سرپرست محیط زیست استان گلستان ضمن تشریح جزییات زنده‌گیری و مرگ خرس قهوه‌ای با تاکید بر اینکه دفن سریع به دستور دامپزشکان صورت گرفت، گفت: محیط‌بانان هیچ دوره آموزشی برای برخورد با حیات وحش و زنده‌گیری نگذرانده‌اند.
به گزارش جماران، ۱۳ شهریورماه توله خرس قهوه‌ای پارک ملی گلستان جانش را از دست داد اما بعد از انتشار فیلمی از ضرب و شتم این حیوان، بررسی علت مرگ این گونه که تنها با هدف جابه‌جایی زنده گیری شده بود وارد فاز جدید شد. روز گذشته عیسی کلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست- دستور برخورد جدی با خاطیان کشته شدن خرس قهوه‌ای گلستان را صادر کرد.
غلامرضا کریمی - سرپرست محیط زیست استان گلستان- ، در این باره اظهار کرد: قرار شده حراست محیط زیست گلستان و حراست و بازرسی سازمان حفاظت محیط زیست، این موضوع را بررسی کنند و اقدامات لازم را انجام دهند البته گزارش اداره کل محیط زیست گلستان آماده است و منتظریم همکاران سازمان حفاظت محیط زیست بیایند و با هم در این باره به جمع‌بندی برسیم که به محض تکمیل گزارش‌ها اطلاع‌رسانی صورت می‌گیرد.
ضرب و شتم خرس در گزارش مکتوب زنده‌گیری حذف شده بود
سرپرست اداره کل محیط زیست استان گلستان در مورد بی‌اطلاعیش از روند زنده‌گیری خرس قهوه‌ای اظهار کرد: این طور نبود که از ماجرا بی‌اطلاع باشم اما در گزارش مکتوبی که در موضوع زنده‌گیری و انتقال حیوان ارائه شده بود، به ضرب و شتم صورت گرفته اشاره نشده بود.
کریمی در مورد ضرورت گرفتن خرس قهوه‌ای گلستان گفت: روز اول که خرس به روستای ترجنلی نزدیک شده بود، تیمی را برای دور کردن خرس از روستا اعزام کردیم که توانستند با شلیک تیر هوایی آن را از روستا دور کنند. ولی روز بعد خرس دوباره به حاشیه روستا رفت. این بار فاصله کمتری با روستا داشت بنابراین برای جلوگیری از آسیب رساندن به جوامع محلی تصمیم به زنده‌گیری شد.
مشورت با دامپزشک معتمد برای بیهوش کردن خرس گلستان
وی تصریح کرد:با دامپزشک معتمد برای بیهوشی و انتقال خرس مشورت کردیم اما او در استان مازندران است که حدود ۵ ساعت با ما فاصله دارد و در شرایطی که خرس وارد محل شده است فرصتی وجود ندارد که منتظر حضور دامپزشک باشیم.
کریمی در مورد شبهاتی که در مورد میزان تزریق داروی بیهوشی وجود دارد گفت: دوز داروی بیهوشی از دامپزشک استعلام شده بود.
سرپرست اداره کل محیط زیست استان گلستان ادامه داد: بعد از زنده‌گیری، خرس به کلاله در ۳۰ کیلومتری گرگان و به ایستگاهی که قرنطینه نگهداری حیات وحش است منتقل شد. سه دامپزشک در آنجا حضور داشتند.
شبهه ابتلا به هاری دلیل دفن سریع خرس قهوه‌ای
به گفته کریمی، خرس در آزمایش‌های اولیه ترس از نور، ترس از آب و سایش دندان داشت. دامپزشک‌هایی که آن را معاینه کردند حیوان را مشکوک به هاری دانستند. از نظر دامپزشکی اگر مشکوک به هاری باشد تنها راهکار نمونه‌گیری است و حتی اجازه کالبدشکافی نیز نمی‌دهند.
وی با بیان اینکه خرس چهار ساعت بعد از نمونه‌گیری فوت کرد، گفت: از آنجا که پزشکان تشخیص داده بودند که مشکوک به هاری است بعد از مرگ دستور دفن دادند اما نتیجه آزمایش‌های نمونه خرس نشان داد که حیوان هاری نداشته است.
