وجود افرادی همچون «دد گلابعلی داودبیگی» که یکی از عاشیقهای اصیل در ایران به شمار میرود خبر از پایههای محکم موسیقی سنتی در خرمدره میدهد.
در این میان انجمن موسیقی خرمدره که از سال ۱۳۸۴ به صورت رسمی کارش را آغاز کرده است هنرمندان بسیاری را در خود جمع کرده که حاصل فعالیتهای آنها حضور در جشنوارهها و استقبال چشمگیر مردم از کنسرتهای موسیقی سنتی و پاپ است.
اما وجود برخی نکات منفی گاه کار را برای انتقال ارزش موسیقی اصیل سنتی به نسل آینده دشوار میکند. آن هم به استادان بهظاهر کاردان بازمیگردد که نقص کارشان را در هنر شاگردانشان نشان میدهند، به حدی که به قول یکی از هنرمندان برخی از هنرجویان حتی ابتداییترین آداب نواختن موسیقی را نمیدانند.
رئیس انجمن موسیقی خرمدره با اشاره به اینکه این شهرستان گذشته پرباری در هنر موسیقی دارد و هنرمندانش قبل از شروع رسمی کار انجمن فعالیتهای خوبی داشتهاند، میگوید: موسیقی محلی خرمدره قدمت بالایی دارد. برگزاری ۳ دوره جشنواره موسیقی محلی در خرمدره، یک دوره جشنواره داستانگویی عاشیقها، اجرای کنسرتهای متعدد، همکاری با ادارات دولتی و ارگانهای خصوصی از جمله فعالیتهای چندساله انجمن به شمار میروند.
«ایرج داودبیگی» با اشاره به اینکه آموزش موسیقی با استفاده از تجربیات استادان مجرب و کارآزموده از دیگر فعالیتهای هنری انجمن موسیقی خرمدره به شمار میرود، میافزاید: این آموزشها به پرورش شاگردانی زبده انجامیده که در جشنوارهها نیز حائز رتبههای بالایی شدهاند. همچنین دعوت از استادان مطرح کشوری برای برگزاری کارگاههای آموزشی در خرمدره گامی به سوی پیشرفت هنرمندان بوده است.
هنرمندان موسیقی خرمدره
داودبیگی با بیان اینکه ۱۲۰ نفر در موسیقی عاشیقی، ۵۰ نفر در موسیقی سنتی و ۲۰ نفر نیز در زمینه موسیقی پاپ در خرمدره فعالیت دارند، اظهار میکند: در بدو تاسیس انجمن تعداد گروههای موسیقی به تعداد انگشتان دست هم نمیرسید و شاید ۳ گروه بیشتر نداشتیم. اما حالا ۷ گروه در قالب سنتی و پاپ و ۳۵ گروه ۳ نفره نیز در موسیقی عاشیقی داریم. در بخش موسیقی عاشیقی ۵۰ نفر در رشته خوانندگی فعال هستند.
رئیس انجمن موسیقی خرمدره از برگزاری جشنواره موسیقی در سال جاری سخن به میان میآورد و میگوید: هرچند برگزاری جشنواره موسیقی در نوع خود برای شهرستان کار بزرگی به نظر میرسد، در برخی رشتهها و سازها داشتن هنرجو محروم هستیم. مثلا در زمینه ساز پیانو یک سال از برگزاری کلاسهای آموزشی آن در شهرستانها میگذرد و در مورد موسیقی کودک هم ۲ سال از تدریس آن میگذرد. اما در زمینه تار، ویولن و سنتور، با توجه به قدمت بالای فعالیت این طیف آلات موسیقی، هنرمندان ماهری (به خصوص نوازندگان تار) وجود دارند که در هر دوره از جشنوارهها رتبههای قابل توجهی به دست میآورند.
عاشیق «دد سید گلابعلی داودبیگی» شخصیت مطرح موسیقی خرمدره، در کشور و حتی در برخی از کشورهای همسایه نیز شناختهشده است. داودبیگی میگوید که ۷۶ سال دارد و ۱۰ سال قبل در برنامه تجلیل از او (که با حضور هنرمندان موسیقی مطرح آذربایجان و کشورمان برگزار شد) تندیس ساز طلا را به او اعطا کردند و لقب «دد» به معنای استادتمام در موسیقی عاشیقی به وی داده شد.
