دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر این موضوع که ملتهای جهان امروز دیگر ملتهای قبل نیستند؛ گفت: ملتهای امروز هوشیارتر شدهاند و جامعة هنجاری، مخاطبی و تودهوار گذشته تغییر کرده است و در حال تبدیلشدن به جهانی است که فرد تبدیل به کاربر و کنشگر فعال و قدرتمند شده است.
به گزارش جماران؛ از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، نخستین "کنفرانس بین المللی مطالعات چین " روزهای 18 و 19 خرداد 1398 در تالار حنانة دانشکدة مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد.
در مراسم افتتاحیة این کنفرانس، دکتر سعیدرضا عاملی، رئیس دانشکدة مطالعات جهان؛ دکتر بهزاد شاهنده، دبیر علمی کنفرانس؛ دکتر ژیاگو ریشتر، استاد دانشگاه وین؛ دکتر محمد نقیزاده، استاد بینالملل دانشکدة مطالعات جهان و دکتر ارسلان قربانی شیخنشین، استاد دانشگاه خوارزمی سخنرانی کردند.
دکتر سعیدرضا عاملی؛ سخنران نخست مراسم افتتاحیة کنفرانس بینالمللی مطالعات چین، ضمن خوشآمدگویی به مهمانان داخلی و خارجی گفت: دانشکده مطالعات جهان در حال تلاش جدی برای راهاندازی رشتة مطالعات چین در این دانشکده است.
وی افزود: یکی از مشکلات امروز دنیا را در این است که کشورها شناخت درستی از یکدیگر ندارند و این عدمشناخت موجب پندارهای غلط از طرف مقابل میشود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: با توجه به این معضل هدف از تأسیس دانشکدة مطالعات جهان کمک به شناخت بهتر سایر کشورها و رفع پندارهای غلط است.
رئیس دانشکدة مطالعات جهان ضمن اشاره به تواناییهای بالقوة چین و اهمیت مطالعات در مورد این کشور گفت: چین دومین قدرت اقتصادی جهان است و بازار مبادلات چین را باید بازار نخست در جهان دانست.
وی افزود: همچنین اهمیت مطالعه پیرامون این کشور را باید در پهنه جغرافیایی دانست چون کشور چین صرفنظر از دریا، نخستین کشور به لحاظ دامنة گستردة خشکی است و همچنین چهارمین کشور به لحاظ خشکی و دریاها پس از آمریکا، روسیه و کاناداست.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران ادامه داد: همچنین زبان چینی با 1 میلیارد و 700 میلیون "گویشور" پرجمعیت ترین زبان جهان است.
دکتر عاملی با اشاره به تحولات تاریخ معاصر چین گفت: چین به خصوص پس از سال 1979 تولدی تازه یافت و درهای خود را رو به جهان باز کرد و سیاستهای جدیدی اتخاذ کرد و از تکرار تجربة دوران مائو خودداری کرد.
وی افزود: در دوران مائو حدود 1 میلیون و 500 هزار چینی بر پایه تصفیههای ایدئولوژیک قتل عام شدند اما در دوره جدید تاریخ این کشور؛ دولت چین گسترش طبقة متوسط را دنبال کرد به طوری که این جمعیت این طبقه به 300 میلیون نفر رسید و 400 میلیون نفر از زیر خط فقر خارج شدند که این موضوع دستاورد مهمی است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران ادامه داد: چین امروز، یکی از بزرگترین کشورهای جهان به لحاظ حضور افراد دارای ثروت میلیاردی است که نشان از چالش جدی برای فاصلة دهکهای اقتصادی تلقی میشود و البته ظرفیتی برای توسعة اقتصادی کشور نیز بهحساب میآید.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مهمترین جنبة اهمیت چین به لحاظ اندیشة انسانها و سرمایة گفت: سخت کوشی و پرکاری بخشی از فرهنگ و غنیترین سرمایة انسانی کشور چین است و چنانچه هر کشوری میزان کافی از این سرمایه انسانی را دارا باشد، صاحب همه چیز است و چنانچه فاقد آن باشد، گویی صاحب هیچ چیز نیست.
وی افزود: جنبة مهم دیگر در نگاه به چین، رویکرد این کشور به جهانی شدن است.
رئیس دانشکده مطالعات جهان ادامه داد: در سخن از جهانی شدن، شاید نخستین کشوری که به ذهن ما خطور کند آمریکا باشد؛ ولی این تصور درست نیست
وی تاکید کرد: جهانیشدن محصول انتقال از محدود بودن به یک موضع، به مواضع جهانی و با نگاه ارتباطی جهانیشدن در دورة جدید محصول ظهور صنعت همزمان ارتباطات است که موجب فرامحلیشدن همة پدیدهها شده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: بنا براین جهانی شدن خاص آمریکا نیست و سایر کشورها نیز میتوانند جهانی باشند؛ از جمله چین جهانی، ایران جهانی، ژاپن جهانی و هند جهانی و به همین دلیل جهانیشدنهای دیگری نیز وجود دارند و این توانمندی مختص آمریکا نیست.
وی افزود: چین امروز در پهنة جغرافیا پهن شده و از آفریقا تا آسیا و جادة ابریشم گسترش یافته است.
دکتر عاملی ادامه داد: چین مبلغ 200 میلیارد دلار برای استقرار و بازسازی و توسعة جادة ابریشم در نظر گرفته است و این توسعه اهمیت بسیاری دارد؛ در عین حال، منطق "مدیریتی جدیدی" را در جهان میطلبد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر این موضوع که ملتهای جهان امروز دیگر ملتهای قبل نیستند؛ گفت: ملتهای امروز هوشیارتر شدهاند و جامعة هنجاری، مخاطبی و تودهوار گذشته تغییر کرده است و در حال تبدیلشدن به جهانی است که فرد تبدیل به کاربر و کنشگر فعال و قدرتمند شده است.
