پایگاه خبری جماران، دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در این گفت و گو تاریخچه تاسیس، اهداف، چارت تشکیلاتی و اهم فعالیت ها و سیاست های این سازمان و ارتباط با سفارتخانه های داخل و خارج از کشور را مورد توجه و ارزیابی قرار داد.
دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان: متولی فعالیتهای فرهنگی ایران در خارج از کشور هستیم
تاریخچه تأسیس و اهداف سازمان را بیان فرمائید؟
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سال 1374 با تدبیر رهبر معظم انقلاب حضرت آیتالله خامنهای (مدظله العالی) به منظور هماهنگی بیشتر فعالیتهای فرهنگی در خارج از کشور تشکیل شد. مهمترین وظیفه سازمان، اجرای موافقتنامه فرهنگی بین دولت ج.ا.ایران و دیگر کشورها است. موافقتنامه فرهنگی عالیترین سند همکاری فرهنگی بین دولتها به شمار میرود که با تصویب قوای مقننه هر کشور تبدیل به قانون میشود و تعهدات مندرج در آن جنبه الزامی و دوجانبه پیدا میکند. بر اساسس اساسنامه مصوب سازمان که به تنفیذ مقام معظم رهبری رسیده است سازمان به دنبال ایجاد و گسترش شناخت، علاقه و باور نسبت به اسلام ناب، انقلاب اسلامی، مزیتهای جمهوری اسلامی ایران و فرهنگ و تمدن اسلامی ـ ایرانی در جوامع دیگر به منظور گسترش و تحکیم همگرایی فرهنگی و پیوندهای معنوی است.
چارت تشکیلاتی سازمان و معاونتهای زیرمجموعه آن چگونه است؟
شورای عالی بالاترین رکن سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است. اعضای شورای عالی عبارتند از 5 نفر از شخصیتهای علمی و فرهنگی به انتخاب مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) و 10 نفر متشکل از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (رییس شورا)، وزیر امور خارجه، رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، معاون امور بینالملل دفتر مقام معظم رهبری، رییس سازمان تبلیغات اسلامی، دبیرکل مجمعجهانی تقریب مذاهب اسلامی، دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع)، رییس جامعه المصطفی(ص) العالمیه و رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی.
همچنین سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ساختار جدید خود که به تازگی مصوب شده است دارای 3 معاونت توسعه روابط فرهنگی بینالمللی، همکاریهای علمی و فرهنگی و نیز توسعه مدیریت و منابع است که هر یک با ادارات کل و مراکز تخصصی، وظایف محوله را انجام میدهند. همچنین مرکز ساماندهی ترجمه و نشر علوم انسانی و معارف اسلامی، مرکز گفتگوی ادیان و فرهنگها و مرکز مطالعات راهبردی نیز از دیگر مراکز تخصصی سازمان به شمار میروند.
اهم فعالیتها و سیاستهای سازمان چیست؟
مهمترین فعالیتهای سازمان در عرصه بینالملل جنله تعاملی دارد به این معنا که با کشورهای مختلفی که موافقتنانه داریم برای اجرای مفاد موافقتنامه، برای سه یا پنج سال برنامه مبادلات امضا میکنیم که این برنامه اجرای فعالیتهایی ابرای تحقق مفاد موافقتنانه که شامل برگزاری هفتههای فرهنگی و هفتههای فیلم، اعطای راتبه به دانشجویان علاقمند، تبادل استاد و دانشجو، همکاری در گفتگوهای دینی و فرهنگی، برگزاری سمینارهای مشترک و شرکت در برنامههای فرهنگی است.
از موفقترین طرحهای سازمان در سنوات اخیر میتوان به گفتگوهای فرهنگی و طرح «تاپ» اشاره کرد. گفتگوهای فرهنگی با جلب مشارکت دانشگاه های دخلی و خارجی به دنبال ارتباط مستمر و هدفمند نخبگان فکری ایران با دیگر کشورها در موضوعات مشترک و نیز تکیه جدی بر سوق دادن فعالیتهای فرهنگی به سمت علاایق مشترک از طریق اجرای مفاد موافقتنامههای فرهنگی است. تاکنون چندین دور گفتگوی فرهنگی با جهان عرب، شبه قاره هند، آسیای میانه، اروپا و آفریقا برپا شده است.
طرح «تاپ» نیز به دنبال ترجمه، انتشار و توزیع آثار موفق نویسندگان ایرانی در بازار خارجی کتاب از طریق جلب هم افزایی ناشران خارجی است. تاپ فرایند تخصصی انتخاب، ترجمه، چاپ و توزیع کتاب را به دست ناشر هر کشور می سپارد تا از این رهگذر، کالای فرهنگی ایران متناسب با ذائقه مخصوص هر ملت به دست مخاطبان برسد و بومی سازی شود.
همچنین برنامهریزی، هدایت و برگزاری اجلاسهای گفتگوی دینی که تاکنون با بسیاری از ادیان و فرهنگهای مختلف مانند کلیسای واتیکان، کلیسای ارتدکس روسیه، هندوئیسم، کلیسای ارتدکس یونان و ... برگزار شده است از فعالیتهای برجسته سازمان با مشارکت عالمان دانشگاهی و حوزوی است.
از عمدهترین فعالیتهای سازمان در داخل کشور هم میتوان به برگزاری همایشهای بینالمللی با همکاری مؤسسات منطقهای و بینالمللی و نیز کشورهای مختلف، نظارت بر برگزاری هفتههای فرهنگی دیگر کشورها در ایران، برگزاری جوایز جهانی مانند جایزه جهانی اربعین، حمایت از برپایی نمایشگاههای هنری توسط هنرمندان ایرانی مقیم خارج، نظارت بر انتخاب و چگونگی ترجمه و عرضه آثار ایرانی در خارج از کشور و ... اشاره کرد.
ارتباط سازمان با سفارت خانههای داخل و خارج از کشور چگونه است؟
رایزن و نماینده فرهنگی ایران در خارج از کشور عضوی از سفارت ج.ا.ایران محسوب میشود که زیر نظر و تحت اشراف سفیر فعالیت مینماید. بر این اساس در خارج از کشور ما به طور مستقیم با همکاران عزیزمان در سفارتخانهها مرتبط هستیم و نمایندگان فرهنگی برنامههای خود را با هماهنگی و نظارت سفیر بر اساس آنچه در سازمان تصویب میشود، به پیش میبرند و عمل میکنند.
از طرفی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی همچنان که متولی فعالیتهای فرهنگی ایران در خارج از کشور است، متولی نظارت بر برگزاری فعالیتهای فرهنگی کشورهای مختلف در داخل ایران است و هر کشوری که قصد دارد در داخل ایران برنامه فرهنگی و هنری از جمله هفته فرهنگی برگزار کند، این سازمان با هماهنگی سفارت آن کشور در تهران امور را انجام میدهد.
