به گزارش ایرنا، تخریب عرصه های طبیعی به عنوان یک پدیده جهانی، ایران را نیز گرفتار کرده است، به طوری که ده‌ها میلیون هکتار تخریب زمین و خاک و فرسایش آبی و بادی را در سال‌های گذشته شاهد هستیم، وضعیتی که به گفته کارشناسان، مقابله با آن همسویی نهادهای مرتبط، مشارکت مردم و تربیت نیروی متخصص را می طلبد.
بیابانزایی و تخریب عرصه های ملی به عنوان تخریب زمین در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک و نیمه مرطوب تعریف می شود و ناشی از فعالیت های انسانی و تغییرات آب و هوایی است.
شرایط آب و هوایی مناطق خشک، بیش از یک سوم از مساحت جهان را پوشش می دهد و این سرزمین ها با استفاده نامناسب از زمین بسیار آسیب پذیراست؛ فقر، بی ثباتی سیاسی، جنگل زدایی، معدن کاوی، چرای بیش از حد، کشاورزی ناپایدار و آبیاری با شیوه نادرست می تواند به طور کامل، بهره وری از زمین و فرصت تجدیدپذیری آن را تضعیف کند.
از 9.7 میلیون هکتار وسعت استان سمنان، 55 درصد نواحی بیابان و خشک، 38.5 درصد مراتع، 2 درصد اراضی کشاورزی و 3.6 درصد جنگل است، در سمنان 22 کانون بحران فرسایش بادی وجود دارد که حدود یک میلیون و 263 هزار هکتار از اراضی استان را تشکیل داده است.
ازسوی دیگر، میانگین بارندگی سالانه در سمنان کمتر از 150 میلیمتر است و باید با برنامه ریزی ویژه بهترین بهره از آب استان گرفته تا از رشد بیابانزایی کاسته شود.
تخریب عرصه های طبیعی به دلیل خشکسالی و عوامل انسانی به یکی از مشکلات اصلی استان سمنان تبدیل شده است که لزوم مدیریت مصرف بهینه آب، معضلات تولید و کاهش محصولات کشاورزی، خالی شدن روستاها از سکنه، مهاجرت روستائیان به شهر، از بین رفتن پوشش گیاهی مناطق کویری و رخداد پدیده گرد و غبار، برخی از مشکلات برای استان سمنان در عرصه برنامه ریزی ایجاد کرده است؛ تحقق تمام راهکارهای درنظر گرفته شده یا نیازمند اعتبار است و یا تمهیدی برای افزایش نیروی حفاظتی.
سمنان با وجود جمعیت بیش از 700 هزار نفری، هفتمین استان کشور از حیث وسعت محسوب می شود که باید بدون نگاه جمعیتی برای حفظ و احیای این عرصه های ملی تدابیری منسجم اتخاذ شود، این روزها به دلیل تنش آبی، فرونشست زمین و قاچاق بی رویه تاغ در مناطق بیابانی ، وضعیت عرصه های طبیعی استان سمنان به مرز هشدار رسیده است و باید با تلاش و انسجام ملی و استانی و با تخصیص اعتبار لازم برای رفع این معضل اقدام کرد.
** برداشت بی رویه آب و افزایش فرونشست زمین
یکی از روستاییان اعلای سمنان گفت: برداشت بی رویه آب موجب فرونشست زمین شده است، تغذیه زمین های کشاورزی با آب شور باعث خشک شدن اراضی به ویژه درختان پسته شده است.
محمدعلی اعلایی با بیان اینکه افزایش تعداد چاه های غیرمجاز در استان سمنان به بیابانزایی افزوده است که باید با نظارت بیشتری کنترل شود، بیان داشت: چرای بی رویه شترها در این منطقه در تمام فصل ها نیز باعث از بین رفتن پوشش گیاهی در منطقه اعلا می شود.
** قاچاق تاغ و تشدید بیابانزایی در سمنان
یکی از روستا نشینان منطقه صوفی آباد سرخه گفت: قاچاق تاغ به ویژه برای تهیه زغال تاغ به صورت گسترده افزایش یافته است که این مساله با از بین بردن پوشش گیاهی همراه شده و پدیده گرد و غبار را برای روستائیان رقم می زند.
علی نظرمحمدی با اشاره به هماهنگی خوب نیروی انتظامی و منابع طبیعی و آبخیزداری برای مقابله با پدیده قاچاق تاغ و زغال این گیاه، تصریح کرد: مدتی در مغازه های استان سمنان شاهد فروش زغال تاغ بودیم که اکنون نیز کاهش یافته است و برای مقابله با پدیده بیابانزایی امیدوارکننده است.
جلال رامه از اهالی روستای رامه پایین در شهرستان آرادان با اشاره به اینکه به دلیل نبود مدیریت ،سالانه شاهد تخریب تاغزار ها در مناطق بیابانی این منطقه از استان هستیم، خاطرنشان کرد: در 10 سال پیش 250 خانوار در 2 روستای رامه پایین و رامه بالا زندگی می کردند اما به دلیل افزایش فرسایش بادی و تنش بیابانزایی هم اکنون بیشتر این روستانشینان به مناطق شهری کوچ کردند.
