قائم مقام وزارت بهداشت با اشاره به تفاوت اعلام خطای پزشکی با تعاریف موجود، گفت: برخی عوارض، ناخواسته هستند که به دنبال اقدام پزشکی اتفاق می افتند که قابل پیش بینی و پیشگیری نیستند. برخی خطاها قابل پیشگیری هستند و تقصیر پزشکی یا سوء رفتار حرفه ای با نیت تعمدی انجام می شود که ممکن است برخی اقدامات مورد نیاز انجام نشود و یا برخی اقدامات که مورد نیاز نیستند، انجام شوند.
وی یادآور شد: وزارت بهداشت به هیچ عنوان اختیار رسیدگی به پرونده های پزشکی را ندارد و بر اساس قانون، سازمان نظام پزشکی مسئولیت رسیدگی به خطاهای انتظامی و دادگاه ویژه رسیدگی به جرایم پزشکی در قوه قضاییه و پزشکی قانونی که در آن کمیسیونهای پزشکی و افراد تربیت شده توسط این سازمان حضور دارند، مسئولیت رسیدگی به پرونده های پزشکی را دارند.
سخنگوی وزارت بهداشت در مورد پرونده کیارستمی بیان کرد: نظرات کارشناسی دادگاه ویژه رسیدگی به جرایم پزشکی و سازمان پزشکی قانونی کشور به قاضی ارائه می شود و وی حکم را صادر می کند و در هر موردی اگر شاکی یا متشاکی به رای اعلام شده اعتراضی داشته باشند و پرونده در کمیسیون 11 نفره که من هم یکی از اعضای این کمیسیون هستم، بررسی می شود و نتیجه آن به سه قاضی با حداقل سابقه 15 ساله اعلام خواهد شد.
دکتر حریرچی اضافه کرد: در پرونده مرحوم کیارستمی در سازمان نظام پزشکی، خانواده وی شکایتی نداشتند اما به دلیل مطالبه افکار عمومی، وزیر بهداشت به عنوان مدعی العموم درخواست رسیدگی کردند. ابتدا حکم آن در هیات انتظامی اعلام شد اما محکوم پرونده که پزشک معالج زنده یاد کیارستمی بود، به عنوان محکوم اعلام شد که به رای صادر شده اعتراض کرد.
قائم مقام وزارت بهداشت با بیان اینکه وزارت بهداشت اختیاری برای صدور احکام پرونده های پزشکی ندارد، افزود: وزارت بهداشت نمی تواند مشخص کند که یک پزشک تخلف کرده یا مبرا است و این تصمیم گیری در اختیار سازمان نظام پزشکی، قوه قضاییه و سازمان پزشکی قانونی کشور است.
وی یادآور شد: وزیر بهداشت از مسئولان سازمانهای نظام پزشکی و پزشکی قانونی درخواست کرد تا مراحل طی شده پرونده مرحوم کیارستمی بیان و توضیحات ارائه شود اما ما در اعلام رای صادر شده بر علیه یک فرد، مگر با تشخیص و دستور قاضی، معذوریت داریم و نمی توانیم قبل از اعلام رای، شخص حقیقی را به عنوان محکوم اعلام کنیم.
دکتر حریرچی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مرحله نخست بیماری مرحوم کیارستمی، گفت: ایشان به دنبال احساس ضعف و بی حالی و بر اثر کم خونی با توصیه دوستان خود و بدون مشورت گرفتن از ما به یکی از پزشکان مراجعه کرده بود اما اگر با ما مشورت می کرد مراحل دیگری طی می شد و بر اساس پروتکل های احتیاطی و پیشگیرانه، تصمیمات دیگری اتخاذ می شد و به صورت ویژه مورد رسیدگی قرار می گرفت.
سخنگوی وزارت بهداشت ادامه داد: وقتی یک فرد پزشک خودش را انتخاب می کند باید مسئولیت آن انتخاب را بپذیرد و البته حق شکایت هم دارد اما عمل جراحی اول ایشان با عوارض همراه بوده و باید اقدامات بیشتری برای مرحوم کیارستمی انجام می شد و بیمار باید آمادگی بیشتر و حمایت های پزشکی و غیرپزشکی بیشتری داشتند.