در فعالیتهای راهبردی و فرهنگی خود تا چه میزان منویات و آرای حضرت امام خمینی(ره) را لحاظ میکنید و به طور کلی برای معرفی امام(ره) چه اقداماتی انجام دادهاید؟
همان طور که رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتالله خامنهای فرمودهاند این انقلاب در هیچ جای جهان بی یاد امام خمینی (ره) شناخته شده نیست قطعاً سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز اصول منظومه رفتاری خود را بر پایه ارزشهای انقلاب اسلامی که از اندیشه امام راحل(ره) نشأت گرفته، پیریزی مینماید. همچنین بر این باور و اعتقاد هستیم که تمامی فعالیتهای جمهوری اسلامی ایران به ویژه اموری که بر اعتقادات و ارزشهای انقلاب اسلامی استوار است؛ به ویژه فعالیتهای چندبعدی فرهنگی، همه متأثر از آراء حضرت امام(ره) است.
در خصوص معرفی امام خمینی(ره) هم میتوانم به برگزاری همایشها و نشستهای علمی درباره بنیانگذار جمهوری اسلامی در ایام سالگرد رحلت ایشان و نیز سالروز پیروزی انقلاب در تمامی نمایندگیهای فرهنگی ایران در خارج از کشور اشاره کنم که همه آنها هر سال با شکوه تمام برپا میشوند. علاوه بر این انتشار آراء امام(ره) در نشریات مختلف و رسانههای کشور میزبان، ترجمه و نشر کتابهایی از امام(ره) یا درباره ایشان به زبانهای مختلف، معرفی اندیشههای ناب امام(ره) در فضای مجازی و ... از دیگر اقدامات سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است که به صورت متداوم و با توجه به استقبال از سوی مخاطبان در حال انجام است.
اقدام شما در استفاده از نیروهای درون سازمانی برای انجام وظایف و ماموریت های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، چه تاثیری در رشد و ارتقای سازمان دارد؟
در مدیریت جدید سازمان که از زمستان 1392 شروع شده است، حرفهایسازی سازمان در دستور کار قرار گرفت. یکی از ابزار این مهم، استفاده از نیروهای کارآمد و کاردان است. بر این اساس توجه به تجربه و علم انباشته در داخل سازمان با توجه به حدود 2 دهه فعالیت نیروهای سازمان در حوزههای مختلف آن را مورد اهتمام جدی قرار دادیم و بر این تأکید شد تا جایی که اعزام نیروهای سازمان به مأموریت خارج از کشور میسر باشد از سرمایه سازمانی بهرهمند شویم. همچنین در داخل کشور نیز تمامی معاونان و مدیران ارشد و میانی سازمان را از میان کارکنان خود سازمان انتخاب کردیم. تعمیق ذهنیت سازمانی، شناخت حساسیتهای داخلی، آشنایی با قوانین فعالیتهای فرهنگی بینالمللی، بهرهگیری از دانش کسب شده در خصوص فعالیت در کشورهای دیگر، تسلط بر برنامهها و اهداف سازمان و مسایلی از این دست، سبب شده تا این تصمیم بالاترین بازدهی را برای سازمان به همراه داشته باشد.
نقش و تأثیر سازمان در معرفی گفتمان انقلاب اسلامی چیست؟
مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در دیداری که چند سال قبل با رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور داشتند، فرمودند که این مجموعه (سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی) حامل اقتدار معنوی نظام و کشور است. این جمله کلیدی، مسیر حرکت سازمان را مشخص نموده است. ما به دنبال آنیم که اقتدار معنوی نظام که متأثر از گفتمان انقلاب است با قدرت و قوت تمام و استفاده از ابزارهای نوین در بهترین شکل خود در سراسر جهان معرفی شود. به زعم سازمان، معرفی دستاوردهای ایران امروز بهترین رویکرد برای معرفی گفتمان انقلاب به شمار میرود. ما گفتمان انقلاب اسلامی را از منظر اقتدار ایران معرفی میکنیم. بر همین اساس آشنا نمودن مخاطبان در دیگر کشورها با دستاوردهای ج.ا.ایران و پیشرفتهای آن در ابعاد مختلف با زبان فرهنگ و هنر بهترین محمل برای معرفی گفتمان انقلاب اسلامی است.
حجت السلام و المسلمین احمد عالمی مدیر کل بین الملل تبلیغ در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دستاوردهای این مرکز و فعالیت های آن را مورد توجه قرار داده و از کیفیت جذب، گزینش و اعزام روحانیون مبلغ به خارج از کشور سخن گفت.
حجت الاسلام والمسلمین احمد عالمی: مسئول اعزام مبلغ به خارج از کشور هستیم
در ابتدا ضمن معرفی خود، بفرمائید چه مسئولیتی در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بر عهده دارید و این نهاد از چه سالی تأسیس شده است؟
بنده احمدعالمی، مدیرکل بینالمللی تبلیغ در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی هستم. این اداره کل زیر مجموعه معاونت توسعة روابط فرهنگی بین المللی است که از زمان تأسیس سازمان، یعنی سال 1374 جزو نهادهایی بود که از سازمان تبلیغات اسلامی وارد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و در آن ادغام شد. بنده هم از همان سال تأسیس سازمان، از سازمان تبلیغات اسلامی به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی منتقل شدم و در مسئولیتهای مختلف خدمت کردم و پس از بازگشتن از مأموریت هند، به عنوان مدیرکل تبلیغ منصوب شدم. در هند نیز به مدت 9 ماه سرپرست رایزنی فرهنگی و قریب سه سال به عنوان معاون رایزن فرهنگی انجام وظیفه نمودم.
این نهاد با چه اهدافی تأسیس شده و در این راستا چه توفیقاتی داشته است؟
چنان که مستحضرید بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مشتاقان انقلاب اسلامی در پی این بودند که از مبلّغان و شخصیّتهایی که با انقلاب اسلامی آشنا هستند، بهرة علمی ببرند. طبیعتاً این امرتوسط نهادهای مختلفی صورت میگرفت. تا سال1370 اعزام مبلّغان با یکسری ناهماهنگیها و مشکلاتی در خارج از کشور انجام میشد. در جلسة شورای عالی تبلیغات خارجی به ریاست مقام معظّم رهبری گزارش داده شد که این ناهماهنگیها و مشکلات وجود دارد و لازم است که راهکار اساسی برای رفع آن ارائه شود. به دستور معظّم له مقرّر شد نهادی مسئولیّت اعزام مبلّغ را بر عهده بگیرد. این مسئولیت در آن زمان به عهدة سازمان تبلیغات اسلامی واگذار شد و معاونتی به نام معاونت اعزام مبلّغ به خارج از کشور در آن سازمان ایجاد شد. از سال 1370 تا 1374 این مجموعه در سازمان تبلیغات اسلامی فعالیّت میکرد و ساماندهی امر مبلّغین در سراسر جهان را بر عهده داشت و با هماهنگی سایر نهادها فعالیّت بسیار گستردهای را انجام میداد. تا اینکه مصوّب شد فعالیّتهای فرهنگی خارج از کشور در یک سازمان متمرکز بشوند و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سال 1374 تأسیس شد. در تشکیل این سازمان دو معاونت از سازمان تبلیغات اسلامی تفکیک و در سازمان جدید ادغام شد(معاونت بینالملل سازمان تبلیغات اسلامی و معاونت اعزام مبلّغ به خارج از کشور)، از سایر نهادها نیزقسمت هایی در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ادغام شد. معاونت اعزام مبلّغ وقتی به سازمان ملحق شد به عنوان اداره کل مطرح و سپس به عنوان مرکز بینالمللی تبلیغ شناخته میشد و انجام وظیفه میکرد و در ساختار جدید سازمان با عنوان اداره کل بینالمللی تبلیغ نامگذاری شده است. اهداف آن رساندن پیام انقلاب اسلامی و مکتب اهلبیت علیهمالسّلام از جمهوریاسلامیایران به سراسر جهان است و هماهنگی مبلّغین و سایر نهادهای فرهنگی را بر عهده دارد و مدیریّت تبلیغ در عرصه بین المللی به عهدة این مجموعه سپرده شده است.
