پوتین اعلام کرد که در حال اعزام نیرو به مناطق جدایی طلب تحت حمایت روسیه در اوکراین است. در مورد اینکه آیا این حمله به کشور است یا خیر، نظرات متفاوت است.
به گزارش جماران به نقل از واشنگتن پست کاخ سفید روز دوشنبه با این واقعیت روبرو شد که تلاش آن برای جلوگیری از تهاجم روسیه به اوکراین احتمالاً بی‌نتیجه خواهد بود، زیرا مقامات به دنبال آخرین راه‌ها برای جلوگیری از آنچه که «اقدام نظامی ممکن است در آینده» نامیده می‌شود، بپردازند.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، تعطیلات آخر هفته را به طور مؤثری با بستن مسیرهای دیپلماتیک یکی پس از دیگری سپری کرد و به وضوح نشان داد که تحت تأثیر دیپلماسی قرار نخواهد گرفت یا تحریم ها مانع از آن نخواهد شد. و با اعلام اینکه دو منطقه جدایی طلب طرفدار روسیه در اوکراین را به رسمیت می شناسد و دستور اعزام نیرو به آن ها را صادر می کند، ایالات متحده را درمورد اینکه آیا این یک تهاجم محسوب می شود، به یک دوراهی ناراحت کننده وادار کرد.
دولت بایدن به دنبال پاسخ دادن به اقدام تهاجمی روسیه بود و در عین حال از اعلام حمله رسمی به اوکراین که می‌توانست منجر به مجموعه‌ای از تحریم‌های سخت‌گیرانه شود که رئیس جمهور بایدن برای ماه‌ها درباره آن هشدار داده بود، کوتاهی کرد.
در عوض، بایدن و تیمش در بحبوحه دیدارهای روز دوشنبه با مشاوران امنیت ملی خود و تماس با چندین رهبر خارجی، ارزیابی بد خود از بحران را تکرار کردند و مجموعه کوچکتری از تحریم‌ها را اعمال کردند که سرمایه‌گذاری و تجارت ایالات متحده را به‌ویژه در مناطق جدا شده منع می‌کند.
مقامات دولت گفتند که اقدامات اضافی - از جمله تحریم‌های بیشتر - روز سه‌شنبه اعلام خواهد شد و تاکید کردند که تحریم‌های جدید اعلام‌شده با تحریم‌های بسیار بزرگ‌تری که بایدن تهدید کرده است در صورت حمله پوتین به اوکراین متفاوت است.
ایان برمر، رئیس گروه اوراسیا، یک شرکت مشاوره امنیت جهانی، گفت که اقدامات پوتین از منطق خاصی پیروی می کند و او را قادر می سازد تا علیه اوکراین حرکتی انجام دهد و در عین حال غرب را در مورد اینکه آیا به اندازه کافی جدی است که مستحق پاسخی تمام عیار باشد، در ابهام قرار دهد.
دیپلمات‌های غربی برای روزها پیش‌بینی می‌کردند که پوتین حداقل در ابتدا اقداماتی غیر از تهاجم و تصرف کامل کیف را انجام خواهد داد، مانند یک حمله سایبری یا تهاجم محدود. برمر گفت: اگر به پوتین توصیه می‌کردم، به او می‌گفتم این کار را انجام دهد، زیرا ما اکنون مشکل داریم. برمر گفت که پوتین هنوز عمداً «هنوز وارد عمل نشده است»، زیرا «کل موضوع این است که غرب را به راحتی پاسخ ندهید».
اوایل روز، پوتین در یک سخنرانی تلویزیونی گفت که چاره‌ای جز به رسمیت شناختن مناطق جدایی‌طلب طرفدار روسیه دونتسک و لوهانسک، مناطقی در داخل اوکراین که منبع تنش‌های تلخ روسیه و اوکراین بوده‌اند، ندارد. روسیه به طور فزاینده ای، با شواهد کمی، پیشنهاد کرده است که ساکنان آن مناطق در معرض تهدید ارتش اوکراین هستند.
یکی از مقامات ارشد دولت بایدن عصر دوشنبه در تماسی با خبرنگاران هشدار داد که سخنرانی پوتین یک سخنرانی برای مردم روسیه برای توجیه جنگ بود.
مقامات بایدن اقدامات پوتین را تا این مرحله، از جمله شکایت‌های منظم مبنی بر اینکه اوکراین ستیزه‌جویانه عمل کرده است، به‌عنوان شکل پیچیده‌ای از تئاتر طراحی کرده‌اند تا روسیه را قربانی تجاوزات ناتو نشان دهد و بهانه‌ای برای تمایل دیرینه او برای جذب مجدد اوکراین در مدار روسیه ایجاد کند. هیچ کس نباید این تئاتری ها را به عنوان یک کشور مشروع اشتباه بگیرد. این مقام به شرط ناشناس ماندن گفت که جزئیات یک وضعیت به سرعت در حال رخ دادن را به اشتراک بگذارد. رئیس جمهور پوتین همان درگیری را که خود ایجاد کرده تسریع می بخشد.