وی اضافه کرد: برای زنده یاد کیارستمی تشخیص داده شد که با توجه به پولیپ روده بخشی از روده ایشان باید جراحی شود اما بعد از عمل لاپاراسکوپی، برخی عوارض ظاهر می شود و از 17 اسفند 94 تا 20 اسفند، بیمار با افت فشار خون و هموگلوبین که یکی از شاخص های اندازه گیری غلظت خون است، روبرو بوده و برای رد خون ریزی داخل شکم، مورد عمل جراحی دوم قرار می گیرد و عمل جراحی در این موارد به دو دلیل انجام می شود یا اینکه فرد دچار اختلالات انعقادی(بر اثر مصرف دارو و یا مغز استخوان یا بیماری های جدید) است و یا در رگ ها اختلال ایجاد شده است.
دکتر حریرچی یادآور شد: در رسیدگی ها و در اکثر مواردی که عمل جراحی اول مورد بررسی قرار گرفته، مشخص شده که خطای ناشی از جراحی اول وجود نداشته و بر اساس جزییاتی که در پرونده وی موجود است دادگاه اعلام کرده که عمل جراحی دوم با تاخیر انجام شده و علت عوارض بعدی، تاخیر در جراحی بوده است.
وی یادآور شد: التهاب کیسه صفرای بدون سنگ در افرادی که عمل جراحی و یا بستری های طولانی مدت دارند، ممکن است پیش بیاید که برای مرحوم کیارستمی چنین التهابی پیش آمد و جراح دوم، عمل جراحی درستی را انجام داده است و بعد متوجه شدند که در ناحیه فوقانی سمت راست صفرا و تحتانی سمت چپ، عفونت وجود دارد که در عمل جراحی، سوراخ حالب تشخیص و ترمیم شده است.
دکتر حریرچی تاکید کرد: وضعیت مرحوم کیارستمی بعد از عمل کیسه صفرا نامناسب بود و شب 13 فروردین 95 که این خبر را به ما دادند، آمادگی اخبار بد را داشتیم اما به سرعت به دکتر فاضل و دکتر ظفرقندی اعلام کردیم و اقدامات بسیار خوبی تا قبل از عزیمت ایشان به فرانسه انجام شد.
سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به زمان عزیمت مرحوم کیارستمی به فرانسه، یادآور شد: علیرغم مخالفت های وزارت و وزیر بهداشت و پزشکان معالج مرحوم کیارستمی، ایشان تصمیم گرفت که برای ادامه روند درمان خود به فرانسه مراجعه کند و ما زمانی که ایشان در فرودگاه بود از آن خبردار شدیم و وزیر بهداشت هم پس از پرواز ایشان، از عزیمت به فرانسه آگاهی یافت و در آن زمان، با سفیر ایران در فرانسه و رییس ایرانی انجمن پزشکان و فرانسه تماس گرفتیم و ایشان چندین بار مرحوم کیارستمی را ویزیت کرد.
وی ادامه داد: مرحوم کیارستمی به بیمارستان متوسط رو به بالا در رشته اورولوژی که تقریبا خوشنام بود مراجعه کرد اما برای ایشان در آن شرایط، بیمارستان مناسبی نبود و اقدامات درمانی برای ایشان انجام شد اما از پرونده پزشکی ایشان در فرانسه، هیچ اطلاعی نداریم.
دکتر حریرچی با بیان اینکه همکار ما که برای درمان مرحوم کیارستمی با وی صحبت کرده بودیم، ساعت 4 بامداد خبر فوت ایشان را به من داد، اضافه کرد: شب قبل از فوت، مرحوم کیارستمی حال عمومی نسبتا خوبی داشته و شام میل کرده و فیلم تماشا کرده بود و ایشان، تحت درمان ضد انعقاد بود و نیمه شب به طور ناگهانی، خونریزی پیدا می کند و علیرغم انجام اقدامات درمانی متعدد، فوت کرد.