رامه اظهار داشت: بخش قابل توجه از اراضی کشاورزی آرادان به دلیل تشدید بادهای شدید و پخش نمکزارها غیرقابل کشت شدند و بیشتر اهالی روستاهای رامه در نواحی و شهرک های صنعتی گرمسار و آرادان مشغول به کار شدند.
** پدیده بیابانزایی چالش عرصه‌های طبیعی سمنان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: کمبود آب، پدیده بیابانزایی و فرونشست زمین از چالش‌های اصلی و تهدیدآمیز در عرصه‌های طبیعی این استان است، تاکنون 29 کانون فرسایش بادی در عرصه های بیابانی استان سمنان شناسایی شده که لازم است با افزایش پوشش گیاهی در این عرصه از تشدید بحران زیست محیطی جلوگیری کرد.
علینقی حیدریان با بیان اینکه اگر برای رفع چالش فرسایش بادی و افزایش روزافزون بیابانزایی در عرصه های طبیعی استان سمنان اقدام نشود، در آینده ای نزدیک شاهد کاهش تولید محصولات کشاورزی و مهاجرت از مناطق روستایی خواهیم بود، اضافه کرد: قاچاق تاغ از چالش های اساسی در تشدید روند بیابانزایی در عرصه های طبیعی سمنان است که در چند سال گذشته برای رفع این بحران تفاهم‌نامه‌هایی بین اداره کل منابع طبیعی و دستگاه قضایی و انتظامی استان سمنان امضا شده است.
حیدریان گفت: حفظ و احیا عرصه های طبیعی اولین قدم در اجرای دقیق منویات رهبر انقلاب در بحث اقتصاد مقاومتی است و باید با احیای این نعمت خدادادی برای افزایش اشتغال و رونق کسب وکار در کشور اقدام کرد.
وی با اشاره به کشت گیاهان دارای ارزش افزوده به عنوان هدفگذاری برای رونق بخشی به عرصه های طبیعی و جوامع محلی، اضافه کرد: در سال گذشته بیش از 10 هزار هکتار از مراتع سمنان باریجه کاری شد و درچند سال آینده با ادامه این روند شاهد اشتغالزایی پایدار برای مرتع‌داران استان خواهیم بود.
** کمبود نیروی حفاظت عامل تخریب عرصه های طبیعی سمنان
فرمانده یگان حافظت ادراه کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان با اشاره به این که در آمار جهانی جنگل به ازای هر 10 هزار هکتار یک نفر، در مراتع هر 20 هزار هکتار یک نفر به عنوان قرقبان و در مناطق بیابان به ازای هر 50 هزار هکتار یک نفر تعیین شده است، خاطر نشان کرد: این در حالی است که در مجموع استان سمنان نیاز به 320 نفر حافظ منابع طبیعی دارد که این تعداد در حال حاضر 59 نفر است.
سرهنگ عباسعلی ترحمیان افزود: با توجه به این که مجوز استخدام در این نهاد وجود ندارد، 24 نفر از این نیروها به صورت حجمی و فصلی و بقیه با توجه به وضعیت مکانی به صورت قراردادی و موقت در حال فعالیت هستند.
وی با یادآوری اینکه یک چهارم نیروها معادل 17 نیروی جنگلبان علاوه بر حضور در مراتع و جنگل ها مشغول به کارهای ادرای این نهاد هستند، اضافه کرد: نیروهای موجود استان سمنان یک چهارم میانگین نیروهای کشوری است.
وی با اشاره به اینکه برآورد هزینه های منابع طبیعی برای تامین تجهیزات در سال گذشته که به استانداری سمنان ارسال شده است، افزود: 2 میلیارد و 200 میلیون تومان برای تامین ابزار و تجهیزات مهار آتش در استان نیاز است .
وی خاطرنشان کرد: خاموش کردن آتش به وسیله آتش کوب، بیل و شن کش شکلی ابتدایی دارد و پاسخگوی نیاز فعلی نیست و بالگرد نیاز اصلی برای مهار آتش سوزی های احتمالی در این عرصه ها است.
وی با اشاره به دمنده هایی در کل کشور به تارگی خریداری شده است، افزود: تعدادی از این دستگاه ها برای استان سمنان خریداری شده اما به دلیل محدودیت اعتباری، توان خرید آنها به قیمت سه تا پنج میلیون تومان برای هر کدام وجود ندارد.
** منابع طبیعی سمنان برای مهار آتش عرصه‌ها به بالگرد نیاز دارد
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان سمنان گفت: برای حفظ و صیانت از عرصه های منابع طبیعی در آتش‌سوزی عرصه‌ها یک بالگرد مجهز به سامانه مهار آتش نیاز اصلی استان است.
سرهنگ عباسعلی ترحمیان افزود: آتش مهم ترین عامل تهدید عرصه های منابع طبیعی استان سمنان است و با توجه به این که یک بالگرد در استان مازندارن در مواقع ضروری برای مهار آتش جنگل ها به سمنان کمک می کند، اما به علت طولانی بودن مسافت برای رسیدن بالگرد به مناطق استان سمنان، گاهی کمک بالگرد استان مازندران پاسخگوی شرایط حساس نیست.
وی تصریح کرد: صعب‌العبوربودن عرصه های منابع طبیعی، کمبود نیروی انسانی و تجهیزات از دیگر مشکلات منابع طبیعی سمنان است.
