خشم پکن از واشنگتن/ چرا چین و آمریکا برای احیای «روابط نظامی» به توافق نمی‌رسند؟

به گزارش جماران به نقل از الجزیره، در واکنش به سخنان رئیس جمهور آمریکا که رئیس جمهور چین را  دیکتاتور توصیف کرد، پکن اعلام کرد که این اظهارات تحریک آمیز است.

وزارت خارجه چین تأکید کرد که به شدت سخنان رئیس جمهور آمریکا درباره رئیس جمهور این کشور را رد می کند و آن را تحریک آمیز می  داند.

این در حالی است که رئیس جمهور آمریکا  تنها یک روز پس از سفر وزیر خارجه آمریکا به پکن و دیدار با رئیس جمهور چین در اظهاراتی عجیب،«شی جین پینگ» رئیس جمهور چین را به یک «دیکتاتور» تشبیه کرد!

 جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا یک روز پس از سفر آنتونی بلینکن، وزیر خارجه این کشور به پکن با هدف تعدیل تنش‌ها بین دو واشنگتن و پکن، شی جین‌پینگ، رئیس جمهور چین را به دیکتاتورها تشبیه کرد.

بایدن در جریان سخنرانی در یک موسسه خیریه در کالیفرنیا، گفت وقتی که آن بالون چینی در فوریه از مسیرش خارج شد و وارد حریم هوایی آمریکا شد، جی‌پینگ خجالت کشید.

وی تأکید کرد: وقتی که من دستور سرنگونی بالون با دو واگن پر از تجهیزات جاسوسی را صادر کردم، شی جین‌پینگ به این دلیل خیلی ناراحت شد چون نمی‌دانست که آن بالون روی آسمان آمریکاست!

رئیس جمهوری آمریکا افزود: چنین اتفاقی برای دیکتاتورها، به شدت مایه خجالت و آبروریزی است. اینکه آنها ندانند چه اتفاقی افتاده واقعا خجالت‌آور است. آن بالون قرار نبود که آنجا باشد و از مسیر خارج شده بود.

حادثه جنجالی بالون که آمریکا آن را جاسوسی خوانده و چین مصرانه بر روی مأموریت تحقیقاتی آن تاکید دارد. به علاوه افزایش فعالیت آمریکا در تنگه تایوان، از جمله دلایل تشدید تنش‌ها بین واشنگتن و پکن است.

بایدن همچنین تصریح کرد که چین در حال حاضر « با مشکلات اقتصادی حقیقی دست و پنجه نرم می‌کند.»

سفر دو روزه وزیر خارجه آمریکا به پکن نخستین سفر یک مقام بلندپایه واشنگتن به چین بعد از پنج سال بود. بلینکن در ملاقات با جین‌پینگ و سایر دیپلمات‌های چینی، موضوعات و مسائل مختلفی از جمله تایوان، جنگ اوکراین و رقابت آمریکا و چین در صنعت ریزتراشه‌ را مطرح کرد.

بایدن روز دوشنبه در واکنش به تلاش‌های بلینکن در پکن، گفت که بین دو کشور پیشرفت‌هایی حاصل شده و بلینکن هم «کارهای بزرگی در این سفر کرده است.»

چرا چین و آمریکا برای احیای «روابط نظامی» به توافق نمی‌رسند؟

 سفر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به چین به پایان رسید. طی این سفر دو روزه، بلینکن با شی جین‌پینگ، رییس جمهوری چین در سطوح بالا گفتگو کردند. اما رقابت میان دو کشور همچنان بررسی نشده باقی مانده است. در همین حال، چین باز هم بزرگترین درخواست آمریکا را رد کرد: احیای ارتباط‌ ارتش با ارتش.

بلینکن گفت که او موضوع ارتباطات نظامی را «مکررا» مطرح کرد اما چینی‌ها با آن مخالفت کردند. او ادامه داد: «این کاملا حیاتی است که ما این نوع ارتباطات را داشته باشیم.» به گفته بلینکن این مساله‌ای است که ایالات متحده «به کار روی آن ادامه خواهد داد».

لوید آستین، وزیر دفاع و جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا در چند ماه گذشته بارها از چین خواسته‌اند تا کانال‌های ارتباطی نظامی با ایالات متحده را از سر بگیرد. 