دستاوردهای مرکز اعزام مبلّغ را برای ما تشریح بفرمایید.
این مرکز دستاوردهای فراوانی داشته است. بحمدالله با هماهنگیهای به عمل آمده این مجموعه توانسته زمینه حضور تعداد زیادی از مبلّغین غیرایرانی که در ایران تحصیل کرده و علاقمند به تبلیغ هستند را در کشورهای خودشان فراهم نماید. همچنین مبلّغین ایرانی که با زبان خارجی آشنایی و توانایی امر تبلیغ را دارند به نقاطی که درخواست میشود و آمادگی برای پذیرش مبلّغین را دارند، اعزام میشوند. علاوه بر این اعزام قاریان و گروههای تواشیح و حافظین قرآن به سراسر جهان به این اداره کل سپرده شده و از سوی این مجموعه اعزام صورت میگیرد. سالیانه تعداد بسیاری از قاریان و حافظین و داوران بینالمللی و اساتید به سراسر جهان اعزام میشوند. طبیعتاً این مهم در جوامع اسلامی و حتی غیرمسلمان دستاوردهای ارزشمندی داشته است. با تبلیغاتی که دشمنان انقلاب و جمهوری اسلامی در سراسر جهان دارند، حضور این مبلّغان توانسته برنامهها و فتنهها و تبلیغات سوء آنها را علیه نظام اسلامی ما تا حدّ معتنابهی خنثی کند و پیام اسلام ناب محمدی(ص) که امام بزرگوارمان مروّج آن بودند، را به سراسر جهان برساند. ما با تمام نهادها از جمله سفارتخانهها، مراکز دانشجویی، مساجد و مراکز اسلامی که خواهان مبلّغ یا قاری و حافظ قرآن از ما هستند، همکاری میکنیم.
فعالیّت شما در مرکز فقط مدیریّت و هماهنگی اعزام مبلّغ است یا تولید محصولات فرهنگی و همچنین تربیت مبلّغان را بر عهده دارید؟
حوزههای علمیّه و مراکز آموزشی مانند جامعه المصطفی(ص) العالمیه که در سراسر جهان تولید کنندة محتواهای نرمافزاری هستند. مبلّغین را این نهادها پرورش میدهند و ما بهرهگیری از مبلّغین و به کارگیری آنان را بر عهده میگیریم. همچنین تأمین محصولات فرهنگی برعهدة مراکز مرتبط در سازمان است؛ برای مثال مرکز ترجمه و چاپ و نشر آثار، چاپ و نشر ترجمه معارف اسلامی و ... را در سازمان بر عهده دارد و ما از این تولیدات برای مبلّغین خود استفاده میکنیم. خودمان هم برای توجیه مبلّغین قبل از اعزام جلساتی را برگزار میکنیم و اقلام فرهنگی که لازم باشد تهیّه و در اختیار آنان قرار میدهیم تا بتوانند در مراکزی که اعزام میشوند، استفاده کنند.
مبلّغان اعزامی معمولاً در چه زمینهای در خارج از کشور فعّال هستند و کدام بُعد دینی را ترویج میدهند؟
بیشترین هجمهای که الان انجام میشود، افکار وهابیّت است و انحرافاتی که از گروههای منحرف شیعه تحت عنوان شیعة انگلیسی صورت میگیرد. اینها دارند افکار ناصحیح و نادرست را در جهان تبلیغ میکنند. رسالت و مسئولیت ما روشنگری است و اینکه اسلام رحمت و رأفت و صحیح و ناب را به جهانیان معرفی کنیم. در این راستا حوزههای علمیه رسالت بزرگی دارند. پاسخگویی به شبهات را باید در رأس کارها و برنامههایشان قرار بدهند. ما از مبلّغین گزارشهایی دریافت و به مراکز دیگر مانند جامعه المصطفی(ص) و حوزههای علمیّه منتقل میکنیم تا طلّاب را در این راستا و مسیر پاسخگویی به شبهات آماده کنند.
لازم است مجموعههایی که در پرورش و آموزش مبلّغین تلاش میکنند به این نکات توجه نمایند و خودشان را آماده مقابله با این هجمهها کنند. این نکته قابل توجه است که امروزه توجّهی که به جمهوری اسلامی و مکتب اهلبیت علیهمالسّلام شده و مشتاقانی که از سراسر جهان به این تفکّر روی آورده و به این قرائت از اسلام توجه میکنند، از هر زمانی بیشتر شده است و این نیاز دارد که حوزهها به شدّت در توانمندی مبلّغین تلاش کنند و آنها را برای پاسخگویی به سؤالات و تبیین مبانی اسلام ناب آماده نمایند.
سالانه چه تعداد مبلّغ را به خارج از کشور اعزام میکنید؟
بنابر درخواستهای واصله از مراکز فرهنگی-دینی سراسر جهان درهر مقطع تبلیغی از نخبگان و شخصیّتها و مبلّغین ایرانی و همچنین قاریان و حافظان و گروههای تواشیح به سراسر جهان اعزام میشوند. از مبلّغین غیرایرانی نیز با هماهنگی جامعهالمصطفی(ص) در ماه مبارک رمضان و محرّم بحمدالله در حدّ وسیع اعزام را انجام میدهیم و امیدواریم ان شاألله تأثیرات مثبت و ارزشمندی داشته باشد.
به مناسبت سالگرد رحلت امام بزرگوارمان و هفتة وحدت نیز مبلّغانی برای تبیین مبانی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به سراسر جهان بویژه به مراکزی که از ما درخواست میکنند، اعزام میکنیم. همچنین گاهی وقتها برای ایّام خاصی مانند دهة آخر صفر، درخواستهایی هست که پاسخ میدهیم و به مناسبتهای مختلفی که پیش میآید مبلّغین را اعزام مینماییم. تعدادی هم مبلّغ مستقر در نقاط مختلف جهان داریم که در طول سال برنامههای تبلیغی دارند.
بسیاری از طلبهها علاقهمندند که در این مسیر گام بردارند. از نحوة جذب مبلّغین در مجموعه خود برای ما بگویید و اینکه طلبهها باید چه مسیری را طی کنند تا به کشورهای دیگر اعزام بشوند.