وی علت 95 درصد آتش سوزی اراضی استان سمنان را سهل‌انگاری شهروندان برشمرد و گفت: عامل آتش سوزی اخیری که در منطقه رودبارک در منطقه حفاظت شده شهرستان مهدیشهر رخ داد نیز غفلت چوپانان و بهره برداران بود.
ترحمیان یاد آور شد: از 37 فقره آتش سوزی در سال 95، تعداد 31 مورد در مراتع، چهار مورد در اراضی دارای درختچه و 2 مورد در جنگل رخ داد که در مجموع به 30.2 هکتار از اراضی این استان آسیب زد.
وی بیان داشت: از 16 فقره آتش سوزی در سال 94 در استان سمنان هفت مورد در جنگل و 9 مورد در مراتع رخ داد که 5.2 هکتار از اراضی این استان را شامل شد.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان سمنان گفت : مشارکت مردم در امر حفاظت از عرصه های منابع طبیعی بسیار مهم است و انتظار می رود مردم در صورت مشاهده هرگونه تخلف، تصرف و آتش سوزی در عرصه ها، مراتب را در اسرع وقت، از طریق سامانه رایگان امداد جنگل و مرتع به شماره 1504 به یگان حفاظت منابع طبیعی گزارش کنند.
** فرسایش بادی علت اصلی افزایش ریزگردها در گرمسار
عضو هیات علمی رشته کشاورزی دانشگاه آزاد سمنان گفت: فرسایش بادی ، کاهش بارندگی های فصلی و تشدید پدیده بیابانزایی علت اصلی افزایش ریزگردها در شهرستان گرمسار است.
محمد حیدری گفت و گو با ایرنا افزود: 2 نوع ریزگرد در این منطقه از استان سمنان وجود دارد که بخشی از پدیده گرد و خاک منشاء خارجی در کشورهای همسایه مانند عراق و عربستان دارد که بیشتر منطقۀ استان را در بر می گیرد.
وی اظهارداشت : در این پدیده ، دید افقی کمتر از 10 هزار متر و حتی در برخی موارد نادر، تا حدود یک هزار متر را نیز شامل می شود.
وی تصریح کرد : علاوه بر عامل خارجی، ریزگردها منشاء داخلی نیز دارند و در اثر بادهای شدید افزون بر یک متر برثانیه و در برخی موارد طوفان هایی که سرعت آن بیش از 75 کیلومتر بر ساعت ایجاد می شود.
عضو هیات علمی رشته کشاورزی دانشگاه آزاد سمنان با بیان این که، براساس پژوهش به عمل آمده توسط استادان دانشگاه تهران در زمان بروز پدیده ریزگردها 12 تن ماسه بادی جابجا و به شهرها سرازیر می شوند، گفت: باید با کاشت درختان ماندگار، از افزایش این پدیده جلوگیری کرد.
حیدری تصریح کرد: دولت باید برای جلوگیری از این پدیده شوم اعتبارات ویژه ای را برای اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان قرار دهد و اگر این روند ادامه یابد شاهد نابودی کشاورزی در این مناطق از کشور خواهیم بود.
وی ادامه داد: حفظ و احیا از عرصه های طبیعی و ملی تنها مختص به دولت خاصی نیست بلکه هر دولتی با هرتفکری که برای خدمتگزاری از سوی مردم انتخاب شد باید حفظ و احیای عرصه های طبیعی را مدنظر قرار دهد.
وی وسعت عرصه های طبیعی گرمسار را بیش از هفت میلیون هکتار ذکر و اضافه کرد: باید با برنامه ریزی های کلان و راهبردی برای حفظ و احیا این سرمایه ملی تلاش کرد.
استاد دانشگاه آزاد سمنان گفت: تشدید فزاینده ریزگردها در چند سال آینده بخش قابل توجهی از اراضی کشاورزی استان سمنان را تحت تاثیر قرار می دهد و کشت گونه های مختلف درختی راهکاری ارزشمند برای جلوگیری از این پدیده شوم است.
**مهمترین عامل قاچاق تاغ در سرخه کمبود نیروی حفاظتی است
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سرخه گفت: عرصه های طبیعی این شهرستان با مشکلاتی مانند کمبود نیروی انسانی و قاچاق تاغ مواجه است و برای رفع این معضلات، حمایت های همه جانبه مسوولان استانی ضروری است.
حمیدرضا همتی افزود: در نشست های مختلف استانی و شهرستانی در رابطه با کمبود نیروی انسانی برای حراست از عرصه های طبیعی سرخه مطالبی مطرح شد اما تاکنون اقدام موثری برای رفع این چالش انجام نشده است.
وی خاطرنشان کرد: عرصه های طبیعی شهرستان سرخه به بیش از یک میلیون هکتار می رسد و هم اکنون یک نفر از عرصه ها حفاظت می کند.
وی ادامه داد: نبود نیروی انسانی برای حفظ و احیا عرصه های طبیعی تاکنون مشکلاتی مانند تخریب تاغزار و قاچاق این گونه کمیاب و تخریب محیط زیست را به همراه داشته است.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سرخه گفت: بسیاری از مسوولان استانی به دلیل افزایش تخریب عرصه های جنگلی از اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلایه‌مند هستند در حالی که اعتبار مناسبی را برای رفع این چالش ها تخصیص نمی دهند.
همتی، بدون اشاره به میزان اعتبار مصوب و تخصیص یافته اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سرخه در سال های 95 و 96، گفت: در سال گذشته تنها 2 درصد از اعتبارات استانی و ملی این اداره تخصیص یافته است.
