نوید مظفری کارشناس داوری فوتبال ایران، داوری ایران را درگیر بحران می‌داند و معتقد است مدیران فوتبال ایران هرچه سریع‌تر باید برنامه‌ای کوتاه‌مدت و بلندمدت برای اصلاح جامعه داوری ارائه دهند.
کمیته داوران سال‌هاست شرایط خوبی نداشته و به گفته کارشناسان داوری نتوانسته نیروهای جوان را جانشین داوران باکیفیت فوتبال ایران کند.
نوید مظفری کارشناس داوری فوتبال ایران داوری ایران را درگیر بحران می‌داند و معتقد است مدیران فوتبال ایران هرچه سریع‌تر باید برنامه‌ای کوتاه‌مدت و بلندمدت برای اصلاح جامعه داوری ارائه دهند.
در ادامه گفت‌وگو با نوید مظفری را می‌خوانید:
***
ممبینی باید استعفا کند؟
*هدایت ممبینی نامزد ریاست فدراسیون فوتبال شده است. برخی از افراد معتقدند به همین خاطر او باید از ریاست کمیته داوران فوتبال ایران استعفا کند. آیا طبق قانون باید این اتفاق رخ دهد؟
قانونی مبنی بر استعفای نامزد انتخابات فدراسیون فوتبال وجود ندارد. اما اگر به ماده 20 فدراسیون فوتبال نگاهی بیندازید متوجه می‌شوید کسانی که حق رأی در انتخابات فدراسیون فوتبال دارند با رئیس کمیته داوران در ارتباط هستند، به همین خاطر نسبت به دیگر نامزدها یک مزیت و برتری دارد. از همین رو برخی معتقدند که این موضوع باعث به وجود آمدن یک رقابت ناسالم می‌شود.
هدایت ممبینی، رئیس کمیته داوران
داوری ایران از بی‌برنامگی ضربه خورده است
*عده‌ای می‌گویند چون رئیس کمیته داوران برای ریاست فدراسیون اقدام کرده عملاً جامعه داوری به نحوی رها شده و تمام برنامه‌ها به سمت جمع‌آوری رأی می‌رود و در بحث آموزش، چینش داوران برای لیگ برتر و لیگ یک و لیگ‌های پایین‌تر ضربه می‌خورد. آیا این موضوع را قبول دارید؟
ما چندین سال است که از بی‌برنامگی ضربه خورده‌ایم. در سال‌های گذشته کدام کار کمیته داوران روبه‌جلو بوده است؟ آیا داوری ایران بعد از پایان لیگ هجدهم پیشرفت کرده است؟ در لیگ‌های قبل چطور؟ نمی‌توانیم بگویم اعتراض باشگاه‌ها نسبت به عملکرد داوران بی‌جهت است. اگر صد درصد داوری مقصر نباشد، می‌توانیم بگوییم از صد درصد، 70 یا 60 درصد مقصر است. متاسفانه باید بگویم در چند سال اخیر وضعیت داوری خیلی بد بوده است.
ما چندین سال است که از بی‌برنامگی ضربه خورده‌ایم. در سال‌های گذشته کدام کار کمیته داوران روبه‌جلو بوده است؟ آیا داوری ایران بعد از پایان لیگ هجدهم پیشرفت کرده است؟ در لیگ‌های قبل چطور؟
*بله خیلی‌ها بر این باور هستند؛ من با آقای مسعود مرادی هم که صحبت می‌کردم می‌گفتند متاسفانه در آموزش داوری عقب‌گرد داشته‌ایم.
واقعیت همین است. متاسفانه هرازگاهی یک نفر به علت عملکرد شخصی به جایگاه‌های بالای جهانی هم می‌رسد؛ مثل آقایان فغانی، ترکی، مرادی و سعید مظفری‌زاده. من دوست داشتم چنین افرادی هرگز در داوری ایران حضور نمی‌داشتند، چون در آن صورت متوجه عمق فاجعه می‌شدیم. کمیته داوران فوتبال ایران باید قبول کند به خاطر برنامه‌ریزی آنها نبوده که یکسری از افراد توانسته‌اند جایگاه بین‌المللی برای خود به دست آورند؛ بلکه به خاطر لیاقت و توانایی شخصی خودشان بوده است.