تقابل موسیقی سنتی و پاپ
داودبیگی درباره تقابل موسیقی پاپ و سنتی معتقد است: موسیقیهای اصیلی و عاشیقی به دلیل داشتن ریشه و قدمت قابل توجه هرگز از بین نمیروند و هیچ موسیقی دیگری قادر به از بین بردن آنها نخواهد بود. اما اینکه چگونه بتوانیم در شناساندن موسیقی سنتی درست عمل کنیم و اقبال مردم به این موسیقی را افزایش دهیم نیاز به آسیبشناسی دارد. باید بررسی کنیم و ببینیم که چه طور خوانندگان پاپ جدید به سرعت در جذب مخاطبان بسیار موفق عمل میکنند، اما خوانندگان موسیقیهای سنتی مظلوم واقع میشوند. به نظرم جواب این سوال این است که نتوانستهایم موسیقی سنتی را به نسل جوان امروز معرفی کنیم که آنها بدانند این موسیقیها چگونه پدید آمدهاند و ریشه در فرهنگ و هویت ما دارند. وی اظهار میکند: زرق و برق موسیقیهای جدید جوانان ما را غافل کرده است. برگزاری بزرگداشت برای هنرمندان مطرح و برنامههایی در زمینه احیای موسیقی و همچنین کمکهای مالی برای اجرای این برنامهها حیات دائمی موسیقی سنتی را حتمی میکند.
کاستیهای آموزشی
یکی از مشکلات کشوری در موسیقی به آموزش بازمیگردد. رئیس انجمن موسیقی خرمدره با بیان این مطلب اضافه میکند: ما در آموزش موسیقی مشکل داریم. مثلا هنرجویی که بیش از ۵ یا ۶ سال فعالیت موسیقی داشته است از طریق فضای مجازی خود را استاد معرفی میکند و در آموزشگاهها به آموزش هنرجویان مشغول میشود. در نهایت این افراد به دلیل نیمهحرفهای بودن و گاه غیرحرفهای بودن با پرورش شاگردانی ضعیف به موسیقی خیانت میکنند. متاسفانه هیچ ارگانی در این بین شرایط افراد را برای داشتن صلاحیت تدریس بررسی نمیکند. در یک دوره صلاحیت مدرسان طبق کدهایی که داشتند بررسی میشد، اما دیگر این اقدام انجام نمیشود. نتیجه این روند چنین میشود که هنرجو روی سن نمیتواند به درستی بنشیند یا مضراب بزند، در حالی که ۷ سال تمرین داشته است.
داودبیگی ادامه میدهد: انجمن موسیقی خرمدره در کنسرتهای موسیقی استادان واجد شرایط را برای تدریس معرفی میکند تا علاقهمندان در انتخاب استاد دچار مشکل نشوند. حتی به صورت صدور اخطار از ادامه فعالیتهای افراد نابلد جلوگیری شده است.
وی با اشاره به اینکه مردم قبل از ثبت نام در کلاسهای آموزشی درباره رزومه استادان تحقیق کنند، بیان میکند: کمبود منابع مالی باعث میشود حیطه انجام فعالیتهای مربوط به موسیقی کوچکتر شود.
رئیس انجمن موسیقی خرمدره با بیان اینکه برای اجرای کنسرت چند سالی است که شرایط سهل تر شده و در زمان کمی به نتیجه میرسد، میگوید: در این شهرستان نیز سالنی با ظرفیت ۴۰۰ نفر میزبان کنسرتهای مختلف است. البته در باب تجهیزات صوتی مشکلاتی وجود دارد اما گروهها سیستمهای مورد نیاز خود را به همراه دارند.
اجرای ۲ برنامه موسیقی بعد از ماه محرم
۲ گروه موسیقی سنتی و عاشیقی بعد از ماه محرم در خرمدره اجرا خواهند داشت. رئیس انجمن موسیقی خرمدره درباره استقبال مردم از کنسرتها میگوید: مردم استقبال قابل توجهی از کنسرتها دارند و در یک جمله میتوان گفت مردم از موسیقی حمایت میکنند.
46