاده میشد. جیپ اولین وسیله نقلیه ارتش آمریکا و متحدانش در جنگ جهانی دوم بود و محبووبیت آن تا سالها بعد از جنگ هم ادامه یافت.
** برای مشاهده قسمت دوم این گزارش کلیک کنید