ما سامانهای به نام سامانة تبلیغ به آدرس https://my.moballegh.org/ راهاندازی کردیم. طلّابی که آمادگی برای اعزام و تبلیغ دارند، یعنی دروس سطح (پایه دهم) را به پایان رسانده و به یک زبان خارجی مسلّط هستند، میتوانند در این سامانه ورود کنند و اطّلاعاتشان را وارد نمایند. بعد از آنان دعوت میشود که برای مصاحبه به مرکز مرتبط تشریف بیاورند. در طی مصاحبه توانسنجی آنان لحاظ میشود تا مشخّص شود در چه حوزههایی توانایی تبلیغ دارند. ما از وجود این عزیزان طلبه استفاده میکنیم تا به مناسبتهای مختلف در مراکز مورد نیاز فعالیّت کنند. تعداد زیادی از طلبهها در مجموعه ما از گذشته پرونده داشته اند. با راهاندازی این سامانه پرونده آنهایی که همچنان توانمند ارزیابی شده اند، را ثبت کرده ایم. کسانی که از قبل پرونده داشته اند، میتوانند اطلاعات خودشان را در سامانه بروزرسانی کنند و کسانی که پرونده ندارند میتوانند در این سامانه ثبتنام کنند تا پس از طیّ مراحل جذب، در مقاطع مختلف از آنان استفاده کنیم.
اگر طلبهای دروس سطح را به پایان نرسانده باشد، امّا به زبانهای مختلف دنیا تسلّط کافی داشته باشد، میتواند اعزام بشود؟
در طی مصاحبه توانمندی او مشخّص میشود که در چه زمینههایی میتواند فعالیّت کند. ممکن است زبان بداند اما نتواند پاسخگو باشد. بعضی از دوستان در مباحث خاصّی مهارتهایی به دست آورده اند که ما میتوانیم از وجودشان استفاده کنیم. در شورای اعزام این مسائل مطرح میشود و اگر در آنجا توانمندی خاص طلاب مصوّب بشود، در خدمت آن عزیزان خواهیم بود.
همکاری حوزههای علمیه با مرکز شما به چه صورت است؟
بحمدالله در سالهای اخیر تلاشهای خیلی خوبی انجام شده. من واقعاً از مجموعه عزیزان و مدیران محترم حوزههای علمیّه تقدیر و تشکّر دارم. درگذشته و دورة ابتدایی که کار را شروع کردیم، یعنی سال 1370 ما تعداد محدودی از طلّاب توانمند برای اعزام به خارج از کشور را داشتیم. اما الان بحمدالله در حوزه نیروهای جوان و توانمند و آشنا به زبانهای خارجه و آشنا به علوم حوزوی و امر تبلیغ فراواناند. لازم است از همة کسانی که به این امر توجّه و تلاش داشتند صمیمانه تشکّر کنم. این نکته هم قابل توجّه است که بودجة ما در مجموعه سازمان محدود است. یعنی سعی میکنیم از سایر نهادها و خیّرینی که در امر اعزام همکاری میکنند، کمک بگیریم. همچنین بعضی از مناطقی که خودشان درخواست مبلّغ میکنند، مقداری از هزینهها را بر عهده میگیرند. مدیریّت و هماهنگیهای لازم را در این خصوص انجام میدهیم. به هرصورت با همین بضاعت و امکاناتی که داریم تلاش میکنیم بتوانیم مدیریّت امر تبلیغ در خارج از کشور را به نحو احسن به انجام برسانیم. قطعاً نیاز به مساعدت و کمکهای سایر نهادها داریم و از ظرفیّتهای آنها و امکانات مؤسّسات غیردولتی و خیّرین هم میتوانیم در این عرصه بهره برداری کنیم.
از سوی حوزة علمیه تلاشهای خیلی خوبی در این زمینه شده است؛ اما باز هم نیاز داریم که حوزه در این امر بهطور جدّی بخصوص در آشنایی طلّاب به زبانهای نادر به ما کمک کند. درحال حاضر وضعیّت ما در زبانهای عربی، انگلیسی و فرانسه خوب است و به اندازهای که از ما درخواست میکنند مبلّغ توانمند و آشنا به زبان آن منطقه داریم. البته بعضی از کشورها محدودیّتهایی از قبیل صدور ویزا و مدّت اقامت برای برنامة اعزامی ما ایجاد میکنند. اگر این محدودیّتها رفع بشود، قطعاً نیاز ما هم به اعزام مبلّغ و حضور و فعالیّت طلاب آشنا به زبانهای خارجی گستردهتر میشود. با توجّه به مسئلة ایران هراسی و اسلام هراسی که در سراسر دنیا دشمنان انقلاب اسلامی به راه انداختند، محدودیّتهایی برای ما ایجاد شده است. مبلّغین ما برای گرفتن ویزا با مشکلاتی مواجه میشوند؛ هرچند گاهی اعزامهای ما با دعوتنامه صورت میگیرد، اما مشکلاتی در اعزام پدید میآید. البتّه رفتهرفته این توطئهها درحال خنثی شدن است و جریان ایران هراسی و اسلام هراسی کمرنگ میشود. در این صورت قطعاً فضای جهانی برای پذیرش تفکّرات اسلام ناب و مبلّغین توانمند آمادهتر خواهد شد. امیدواریم که حوزههای علمیّه با جدیّت در این امر تلاش کنند و ما هم بتوانیم در حدّ توانمان انشاءالله این درخواستها را پاسخ بدهیم.
آیا با مدیریّت حوزههای علمیه هماهنگیهای مستمری دارید؟
با حوزههای علمیّه نشستها متعدّدی داریم. اخیرا جلسة مبسوطی با مدیریّت حوزههای علمیّه و معاونین ایشان در قم داشتیم. جلسة دیگری هم با ریاست جامعه مصطفی(ص) العالمیه برگزار شد. این تعامل و همافزایی به صورت مستمر با مجموعه نهادهای حوزوی برقرار است.
برای تبیین اندیشههای حضرت امام خمینی(ره) در خارج از کشور چه طرحهایی داشتهاید؟
یکی از برنامههای فرهنگی سالیانه در سراسر جهان که توسّط 84 نمایندگی فرهنگی ما در 72 کشور دنبال میشود، برنامة معرفی اندیشههای حضرت امام خمینی(ره) است. مبلّغین هم در این راستا با هماهنگیهای لازم فعالیّت میکنند و در همایشها و نشستهایی که در سراسرجهان جهت تنویر افکار عمومی و معرّفی اسلام ناب و اندیشههای امام خمینی(ره) برگزار میشود، شرکت میکنند. این اقدامات بهطور سالیانه است و تا دو سال قبل فرهیختگانی هم از طریق مجموعه ما به کشور تشریف میآوردند لکن در دو سال اخیر که سالگرد رحلت امام(ره) مقارن شده با ایّام ماه مبارک رمضان، طبق مصوّبه ستاد سالگرد امام(ره) دعوت از مهمانان خارجی منتفی شد. انشاءالله بعد از سال پیش رو که سالگرد ارتحال امام از ایام ماه مبارک رمضان خارج میشود، مهمانان و فرهیختگانی از سراسر جهان با هماهنگی ستاد ارتحال حضرت امام(ره) دعوت میکنیم تا در مراسم شرکت کنند. حضور این شخصیّتها و آمدن آنها بسیار اثرگذار است. به خاطر دارم وقتی در هند بودم تعدادی از شخصیّتهای علمی و دانشگاهی و فرهیخته را در سالگرد امام اعزام میکردیم. وقتی برمیگشتند اثرات بسیار گستردهای از حضورشان در سطح رسانهها و مطبوعات و مراکز علمی میدیدیم. درهر صورت این حرکت از سوی نمایندگیهای فرهنگی ما در سراسر جهان هرساله اجرا میشود تا معرفی هر چه بهتر و گستردهتر اندیشههای حضرت امام(ره) انجام شود.