سرپرست اداره کل محیط زیست استان گلستان در مورد دلیل ضرب و شتم خرس به هنگام زنده‌گیری اظهار کرد: بعد از تزریق داروی بیهوشی، خرس دست محیط‌بان را گرفته بود و رها نمی‌کرد. بنابراین در چنین شرایطی فرد چه کاری می‌توانست انجام دهد؟ او چاره‌ای جز دفاع از خود نداشت.
کریمی در پاسخ به این پرسش که آیا محیط‌بانان رفتار خرس را بعد از تزریق داروی بیهوشی پیش‌بینی نمی‌کردند، گفت: واقعیت آن است که محیط‌بانان ما هیچ دوره خاصی برای برخورد با حیات وحش ندیده‌اند یا حتی خود من که بیش از ۲۳ سال مدیر هستم و رشته تحصیلی ام در حوزه محیط زیست است هرگز هیچ کارگاه آموزشی برای شناخت رفتار حیات وحش یا نحوه درست زنده‌گیری نگذرانده‌ام.
وی افزود: ضعف امکانات را نیز نباید مورد غفلت قرار داد چون بعد از تزریق داروی بیهوشی، خرس روی زمین افتاده بود و همکاران ما قصد داشتند با تور آن را مهار و زنده گیری کنند که به دلیل نامناسب بودن تور، حیوان توانست از زیر آن فرار کند و دست محیط‌بان را بگیرد.
مسمومیت یا ضرب و شتم علت مرگ خرس قهوه‌ای
سرپرست اداره کل محیط زیست استان گلستان در پاسخ به پرسشی در مورد تشخیص علت مرگ خرس قهوه‌ای گفت: رفتار خرس قبل از زنده‌گیری نیز طبیعی نبود چون پرخاشگر بود و دور خود می‌پیچید که می‌تواند ناشی از یک مسمومیت باشد البته ضرب و شتم هم در مرگ آن تاثیرگذار بوده است. شاید علت دیگری هم داشته باشد ولی چون گفته شد مشکوک به هاری است و به سرعت دفن شد تشخیص آن ممکن نبود.
بیهوشی و دفن خرس گلستان با سازمان محیط زیست هماهنگ نشده بود
کریمی به این پرسش که آیا بیهوش کردن و دفن خرس قهوه‌ای با هماهنگی با سازمان حفاظت محیط زیست صورت گرفت،پاسخ منفی داد و گفت: دفن این حیوان با تهران هماهنگ نشده بود. ما بر اساس دستور دامپزشک عمل کردیم و به دلیل مشکوک بودن ابتلای حیوان به هاری به‌سرعت دفن شد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا عدم هماهنگی با ستاد مرکزی تخلف اداره کل محیط زیست گلستان محسوب می‌شود یا خیر؟ اظهار کرد: سه سال پیش سازمان بخش‌نامه‌ای داشت که بر اساس آن در صورت ورود حیات وحش به یک منطقه‌ای غیر از زیستگاه خود، اقدامات با تهران هماهنگ شود اما این هماهنگی از سوی دفتر محیط زیست طبیعی اداره گلستان با ستاد مرکزی صورت نگرفت.
سرپرست اداره کل محیط زیست استان گلستان در مورد عدم اطلاع‌رسانی به سازمان حفاظت محیط زیست در مورد بیهوش کردن خرس گفت: باید شرایط اضطرار را درنظر بگیریم. در شرایطی که یک پلنگ به یک مدرسه حمله می‌کند یا خرس وارد روستا می‌شود نیازمند تصمیم عاجل هستیم از سوی دیگر دستور سازمان حفاظت محیط زیست فراتر از تصمیم اداره کل نخواهد بود و هماهنگی با ستاد مرکزی صرفا جهت اطلاع است. همه اینها می تواند جزو تخلفات باشد ولی نباید شرایط خاص و بحرانی را نادیده بگیریم.
دادستان عمومی و انقلاب گالیکش نیز از تشکیل پرونده برای بررسی علت مرگ خرس در دادسرای گالیکش خبر داد.
شایان ذکر است در شرایطی که اکنون موضوع ضرب و شتم و مرگ خرس قهوه‌ای و عدم هماهنگی اداره کل محیط زیست استان گلستان با سازمان حفاظت محیط زیست در مورد بیهوشی و دفن این حیوان مطرح است، این اداره کل خرداد ماه سال جاری در یکی از اقدامات سوال برانگیزش،مرگ هیرکان ( پلنگ رهاسازی شده در پارک ملی گلستان) را پنهان کرده بود.
