«کودک همسری» مانع بزرگ ادامه تحصیل در سیستان و بلوچستان

به گزارش جی پلاس،تقریباً در کل کشور مدارس خشتی و گلی برچیده شده، در استان سیستان و بلوچستان نیز اقداماتی جدی در این حوزه صورت گرفته است این در حالی است که در روزهای پایانی مردادماه امسال «میثاق نامه خدمت ماندگار» با هدف حذف مدارس خشتی و گلی استان سیستان و بلوچستان تا مهرماه 1398 در این استان میان خیرین مدرسه ساز و طرفین دولت به امضا رسید. گفتنی است بر اساس آمار ارائه شده در استان سیستان و بلوچستان هنوز 68 مدرسه خشتی و گلی وجود دارد.

یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که در حوزه آموزش و پرورش گریبان روستاها را گرفته، نبود مدرسه در برخی مقاطع در روستاهای محروم است. در بعضی از روستاهای استان، مدرسه در مقطع دبیرستان وجود ندارد و دانش‌آموزان گاه برای ادامه تحصیل مجبورند کیلومترها طی طریق کنند. جاده‌های خطرناک و نبود سرویس مدرسه و از طرفی وجود جو مذهبی، ادامه تحصیل دخترها را در روستاهایی مانند «ریگ ملک» از توابع میرجاوه یا منطقه علی آباد (لولک دان) و برخی روستاهای دیگر غیرممکن کرده است.

پریسا، 13 سال دارد؛ تا کلاس ششم درس خوانده و پس از آن دیگر دوست ندارد به مدرسه برود و می‌خواهد در مکتب ثبت‌نام کند. در روستاهای مناطق محروم استان، هنوز بچه‌ها به جای مدرسه به مکتب می‌روند و متأسفانه این سبک برای دختران منطقه کاملاً جا افتاده که بتوانند هر موقع اراده کنند، درس خواندن را رها کرده و به مکتب بروند.

ترک تحصیل، اغلب بعد از کلاس ششم اتفاق می‌افتد و این امر قطعاً خسارات فرهنگی جبران‌ناپذیری را برای فرد و طبعاً جامعه به‌دنبال خواهد داشت. چنانچه امکان تحصیل در همه روستاها و مناطق محروم استان وجود داشته باشد، کودکان و نوجوانان که نیازمند آموزش در مدارس هستند، تحصیل را رها نمی‌کنند. نبود معلم‌های خبره، فقر اقتصادی و نبود دبیرستان در برخی مناطق از جمله عواملی هستند که ایجاد مشکلات زیادی می‌کنند و کودکان و نوجوانان را از ادامه تحصیل محروم می‌سازند.

به گفته ریش سفید منطقه «ریگ ملک»، محله «تگور» هنوز مدرسه خشتی و گلی دارد و در برخی روستاهای میرجاوه، از هر 4 کودک تنها یک کودک به مدرسه می‌رود، آن هم به‌دلیل مشکلات اقتصادی و نداشتن توان خرید لوازم التحریر. در بیشتر روستاهایی که مقطع دبیرستان ندارند نزدیک به صد درصد دانش‌آموزان به‌دلیل دور بودن راه نمی‌توانند ادامه تحصیل دهند.

دهیار روستای «ریگ ملک» نیز در این باره می‌گوید: در منطقه «علی آباد» بچه‌ها تنها در دو اتاق مشغول تحصیل هستند و در منطقه «تگور» حدود 15 دانش‌آموز به‌دلیل نبود معلم نمی‌توانند ادامه تحصیل دهند.

به اعتقاد محمدحنیف گمشادزهی، تنها راه برای ادامه تحصیل، احداث مدارس شبانه روزی است و فقط از این طریق می‌توان مشکل رفت و آمد دانش‌آموزان را حل کرد. فاصله روستاهای استان از یکدیگر در حدود 5 کیلومتر است و بچه‌های کوچکتر نمی‌توانند این مسیر را طی کنند.