*شما می‌خواهید بگویید حضور فغانی در جام‌جهانی باعث شده کمیته داوران فوتبال ایران پشت این موفقیت پنهان شود و ضعف خود در آموزش و استفاده از داوران را مخفی کند؟
دقیقاً. داوری ایران افراد مستعد بسیاری دارد اما اصلاً نمی‌دانیم از این استعدادها چگونه باید استفاده کنیم.
کمیته داوران فوتبال ایران باید قبول کند به خاطر برنامه‌ریزی آنها نبوده که یکسری از افراد توانسته‌اند جایگاه بین‌المللی برای خود به دست آورند؛ بلکه به خاطر لیاقت و توانایی شخصی خودشان بوده است.
*چرا چنین اتفاقی رخ می‌دهد؟
برای اینکه به فکر آموزش استعدادها نیستیم و تنها به فکر امروز هستیم و به فردا توجهی نداریم. کمیته داوران باید به جای اینکه فکر داوری روزمره باشد یک برنامه کوتاه‌مدت و بلندمدت داشته باشد. به صراحت می‌گویم، تابه‌حال هیچ‌کدام از اعضای کمیته داوران یک برنامه درازمدت ارائه نداده است. اگر هم می‌گویند برنامه‌ریزی داشته‌اند آن را به ما هم نشان دهند. این برنامه بلندمدت را چه کسی به استان‌ها ابلاغ کرده است؟ چه چیزی در مورد آموزش داوران به استان‌ها ابلاغ شده است؟ چه چیزی در مورد استعدادیابی به استان‌ها ابلاغ شده است؟ این مشکل جامعه داوری ماست.
رابطه در داوری ایران حرف اول را می‌زند
*برخی از داوران پیشکسوت اعتقاد دارند در بحث آموزش داوران نتوانسته‌ایم به موفقیت برسیم و بعد از فغانی عملاً داوری ما عقب‌گرد داشته است. شما با این موضوع موافق هستید؟
*یعنی به نظر شما این افراد در فوتبال ایران پرورش پیدا نکرده‌اند؟
اگر آنها در نپال هم به دنیا می‌آمدند به جام جهانی می‌رفتند یا بهترین داور آسیا می‌شدند. فرق جامعه داوری ایران با کشوری مثل آلمان این است که آنها هر چهار سال، یک داور در جام جهانی دارند. چرا؟ چون برای این کار برنامه‌ای مشخص وجود دارد. داوران وقتی می‌توانند وارد بوندس‌لیگا شوند که مثلاً در 50 بازی از ناظر نمره قابل قبول دریافت کرده باشند. در امتحاناتی که داده نمره بالا کسب کرده باشد و در امتحان آمادگی جسمانی هم در سطح بالایی قرار گرفته باشد. در کشور ما داوران بر اساس خوشامد افراد انتخاب می‌شوند؛ مثلاً من از شما خوشم می‌آید و به یکباره شما را از لیگ سه به لیگ برتر می‌آورم.
*فقط بر اساس رابطه؟
در کشور ما داوران بر اساس خوشامد افراد انتخاب می‌شوند؛ مثلاً من از شما خوشم می‌آید و به یکباره شما را از لیگ سه به لیگ برتر می‌آورم.
*یعنی عملاً تملق جای توانایی را می‌گیرد...
حالا تملق نه، اما می‌توان گفت به صورت سلیقه‌ای عمل شده است. از زمانی که من به ایران آمده‌ام کسی که از من خوشش آمده بدون اینکه حقم باشد به من بازی داده، کسی هم که از من بدش آمده بدون اینکه حقم باشد مرا خانه‌نشین کرده است.
*برای بهبود روند داوری فوتبال ایران، فدراسیون چه برنامه‌ای باید داشته باشد؟
فدراسیون فوتبال ابتدا باید داوری را به عنوان فرزند خود قبول کند؛ یعنی همان قدری که به تیم‌های فوتبال اهمیت می‌دهد، قبول کند داوران هم جزئی از این ورزش هستند و به آنها اهمیت دهد. در نشستی از من پرسیدند شما بازنشسته فدراسیون فوتبال هستید؟ گفتم نه، گفتند مزایایی دارید؟ گفتم نه، گفتند شما که 10، 15 سال است به ایران آمده‌اید وضع‌تان این است، کسی که 25 سال است برای این فدراسیون سوت می‌زند و رفت‌وآمد می‌کند چه وضعی دارد؟
داوری را جزئی از بدنه فوتبال نمی‌دانیم
*این مشکل بزرگی است؟
بله، ما اصلاً داوری را جزئی از بدنه فوتبال نمی‌دانیم. داوری چیزی است که مجبور هستیم آن را داشته باشیم. اگر این دید تغییر کند، تازه در مسیر درست قرار می‌گیریم.