وی تصریح کرد: بیش از 60 بهره بردار گیاهان دارویی و کشت باریجه در شهرستان سرخه فعالیت می کنند که برای رغبت ادامه فعالیت این افراد، ارایه تسهیلات ارزان قیمت برای افزایش تولید این گونه های دارویی ارزشمند ضروریست.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سرخه خاطرنشان کرد: سالانه بخش قابل توجهی از اراضی طبیعی استان سمنان به دلیل افزایش ریزگردها و ناتوانی در جلوگیری از افزایش پدیده بیابانزایی ازبین می رود و باید مسوولان استانی برای رفع این چالش مهم برنامه های جامعی را تدوین کنند.
** دامغان نیازمند نیروی حفاظتی بیشتر برای حفظ منابع طبیعی
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری دامغان گفت: کمبود نیروی انسانی برای حفاظت از یک میلیون و 487 هزار هکتار از عرصه های طبیعی این شهرستان از چالش های اساسی به منظور حفظ و احیا این منابع خدادادی است.
سید حسین میرعماد افزود: اکنون به ازای هر 135 هزار هکتار از عرصه های منابع طبیعی این شهرستان فقط یک نیروی حفاظتی فعال است و درصورت استخدام 30 نفر بخش قابل توجهی از مشکلات کمبود نیروی انسانی در این عرصه های ملی برطرف می شود.
وی اظهارداشت: از مجموع اراضی ملی شهرستان دامغان، 6درصد جنگل، 48 درصد مرتع و 46 درصد آن مناطق خشک و بیابانی تشکیل می دهد.
میرعماد به تعداد یگان حفاظت شهرستان اشاره کرد و گفت: نیروهای یگان حفاظت این شهرستان در 2 بخش امیریه و دیباج با 11 نیروی حفاظتی، مستقر است.
وی به آمار تخلفات در عرصه های طبیعی دامغان در سال 95 اشاره و اضافه کرد: دوازده مورد تخلف غیرمجاز دامی در 2 هزار و 875 واحد، 16 مورد تخلف اراضی ملی در پنج هکتار، هفده مورد بوته کنی غیرمجاز به تعداد هشت هزار و ٨34 بوته، کشف 220 کیلوگرم هیزم و 700 کیلوگرم ذغال غیرمجاز از جمله تخلفات سال گذشته است.
وی، به پنج فقره رفع تصرف اراضی ملی نیز اشاره کرد و گفت : طبق تبصره یک ماده 55، پنج فقره رفع تصرف اراضی ملی حدود چهار هکتار از این عرصه ها به سهم دولت بازگردانده شد.
میرعماد یادآور شد: از سال 94 تا کنون هیچ آتش سوزی در مراتع و جنگل ها گزارش نشد و فقط در سال 93، سه مورد اطفا حریق در 3 هکتار و 800 مترمربع مناطق جنگلی و مراتع شهرستان رخ داد که توسط نیروهای این سازمان اطفا شد.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری دامغان عنوان کرد: سه هزار و 130 همیار طبیعت از دانش آموزان مدارس و مروجین از عموم مردم با این سازمان همکاری می کنند که این اقدام در جهت دریافت گزارش و تخلفات و همچنین به منظور فرهنگ سازی، ایجاد گردیده است.
** آموزش آمادگی جسمانی حلقه مفقوده حفاظت از منابع طبیعی سمنان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: نیروهای حفاظتی منابع طبیعی برای واکنش سریع به ویژه در زمان آتش سوزی‌ها نیازمند افزایش آمادگی جسمانی هستند.
علینقی حیدریان افزود: کهولت سنی و اضافه وزن نیروهای حفاظتی برای واکنش سریع در شرایط آتش سوزی ها و مقابله با تخریب عرصه های منابع طبیعی استان سمنان تاثیرگذار است که نیاز است با افزایش آمادگی جسمانی این افراد، گامی برای کاهش خسارت های آتش سوزی در جنگل ها برداشت.
وی خاطرنشان کرد: واکنش سریع نیروهای حفاظت از منابع طبیعی در زمان آتش سوزی های احتمالی می تواند در کاهش تخریب عرصه های طبیعی تاثیرگذار باشد و باید در سال 96 تمرین های آمادگی جسمای برای افراد درنظر گرفته شود.
وی اضافه کرد: 53 نیرو با متوسط سنی 55 سال از عرصه های طبیعی سمنان حفاظت می کنند که لازم است برای افزایش چابکی در گروه حفاظتی نیروهای جوان و باانگیزه در اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان جذب شوند.
حیدریان اضافه کرد: در تیرماه امسال بیش از 10 هکتار از عرصه های جنگلی منطقه رودبارک در شهرستان مهدیشهر به دلیل آتش سوزی تخریب شد که باید برای جلوگیری ازاین پدیده شوم اقدامات پیشگیرانه و فرهنگ سازی های لازم انجام شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: در سال 95 هم بیش از 30 هکتار از عرصه طبیعی استان به دلیل بی‌دقتی عوامل انسانی در آتش سوخت که نسبت به مدت مشابه سال 94 حدود 57 درصد
7339/6103 گزارش: محمدرضا یوسف نژاد ** انتشاردهنده: مصطفی دهقان
برای آگاهی از تازه‌ترین اخبار و رویدادها در استان سمنان به نشانی IRNASEMNAN@ کانال اخبار ایرنا سمنان مراجعه کنید.