در برخی مناطق و روستاهای استان سیستان و بلوچستان هنوز «کودک همسری» اتفاق می‌افتد. روستاهایی مانند «لال آباد»، «چاه احمد» و «گل آباد» از جمله این مناطق هستند. به گفته زنان این منطقه، چنانچه دختران در سنین پایین خواستگار داشته باشند، باید ازدواج کنند، چون هزینه‌های خانواده از این طریق کاهش پیدا می‌کند.

در «محمود آباد» از توابع «چاه احمد» دختر 12 ساله‌ای ازدواج کرده و اکنون بچه هم دارد. صفیه و فریده دخترانی در این روستا هستند که حدود 16 و 17 سال سن دارند و علاقه زیادی به ادامه تحصیل و حتی دانشگاه دارند، اما از آنجایی که پدر خانواده بیکار است و درآمدی ندارد، دخترها مجبورند گلدوزی کنند تا کمک خرج خانواده باشند. دخترها دو ماه تمام سوزن می‌زنند تا بتوانند یک لباس بلوچی بدوزند و تنها عایدی آنها از دوماه کار کردن فقط 50 هزار تومان است.

دو دختر دیگر این خانواده که کوچکتر هستند در مقطع دبستان درس می‌خوانند و در طول سال زنگ‌های تفریح گلدوزی می‌کنند تا بتوانند اندکی از بار سنگینی که بر دوش پدر افتاده بردارند. متأسفانه شواهد امر نشان می‌دهد که دیر یا زود این دو کودک هم مجبورند درس و مدرسه را رها کرده و تمام وقت کار کنند.

68 مدرسه خشتی و گلی در انتظار مساعدت خیران

به‌گفته رئیس اطلاع‌رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان در حال حاضر از 200 مدرسه خشتی و گلی 68 مدرسه در قالب 167 کلاس درس باقی مانده است. داوود گلی در ادامه می‌افزاید: بر اساس تعهد انجمن خیران مدرسه ساز امیدواریم این تعداد مدرسه هم بزودی از محل کمک‌های مردمی در کمترین زمان ممکن حذف و مدارس جدید با امکانات مناسب جایگزین شوند.

فرماندار «میرجاوه» نیز درباره وضعیت مدارس این منطقه می‌گوید: اگرچه دولت در شهرستان میرجاوه، خدمات زیادی را در طول 40 سال اخیر ارائه داده که قابل تقدیر و تشکر است و مردم منطقه هم بسیار قدرشناس هستند اما به‌دلیل وسعت و پراکندگی شهرستان‌ها در استان و مناطق روستایی و عشایری مشکلات عدیده‌ای نیز در استان وجود دارد.

محمود امیریان با بیان اینکه هنوز با مدارسی مواجه هستیم که خشتی و گلی هستند و نیاز به بازسازی دارند، اضافه می‌کند: از خیران عزیز خواهش می‌کنم و از آنها دعوت می‌کنم در بحث مدرسه‌سازی به سیستان و بلوچستان لطف داشته و در این امر مساعدت کنند.

دولت هم اقدامات خوبی در این خصوص انجام داده ولی ناکافی است. بسیاری از دانش‌آموزان از مدارس خشتی منتقل شده‌اند و مدارس جدید تأسیس شده ولی اعتبارات در این حوزه کافی نبوده و کمک خیران را می‌طلبد.

وی در زمینه دلایل ترک تحصیل و بحث بازماندگان از تحصیل توضیح می‌دهد: بخشی از این معضل به مسائل فرهنگی باز می‌گردد. امیریان در زمینه دوری مدارس و فواصل زیادی که دانش‌آموزان مجبورند هر روز طی کنند تا به مدرسه برسند نیز می‌گوید: با پیگیری‌های لازم امیدوارم در آینده‌ای نزدیک مشکلات در این حوزه از میان برداشته شوند.