دلیل کاهش عرضه روغن پایه در بورس چه بود؟

جی پلاس،‌ محمدرضا کلامی در گفتگو با بخش خبری شبکه یک سیما افزود: سران محترم سه قوه در سال 1397 و 1398 سه ابزار برای تنظیم بازار در اختیار ستاد تنظیم بازار قرارداده بودند که این سه ابزار شامل وضع عوارض صادراتی یا اعلام ممنوعیت صادرات، جمع آوری محصولات خاص در زمان افزایش تولید و عرضه آن در زمان افزایش مصرف و همچنین قیمت گذاری کالاست.

وی با تاکید بر اینکه با افزایش قیمت ارز، تمایل برای صادرات افزایش می‌یابد به سئوالات مطروحه در خصوص میزان تولید لوب‌کات و روغن پایه در کشور پاسخ داد و تاکید کرد: در شرایط کنونی با افزایش نرخ ارز تمایل برای صادرات افزایش یافته است.

دبیر ستاد تنظیم بازار در توضیح این مطلب بیان کرد: لوب‌کات ماده اولیه تولید روغن پایه است و سالانه یک میلیون و 700 هزار تن لوب‌کات در کشور تولید می‌شود که این ماده در چهار پالایشگاه روغن‎سازی به روغن خام(روغن پایه) تبدیل می‌شوند.

کلامی میزان تولید روغن پایه در کشور را برابر با 850 هزار تن اعلام کرد و ادامه داد: یکی از چهار پالایشگاهی که فعلا 90 درصد روغن خام کشور را تولید می کنند، یعنی شرکت نفت سپاهان در شرایط کنونی به جای آنکه اولویت خود را تامین بازار داخلی قرار دهد، صادرات را اولویت کاری خود تعریف کرده است .

وی با اشاره به اینکه در چنین شرایطی سیاستگذار باید وارد عمل شده و این وضعیت را تغییر دهد، گفت: ستاد تنظیم بازار در سال 97 و 98 این اختیار را برای وضع عوارض صادراتی یا ممنوعیت داشت، اما حالا در انتظار ابلاغ این اختیارات هستیم تا وارد عمل شویم و از صادرات روغن خام پیشگیری کنیم .

سرپرست معاونت بازرگانی داخلی وزارت صمت با اشاره به حجم تولید روغن موتور از روغن پایه نیز تاکید کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد از 850 هزار تن روغن پایه‌ای که در کشور تولید میشود، 500 هزار تن به روغن موتور تبدیل می شود و باقیمانده صادر می‌شود این در حالی است که بررسی سهم شرکت‎ها از روغن تولیدی نیز نشان می‌دهد 90 درصد از 500 هزار تن روغن موتور تولیدی کشور در 4 پالایشگاه و 10 درصد باقیمانده در 60 شرکت کوچک کشور تولید می‌شود.

کلامی اضافه کرد: در چنین شرایطی می‌توان حتی 350 هزار تن روغن خام صادراتی را به شرکت‌های کوچک برای تولید روغن موتور تحویل داد چرا که صادرات روغن موتور سی درصد ارزآوری بیشتر برای کشور داشته و ایجاد اشتغال و ارزش افزوده بالاتر را در بردارد.

وی در پاسخ به این سئوال که چرا عرضه روغن پایه در بورس به اندازه کافی نیست و عرضه به صورت قطره چکانی اتفاق می‌افتد؟ گفت: علت به رفتار نامتعارف یکی از همین چهار شرکت باز می‎گردد .همین شرکت 750 هزار تن لوب‌کات خریداری می‌کند و از این مقدار لوب‌کات می توان 350 هزار تن روغن خام تولید کرد. از این میزان 270 هزار تن روغن خام صادر می‎شود و در نتیجه مقادیر عرضه روغن پایه در بورس کاهش می‌یابد از این رو اگر اختیار لازم به ستاد تنظیم بازار داده شود مانع از خروج روغن پایه به این صورت می‌شود .