کنفرانس امنیتی مونیخ که هر ساله تریبونی برای نشان دادن اتحاد غربی ها بود، امسال به صحنه جدال اروپا و آمریکا بر سر مسائل جهانی تبدیل شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه واشنگتن پست گزارش داد کنفرانس سالانه امنیتی مونیخ که از دیرباز جایی بود که متحدان غربی اتحاد خود را بر سر موضوعات مختلف بیان می داشتند، امسال به صحنه ای برای حملات پی در پی به سیاست خارجی دولت ترامپ تبدیل شد. رهبران اروپایی، دموکرات ها و حتی حامیان جمهوری خواه رئیس جمهور از این تریبون برای حمله به دیدگاه انزواطلبانه ترامپ بهره بردند.
«آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان - که در مورد تحریک ترامپ محتاطانه عمل می کند - پیشتاز این حملات بود و در سخنرانی روز شنبه خود در این کنفرانس، از تمایل دولت ترامپ به دشمن پنداشتن دوستان انتقاد کرد. این سخنرانی او، آیتم های مورد نیاز را ارائه کرد. رفتار ستیزه جویانه ترامپ در دو سال ریاست جمهوری اش در اکثر کشورهای اروپایی موجی از خشم به راه انداخته است اما پاسخ های جامعی به نحوه برخورد موثر برای به چالش کشیدن این رفتار ارائه نشده است.
مرکل آمریکا را به گسترش نفوذ روسیه و کشورهای دیگر در سوریه با خروج سریع نیروهایش از این کشور متهم کرد و از اینکه دولت ترامپ حضور شرکت بی ام دبلیو را در کارولینای جنوبی تهدیدی برای امنیت ملی کشورش می داند، ابراز شگفتی کرد.
و او متاسف شد که نظم جهانی به رهبری آمریکا «اکنون به تکه های بسیار کوچکی تبدیل شده است».
بعد از پایان سخنرانی مرکل، جمعیت حاضر به پا خاسته و او را ایستاده تشویق کردند؛ اقدامی که در کنفرانس امنیتی مونیخ به ندرت رخ می دهد. به هنگام سخنرانی مرکل، «ایوانکا ترامپ» دختر و مشاور ارشد رئیس جمهور آمریکا با یک چهره به مانند سرد و بی احساس در میان حضار نشسته بود.
این سخنرانی و واکنش ها به آن، نشان داد که دولت آمریکا در دوره ترامپ تا چه حد از متحدانش فاصله گرفته و اینکه اروپایی ها قادر نیستند تحقیرشدن هایشان را پنهان کنند.
«بان برمر» رئیس گروه یوراسیا می گوید: «در کنفرانس سال گذشته، متحدان آمریکا در اروپا تمایلی نداشتند که نگرانی های خود را از روابط شان ابراز دارند.»
برمر گفت: «اما خشم های بسیار آشکار بیشتری در مورد این حقیقت وجود دارد که روابط دو طرف متشنج شده است. دولت ترامپ نمی داند که مسئله تنها این نیست که طرف مقابل چقدر هزینه می پردازد، بلکه مسائل مورد توجه، روابط، اعتماد، نحوه ارتباط، و ارزش های مشترک است.»
در ادامه این کنفرانس، «مایک پنس» معاون رئیس جمهور آمریکا به سخنرانی پرداخت؛ فردی که وقتی ترامپ را «رهبر جهان آزاد» اعلام کرد برخی از حضار ناباورانه او را نگاه کردند.
پنس گفت: «ما به اینجا آمدهایم که بار دیگر تعهد خود به شعار «اول آمریکا» را اعلام کنیم. او تاکید کرد که این شعار به معنای این نیست که آمریکا تنها است، بلکه به رهبران، متحدان و کشورهای جهان اعلام می کند که آمریکا اکنون قدرتمندتر از هر زمانی است و می تواند بار دیگر صحنه جهانی را رهبری کند.»
معاون رئیس جمهور آمریکا در ادامه اظهاراتش بار دیگر بر افزایش بودجه نظامی متحدان ناتو، تاکید کرد و اصرار ورزید هنوز افزایش بودجه در سطح مطلوب صورت نگرفته و کافی نیست.
او در ادامه صحبتهای خود، بار دیگر از متحدان اروپایی خواست که از برجام خارج شوند. پنس گفت: اکنون زمان آن فرا رسیده است که شرکای اروپایی ما از بر جام بیرون بیایند.