انتهای پیام بیابانزایی و تخریب عرصه های ملی به عنوان تخریب زمین در مناطق خشک، نیمه خشک و خشک و نیمه مرطوب تعریف می شود و ناشی از فعالیت های انسانی و تغییرات آب و هوایی است.
شرایط آب و هوایی مناطق خشک، بیش از یک سوم از مساحت جهان را پوشش می دهد و این سرزمین ها با استفاده نامناسب از زمین بسیار آسیب پذیراست؛ فقر، بی ثباتی سیاسی، جنگل زدایی، معدن کاوی، چرای بیش از حد، کشاورزی ناپایدار و آبیاری با شیوه نادرست می تواند به طور کامل، بهره وری از زمین و فرصت تجدیدپذیری آن را تضعیف کند.
از 9.7 میلیون هکتار وسعت استان سمنان، 55 درصد نواحی بیابان و خشک، 38.5 درصد مراتع، 2 درصد اراضی کشاورزی و 3.6 درصد جنگل است، در سمنان 22 کانون بحران فرسایش بادی وجود دارد که حدود یک میلیون و 263 هزار هکتار از اراضی استان را تشکیل داده است.
ازسوی دیگر، میانگین بارندگی سالانه در سمنان کمتر از 150 میلیمتر است و باید با برنامه ریزی ویژه بهترین بهره از آب استان گرفته تا از رشد بیابانزایی کاسته شود.
تخریب عرصه های طبیعی به دلیل خشکسالی و عوامل انسانی به یکی از مشکلات اصلی استان سمنان تبدیل شده است که لزوم مدیریت مصرف بهینه آب، معضلات تولید و کاهش محصولات کشاورزی، خالی شدن روستاها از سکنه، مهاجرت روستائیان به شهر، از بین رفتن پوشش گیاهی مناطق کویری و رخداد پدیده گرد و غبار، برخی از مشکلات برای استان سمنان در عرصه برنامه ریزی ایجاد کرده است؛ تحقق تمام راهکارهای درنظر گرفته شده یا نیازمند اعتبار است و یا تمهیدی برای افزایش نیروی حفاظتی.
سمنان با وجود جمعیت بیش از 700 هزار نفری، هفتمین استان کشور از حیث وسعت محسوب می شود که باید بدون نگاه جمعیتی برای حفظ و احیای این عرصه های ملی تدابیری منسجم اتخاذ شود، این روزها به دلیل تنش آبی، فرونشست زمین و قاچاق بی رویه تاغ در مناطق بیابانی ، وضعیت عرصه های طبیعی استان سمنان به مرز هشدار رسیده است و باید با تلاش و انسجام ملی و استانی و با تخصیص اعتبار لازم برای رفع این معضل اقدام کرد.
** برداشت بی رویه آب و افزایش فرونشست زمین
یکی از روستاییان اعلای سمنان گفت: برداشت بی رویه آب موجب فرونشست زمین شده است، تغذیه زمین های کشاورزی با آب شور باعث خشک شدن اراضی به ویژه درختان پسته شده است.
محمدعلی اعلایی با بیان اینکه افزایش تعداد چاه های غیرمجاز در استان سمنان به بیابانزایی افزوده است که باید با نظارت بیشتری کنترل شود، بیان داشت: چرای بی رویه شترها در این منطقه در تمام فصل ها نیز باعث از بین رفتن پوشش گیاهی در منطقه اعلا می شود.
** قاچاق تاغ و تشدید بیابانزایی در سمنان
یکی از روستا نشینان منطقه صوفی آباد سرخه گفت: قاچاق تاغ به ویژه برای تهیه زغال تاغ به صورت گسترده افزایش یافته است که این مساله با از بین بردن پوشش گیاهی همراه شده و پدیده گرد و غبار را برای روستائیان رقم می زند.
علی نظرمحمدی با اشاره به هماهنگی خوب نیروی انتظامی و منابع طبیعی و آبخیزداری برای مقابله با پدیده قاچاق تاغ و زغال این گیاه، تصریح کرد: مدتی در مغازه های استان سمنان شاهد فروش زغال تاغ بودیم که اکنون نیز کاهش یافته است و برای مقابله با پدیده بیابانزایی امیدوارکننده است.
جلال رامه از اهالی روستای رامه پایین در شهرستان آرادان با اشاره به اینکه به دلیل نبود مدیریت ،سالانه شاهد تخریب تاغزار ها در مناطق بیابانی این منطقه از استان هستیم، خاطرنشان کرد: در 10 سال پیش 250 خانوار در 2 روستای رامه پایین و رامه بالا زندگی می کردند اما به دلیل افزایش فرسایش بادی و تنش بیابانزایی هم اکنون بیشتر این روستانشینان به مناطق شهری کوچ کردند.
رامه اظهار داشت: بخش قابل توجه از اراضی کشاورزی آرادان به دلیل تشدید بادهای شدید و پخش نمکزارها غیرقابل کشت شدند و بیشتر اهالی روستاهای رامه در نواحی و شهرک های صنعتی گرمسار و آرادان مشغول به کار شدند.