با این حال، این مقام دولت بارها از گفتن اینکه آیا تصمیم پوتین برای اعزام نیروهای "حافظ صلح" به دو منطقه جدایی طلب مورد حمایت روسیه، تهاجم خط قرمز از دید دولت بایدن است یا خیر، امتناع کرد. در هر صورت، این مقام تلاش کرد تا تحولات روز دوشنبه را به دور از تغییر چشمگیر در وضعیت موجود به تصویر بکشد.
این مسئول گفت روسیه از سال 2014 این مناطق را اشغال کرده است، نکته ای که او چندین بار در طول تماس بر آن تاکید کرد. موضع روسیه این بوده است که نیروهای روسی در این بخش از دونباس حضور ندارند. واقعیت، همانطور که در چند سال گذشته در موارد متعددی اشاره کردیم، کاملاً متفاوت بوده است نیروهای روسی در سراسر این مناطق حضور داشتند.
پس از این تماس، یکی از مقامات دولتی دیگر تهاجم روسیه را تعریف کرد که واکنش آشکار ایالات متحده را به‌عنوان عبور از خاک اوکراین که روسیه از سال 2014 آن را اشغال نکرده است، بیان کرد. همه موافق نبودند. دونتسک و لوهانسک به طور کلی به عنوان کشورهای مستقل به رسمیت شناخته نمی شوند و برخی از کارشناسان معتقدند که اعزام نیرو به آنها به منزله اعزام نیروی نظامی به خود اوکراین است.
مایکل مک‌فول، سفیر ایالات متحده در روسیه در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، در توییتی نوشت: روسیه در حال حمله به اوکراین است.
وقتی شما سربازان روسی را که در حال حاضر به اوکراین حمله می کنند به عنوان «حافظان صلح» توصیف می کنید، حتی زمانی که از علامت نقل قول استفاده می کنید، از زبانی استفاده می کنید که پوتین از شما می خواهد. اسمش را بگذارید - تهاجم.
برمر گفت که آنچه علناً روز دوشنبه رخ داد، عقب نشینی ایالات متحده از تهدید قبلی خود مبنی بر اعمال تحریم های شدید در صورت ورود روسیه به اوکراین بود.
برمر گفت مشکل چیزی که آمریکایی‌ها تا امروز می‌گفتند «یک نیرو، یک تانک - تحریم‌های جدی» بود، و ما در کوتاه‌مدت متوجه می‌شویم که آنها این کار را انجام داده‌اند و مطمئن نیستیم که متحدانمان را به طور کامل در اختیار داشته باشیم.
ما اینجا گیر می کنیم به همین دلیل پوتین این کار را کرد. این استراتژی کاملاً درست برای پوتین است.
در همین حال، بایدن که در اوایل آخر هفته سفر لحظه آخری خود را به خانه خود در ویلمینگتون، دل انجام نداده بود، بخشی از روز را در جمع تیم امنیت ملی خود گذراند. گروهی که شامل وزیر دفاع لوید آستین، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه؛ مدیر سیا ویلیام جی برنز; آوریل هاینس، مدیر اطلاعات ملی؛ وزیر امنیت داخلی الخاندرو مایورکاس؛ ژنرال مارک میلی ، رئیس ستاد مشترک ارتش و جانت ال. یلن وزیر خزانه داری بود.
بایدن همچنین روز دوشنبه تلفنی با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین گفت و گو کرد و بر تعهد ایالات متحده به حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین تاکید کرد. وی همچنین تماس مشترکی با امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه و اولاف شولز، صدراعظم آلمان داشت تا درباره این وضعیت گفتگو کنند.
بلینکن قرار بود روز پنجشنبه با سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه دیدار کند، مشروط بر اینکه روسیه به اوکراین حمله نکند. مقامات دولتی روز دوشنبه از بیان اینکه آیا آن جلسه هنوز ادامه دارد یا خیر، خودداری کردند.
روز یکشنبه، دولت همچنین چشم‌انداز نشست بین بایدن و پوتین را مطرح کرد، با این فرض که روسیه تهاجمی را پیش نمی‌برد و ایالات متحده فکر می‌کرد که چنین نشستی می‌تواند مذاکرات دیپلماتیک را پیش ببرد. در تماس روز دوشنبه با خبرنگاران، این مقام ارشد دولت کاملاً این احتمال را رد نکرد، اما تصریح کرد که احتمال دیدار دو رهبر - حداقل از عصر دوشنبه - نزدیک به صفر است.
به گفته این مقام، دولت قطعا نمی‌تواند به جلسه‌ای متعهد شود که به‌عنوان پیش‌فرض، روسیه اقدام نظامی انجام ندهد، در حالی که به نظر می‌رسد قریب‌الوقوع چنین می‌شود.
بلینکن در توییتی در روز دوشنبه، در حالی که آخرین اقدامات پوتین مشخص شد، سخنان تندی را متوجه روسیه کرد.
به رسمیت شناختن جمهوری‌های مردمی دونتسک و لوهانسک از سوی کرملین به‌عنوان «مستقل» مستلزم واکنشی سریع و قاطع است و ما با هماهنگی شرکا گام‌های مناسبی را برمی‌داریم.
