سد رزه تنها سد بتنی استان خراسان جنوبی است که در شهرستان درمیان در 135 کیلومتری جنوب شرق بیرجند بر روی رودخانه فخرود با هدف کنترل سیلابهای فصلی، ذخیره سازی و تنظیم حدود 8 میلیون متر مکعب روان آب برای مشروب کردن 600 هکتار از اراضی پایین دست احداث شده است.
سد مخزنی رزه با هزینه 250 میلیارد ریالی احداث سازه و خط انتقال آب به عنوان بزرگترین سد مخزنی استان نقش به سزایی در افزایش تولیدات کشاورزی و رونق بیش از پیش این صنعت در نوار مرزی دارد.
یکی از راههای حفظ روان آبها و تغذیه سفرههای زیرزمینی ساخت سد است که در این راستا سد بتنی رزه در شهرستان درمیان در سال 1390 در جریان سفر چهارم دولت دهم به خراسان جنوبی با حضور وزیر نیرو افتتاح شد.
قبل از احداث سد رزه سیلابها و آب ناشی از بارندگیها به افغانستان سرازیر میشد و هیچ استفاده ای از آن نمیشد اما با احداث این سد از خروج روانآبها و سیلابها به خارج از مرزهای شهر جلوگیری شده است.
**سالانه 8 میلیون متر مکعب آب در سد رزه ذخیره میشود
به طور کلی سالانه 8 میلیون متر مکعب آب در سد رزه ذخیره میشود که از این میزان 6 میلیون مترمکعب برای کشاورزی و 2 میلیون مترمکعب برای مسائل زیست محیطی پیش بینی شده است.تاکنون برای بهره برداری از اراضی پایین دست این سد 21 کیلومتر لولهگذاری انجام شده و برای این عملیات 6 میلیارد تومان هزینه شده است.
همچنین اعلام شده تا 23 کیلومتر در این اراضی لوله گذاری انجام خواهد شد.
یکی از پتانسیلهای سد، اجرای طرحهای زیست محیطی مناسب از جمله آبزیان است و این سد محل مناسبی برای پرورش ماهیهای گرمآبی مانند کپور نقرهای و معمولی و آمور است.
یکی از خریداران ماهی این سد عنوان می کند: اهل استان سیستان و بلوچستان و شهر زابل هستم و این چندمین دفعه است که برای خرید ماهی به این سد می آیم چرا که قیمت مناسب و اطمینان از سالم بودن ماهیها باعث میشود هر دفعه که به این منطقه میآیم حتما برای خرید ماهی از این سد هم دیدن کنم.
یکی از اهالی روستاهای اطراف سد نیز می گوید : ما تا قبل از اینکه در این سد پرورش ماهی راه بیافتد چون دسترسی به بازار فروش ماهی نداشتیم نمیتوانستیم ماهی تهیه و مصرف کنیم و از وقتی در این سد پرورش ماهی آغاز شده به طور مرتب از این ماده غذایی مفید استفاده میکنیم.
**آب شرب “درمیان و طبس مسینا” از سد رزه تامین میشود
مدیرعامل شرکت آب منطقهای خراسان جنوبی با اشاره به تامین آب شرب درمیان، طبس مسینا و نوار مرزی از سد رزه، عنوان می کند : با تخصیص اعتبار این پروژه ظرف مدت حدود چهار سال اجرایی میشود.
حسین امامی اظهار می کند: سد مخزنی رزه استعداد ذخیره 24 میلیون متر مکعب آب را در سال را دارد.
وی با بیان اینکه سد رزه با هدف توسعه و رونق صنعت کشاورزی در شهرستان مرزی درمیان احداث شده و نقش بسزایی در تأمین آب کشاورزی دارد می افزاید: 20 کیلومتر شبکه انتقال برای استفاده از آب این سد در بخش کشاورزی اجرا شده و حدود 12 میلیارد تومان اعتبار برای اجرای خط انتقال این سد هزینه شده است. امامی با بیان اینکه متاسفانه بر اثر خشکسالیهای چندین ساله منابع آبی این منطقه 30 تا 40 درصد کاهش یافته است ادامه می دهد: یکی از برنامههای شرکت آب منطقهای خراسانجنوبی برای سد رزه تامین آب شرب درمیان، طبس مسینا و نوار مرزی است و با تخصیص اعتبار این پروژه ظرف مدت حدود چهار سال اجرایی میشود.