** پدیده بیابانزایی چالش عرصه‌های طبیعی سمنان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: کمبود آب، پدیده بیابانزایی و فرونشست زمین از چالش‌های اصلی و تهدیدآمیز در عرصه‌های طبیعی این استان است، تاکنون 29 کانون فرسایش بادی در عرصه های بیابانی استان سمنان شناسایی شده که لازم است با افزایش پوشش گیاهی در این عرصه از تشدید بحران زیست محیطی جلوگیری کرد.
علینقی حیدریان با بیان اینکه اگر برای رفع چالش فرسایش بادی و افزایش روزافزون بیابانزایی در عرصه های طبیعی استان سمنان اقدام نشود، در آینده ای نزدیک شاهد کاهش تولید محصولات کشاورزی و مهاجرت از مناطق روستایی خواهیم بود، اضافه کرد: قاچاق تاغ از چالش های اساسی در تشدید روند بیابانزایی در عرصه های طبیعی سمنان است که در چند سال گذشته برای رفع این بحران تفاهم‌نامه‌هایی بین اداره کل منابع طبیعی و دستگاه قضایی و انتظامی استان سمنان امضا شده است.
حیدریان گفت: حفظ و احیا عرصه های طبیعی اولین قدم در اجرای دقیق منویات رهبر انقلاب در بحث اقتصاد مقاومتی است و باید با احیای این نعمت خدادادی برای افزایش اشتغال و رونق کسب وکار در کشور اقدام کرد.
وی با اشاره به کشت گیاهان دارای ارزش افزوده به عنوان هدفگذاری برای رونق بخشی به عرصه های طبیعی و جوامع محلی، اضافه کرد: در سال گذشته بیش از 10 هزار هکتار از مراتع سمنان باریجه کاری شد و درچند سال آینده با ادامه این روند شاهد اشتغالزایی پایدار برای مرتع‌داران استان خواهیم بود.
** کمبود نیروی حفاظت عامل تخریب عرصه های طبیعی سمنان
فرمانده یگان حافظت ادراه کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان با اشاره به این که در آمار جهانی جنگل به ازای هر 10 هزار هکتار یک نفر، در مراتع هر 20 هزار هکتار یک نفر به عنوان قرقبان و در مناطق بیابان به ازای هر 50 هزار هکتار یک نفر تعیین شده است، خاطر نشان کرد: این در حالی است که در مجموع استان سمنان نیاز به 320 نفر حافظ منابع طبیعی دارد که این تعداد در حال حاضر 59 نفر است.
سرهنگ عباسعلی ترحمیان افزود: با توجه به این که مجوز استخدام در این نهاد وجود ندارد، 24 نفر از این نیروها به صورت حجمی و فصلی و بقیه با توجه به وضعیت مکانی به صورت قراردادی و موقت در حال فعالیت هستند.
وی با یادآوری اینکه یک چهارم نیروها معادل 17 نیروی جنگلبان علاوه بر حضور در مراتع و جنگل ها مشغول به کارهای ادرای این نهاد هستند، اضافه کرد: نیروهای موجود استان سمنان یک چهارم میانگین نیروهای کشوری است.
وی با اشاره به اینکه برآورد هزینه های منابع طبیعی برای تامین تجهیزات در سال گذشته که به استانداری سمنان ارسال شده است، افزود: 2 میلیارد و 200 میلیون تومان برای تامین ابزار و تجهیزات مهار آتش در استان نیاز است .
وی خاطرنشان کرد: خاموش کردن آتش به وسیله آتش کوب، بیل و شن کش شکلی ابتدایی دارد و پاسخگوی نیاز فعلی نیست و بالگرد نیاز اصلی برای مهار آتش سوزی های احتمالی در این عرصه ها است.
وی با اشاره به دمنده هایی در کل کشور به تارگی خریداری شده است، افزود: تعدادی از این دستگاه ها برای استان سمنان خریداری شده اما به دلیل محدودیت اعتباری، توان خرید آنها به قیمت سه تا پنج میلیون تومان برای هر کدام وجود ندارد.
** منابع طبیعی سمنان برای مهار آتش عرصه‌ها به بالگرد نیاز دارد
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان سمنان گفت: برای حفظ و صیانت از عرصه های منابع طبیعی در آتش‌سوزی عرصه‌ها یک بالگرد مجهز به سامانه مهار آتش نیاز اصلی استان است.
سرهنگ عباسعلی ترحمیان افزود: آتش مهم ترین عامل تهدید عرصه های منابع طبیعی استان سمنان است و با توجه به این که یک بالگرد در استان مازندارن در مواقع ضروری برای مهار آتش جنگل ها به سمنان کمک می کند، اما به علت طولانی بودن مسافت برای رسیدن بالگرد به مناطق استان سمنان، گاهی کمک بالگرد استان مازندران پاسخگوی شرایط حساس نیست.
وی تصریح کرد: صعب‌العبوربودن عرصه های منابع طبیعی، کمبود نیروی انسانی و تجهیزات از دیگر مشکلات منابع طبیعی سمنان است.
وی علت 95 درصد آتش سوزی اراضی استان سمنان را سهل‌انگاری شهروندان برشمرد و گفت: عامل آتش سوزی اخیری که در منطقه رودبارک در منطقه حفاظت شده شهرستان مهدیشهر رخ داد نیز غفلت چوپانان و بهره برداران بود.