اما با پایان یافتن روزهاى آخر هفته ، تعریف دولت بایدن از «واکنش سریع و قاطعانه» تقریباً به همان اندازه مبهم باقی ماند که دقیقاً تهاجم را تشکیل می دهد.
شایان ذکر است آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، اقدام روسیه در به رسمیت شناختن استقلال دو منطقه جدایی‌طلب لوهانسک و دونتسک را «شرم‌آور» خواند و سفیر آمریکا در شورای امنیت نیز پیامد این اقدام مسکو را «وخیم» عنوان کرد.
این واکنش‌ها پس از آن صورت می‌گیرد که ولادیمیر پوتین سرانجام شامگاه دوشنبه، دوم اسفند، فرمانی مبنی بر شناسایی استقلال دو منطقه جدایی‌طلب یادشده را که تحت کنترل شورشیان شرق اوکراین است، امضاء کرد و ساعاتی بعد ستون‌هایی از خودروهای نظامی شامل تانک وارد شهر دونستک شدند.
وزیر خارجه آمریکا در توییتی نوشت که شناسایی این دو منطقه که تحت کنترل نیروهای «نیابتی» مسکو هستند، «اقدامی قابل پیش‌بینی و شرم‌آور بود» و همانطور که به وزیر امور خارجه اوکراین گفته، واشینگتن «آن را با شدیدترین عبارات ممکن» محکوم کرده و «کنار اوکراین می‌ایستد.»
بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا، نیز دستور داده است که نشست کمیته اضطراری دولت بریتانیا موسوم به کبرا تشکیل شود. در این نشست قرار است درباره اعمال تحریم‌ها علیه روسیه تصمیم‌گیری شود. اتحادیه اروپا نیز قرار است درباره اعمال تحریم‌ها علیه روسیه تصمیم‌گیری کند.
در نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل که در واکنش به اقدام روسیه صورت گرفت، ۱۵ عضو این شورا هشدار دادند که «پیامدهای اقدامات روسیه برای اوکراین، سراسر اروپا و جهان، وخیم خواهد بود.»
در این نشست، لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل، استقرار نیروهایی که روسیه آنها «حافظ صلح» نامیده، در شرق اوکراین را «بی‌معنی» نامید و گفت به رسمیت شناختن مناطق جدا شده اوکراین از سوی مسکو، «بهانه آغاز جنگ» است.
او با اشاره به دو توافق ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ که هدف آن پایان دادن به درگیری بین ارتش اوکراین وجدایی طلبان بود، گفت که پوتین، در واقع این توافق‌ها را «پاره» کرده است.
این در حالی است که واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل در شورای امنیت مدعی شد که که این کشور نیز به دنبال یافتن «راه‌حل دیپلماتیک» است، اما اجازه نمی‌دهد در منطقه جدای طلب دونباس در شرق اوکراین، «حمام خون تازه‌ای» به راه افتد.
روسیه به دلیل اقدامات روز دوشنبه خود در به رسمیت شناختن مناطق جدایی‌طلب اوکراین، به طور گسترده از سوی اکثر اعضای شورا مورد انتقاد قرار گرفته است.
مارتین کیمانی، سفیر کنیا در سازمان ملل، آنچه را که وی روند نقض قوانین بین‌الملل از سوی دولت‌های قوی خواند، محکوم کرد و افزود: «چندجانبه‌گرایی امشب در بستر مرگ قرار دارد.»
ژانگ جون، سفیر چین در سازمان ملل هم از همه طرف‌های درگیر در بحران اوکراین خواست که «خویشتن‌دار» باشند، و «از هرگونه اقدامی که ممکن است به تنش‌ها دامن بزند، بپرهیزند.»
پس از صدور فرمان شناسایی دو منطقه جدایی‌طلب از سوی پوتین، هشت عضو شورا از جمله ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه از درخواست کیف برای تشکیل جلسه شورای امنیت حمایت کردند.
این سومین نشست شورای امنیت در مورد اوکراین در چند هفته اخیر بود. این نهاد از زمانی که روسیه منطقه کریمه اوکراین را در سال ۲۰۱۴ به خاک خود اضافه کرده، ده‌ها بار برای بحث در مورد بحران اوکراین تشکیل جلسه داده است.
با این حال این سازمان نمی‌تواند هیچ اقدام عملی در این زمینه انجام دهد زیرا روسیه در کنار فرانسه، بریتانیا، چین و ایالات متحده قدرت وتو دارد.
سخنگوی سازمان ملل هم اعلام کرده است که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل معتقد است روسیه با تصمیم خود برای به رسمیت شناختن مناطق شرقی اوکراین، تمامیت ارضی و حاکمیت اوکراین را نقض کرده است.
تنش‌ها بین روسیه و کشورهای غربی پس از هفته‌ها استقرار ۱۵۰ هزار سرباز روسیه در نزدیکی مرزهای اوکراین، تشدید شده بود. روسیه با وجود استقرار این میزان نیرو در شرق اوکراین، بارها گفته بود که قصد حمله به اوکراین را ندارد.
