دی ماه سال 1357رسانه های خارجی که انقلاب اسلامی ایران را درآستانه پیروزی می دیدند مصاحبه های بسیاری را با رهبرکبیر انقلاب اسلامی انجام دادند و دراکثر روزهای این ماه مصاحبه ای از امام خمینی(س)منتشر شده است. ایشان در 18 دی ماه در مصاجبه با روزنامه «بالتیمورسان»تصریح کردند:" شاه رسماً در امور اداره کشور و تنظیم خطوط اصلى سیاست ایران در زمینه اصلاحات، در شئون مختلف کشور دخالت کرده است و این خود جرم است؛ زیرا شاه در سلطنت مشروطه مقام غیر مسئول است و حق دخالت در این امور را نداشته است؛ و این مجلسین و دولت بودهاند که باید درباره سرنوشت مملکت- اگر منتخب از طرف ملت باشند- تصمیم بگیرند."
مصاحبه [با روزنامه «بالتیمورسان» درباره دلایل مخالفت با رژیم شاه]
زمان: 18 دى 1357/ 9 صفر 1399
مکان: پاریس، نوفل لوشاتو
موضوع: دلایل مخالفت با رژیم شاه- سیاست امریکا
مصاحبهکننده: خبرنگار روزنامه امریکایى بالتیمورسان
سؤال: [دلایل اصلى مخالفت شما با شاه چیست؟ آیا به این علت است که شاه در اصلاحات کوتاهى کرده است، در اصلاحات زیادهروى و یا اصلاحات نابجا کرده است، و یا اصولًا دلایل دیگرى دارد؟]
جواب: اولًا یکى به همین دلیل که در متن سؤالات شما قرار گرفته و آن این است که شاه رسماً در امور اداره کشور و تنظیم خطوط اصلى سیاست ایران در زمینه اصلاحات، در شئون مختلف کشور دخالت کرده است و این خود جرم است؛ زیرا شاه در سلطنت مشروطه مقام غیر مسئول است و حق دخالت در این امور را نداشته است؛ و این مجلسین و دولت بودهاند که باید درباره سرنوشت مملکت- اگر منتخب از طرف ملت باشند- تصمیم بگیرند. در صورتى که خود شاه همیشه گفته است که او تنها فرمانده کشور است و تمامى دولتها در این سالها اعتراف کردهاند که به دستور شاه هر عملى را انجام دادهاند. بنا بر این دولتها هم مجرم بودهاند و باید محاکمه شوند و نیز وکلاى مجلسین که این خلافها را مىدیده و اعتراض نکردهاند، علاوه بر اینکه منتخب ملت نبودهاند و به این دلیل رفتن آنها در مجلس جرم بوده است، این سکوت آنان جرم دیگرى است که باید محاکمه شوند، قطع نظر از اینکه تمامى دستورات و فرمانهاى شاه را هم که بر خلاف قانون اساسى بوده است تصویب کردهاند و به خیال خودشان صورت قانونى به آنها دادهاند. بنا بر این تمامى ارکان حکومت بر خلاف موازین قانونى بوده است. و چون در همه این خلافها شخص شاه عامل اصلى بوده، لذا اعتراض ما در درجه اول مستقیماً متوجه شخص شاه مىشود. و بعد نتیجه این حکومت غیر قانونى، که متکى به ملت نبوده و با دیکتاتورى و استبدادِ سرنیزه بر مردم تحمیل شده، این شده است که اختناق و خفقان با شدت هر چه تمامتر بر مردم تحمیل شده و در طول این سالها هزاران کشته و زندانى و تبعیدى بر جاى گذاشته است که هنوز هم ادامه دارد. اصلاحات شاه در زمینه کشاورزى نتیجهاش این شد که کشاورزى غنى ایران را آن چنان نابود کرد که بیش از نود درصد مواد غذایى از خارج در برابر تاراج نفت وارد مىشود. در زمینه صنعت هم صنایع مونتاژ غیر متناسب با نیازها را پدید آورد و کشور را آن چنان وابسته به خارج ساخت که رهایى از این مشکل به قیمت سنگینى تمام خواهد شد. و در زمینه تسلیحات و مخازن زیرزمینى، از قبیل نفت و مس و سایر چیزها، و در مورد شیلات و جنگلها و مراتع و آبها که ابعاد جنایتش نیاز به توضیحات وسیعى دارد. و در امور فرهنگى و به فساد کشاندن سطح اخلاق عمومى جامعه و سایر امور باید گفت که ایران را تبدیل به ویرانستانى کرده است که امروز همه ما شاهد آنیم.
[به نظر شما چه تغییراتى لازم است در ایران انجام شود؟]
همه چیز باید در ایران تغییر کند. از قانون اساسى گرفته تا شکل حکومت و از مسائل اقتصادى تا فرهنگى و اجتماعى و نظامى، همه چیز باید تغییر پیدا کند.
[نیروهاى بسیارى از سیاسیون، مذهبیون و ملیّون هستند که مخالف شاهند. آیا فکر مىکنید ممکن است این نیروها اختلافات فیما بین خود را حل کنند و یک دولت مؤثر تشکیل دهند؟ اگر چنین است چرا و چه وقت این اختلافات این قدر عمیق بوده است؟]
- ما همیشه به همه طبقات و قشرها توصیه کردهایم که اختلافات خود را کنار بگذارند و همه با هم براى نجات ملت و مملکت خدمت کنند. و همان طور که امروز شاهد وحدت و یکپارچگى ملت در این مرحله از مبارزاتشان هستیم، امیدوارم این وحدت روز به روز بیشتر شود و همه سران قوم در رسانیدن کل جامعه مسلمان ایران به یک نظام عدل اسلامى کوشا باشند.