دغدغهها و مشکلات پیش روی شما در اعزام مبلّغان چیست؟
در حوزههای علمیه و مراکز آموزشی مانند جامعه المصطفی(ص) العالمیه افراد پس از تحصیل در علوم اسلامی قصد دارند که به کشور خودشان برگردند و فعالیّتهای تبلیغی داشته باشند. متأسفانه حمایت از این افراد بهطور جدّی انجام نمیشود. بنده طرحی را باعنوان طرح رجعت برای این کار آماده کردم که یک مشوّقهایی برای مبلّغین قرار بدهیم تا آنان مشتاق اعزام شوند و با این مشوّقها و کمکهایی که به آنها میشود بتوانند به کشور خودشان برگردند و برنامههای تبلیغی خودشان را گسترش دهند. این طرح بحمدالله تصویب شده و امیدواریم با حمایتهایی که خواهد شد و با بودجهای که برای آن اختصاص خواهد یافت، با همکاری جامعه المصطفی(ص) بتوانیم آن را اجرایی کنیم. این از دغدغه های ما در باب مبلّغان غیرایرانی است که امیدواریم بهطور جدّی پیگیری بشود و انشاءالله نتایج آن هم به ثمر بنشیند. اما در بحث مبلّغان ایرانی بحمدالله با هماهنگی که با سایر نهادها و مجموعهها شده توانستیم اقدامات لازم را انجام بدهیم. لازم است این نکته بهطور جدّی تأکید شود که همة مجموعهها و نهادها و مؤسّساتی که میخواهند در خارج از کشور فعالیّت تبلیغی کنند، لازم است با این مرکز هماهنگ کنند؛ ما میخواهیم از همة ظرفیتهای موجود استفاده کنیم. حاضریم هرگونه همکاری را با همة مجموعهها و مؤسّسات و نهادها داشته باشیم؛ اما این کارها باید متمرکز و هماهنگ انجام بشود. اگر این هماهنگی صورت بگیرد، تأثیرگذاری آن بسیارمثبت و ارزشمندتر خواهد بود. درخواست من این است که همة مجموعههایی که میخواهند در این حوزه فعالیّت کنند، هماهنگی لازم را با ما داشته باشند. ما آمادة هرگونه همکاری و هماهنگی با آنها هستیم.
درگذشته این موازیکاریها زیاد بود؛ یعنی قبل از اینکه مرکز اعزام مبلّغ در سازمان تبلیغات تشکیل بشود. شاید شانزده مجموعه کار اعزام مبلّغ را انجام میدادند. اما درسال1370 که این مجموعه تشکیل شد، کارهای اعزام مبلّغ در یک نهاد متمرکز شد. الان هم تلاش کردیم با هماهنگی تمام مجموعهها موازیکاریها را کمترکنیم، یعنی آن را به حدّاقل ممکن کاهش بدهیم. اما همین امر نیاز به عزم جدّی دارد. من از همه مجموعهها و نهادها درخواست میکنم همکاری لازم را داشته باشند تا بتوانیم از ظرفیّت آنها استفاده کنیم. قطعاً اگر این هماهنگی باشد، میتواند مؤثّرتر واقع بشود.
پیشتر از سوی مقامات بالادستی به همة نهادها و مؤسّسات ابلاغ شده که سازمان فرهنگ و ارتباطات مسئول امر اعزام مبلّغ به خارج از کشور است و همة نهادهای رسمی با ما در این زمینه هماهنگ هستند و با هماهنگی کار را انجام میدهند. بعضی از مؤسّسات و مجموعههای دیگری هستند که بدون هماهنگی مبلّغانی را اعزام میکنند که ما به آنها اعلام کردیم آماده ایم تا از ظرفیّت شما استفاده کنیم. این هماهنگی قطعاً برای مبلّغ تأثیرگذار است و میتواند او را با پشتوانة قوی و حمایتهای یکپارچه همراه کند. اما اگرهماهنگی نباشد و تشتّت صورت بگیرد، مشکلاتی را هم برای مبلّغ به همراه میآورد و هم برای منطقة تبلیغی. تاکنون تلاش کرده ایم این ناهماهنگیها را به حدّاقل کاهش دهیم.
با بیوت مراجع تقلید هم هماهنگی لازم را دارید؟
بله با بیوت مراجع هماهنگ هستیم و قبل از هر اعزامی دفتر نمایندگی ما در قم و مشهد هماهنگیهای لازم را با بیوت مراجع انجام میدهند. معمولاً از نصایح و برنامههای مراجع بزرگوار تقلید استفاده میکنیم.
در باب مسئلة وحدت و تقریب مذاهب چه اقداماتی انجام دادهاید؟
در حوزة تقریب مذاهب از علمای اهل سنّت به مناسبت هفتة وحدت استفاده میکنیم و مبلّغانی را اعزام میکنیم. اعزام مبلّغان در این زمینه بسیار اثرگذار بوده است. معمولاً سخنان مبلّغین اهل سنّت برای مخاطبان جالب توجّه وخنثی کننده تبلیغات دشمنان انفلاب اسلامی است. ضمناً همواره یکی از سیاستهای محوری مرکز که سالانه تصویب و بخشهای مختلف و مبلّغان مستقر و اعزامی ابلاغ میشود تأکید بر موضوع وحدت و تقریب مذاهب اسلامی بوده است.
در پایان از فرصتی که به اینجانب دادید صمیمانه تشکّر میکنم واز خداوند متعال برای جناب عالی وهمکارانتان که در این نشریه یاد وخاطره امام عزیز(ره) را زنده نگه میدارید توفیق روز افزون طلب مینمایم.
حجت الاسلام والمسلمین مهدی ایمانی پور دستیار ارشد رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی(معاون پژوهشی) ضمن معرفی حوزه مسئولیت خود به تفکیک از فعالیت های معاونت پژوهشی و اقدامات انجام گرفته سخن گفت.
حجت الاسلام والمسلمین مهدی ایمانی پور: نیازمند «نهضت تألیف» هستیم
دربارة ماهیت «جایزة جهانی امام خمینی» توضیح بدهید و اینکه این جایزه به چه کسانی و برای چه منظوری اعطا میشود؟
در سال 1394 شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اساس پیشنهاد سازمان فرهنگ و ارتباطات مصوبهای را تحت عنوان جایزة جهانی امام خمینی گذراند. این جایزه به عنوان عالیترین نشان جمهوری اسلامی ایران اعطا میشود. مراحل نهایی آییننامة این جایزه در شورای عالی انقلاب فرهنگی طی شده و انتظار داریم به زودی ابلاغ بشود و قاعدتاً اگر ابلاغ آن طی این روزها انجام بشود، دورة اول جایزة جهانی امام خمینی را در سال 1398 برگزار میکنیم. این جایزه در راستای اعتلا و پاسداشت نام و راه امام راحل ره شکل گرفته و تلاش دارد به منظور معرفی آرمانهای انقلاب مبتنی بر اندیشههای امام خمینی ره جوایزی را به اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در حوزههای مختلف اعطا کند. برای اعطای این جایزه محدودیتی برای شخصیتها و مرکز داخل و خارج از کشور نداریم؛ اما این جایزه عموماً به شخصیتها و مراکز خارج از کشور و در حوزة بینالملل تعلق میگیرد. اگر هم بناست از شخصیتهای داخلی تجلیل بشود، شخصیتهایی را مدنظر قرار میدهیم که در حوزة بینالملل تأثیرگذار باشند.