**از منابع آبی به بهترین نحو ممکن استفاده شود
استاندار خراسان جنوبی در بازدیدی که آذر سال گذشته از این سد داشت با تاکید بر حفظ منابع آبی استان، عنوان کرد: با توجه به خشکسالیهای چندین ساله در استان استفاده بهینه از منابع آبی به عنوان اولویتی مهم باید در دستور کار مسئولین ذی ربط قرار گیرد.
وی با بیان اینکه تاکنون کارهای خوبی در زمینه ساخت و بهرهبرداری از سد رزه در این شهرستان صورت گرفته است، ادامه داد: از منابع آبی این سد باید در راستای استفادههای شرب و نیز صنایع کم آب بر استفاده شود.
پرویزی با تاکید بر بکارگیری روشهای نوین در کشاورزی افزود: در صورتی که مقرر است از آب این سد در حوزه کشاورزی استفاده شود، باید جدیدترین روشهای آبیاری و نیز تجهیزات مکانیزه در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد. وی بر بهرهوری از منابع آبی استان تاکید و یادآور می شود: با توجه به محدودیتهایی که در این زمینه در استان وجود دارد، باید از این ثروت خدادادی به بهترین نحو ممکن استفاده شود.
**سد رزه، میزبان پرندگان مهاجر سیبری
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست درمیان هم عنوان کرد: سد رزه درمیان به علت وجود آب و مواد غذایی و امنیت زیستگاه مناسبی برای پرندگان مهاجر به حساب میآید از این رو هزاران پرنده مهاجر همه ساله در پی زیستگاهی مناسب برای گذارندن زمستان مسافت سه هزار کیلومتری را طی میکنند و به سد رزه درمیان کوچ میکنند.
محمد دادی با اشاره به اینکه این پرندگان مهاجر از انواع مختلف از قبیل اردک سبز، غاز وحشی، خوتکا، چنگر، باکلان، فلامینگو، حواصیل و آبچلیک هستند که فصل پاییز و زمستان را مهمان سد رزه میشوند ادامه می دهد: مهاجرت این پرندگان تا نیمه آذر ادامه دارد و پیشبینی شده که تعداد این پرندگان به 2 هزار قطعه نیز برسد.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست درمیان با اشاره به اینکه بحث برقراری امنیت و حفاظت این پرندگان توسط پرسنل یگان حفاظت محیط زیست درمیان تأمین میشود ادامه می دهد: بازرسی و کنترلهای روزانه و گشتهای شبانه در این مدت برای حفظ امنیت و آرامش در این سد انجام میشود.
**بیش از 2 هزار قطعه پرنده مهاجر در سد رزه سرشماری شدند
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی هم بیان می کند در استان خراسان جنوبی با توجه به خشکسالیهای متوالی در سالهای اخیر و فقر شدید علوفهای مناطق و زیستگاههای طبیعی، توزیع علوفه در فصل زمستان با جدیت بیشتری انجام میشود.
آرامنش ادامه می دهد: با توجه به برودت هوا و بارش برف در فصل زمستان، احتمال پناه آوردن پرندگان و پستانداران وحشی به سکونتگاههای انسانی به ویژه روستاها وجود دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی با اشاره به اینکه باید تلاش خود را بر روی حفظ گونههایی متمرکز کنیم که امکان حفاظت از آنها وجود داشته باشد وی تصریح کرد:انجام سرشماری سالانه پستانداران و پرندگان خشکزی و پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی، احداث سایت پرورش، تکثیر و احیای جانوران در معرض خطر نظیر آهو و جبیر و برنامهریزی برای جلوگیری از انقراض گونههای جانوری را از جمله کارهای دیگر این سازمان برشمرد.
آرامنش گفت: در سرشماری اخیر پستانداران در منطقه حفاظت شده درمیان بیش از هزار راس قوچ و میش وحشی و نزدیک به 2 هزار قطعه پرنده مهاجر در سد رزه سرشماری شدهاند.