ترحمیان یاد آور شد: از 37 فقره آتش سوزی در سال 95، تعداد 31 مورد در مراتع، چهار مورد در اراضی دارای درختچه و 2 مورد در جنگل رخ داد که در مجموع به 30.2 هکتار از اراضی این استان آسیب زد.
وی بیان داشت: از 16 فقره آتش سوزی در سال 94 در استان سمنان هفت مورد در جنگل و 9 مورد در مراتع رخ داد که 5.2 هکتار از اراضی این استان را شامل شد.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان سمنان گفت : مشارکت مردم در امر حفاظت از عرصه های منابع طبیعی بسیار مهم است و انتظار می رود مردم در صورت مشاهده هرگونه تخلف، تصرف و آتش سوزی در عرصه ها، مراتب را در اسرع وقت، از طریق سامانه رایگان امداد جنگل و مرتع به شماره 1504 به یگان حفاظت منابع طبیعی گزارش کنند.
** فرسایش بادی علت اصلی افزایش ریزگردها در گرمسار
عضو هیات علمی رشته کشاورزی دانشگاه آزاد سمنان گفت: فرسایش بادی ، کاهش بارندگی های فصلی و تشدید پدیده بیابانزایی علت اصلی افزایش ریزگردها در شهرستان گرمسار است.
محمد حیدری گفت و گو با ایرنا افزود: 2 نوع ریزگرد در این منطقه از استان سمنان وجود دارد که بخشی از پدیده گرد و خاک منشاء خارجی در کشورهای همسایه مانند عراق و عربستان دارد که بیشتر منطقۀ استان را در بر می گیرد.
وی اظهارداشت : در این پدیده ، دید افقی کمتر از 10 هزار متر و حتی در برخی موارد نادر، تا حدود یک هزار متر را نیز شامل می شود.
وی تصریح کرد : علاوه بر عامل خارجی، ریزگردها منشاء داخلی نیز دارند و در اثر بادهای شدید افزون بر یک متر برثانیه و در برخی موارد طوفان هایی که سرعت آن بیش از 75 کیلومتر بر ساعت ایجاد می شود.
عضو هیات علمی رشته کشاورزی دانشگاه آزاد سمنان با بیان این که، براساس پژوهش به عمل آمده توسط استادان دانشگاه تهران در زمان بروز پدیده ریزگردها 12 تن ماسه بادی جابجا و به شهرها سرازیر می شوند، گفت: باید با کاشت درختان ماندگار، از افزایش این پدیده جلوگیری کرد.
حیدری تصریح کرد: دولت باید برای جلوگیری از این پدیده شوم اعتبارات ویژه ای را برای اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان قرار دهد و اگر این روند ادامه یابد شاهد نابودی کشاورزی در این مناطق از کشور خواهیم بود.
وی ادامه داد: حفظ و احیا از عرصه های طبیعی و ملی تنها مختص به دولت خاصی نیست بلکه هر دولتی با هرتفکری که برای خدمتگزاری از سوی مردم انتخاب شد باید حفظ و احیای عرصه های طبیعی را مدنظر قرار دهد.
وی وسعت عرصه های طبیعی گرمسار را بیش از هفت میلیون هکتار ذکر و اضافه کرد: باید با برنامه ریزی های کلان و راهبردی برای حفظ و احیا این سرمایه ملی تلاش کرد.
استاد دانشگاه آزاد سمنان گفت: تشدید فزاینده ریزگردها در چند سال آینده بخش قابل توجهی از اراضی کشاورزی استان سمنان را تحت تاثیر قرار می دهد و کشت گونه های مختلف درختی راهکاری ارزشمند برای جلوگیری از این پدیده شوم است.
**مهمترین عامل قاچاق تاغ در سرخه کمبود نیروی حفاظتی است
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سرخه گفت: عرصه های طبیعی این شهرستان با مشکلاتی مانند کمبود نیروی انسانی و قاچاق تاغ مواجه است و برای رفع این معضلات، حمایت های همه جانبه مسوولان استانی ضروری است.
حمیدرضا همتی افزود: در نشست های مختلف استانی و شهرستانی در رابطه با کمبود نیروی انسانی برای حراست از عرصه های طبیعی سرخه مطالبی مطرح شد اما تاکنون اقدام موثری برای رفع این چالش انجام نشده است.
وی خاطرنشان کرد: عرصه های طبیعی شهرستان سرخه به بیش از یک میلیون هکتار می رسد و هم اکنون یک نفر از عرصه ها حفاظت می کند.
وی ادامه داد: نبود نیروی انسانی برای حفظ و احیا عرصه های طبیعی تاکنون مشکلاتی مانند تخریب تاغزار و قاچاق این گونه کمیاب و تخریب محیط زیست را به همراه داشته است.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سرخه گفت: بسیاری از مسوولان استانی به دلیل افزایش تخریب عرصه های جنگلی از اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلایه‌مند هستند در حالی که اعتبار مناسبی را برای رفع این چالش ها تخصیص نمی دهند.
همتی، بدون اشاره به میزان اعتبار مصوب و تخصیص یافته اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سرخه در سال های 95 و 96، گفت: در سال گذشته تنها 2 درصد از اعتبارات استانی و ملی این اداره تخصیص یافته است.