موضوعات و رویکردهای کلان جایزه جهانی امام خمینی(س) هفت موضوع است: 1. معرفتشناسی اندیشهها و سیرة امام خمینی ره، 2. استکبارستیزی و آزادیخواهی و عدالتجویی و دفاع از کرامت انسانی، 3. تقریب مذاهب اسلامی و تعامل با ادیان توحیدی، 4. حقیقتجویی و معنویتگرایی توحیدی، 5. فرهنگ و تمدن نوین اسلامی، 6. مردمگرایی و خدمت، 7. مبارزه با صهیونیست و نژادپرستی.
طبیعتاً مانند سایر جایزههای جهانی، این جایزه نیز شورای سیاستگذاری و هیئتداوران دارد که اعضای شورای سیاستگذاری از شخصیتهای اصلی و مؤثر در این حوزه هستند. رئیس کمیتة فرهنگ و تمدن شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان رئیس شورا خواهد بود. رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات دبیر شورا است. معاون بینالملل دفتر مقام معظم رهبری و مشاور مقام معظم رهبری در امور جهان اسلام، وزیر و معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر یا معاون وزارت علوم، وزیر یا معاون مربوطه در وزارت امور خارجه، دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی، مدیر حوزة علمیة قم یا نمایندة تامالاختیار ایشان، یکی از رؤسای دانشگاههای کشور به پیشنهاد وزیر علوم، رئیس صداوسیما، رئیس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره و سه نفر از شخصیتهای علمی و فرهنگی به انتخاب کمیتة فرهنگ و تمدن عضو شورای سیاستگذاری هستند.
تندیس جایزه، نشان عالی جمهوری اسلامی و تعداد مشخصی سکة بهار آزادی (که بر اساس مصوبة شورای سیاستگذاری تعدادشان مشخص میگردد)، جایزه این رویداد بزرگ خواهند بود.
در دبیرخانه گفتوگوهای فرهنگی بینالمللی چه کارهایی انجام میدهید؟
جمهوری اسلامی ایران بعنوان منادی گفتگو در جهان، سالهاست که گفتگوهایی را در ابعاد و جهات مختلف طراحی وبه انجام رسانده است.یکی از اشکال این گفتگوها، گفتگوهای فرهنگی است. از آنجا که جای خالی دبیرخانة گفتوگوهای فرهنگی بینالمللی در کشور مشهود بوده، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی آییننامة این دبیرخانه را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه نموده و در انتظار تصویب و ابلاغ آن است. البته کارهایی در این دو الی سه سال توسط سازمان در این چارچوب انجام پذیرفته است. از جمله اهداف دبیرخانة گفتوگوهای فرهنگی بینالمللی ایجاد فضای جدید در تعاملات نخبگانی است. پیشتر فضای گفتوگوهای سیاسی، امنیتی و دینی در کشور ما طراحی شده؛ اما طراحی گفتوگوهای فرهنگی به این شکل، اقدام جدیدی بوده است. یکی دیگر از اهداف ما این است که حوزه و دانشگاه را در دیپلماسی فرهنگی فعال کنیم و تشکلها و مجامع جدیدی در سطح جامعه و جهان شکل بدهیم تا نهایتاً منجر به ایجاد شبکة نخبگانی در حوزة بینالملل در مواجهه با جریانهای ایران ستیز و اسلام ستیز بشود.
همافزایی نهادهای علمی و نهادهای متولی دیپلماسی و ارتباط علمی حوزه و دانشگاهها با متولیان دیپلماسی فرهنگی، از ماموریتهای این دبیرخانه است و متقابلاً انتظار داریم که حوزههای علمیه و نهادهای آکادمیک با نیازهای محیطهای خارج از کشور آشنایی بیشتری پیدا کنند. در واقع این کار فایدة دو سویه دارد. از طرفی سازمان فرهنگ و ارتباطات به عنوان متولی دیپلماسی فرهنگی از ظرفیت علمی حوزه و دانشگاه در فعالیتهای برون مرزی بهرهمند میشود و از سوی دیگر تلاش خواهد شد که حوزه و دانشگاه به سمت بینالمللی شدن و آشنایی بیشتری با حوزههای بینالملل سوق داده شوند.
خوشبختانه در کارنامة دو ساله این گفتگوها؛ اتفاقات خوبی افتاده است. سی و دو دانشگاه و مرکز حوزوی داخلی و خارج از کشور در این دبیرخانه فعال شده اند. دبیرخانة گفتوگوهای فرهنگی بینالمللی، شش دبیرخانهی فرعی دارد: دبیرخانة ایران و عرب، دبیرخانة ایران و آفریقا، دبیرخانة ایران و اروپا، دبیرخانة ایران و شبه قاره، دبیرخانة ایران و آسیای مرکزی و نهایتاً دبیرخانة ایران و شرق وجنوب شرق آسیا. سعی کرده ایم هر کدام از این دبیرخانهها دریکی از دانشگاهها مستقر شوند البته هر دانشگاه چند دانشگاههای معین هم در کشور دارد.
دانشگاه اصلی دبیرخانة ایران و عرب، در کاشان میباشد و دانشگاههای معین آن دانشگاه فردوسی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه چمران، مذاهب اسلامی، دانشگاه امام صادق و پژوهشگاه علوم انسانی هستند. دانشگاه اصلی دبیرخانة ایران و آفریقا، دانشگاه تربیت مدرس است و دانشگاههای معین آن، دانشگاه سیستان، دانشگاه شیراز، دانشگاه یزد و دانشگاه اصفهان هستند. دانشگاه اصلی دبیرخانة ایران و اروپا، دانشگاه تهران میباشد و دانشگاههای معین آن، دانشگاه شهید بهشتی است. دانشگاه اصلی دبیرخانة ایران و شبه قاره، دانشگاه فردوسی مشهد میباشد و دانشگاههای معین آن، دانشگاه الزهرا، دانشگاه یزد و دانشگاه بیرجند هستند. دانشگاه اصلی دبیرخانة آسیای مرکزی، در مازندران است و دانشگاههای معین آن، دانشگاه گیلان و دانشگاه تبریز هستند. دانشگاه اصلی دبیرخانة جنوب شرق آسیا، دانشگاه تهران در دانشکدة مطالعات ایران و جهان میباشد و دانشگاه معین آن دانشگاه علامه طباطبایی است.