سایت ایرنا خراسان جنوبی: www.irna.ir/skhorasan
پست الکترونیکی به نشانی: irnabirjand94@yahoo.com
کانال تلگرام: irnabirjand@
*7559*3028* خبرنگار- امیرشاهین نایبی فر*انتشار- رسول محمدحسنی
سد مخزنی رزه با هزینه 250 میلیارد ریالی احداث سازه و خط انتقال آب به عنوان بزرگترین سد مخزنی استان نقش به سزایی در افزایش تولیدات کشاورزی و رونق بیش از پیش این صنعت در نوار مرزی دارد.
یکی از راههای حفظ روان آبها و تغذیه سفرههای زیرزمینی ساخت سد است که در این راستا سد بتنی رزه در شهرستان درمیان در سال 1390 در جریان سفر چهارم دولت دهم به خراسان جنوبی با حضور وزیر نیرو افتتاح شد.
قبل از احداث سد رزه سیلابها و آب ناشی از بارندگیها به افغانستان سرازیر میشد و هیچ استفاده ای از آن نمیشد اما با احداث این سد از خروج روانآبها و سیلابها به خارج از مرزهای شهر جلوگیری شده است.
**سالانه 8 میلیون متر مکعب آب در سد رزه ذخیره میشود
به طور کلی سالانه 8 میلیون متر مکعب آب در سد رزه ذخیره میشود که از این میزان 6 میلیون مترمکعب برای کشاورزی و 2 میلیون مترمکعب برای مسائل زیست محیطی پیش بینی شده است.تاکنون برای بهره برداری از اراضی پایین دست این سد 21 کیلومتر لولهگذاری انجام شده و برای این عملیات 6 میلیارد تومان هزینه شده است.
همچنین اعلام شده تا 23 کیلومتر در این اراضی لوله گذاری انجام خواهد شد.
یکی از پتانسیلهای سد، اجرای طرحهای زیست محیطی مناسب از جمله آبزیان است و این سد محل مناسبی برای پرورش ماهیهای گرمآبی مانند کپور نقرهای و معمولی و آمور است.
یکی از خریداران ماهی این سد عنوان می کند: اهل استان سیستان و بلوچستان و شهر زابل هستم و این چندمین دفعه است که برای خرید ماهی به این سد می آیم چرا که قیمت مناسب و اطمینان از سالم بودن ماهیها باعث میشود هر دفعه که به این منطقه میآیم حتما برای خرید ماهی از این سد هم دیدن کنم.
یکی از اهالی روستاهای اطراف سد نیز می گوید : ما تا قبل از اینکه در این سد پرورش ماهی راه بیافتد چون دسترسی به بازار فروش ماهی نداشتیم نمیتوانستیم ماهی تهیه و مصرف کنیم و از وقتی در این سد پرورش ماهی آغاز شده به طور مرتب از این ماده غذایی مفید استفاده میکنیم.
**آب شرب “درمیان و طبس مسینا” از سد رزه تامین میشود
مدیرعامل شرکت آب منطقهای خراسان جنوبی با اشاره به تامین آب شرب درمیان، طبس مسینا و نوار مرزی از سد رزه، عنوان می کند : با تخصیص اعتبار این پروژه ظرف مدت حدود چهار سال اجرایی میشود.
حسین امامی اظهار می کند: سد مخزنی رزه استعداد ذخیره 24 میلیون متر مکعب آب را در سال را دارد.
وی با بیان اینکه سد رزه با هدف توسعه و رونق صنعت کشاورزی در شهرستان مرزی درمیان احداث شده و نقش بسزایی در تأمین آب کشاورزی دارد می افزاید: 20 کیلومتر شبکه انتقال برای استفاده از آب این سد در بخش کشاورزی اجرا شده و حدود 12 میلیارد تومان اعتبار برای اجرای خط انتقال این سد هزینه شده است. امامی با بیان اینکه متاسفانه بر اثر خشکسالیهای چندین ساله منابع آبی این منطقه 30 تا 40 درصد کاهش یافته است ادامه می دهد: یکی از برنامههای شرکت آب منطقهای خراسانجنوبی برای سد رزه تامین آب شرب درمیان، طبس مسینا و نوار مرزی است و با تخصیص اعتبار این پروژه ظرف مدت حدود چهار سال اجرایی میشود.