*برخی از پیشکسوتان دیگر رشته‌های فوتبال معتقدند فدراسیون فوتبال، به جز تیم ملی و چند تیم باشگاهی که در لیگ برتر بازی می‌کنند، به بقیه کمیته‌ها و تیم‌ها مثل ساحلی، فوتسال و جامعه داوری به مانند بچه سرراهی نگاه می‌کند. گویا این یک گلایه کلی است.
در مورد آنها نمی‌توانم چیزی بگویم، ولی در بحث داوری دقیقاً همین‌طور است. فکر می‌کنند اگر یک کلاس نیم‌فصل یا اول فصل برای داوران برگزار کنند، کافی است. در حالی که اصلاً این‌طور نیست. باید هر هفته کلاس‌های آموزشی در تمام نقاط ایران برگزار شود تا سطح داوری ایران رشد کند. در کشور ما سیستم داوری مختص زمانی بوده که دیگ بخار اختراع شد؛ چرا؟ چون سیستم داوری ما با زمان جلو نمی‌رود؛ یعنی شما داوری را شروع می‌کنید، در کلاس درجه سه می‌نشینید، 2 سال بعد در کلاس درجه 2 می‌نشینید، 2 سال بعد داور درجه یک می‌شوید و سه سال بعد داور ملی می‌شوید. حدوداً هفت سال طول می‌کشد. شما در هفت سال می‌توانید به بالاترین رده ملی داوری ایران برسید؛ یعنی چه داوری را بلد باشید چه نباشید، در هفت سال به بالاترین درجه می‌رسید. مثلاً اگر در کارتان تازه‌کار باشید، می‌توانید بعد از هفت سال سردبیر شوید؟
*صد درصد امکان‌پذیر نیست.
مگر اینکه کارتان عالی باشد.
*خیلی نادر است.
بله در این صورت شاید شما را هم زودتر بالا بردند. ولی به خاطر اینکه فقط هفت سال کار خبرنگاری انجام داده‌اید غیرممکن است سردبیر شوید. ولی در مورد داوری چنین چیزی ممکن است. برای همین می‌گویم سیستم اشتباه و قدیمی است. در آلمان ممکن است شما به مدت 20 سال در یک لیگ بمانید.
*در یک لیگ سطح پایین؟
بله. در آلمان زمانی که داوری را شروع می‌کنید، می‌توانید یک سال به یک سال به سطح بالاتر لیگ بروید. در بعضی مواقع اگر خیلی خوب باشید 6 ماهه می‌توانید بالا بروید. اما باید کارتان را از لیگ‌های محلی آغاز کنید؛ البته لیگ‌های محلی نزدیک به 14 لیگ مختلف دارند. همین باعث می‌شود شما بعد از گذشت 14 سال تازه از لیگ محلی خودتان به یک لیگ بالاتر بروید. اگر خوب نباشید، در جایی که هستید می‌مانید و به سطح بالاتر نمی‌رسید. داوران در آلمان هر ماه امتحان می‌دهند. داوران در ایران ما هر 2 سال یک بار امتحان می‌دهند! وقتی هم ملی شدند کسی به آنها کاری ندارد.
*طبق گفته شما، داوران در ایران بعد از رفتن در لیست بین‌المللی فکر می‌کنند به انتهای کار رسیده‌اند و یاد گرفتن را رها می‌کنند.
دقیقاً. آن سطح بالای داوری لیگ یک و لیگ برتر می‌شود؛ یعنی شما از نظر اطلاعات قوانین ممکن است هیچ چیز ندانید. نهایتاً ابتدای فصل یک کلاس برگزار می‌شود و تغییر قوانین را به شما اعلام می‌کنند. بدون اینکه مشخص شود شما جریان را فهمیده‌اید یا خیر. بنابراین مشخص نمی‌شود شما قوانین را فرا گرفته‌اید یا می‌توانید آن را در زمین اجرا کنید یا خیر.