وی بعدا اعلام کرد که او «مذاکرات صریح» با متحدان اروپایی درباره این مساله داشته است. این در حالی است که مرکل اختلاف میان اروپا و آمریکا درباره ایران را «ناراحت کننده» دانست.
سخنرانی معاون رئیس جمهور آمریکا برخی مقامات اروپایی را ناامید کرد و برخی نیز که هیچ قصد و نیتی مبنی بر خروج از توافق هستهای ایران ندارند و بر این باور هستند که این ادبیات خصمانه تنها باعث افزایش مخالفت هر چه بیشتر می شود، سخنرانی او را اهانت آمیز و تحقیر آمیز ارزیابی کردند.
همچنین گروهی از مقامات نظامی ارشد اروپا که مدتی بعد برای انجام سخنرانی آمدند، از اینکه پنس در سخنرانی خود اشاره بسیار کمی به روسیه داشت، در حالی که بزرگ ترین نگرانی امنیتی برای بیشتر شرکت کنندگان در این کنفرانس بوده ابراز شگفتی کردند.
برخی از دیگر مقامات هم به طعنه و تمسخر از تمایل اروپا برای داشتن نیروهای آمریکایی بیشتری در خاک خود صحبت کردند تا از هوا و هوس کاخ سفید دفاع کنند.
این تنشها در میان اعضای دو سوی آتلانتیک در حالی در این کنفرانس سطح بالا مشاهده شد که همواره گردهمایی های مونیخ فرصتی برای همکاری و رایزنی آمریکا و متحدانش درباره اختلاف دیدگاه هایشان با باقی جهان بود.
اما از زمان پیروزی ترامپ در انتخابات، تمرکز در این کنفرانس به اختلافات میان آمریکا و اروپا در غرب تغییر پیدا کرده است.
وزیر خارجه لتونی که کشورش در خط مقدم جنگ با روسیه قرار دارد، گفت: «دیگر آن زمان گذشت که همه می آمدند و سخنرانی می کردند و همه او را تشویق می کردند و سپس همه به خانه هایشان می رفتند.»
همچنین علاوه بر شکاف های موجود بین اروپا و آمریکا شکاف های موجود در داخل آمریکا نیز برجسته تر شده و در این کنفرانس مشهودتر شده است.
ساعاتی بعد از سخنرانی پنس، «جو بایدن» سلف او سخنرانی خود را با تاکید بر چند جانبه گرایی، اتحاد و تصمیم گیری بر اساس همکاری و مشورت انجام داد؛ سخنرانی ای که روسای جمهور هر دو طرف پیش از روی کار آمدن ترامپ عادت به شنیدن آن داشتند.
وی در سخنرانی اش گفت: «تعهدات آمریکا به ناتو و اتحادیه اروپا تحت ریاست جمهوری ترامپ در شک و تردید قرار گرفته است. آمریکایی که ما می بینیم نمی خواهد به جهان و متحدان کلیدی اش پشت کند.»
بایدن تاکید کرد که او در این سخنرانی نه به عنوان یک کاندیدا، بلکه به عنوان یک شهروند آمریکایی صحبت می کند. با این حال گمانه زنی هایی وجود دارد که قرار است او در سال 2020 ترامپ را در انتخابات ریاست جمهوری به چالش بکشاند.
او در کنفرانس های خبری تایید کرده است که شرکت در رقابت های انتخاباتی را بررسی می کند و در آینده ای نزدیک تصمیم اش را اعلام خواهد کرد.
دموکرات ها و اروپایی ها تنها کسانی نیستند که منتقد سیاست های ترامپ هستند.
سناتور جمهوری خواه «لیندسی گراهام» از «کارولینای جنوبی» رئیس جمهور را به دلیل سیاست خارجی اش در بسیاری از حوزه ها می ستود. اما او هم به صراحت انتقاد خود را نسبت به تصمیم ترامپ مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و افغانستان بدون مشورت با متحدان بیان کرده است.
مرکل خود نیز از اعلام کرد که اروپا باید سرنوشت خود را به دست بگیرد. اما اقدامات او به اندازه صحبت هایش چندان قاطعانه نیست. اروپا به دنبال اتحاد و برداشتن گام هایی برای ایستادن در مقابل آمریکا است، اما تاکنون اقدامات ملموسی در این باره صورت نگرفته است.
از سوی دیگر، برخی در اروپا بر این باور هستند که این اقدامات ترامپ نشانه است و این قاره به سرعت نیاز دارد که از وابستگی خود به آمریکا برای تامین امنیت اش خلاص شود.