به هر حال اتفاقی که در این دو سال افتاده، بیش از انتظار بوده است. افزایش حجم تولیدات علمی در حوزة دیپلماسی فرهنگی و ایجاد فضای تعامل بین حوزه و دانشگاههای داخلی با متناظرین شان در خارج از کشور، افزایش نشریات چند زبانه در مراکز دانشگاهی و طراحی پورتالها و سایتهای دانشگاهها به زبان خارجی از جمله اتفاقاتی بوده که در این دو سال رخ داده است. بسیاری از دانشگاههایی که در این پروسه نقش ایفا میکنند در حال تدارک مجلات علمی پژوهشی به زبانهای خارجی در حوزة گفتوگوهای خودشان هستند.
دبیرخانة دیگری که دارید متصوفه است. فعالیتهای آن را هم تشریح کنید.
با توجه به اینگه جریان متصوفه در خارج از کشور از اعتدال بیشتری در تفکرات خودشان برخوردارند دبیرخانه تلاش میکند با آنان در حوزههای فکری و فرهنگی تعامل داشته باشد. تأکید میکنم که این دبیرخانه در داخل کشور فعال نیست و همة فعالیتهای آن برای گفتوگو و همکاری با متصوفه در خارج از کشور در برابر جریانهای افراطگرایانه است. این جریان از محبین اهلبیت علیهم السلام هستند و ظرفیت خوبی برای مواجهه با جریانهای افراطگرایی دارند .
اساس فعالیتهای پژوهشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به چه صورتی انجام میپذیرد؟
سازمان فرهنگ و ارتباطات در اساسنامة خودش به عنوان یک نهاد حاکمیتی تعریف شده که عهدهدار سیاستگذاری و هماهنگی دستگاههای مختلف در حوزة دیپلماسی فرهنگی است.و برای این کار نیازمند رصد، تولید اندیشه و نقشه راه است. ادبیات این کار عمدتا از طریق مطالعات و پژوهشهای میدانی و نشستهای نخبگانی انجام میشود. رایزنهای ما عهدهدار رصد و دیدهبانی در خارج از کشور در چارچوب دستورالعملی که به آنها داده شده، هستند. در داخل کشور هم نشستهایی با اهل خبره برگزار میکنیم و حاصل این نشستها را تبدیل به منشوراتی میکنیم و در اختیار مراکز سیاستگذار یا دستگاههایی که به نحوی در حوزة بینالملل فعال هستند یا میتوانند در این زمینه به ما کمک کنند، قرار میدهیم. به نظرم این قبیل اقدامات و فعالیتهای فرهنگی تاکنون در جهتدهی به سیاستگذاری اصولی در خارج از کشور مؤثر بودهاند.
همکاری شما با حوزة علمیه داخل کشور به چه صورت است؟
یکی از درخواستهای ما که هم اکنون نیز در حال پیگیری آن هستیم، معرفی تولیدات فاخر داخل کشور است که برای ترجمه به زبانهای خارجه در گنجینة کتابهای فاخر قابل ترجمه، قرار میگیرند. یکی از کاستیهایی که متأسفانه وجود دارد و ما دائماً آن را در جلسات مختلف بیان کردیم، کمبود کرسیهای نظریهپردازی در حوزههای علمیه است. حوزویان فاضل باید آنچه را که در این چند ساله تجربه و مطالعه کردند، تبدیل به نظریه کنند؛ احساس ما بر این است که تولیدات فکری ما از پراکندگی رنج میبرند و عموماً تبدیل به نظریه نمیشوند. اگر اینها تبدیل به نظریههای منسجم بشوند و بتوانیم آنها را در خارج از کشور عرضه کنیم، به توفیقات بزرگی در معرفی اندیشههای ناب اسلامی دست یافته ایم. علاوه بر این غالب تولیدات اساتید حوزوی برای مخاطب مسلمان، شیعه وایرانی است. و ما برای مخاطب خارجی خسب فهم او تولیدی نداشتهایم. خوشبختانه در سالهای اخیر حوزة علمیه با تربیت نیروهای مسلط به زبان خارجه و بعضاً با اعزام طلبههای مستعد به خارج از کشور، توانسته است قدری با نیازهای مخاطب از نزدیک آشنا بشود. یکی از وظایف خود میدانیم که فضای بینالملل را کما هو حقه معرفی کنیم. انتظار ما از اندیشکدههای حوزوی که خوشبختانه تعدادشان رو به تزاید میباشد، این است که به کمک ما بیایند تا فضلای حوزه را به نیازهای واقعی و مخاطبشناسی حقیقی سوق دهیم.
برای روشن شدن مطلب از تجربة خودم در کشور آلمان مطالبی عرض میکنم. در آلمان چهل ترجمة کامل یا گزیده از قرآن وجود دارد؛ اما سهم شیعیان در این ترجمهها صفر است. به فکر افتادیم که ترجمهای را در آلمان سامان بدهیم که البته با مختصر تفسیری برای فهم آیات مشکل همراه باشد. شخصاً خدمت چند تن از مراجع عظام تقلید رسیدم و طرح خودم را توضیح دادم. به مراجع بزرگوار عرض کردم که ترجمههای داخل کشور پاسخگوی نیازهای مخاطبان خودمان است؛ برای مخاطب خارج از کشور بسیاری از مسائل داخلی ما مسئله به شمار نمیآیند یا بالعکس. لذا ما باید ترجمههایی ارائه کنیم که متناسب با مخاطبان خارج از کشور باشند. ایشان هم با بزرگواری پذیرای عرایضم بودند و فرمودند که شما نیازها را احصا کنید تا گروهی از نویسندگان مشغول تنظیم متون مناسب شوند.
نیاز اصلی در خارج کشور چیست؟
آنچه در حال حاضر نیاز ما محسوب میشود، تولید کتابی است که بتواند اسلام و تشیع را به خوبی به مخاطبان خارج از کشور معرفی کند. از حوزه و بخشهای مختلف درخواست کردیم که کتابی در معرفی شایسته اسلام و تشیع برای مخاطب خارجی، معرفی کنند. اختلاف سلیقه در این باره زیاد بود و هنوز به جمعبندی کامل نرسیدهایم. نه اینکه کتابی در این زمینه وجود ندارد. البته که کتابهای خوب و فراوانی برای معرفی اسلام و تشیع نوشته شده است، اما هر کدام از آنها بخشی از ابعاد را برای بخشی از مخاطبان تشریح میکنند. کتاب جامعی که به اختصار بتواند راجع به اسلام و تشیع با نگاه به مسئلهها و شبهات خارج از کشور تنظیم بشود، پیدا نکردیم. شاید چنین کتابی وجود داشته باشد، اما ما آن را نیافتهایم.در مجموع اغتقاد دارم ما پیش و بیش از "نهضت ترجمه" نیازمند "نهضت تالیف " هستیم.
انتظار ما از جامعة نخبگان این است که ما را در تولید محتوای مناسب برای خارج از کشور کمک کنند. ما هم وظیفة خودمان میدانیم که اولاً اطلاعات لازمی را در اختیار نخبگان داخل کشور بگذاریم و از سوی دیگر تلاش کنیم که زمینة نشر این آثار را در فضای مجازی و فضاهای دیگر به خوبی فراهم کنیم. امروزه توجه به شبکههای اجتماعی و رسانهها و چیزی که تحت عنوان مدیا از آن یاد میشود، در اولویت فعالیتهای ما قرار دارد و این نکتة مهمی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. با همة اینها فرض را بر این میگذاریم که تمام ابزارها و امکانات فراهم است؛ اما این امکانات نیاز به محتوا دارند. برای تولید محتوا دست ما به سوی مراکز علمی و نخبگانی کشور دراز است و برای همراهی و همکاری با ما، دستشان را به گرمی میفشاریم.