قائم مقام وزارت بهداشت از فاصله زمانی تعویض پزشکان معالج مرحوم کیارستمی به عنوان یکی از تخلفات اثبات شده در سازمان نظام پزشکی یاد کرد و گفت: اینکه پزشک معالج اجازه گرفته و درمان را به پزشک دیگری واگذار می کند و یا شرط بگذارد که اگر عارضه ای ظاهر شود، درمان بیمار به پزشک دیگری سپرده می شود، قابل توجیه نیست اما از نظر ما، بخشی از پرونده مرحوم کیارستمی مربوط به عزیمت ایشان به فرانسه است اما شرایط می توانست به طوری پیش برود که این مرحوم نیاز به عزیمت به فرانسه نداشته باشد.
وی قضاوت در حوزه پزشکی را مربوط به لحظه و شرایط زمانی تصمیم گیری عنوان کرد و افزود: تشخیص پزشک در زمان مورد نظر اهمیت دارد و سعی شده که رسیدگی های انجام شده نیز بر این مبنا باشد.
دکتر حریرچی درباره اظهارات بهمن کیارستمی مبنی بر حضور خود در روند رسیدگی به پرونده پزشکی مرحوم کیارستمی، گفت: بنده به عنوان نماینده وزیر بهداشت در کمیسیون حدود 30 نفره اولیه که رسمی هم نبود، حضور داشتم که بررسی های فشرده ای را انجام دادیم و دادستان انتظامی را متقاعد کردیم که وزیر بهداشت به عنوان مدعی العموم شکایت کند و بعد از آن نه در سازمان نظام پزشکی نه در کمیسیون بدوی پزشکی قانونی و در تجدید نظر حضور نداشتم و در تجدید نظر دوم حاضر بودم.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: یکی از ضعف های اصلی قانون در شرایط فعلی این است که تولیت نظام سلامت که باید با وزارت بهداشت باشد و افکار عمومی هم از آن پاسخ می خواهد و در دوره فعلی نیز خود را مکلف به پاسخگویی به افکار عمومی و مطبوعات می داند، کمترین اختیار را دارد و اختیارات ما نظارت و برخورد با موسسات و مراکز بهداشتی و درمانی است و اختیاری را نداریم که بر اساس حکم، فردی را از فعالیت پزشکی منع کنیم.
وی با اشاره به وظایف سازمان نظام پزشکی، بیان داشت: بر اساس قانون، سازمان نظام پزشکی از منتخبان صنف و عناصر حکومتی تشکیل می شود و رییس این سازمان نیز پس از انتخاب از سوی پزشکان و در مجمع عمومی این سازمان، با حکم رییس جمهور وقت منصوب می شود و بخش عمده ای از نظارت بر این سازمان، درون بخشی و چند درصد باقی مانده از طریق نهادهای نظارتی انجام می شود.
دکتر حریرچی ادامه داد: وزارت بهداشت به جز در انتخابات سازمان نظام پزشکی، اختیار قابل توجهی در این سازمان ندارد و پزشکی قانونی نیز زیر نظر قوه قضاییه اداره می شود و وزارت بهداشت وظیفه قانونی پیگیری پرونده پزشکی زنده یاد کیارستمی را ندارد اما به دلیل مطالبه افکار عمومی، اقدام به پیگیری های جانبی می کنیم.
قائم مقام وزارت بهداشت در خصوص سوال یکی از حاضران مبنی بر اینکه عدم حضور مسئولان نظام پزشکی ارتباطی با برگزاری انتخابات این سازمان دارد، گفت: رییس فعلی سازمان نظام پزشکی، کاندیدای دوره بعدی نیستند و از دلیل عدم حضور آنها اطلاعی ندارم.
وی در پایان یادآور شد: انتخاب پزشک و جراح توسط مرحوم کیارستمی و با توصیه دوستان ایشان انجام شد اما عمل جراحی اول بدون هیچ مشکلی، انجام شده و بعد از آن، عوارض خونریزی به وجود آمده و اول فرض شده که این خونریزی ها ناشی از مصرف داروهای ضد انعقادی و یا عدم مقاومت لازم مغز استخوان بوده و بعد به دلیل وخامت شرایط، عمل جراحی بعدی برای لخته های خون انجام شده و بعد از کنترل خونریزی، التهاب کیسه صفرا رخ داده و پس از مشخص شدن حالب و مشکلات روده مجاور، عمل جراحی پایانی انجام شده است.