وی افزود: این امر همة کشورها را با چالش جدیدی مواجه کرده چون قدرتمندشدن فرد و توانایی و آگاهی او سبب اقدامات تأثیرگذار فرد میشود. دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: این تاثیرگذاری ادامة سیاستهای پیشین، کشورها را دچار مشکل خواهد کرد و بنابراین کشورها باید بهدنبال مدل جدیدی از جهانشدن باشند که احترام به افراد و ملتها در آن تأمین شود.
دکتر عاملی ادامه داد: در سخن از جهانی شدن باید به این مهم توجه داشت که آیا جهانی شدن را با نگاه به گذشته دنبال میکنیم یا با رویکردی جدید بدان مینگریم؟.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در تشریح تفاوت این دو نگاه گفت: در نگاه گذشته، جهانیسازی محصول قدرتهای بزرگ و تحت سیطرة سلطهگران و دیگری سازی جهان بود که نتیجه این نگاه، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و افول سیاسی آمریکا در جهان است.
وی افزود: امروز رئیسجمهور آمریکا به هر نقطهای از جهان، حتی اروپا که میرود با اعتراضات عمومی گسترده مواجه میشود.
رئیس دانشکده مطالعات جهان ادامه داد: قاعدهای در مناسبات اجتماعی وجود دارد که بیانگر آن است که به هر میزان که قدرتها قدرت مندتر میشوند به همان میزان نیز آسیب پذیر می شوند؛ به خصوص در جوامع جدید قدرتهای بزرگ در معرض آسیبهای بزرگ تری قرار دارند.
دکتر سعید رضا عاملی گفت: به رسمیتشناختن (recognition) بنیان ارتباط با دیگری است؛ این موضوع در ارتباطات فراملی، ملی، منطقهای و حتی خانوادگی هم معتبر است.
وی افزود: نشانة اقتدار سالم در جوامع به رسمیتشناختن اقلیتهای قومی و دینی است و در رویکرد جدید باید به دنبال الگویی باشیم که فضا مناسب را جهت تعامل فرهنگی برای همگان فراهم کنیم، آن هم نه برای همة کشورهای جهان، بلکه برای تکتک مردم جهان.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران ادامه داد: در همین راستا جایگاه مسلمانان چین بسیار اهمیت دارد و باید توجه داشت که مسلمانان سابقة دیرینهای در چین دارند و منطقة مسلماننشین چین منطقة ثروتمندی بهلحاظ منابع نفتی است چون نزدیک به 80 درصد کل منابع نفتی چین در این منطقه قرار دارد و نوع تعامل دولت چین با مسلمانان معیار خوبی برای مدیریت چند فرهنگی در چین جدید است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: این نوع جهانیشدن حلقة مفقودی در جهان امروز است و باید چین و سایر کشورها و ملتهایی که به دنبال جهانیشدن هستند تواضع در رفتار با دیگران و پرهیز از سلطهگری را پایة کار خود قرار دهند در غیر این صورت عکسالعمل جهان جدید بسیار هوشمندتر و شدیدتر نسبت به نظامهای سلطهگر گذشته خواهد بود.
وی افزود: اگر تنها از سلطه صحبت کنیم ارزشی به ارزشهای انسانی اضافه نکردهایم؛ بنابراین باید بهدنبال الگوی جدیدی از جهانیشدن باشیم که بر پایة همکاری و احترام متقابل میان کشورهای جهان استوار باشد.
دکتر سعید رضا عاملی در بخش دیگری از سخنان خود در مورد روابط تاریخی ایران و چین نیز گفت: رابطة میان ایران و چین را رابطهای کهن است که به 115 سال پیش از میلاد باز میگردد که نخستین سفیر چین در دوران اشکانیان برای تجارت رمهها و گلههای اسب و بعدها ابریشم به ایران آمد که این رفت و آمد جادة ابریشم را شکل داد.
وی افزود: در دوران پهلوی این رابطه تابع رابطة چین و آمریکا بود و از 1949 تا 1971 رابطه ایران و چین قطع بود و در این دوره رژیم پهلوی با تایوان رابطه داشت.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی قویترین دورة روابط ایران و چین را در دوران جمهوری اسلامی دانست و ادامه داد: در این دوره صادرات و واردات با حجم صد میلیارد دلار طراحی شده که تا امروز سی میلیارد دلار از این هدف محقق شده است.
دکتر عاملی گفت: چین در تراز تجاری ایران بین 20 تا 25 درصد واردات و صادرات را بهخود اختصاص داده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در جمع بندی سخنان خود افزود: روابط خوب ایران و چین و رویکرد مشترک در روابط بینالمللی مبنی بر مخالفت هر دو کشور با نظام سلطه، شکلدهندة روابط سیاسی مناسبی است.
دکتر عاملی در پایان نیز گفت: امیدوارم همراه با این کنفرانس بتوان با همکاری متفکران ایرانی، چینی و دولت چین اتاق فکر چینشناسی و رشتة مطالعات چین در دانشکده مطالعات جهان دایر شود چون نیاز آینده جهان روابط دو سویه و چند سویه و همکاریهای چندکشوری و منطقهای است که موضوع مهم با ایجاد ظرفیتهایی مثل رشتههای چینهندشناسی، چینژاپنشناسی و ... قابل تحقق است.