[اگر شاه استعفا کند و یا قبول کند که از تمام قدرت سیاسى خود چشم بپوشد آیا شما مایل خواهید بود که در یک دولت جدید شرکت کنید؟ اگر مایل نیستید به چه دلیل؟]
- اکنون تنها به چشمپوشى از قدرت توسط شاه، اختلاف ملت با وى تمام نمىشود؛ زیرا
شاه جنایات بسیارى مرتکب شده است و بنا بر این باید محاکمه و مجازات شود و نیز همه کسانى که در جنایات شاه با وى همکارى کردهاند. و ثانیاً امروز ملت ایران خواستار برچیده شدن رژیم سلطنتى هستند و رفراندم روزهاى تاسوعا و عاشورا به طرز بىسابقهاى این حقیقت را به همه جهانیان ثابت کرد و نیز همگى اعلام کردند که خواستار استقرار جمهورى اسلامى هستند که متکى به آراى ملت باشد و با معیارها و قواعد اسلامى تکوین یابد و عمل کند؛ و این چنین حکومتى جز با دادن بیشترین آزادیهاى سازنده و خلاق امکانپذیر نیست.
[آیا فکر مىکنید که دولت کارتر در حال تعویض یا تغییر سیاست خویش نسبت به ایران است؟ برداشت شما از سیاست امریکا و شوروى نسبت به ایران چیست؟ و اگر مىتوانستید، آیا سیاست ایران را بیشتر در جهت سیاست غرب تغییر نمىدادید؟]
- بر ملت امریکاست که کارتر و دولت او را استیضاح کنند و از وى بخواهند که بیش از این با حمایت از شاه آدمکش، حیثیت ملت امریکا را در نظر مردم ایران متزلزل نسازد. ملت ایران تصمیم گرفته است که خود را از چنگال استعمار و استبداد نجات دهد و مستقل و آزاد باشد؛ و سیاستهاى خود را بر این دو پایه نیز طرحریزى مىکند و براى او مهم نیست که چه کسى این سیاستها را مىپسندد و یا نمىپسندد.
[آیا شما هیچ گونه کمکى و یا قول کمکى از لیبى و یا سازمان آزادیبخش فلسطین دریافت کردهاید؟]
- نه، هر گز. به هیچ وجه.
[از قول شما گزارش شده است که گفتهاید رهبران خارجى که به حمایت خود از شاه ادامه دهند، در تحت دولتى بدون شاه، هیچ نفت از ایران دریافت نخواهند کرد. آیا منظور شما عمدتاً ایالات متحده نبوده است؟ آیا فکر مىکنید که این تهدید در بلند مدت مؤثر خواهد بود؟ آیا اگر شما اختیار انتخاب داشتید فکر مىکنید جریان نفت را به روى کشورهاى اسرائیل، آفریقاى جنوبى، ژاپن، فرانسه، امریکا و غیره مىبستید؟ یا به روى یک کشور خاص دیگر؟]
- ما گفتهایم که پس از رفراندم سراسرى کشور علیه شاه در روزهاى تاسوعا و عاشورا که هر گونه مشروعیت و قانونى بودن را- حتى از نظر جهانیان- براى چندمین بار از حکومت
شاه سلب کرد، به دلیل اینکه دیگر شاه و دولت او نماینده ملت نیستند، اگر هم قبلًا بودهاند- که هر گز نبودهاند- در این صورت هر دولتى از وى حمایت کند، علیه ملت ایران اقدام کرده است و ملت ایران حق دارد به چنین دولتى که حامى دشمن اوست نفت خود را نفروشد. البته گفتهایم که مادامى که سران این دولتها که از شاه حمایت مىکنند بر سرِ کارند به آنها نفت نمىدهیم، خواه امریکا باشد و یا هر کشور دیگر. و اما نسبت به اسرائیل، مسلّم است که ما به یک دولت غیر قانونى و غاصب و متجاوز به حقوق مسلمین و دشمن اسلام هیچ گونه کمکى نخواهیم کرد. حساب آفریقاى جنوبى هم معلوم است؛ رژیم نژادپرستى که به هیچ وجه به هیچ یک از ارزشهاى انسانى ارج نمىنهد و اصولًا رژیمى است سفاک و جنایتکار. ولى نسبت به دیگران، ما فروشنده هستیم و صادرکننده نیز خواهیم بود. البته متناسب با مصالح وضع اقتصادى و سیاسى کشور.
[ژیسکاردستن، رئیس جمهورى فرانسه، یک بار پیشنهاد کرد که دستورات شما براى اعتراض و اعتصاب در ایران از محدوده اقامتتان در فرانسه دارد خارج مىشود و به تازگى به شما اجازه داده شد که بیشتر در فرانسه اقامت کنید. آیا شما هیچ اخطارى از دولت فرانسه دریافت کردهاید که اعلامیههایتان را باید تعدیل کنید؟ دریافت کردهاید یا نه؟ آیا شما به طور کلى خیال چنین کارى- تعدیل در بیانات خود- را دارید؟]
- من همچنان همیشه، به خواست خداى تعالى، به انجام وظایف خود در جهت خدمت به اسلام و مسلمین ادامه خواهم داد و در هر کجا محدودیتى احساس کنم، آنجا را ترک خواهم کرد.
صحیفه امام، ج5، ص 394 تا 398