**از منابع آبی به بهترین نحو ممکن استفاده شود
استاندار خراسان جنوبی در بازدیدی که آذر سال گذشته از این سد داشت با تاکید بر حفظ منابع آبی استان، عنوان کرد: با توجه به خشکسالیهای چندین ساله در استان استفاده بهینه از منابع آبی به عنوان اولویتی مهم باید در دستور کار مسئولین ذی ربط قرار گیرد.
وی با بیان اینکه تاکنون کارهای خوبی در زمینه ساخت و بهرهبرداری از سد رزه در این شهرستان صورت گرفته است، ادامه داد: از منابع آبی این سد باید در راستای استفادههای شرب و نیز صنایع کم آب بر استفاده شود.
پرویزی با تاکید بر بکارگیری روشهای نوین در کشاورزی افزود: در صورتی که مقرر است از آب این سد در حوزه کشاورزی استفاده شود، باید جدیدترین روشهای آبیاری و نیز تجهیزات مکانیزه در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد. وی بر بهرهوری از منابع آبی استان تاکید و یادآور می شود: با توجه به محدودیتهایی که در این زمینه در استان وجود دارد، باید از این ثروت خدادادی به بهترین نحو ممکن استفاده شود.
**سد رزه، میزبان پرندگان مهاجر سیبری
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست درمیان هم عنوان کرد: سد رزه درمیان به علت وجود آب و مواد غذایی و امنیت زیستگاه مناسبی برای پرندگان مهاجر به حساب میآید از این رو هزاران پرنده مهاجر همه ساله در پی زیستگاهی مناسب برای گذارندن زمستان مسافت سه هزار کیلومتری را طی میکنند و به سد رزه درمیان کوچ میکنند.
محمد دادی با اشاره به اینکه این پرندگان مهاجر از انواع مختلف از قبیل اردک سبز، غاز وحشی، خوتکا، چنگر، باکلان، فلامینگو، حواصیل و آبچلیک هستند که فصل پاییز و زمستان را مهمان سد رزه میشوند ادامه می دهد: مهاجرت این پرندگان تا نیمه آذر ادامه دارد و پیشبینی شده که تعداد این پرندگان به 2 هزار قطعه نیز برسد.
سرپرست اداره حفاظت محیط زیست درمیان با اشاره به اینکه بحث برقراری امنیت و حفاظت این پرندگان توسط پرسنل یگان حفاظت محیط زیست درمیان تأمین میشود ادامه می دهد: بازرسی و کنترلهای روزانه و گشتهای شبانه در این مدت برای حفظ امنیت و آرامش در این سد انجام میشود.
**بیش از 2 هزار قطعه پرنده مهاجر در سد رزه سرشماری شدند
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی هم بیان می کند در استان خراسان جنوبی با توجه به خشکسالیهای متوالی در سالهای اخیر و فقر شدید علوفهای مناطق و زیستگاههای طبیعی، توزیع علوفه در فصل زمستان با جدیت بیشتری انجام میشود.
آرامنش ادامه می دهد: با توجه به برودت هوا و بارش برف در فصل زمستان، احتمال پناه آوردن پرندگان و پستانداران وحشی به سکونتگاههای انسانی به ویژه روستاها وجود دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی با اشاره به اینکه باید تلاش خود را بر روی حفظ گونههایی متمرکز کنیم که امکان حفاظت از آنها وجود داشته باشد وی تصریح کرد:انجام سرشماری سالانه پستانداران و پرندگان خشکزی و پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی، احداث سایت پرورش، تکثیر و احیای جانوران در معرض خطر نظیر آهو و جبیر و برنامهریزی برای جلوگیری از انقراض گونههای جانوری را از جمله کارهای دیگر این سازمان برشمرد.
آرامنش گفت: در سرشماری اخیر پستانداران در منطقه حفاظت شده درمیان بیش از هزار راس قوچ و میش وحشی و نزدیک به 2 هزار قطعه پرنده مهاجر در سد رزه سرشماری شدهاند.
سایت ایرنا خراسان جنوبی: www.irna.ir/skhorasan
پست الکترونیکی به نشانی: irnabirjand94@yahoo.com
کانال تلگرام: irnabirjand@
*7559*3028* خبرنگار- امیرشاهین نایبی فر*انتشار- رسول محمدحسنی
کپی شد