چین تماس‌های منظم خود را با ارتش آمریکا در اوت سال گذشته پس از آنکه پلوسی، رییس مجلس نمایندگان آمریکا وارد تایوان شد، به حالت تعلیق درآورد. چین معتقد است این اقدام سرپیچی از پکن و به چالش کشیدن اصل حاکمیت پکن بوده است. چین می‌گوید سایر کشورها باید از مبادلات رسمی با تایوان که چین آن را قلمروی خود می‌داند، خودداری کنند.

اما این مشکل حتی قبل از این دیدار پلوسی هم وجود داشت. آمریکا می‌گوید چین از سال ۲۰۲۱ به بیش از ده‌ها درخواست وزارت دفاع برای گفتگو در سطوح بالا پاسخ نداده یا درخواست‌ها را رد کرده است. 

آمریکا همراه بسیاری کشورهای دیگر از وقوع یک درگیری احتمالی ارتش این کشور با چین که ممکن است از کنترل خارج شود، واهمه دارند. 

در ماه‌های اخیر، تنش‌ میان واشنگتن و پکن بر سر طیفی از مسایل بالا گرفته است. ابتدا سقوط مشکوک بالون چینی توسط آمریکا رخ داد و بعد هم چندین کشتی و هواپیمای نظامی چین و ایالات متحده تا آستانه برخورد با یکدیگر پیش رفتند.

در اوایل ژوئن، ایالات متحده ویدئویی را منتشر کرد که نشان می‌داد در تنگه تایوان، تماس نزدیک با ناوشکن چینی رخ می‌دهد به طوری که آنها مجبور می‌شوند برای جلوگیری از برخورد، سرعت خود را کاهش دهند. چند روز قبل هم، ارتش آمریکا از اقدامات ناامن‌کننده و تهاجمی جنگنده‌های چینی در یک مانور شکایت کرد. ایالات متحده این مانور را «تهاجمی غیرضروری» توصیف کرده است. 

واشنگتن می‌خواهد از حادثه‌ای مشابه آنچه در سال ۲۰۰۱ رخ داد جلوگیری کند. در این حادثه، یک هواپیمای نیروی دریایی آمریکا و یک جت رهگیری چینی در نزدیکی جزیره هاینان چین با هم برخورد کردند که منجر به مرگ خلبان چینی و فرود اضطراری هواپیمای آمریکایی در هاینان بدون مجوز چین شد. 

چین امتناع خود از راه‌اندازی مجدد ارتباطات نظامی را به تحریم‌های اعمال شده از سوی واشنگتن نسبت داده است. احتمالا این مساله به تحریم علیه «لی شانگ فو»، وزیر دفاع این کشور اشاره دارد. تحریم وزیر دفاع چین، یک بسته بزرگ از اقداماتی علیه روسیه بوده است. البته این تحریم قبل از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۱۸ اعمال شده است. دلیلش هم مشارکت آقای لی در خرید هواپیمای جنگی و موشک‌های ضدهوایی چین از مسکو بوده است. 

یانگ تائو، یکی از مقامات وزارت خارجه چین که بر امور آمریکای شمالی نظارت دارد بعد از دیدار با بلینکن گفت: «طرف آمریکایی مطمئنا از این موضوع آگاه است که چرا در مبادلات نظامیان با نظامیان مشکل ایجاد شده است. یکی از این مشکلات به دلیل تحریم‌های یکجانبه علیه طرف چینی بوده است. آنها ابتدا باید موانع را از بین ببرند و شرایطی را برای همکاری نظامیان با نظامیان ایجاد کنند.»

آمریکا می‌گوید تحریم‌ها مانع مذاکره آقای لی با مقامات این کشور نیست. اما «لی نان» از دانشگاه ملی سنگاپور می‌گوید: «شما تحریم‌هایی را بر این فرد تحمیل می‌کنید و سپس می‌خواهید با او گفتگو کنید. از دیدگاه چینی‌ها، این بی‌معنی است.»

به گزارش یورونیوز بل هنل، یکی از مقامات شورای امنیت ملی در دولت‌های بوش و اوباما می‌گوید: «ایالات متحده و چین به نوعی در حال گفتگو با هم هستند. در بالاترین سطح هنوز توافقی در مورد نحوه تعامل این دو ابرقدرت وجود ندارد و من فکر می‌کنم که این وضعیت، کار را برای دو طرف دشوار خواهد کرد.»