وی تصریح کرد: بیش از 60 بهره بردار گیاهان دارویی و کشت باریجه در شهرستان سرخه فعالیت می کنند که برای رغبت ادامه فعالیت این افراد، ارایه تسهیلات ارزان قیمت برای افزایش تولید این گونه های دارویی ارزشمند ضروریست.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سرخه خاطرنشان کرد: سالانه بخش قابل توجهی از اراضی طبیعی استان سمنان به دلیل افزایش ریزگردها و ناتوانی در جلوگیری از افزایش پدیده بیابانزایی ازبین می رود و باید مسوولان استانی برای رفع این چالش مهم برنامه های جامعی را تدوین کنند.
** دامغان نیازمند نیروی حفاظتی بیشتر برای حفظ منابع طبیعی
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری دامغان گفت: کمبود نیروی انسانی برای حفاظت از یک میلیون و 487 هزار هکتار از عرصه های طبیعی این شهرستان از چالش های اساسی به منظور حفظ و احیا این منابع خدادادی است.
سید حسین میرعماد افزود: اکنون به ازای هر 135 هزار هکتار از عرصه های منابع طبیعی این شهرستان فقط یک نیروی حفاظتی فعال است و درصورت استخدام 30 نفر بخش قابل توجهی از مشکلات کمبود نیروی انسانی در این عرصه های ملی برطرف می شود.
وی اظهارداشت: از مجموع اراضی ملی شهرستان دامغان، 6درصد جنگل، 48 درصد مرتع و 46 درصد آن مناطق خشک و بیابانی تشکیل می دهد.
میرعماد به تعداد یگان حفاظت شهرستان اشاره کرد و گفت: نیروهای یگان حفاظت این شهرستان در 2 بخش امیریه و دیباج با 11 نیروی حفاظتی، مستقر است.
وی به آمار تخلفات در عرصه های طبیعی دامغان در سال 95 اشاره و اضافه کرد: دوازده مورد تخلف غیرمجاز دامی در 2 هزار و 875 واحد، 16 مورد تخلف اراضی ملی در پنج هکتار، هفده مورد بوته کنی غیرمجاز به تعداد هشت هزار و ٨34 بوته، کشف 220 کیلوگرم هیزم و 700 کیلوگرم ذغال غیرمجاز از جمله تخلفات سال گذشته است.
وی، به پنج فقره رفع تصرف اراضی ملی نیز اشاره کرد و گفت : طبق تبصره یک ماده 55، پنج فقره رفع تصرف اراضی ملی حدود چهار هکتار از این عرصه ها به سهم دولت بازگردانده شد.
میرعماد یادآور شد: از سال 94 تا کنون هیچ آتش سوزی در مراتع و جنگل ها گزارش نشد و فقط در سال 93، سه مورد اطفا حریق در 3 هکتار و 800 مترمربع مناطق جنگلی و مراتع شهرستان رخ داد که توسط نیروهای این سازمان اطفا شد.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری دامغان عنوان کرد: سه هزار و 130 همیار طبیعت از دانش آموزان مدارس و مروجین از عموم مردم با این سازمان همکاری می کنند که این اقدام در جهت دریافت گزارش و تخلفات و همچنین به منظور فرهنگ سازی، ایجاد گردیده است.
** آموزش آمادگی جسمانی حلقه مفقوده حفاظت از منابع طبیعی سمنان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: نیروهای حفاظتی منابع طبیعی برای واکنش سریع به ویژه در زمان آتش سوزی‌ها نیازمند افزایش آمادگی جسمانی هستند.
علینقی حیدریان افزود: کهولت سنی و اضافه وزن نیروهای حفاظتی برای واکنش سریع در شرایط آتش سوزی ها و مقابله با تخریب عرصه های منابع طبیعی استان سمنان تاثیرگذار است که نیاز است با افزایش آمادگی جسمانی این افراد، گامی برای کاهش خسارت های آتش سوزی در جنگل ها برداشت.
وی خاطرنشان کرد: واکنش سریع نیروهای حفاظت از منابع طبیعی در زمان آتش سوزی های احتمالی می تواند در کاهش تخریب عرصه های طبیعی تاثیرگذار باشد و باید در سال 96 تمرین های آمادگی جسمای برای افراد درنظر گرفته شود.
وی اضافه کرد: 53 نیرو با متوسط سنی 55 سال از عرصه های طبیعی سمنان حفاظت می کنند که لازم است برای افزایش چابکی در گروه حفاظتی نیروهای جوان و باانگیزه در اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان جذب شوند.
حیدریان اضافه کرد: در تیرماه امسال بیش از 10 هکتار از عرصه های جنگلی منطقه رودبارک در شهرستان مهدیشهر به دلیل آتش سوزی تخریب شد که باید برای جلوگیری ازاین پدیده شوم اقدامات پیشگیرانه و فرهنگ سازی های لازم انجام شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان گفت: در سال 95 هم بیش از 30 هکتار از عرصه طبیعی استان به دلیل بی‌دقتی عوامل انسانی در آتش سوخت که نسبت به مدت مشابه سال 94 حدود 57 درصد
7339/6103 گزارش: محمدرضا یوسف نژاد ** انتشاردهنده: مصطفی دهقان
برای آگاهی از تازه‌ترین اخبار و رویدادها در استان سمنان به نشانی IRNASEMNAN@ کانال اخبار ایرنا سمنان مراجعه کنید.
کپی شد
