استاندارد جهانی اضافه وزن حدود ۱۳ درصد است و بیش از ۲۳ تا ۲۵ درصد مردم ایران بر اساس گزارش‌های موجود کشوری، چاق هستند اما آخرین آمارها نشان می‌دهد که اردستانی‌ها شرایط چندانی مناسبی ندارند.
چاقی عبارت است از برهم خوردن نسبت بین انرژی دریافتی و مصرفی که با ذخیره بیش از حد چربی نمایان می‌شود.
برای تجمع چربی در بدن هیچ ظرفیت مشخصی وجود ندارد و هنگامی که ذخیره سلول‌های چربی اشباع می‌شود، بدن نسبت به افزایش تعداد سلول‌های چربی اقدام می‌کند که تعداد آنها هیچ‌گاه کم نخواهد شد، بلکه تنها پر و خالی می‌شوند.
از این رو لاغر شدن کسی که تنها با ظرفیت سلول‌ها وزنش افزایش یافته، یعنی از چربی اشباع شده، ساده‌تر است از کسی که تعداد سلول‌های چرب در بدنش اضافه شده است.
بر این اساس نه تنها مقدار چاقی بلکه محل توزیع و تجمع چربی در بدن نیز می‌تواند در مشخص کردن خطر ابتلا به بیماری‌های وابسته به چاقی اثرگذار باشد.
اینها در شرایطی است که پزشکان هشدار می‌دهند کسانی که دارای اضافه وزن و چاق هستند در خطر بیشتری نسبت به سایرین در زمینه ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، افزایش چربی خون، پرفشاری خون، تنگی نفس، دیابت، نقرس، سنگ‌های صفراوی، درد مفاصل، نارسایی کلیوی، سکته‌های مغزی و برخی از سرطان‌ها قرار دارند.
رییس شبکه بهداشت شهرستان اردستان روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با ایرنا اظهار داشت: ۹۸.۸ درصد جمعبت این شهرستان که بیش از ۳۵ هزار و ۸۴۰ نفر هستند، تاکنون غربالگری شدند و امسال برای مرحله دوم ۴۰ درصد جمعیت هدف غربالگری هستند که در ۶ ماهه نخست سال‌جاری به ۱۹.۳ درصد رسیده است.
حسن ذبیحی تصریح کرد: در این غربالگری‌ها مشخص شد که ۶۶ درصد زنان و ۵۷.۵ مردان اضافه وزن دارند.
وی همچنین افزود: ۳۴.۵ درصد زنان جوان و ۳۲ درصد مردان جوان نیز دچار چاقی هستند که از مشکلات شهرستان به حساب می‌آید زیرا چاقی شکمی ارتباط مستقیم با دیابت دارد.
رییس شبکه بهداشت شهرستان اردستان تشریح کرد: هم‌اکنون یک نفر از هر سه نفر به چاقی مبتلا هستند اما در آینده این آمار به ۲ نفر خواهد رسید که بسیار نگران کننده است.
وی اضافه کرد: افراد با تاسف در این سال‌های گذشته از مصرف غذاهای گیاهی و فصلی به سمت مصرف غذاهای فوری و آماده روی آوردند که خطر ابتلا به بیماری‌های دیابت، سرطان، قلب و عروق را به همراه خواهد داشت که بیشترین میزان مرگ و میر را به خود اختصاص داده است.
ذبیحی یادآور شد: شبکه بهداشت به عنوان متولی امر بهداشت جامعه با برگزاری دوره‌های آموزشی، اطلاع‌رسانی و اجرای برنامه‌های گوناگون برای کاهش مصرف نمک، روغن، مواد دخانی، غذاهای آماده و سایر مواد مصرفی زیان‌آور تلاش کرده تا مردم به ویژه دانش آموزان در مدرسه‌ها روش مصرف درست مواد غذایی را بیاموزند.
نمایه توده بدن (BMI) به عنوان مناسب ترین ابزار برای شناسایی افراد بالای ۱۹ سال در معرض خطر اضافه وزن و چاقی شناخته شده است.
این شاخص عبارت است از وزن به کیلوگرم تقسیم در مجذور قد به متر بوده و برای نمونه شخصی با وزن ۷۸ کیلوگرم و قد ۱۷۰ سانتیمتر دارای BMI برابر با ۲۶.۹ بوده و از این رو شخصی دارای اضافه وزن است.
یکی دیگر از معیارهای ارزیابی اضافه وزن و چاقی در جامعه از طریق اندازه‌گیری دور کمر بوده که بیش از ۸۸ سانتیمتر در خانم‌ها و بیش از ۱۰۲ سانتیمتر در آقایان چاق محسوب می‌شود.
زنان در روز نباید بیش از ۱۰۰ کالری (۶ قاشق چای‌خوری) و مردان نباید پیش از ۱۵۰ کالری (۹ قاشق چای‌خوری) شکر مصرف کنند که منظور از این میزان قند و شکر استفاده شده در کل مواد غذایی مصرفی در روز است.
به باور کارشناسان تغذیه، فیبرهای محلول موجود در جو دوسر، حبوبات و میوه‌ها سرعت جذب مواد مغذی بالا داشته و از جمله قندها و چربی‌ها را کاهش داده و از اضافه وزن و چاقی پیشگیری می‌کنند.
همچنین فیبرهایی نامحلول در سبوس گندم، نان و غلات سبوس‌دار و سبزی‌ها نیز وجود دارند که موجب تسهیل حرکات لوله گوارش و پیشگیری از یبوست می‌شوند و برای دریافت کافی فیبر مصرف روزانه پنج بار میوه و سبزی (۴۰۰ گرم) و غلات سبوس‌دار مانند نان سنگک و استفاده از حبوبات در خوراک‌ها توصیه می‌شود.
مصرف به اندازه و متعادل مواد غذایی و فعالیت بدنی روزانه و منظم بهترین راهکار برای مقابله با این بیماری است؛ چرا که در کنار هم از انباشت چربی در بدن پیشگیری کرده و حتی در صورت دریافت مازاد بر نیاز روزانه مواد غذایی، فعالیت بدنی می‌تواند آنها را بسوزاند و از انباشت آن به صورت چربی در بدن جلوگیری کند.
شهرستان اردستان با برخورداری از ۶ مرکز جامع سلامت، ۲۴ خانه بهداشت و یک بیمارستان در فاصله نزدیک به ۱۱۸ کیلومتری شمال‌شرقی اصفهان واقع است.
۷۴۳۱/۸۱۲۳