دکتر سید محمد حسین هاشمی معاون فرهنگی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به جایگاه این معاونت در سازمان و نقش آن در صدور مبانی فرهنگی جمهوری اسلامی به خارج از مرزها از فعالیت گسترده این معاونت از جمله حوزه زنان سخن به میان آورد.
دکتر سید محمد حسین هاشمی: در رسانههای خارجی تصویر درستی از زنان ایرانی ارائه نمیشود
جایگاه معاونت همکاریهای علمی و فرهنگی در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی چیست؟
معاونت همکاریهای علمی و فرهنگی در ساختار جدید یکی از ارکان تخصصی سازمان محسوب میشود و بیشترین ارتباط با جامعه هنرمندان، دانشگاهیان و نخبگان داخلی برای فعالیتهای فرهنگی و دانشگاهی برون مرزی را بر عهده دارد.
در ساختار جدید این معاونت دارای چهار اداره کل و دو موسسه تابعه است. اداره کل همکاریهای فرهنگی و امور ایرانیان خارج از کشور از تجمیع سه اداره کل همکاریهای فرهنگی و هنری، ایرانیان و زنان شکل گرفته و کلیه اقدامات درخصوص برنامههای هنری، ایرانیان و زنان را ساماندهی مینماید.
انجام هفتههای فرهنگی، هفتههای فیلم، اعزام هنرمندان و گروههای هنری اعم از هنرهای نمایشی تجسمی، نشست ایرانیان و اعزام اساتید و غیره همگی با هماهنگی این اداره کل انجام میشود. بخش دیگری از وظایف این معاونت توسعه اداره کل مبادلات فرهنگی و سازمانهای بین المللی صورت میپذیرد. همانگونه که مستحضرید اقدامات فرهنگی ما در خارج از کشور بر اساس اسناد بالادستی یعنی موافقتنامههای فرهنگی است. براساس این موافقتنامهها برنامه ای زمانمند به نام برنامه مبادلات فرهنگی تدوین میشود که چارچوب و نحوه فعالیتهای فرهنگی طرفین را تدوین مینماید. تهیه پیش نویس، پیگیری امضاء و اجرای این اسناد بر عهده اداره کل مذکور است. همچنین همکاری و استفاده از ظرفیت سازمانهای بین المللی نظیر یونسکو، آیسیسکو، آرسیکا و غیره نیز توسط این اداره کل انجام میشود.
از دیگر وظایف این معاونت پیگیری همکاریهای علمی و دانشگاهی است که توسط اداره کلی به همین نام انجام میشود. برگزاری دورههای ایرانشناسی، اسلام شناسی، اعزام اساتید دانشگاه، تجهیز اطاق ایران در جوامع دانشگاهی نیز توسط این اداره کل صورت میپذیرد.
بخش مهم دیگر این معاونت همکاریهای رسانه ای و فضای مجازی است. اهمیت فضای مجازی در دوره کنونی و در پیشبرد دیپلماسی فرهنگی بر کسی پوشیده نیست. در حال حاضر این اداره کل هدایت فعالیت فرهنگی در فضای مجازی را بر عهده دارد و بر بیش از 200 صفحه در فضای مجازی در بیش از 14 بستر و با بیش از 25 زبان نظارت میکند.
همچنین موسسه بین المللی الهدی که چاپ و نشر منشورات فرهنگی بین المللی را انجام میدهد و موسسه بین المللی نور مبین که فعالیت مدارس عصری در خارج از کشور را هدایت میکند، زیر مجموعه این معاونت قرار دارند.
نقش این معاونت در صدور مبانی فرهنگی به خارج از کشور به چه صورت است؟
براساس آنچه پیش از این بیان شد هر یک از ارکان این معاونت سعی دارند تا با بیان فاخر و زبان هنر به ترویج فرهنگ، هنر و ارزشهای جمهوری اسلامی ایران به منظور مقابله با پدیده ایران هراسی، بپردازند. استفاده از جذابیتهای هنری، استفاده از ظرفیت فضای مجازی و رسانه، تهیه اسناد بین المللی مورد نیاز و استفاده از ظرفیت مراکز علمی و دانشگاهی از جمله راهبردهای این معاونت برای پیشبرد دیپلماسی فرهنگی و در نتیجه تبیین درست مبانی فرهنگی نظام در جامعه میزبان است.
مهمترین اقدامات و فعالیتهای فرهنگی شما در خارج از کشور چه مواردی است؟
به صورت تیتروار، برگزاری هفتههای فیلم، هفتههای فرهنگی، روزهای ایران، شرکت در جشنوارههای فرهنگی و هنری، اعزام گروههای موسیقی و تئاتر، اعزام هنرمندان هنرهای تجسمی، انجام برنامههای فرهنگی جهت ایرانیان خارج از کشور، ارائه مشاوره و اعزام مشاوران برجسته جهت ارائه خدمات مشاوره به ایرانیان خارج از کشور، ارائه دستاوردهای زنان فعال در عرصههای اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران، برگزاری دورههای ایران شناسی و اسلام شناسی برای مخاطبان خارجی در ایران، حمایت از تجهیز اطاقهای ایران در دانشگاه ها، تدوین پیش نویس و پیگیری امضای و اجرای اسناد فرهنگی نظیر موافقتنامهها و برنامههای مبادلات فرهنگی و هنری، همکاری با سازمانهای بین المللی نظیر یونسکو، آیسیسکو، آرسیکا و ... فعالیت در فضای مجازی و رسانه با حضور جدی در بیش از 14 بستر در شبکههای اجتماعی با 25 تنوع زبانی، چاپ و نشر کتاب و حمایت از مدارس عصری از جمله فعالیتهای این معاونت به حساب میآید.
عمده فعالیت فرهنگی و هنری توسط اداره کل همکاریهای فرهنگی و امور ایرانیان خارج از کشور انجام میشود. در این راستا شناسایی ظرفیتهای فرهنگی خارج از کشور و ارتباط با مراکز تولید فرهنگ و هنر از اولین وظایف این بخش است. سازمان با ارتباط با مراکز تولید فرهنگ و هنرو هم افزایی با بخشهای مربوط هنرمندان و گروههای هنری شاخص را که ظرفیت و توانایی لازم برای ارائه هنر ایرانی به جوامع خارجی دارند را شناسایی کرده و در مناسبتهای مختلف نظیر نوروز، دهه فجر، جشنوارهها و ... نسبت به اعزام هنرمندان و یا گروههای هنری در تمامی زمینهها اعم از هنرهای نمایشی، تجسمی، موسیقی، فیلم و ... اقدام مینماید. شاخص ترین اقدام در این زمینه برگزاری هفتههای فرهنگی است که گروههای مختلف هنری ظرف یک هفته به نمایش و عرضه فرهنگ و هنر ایران زمین در خارج از کشور میپردازند. برای مثال طی سال جاری هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در باکو - جمهوری آذربایجان و یا هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو با حضور مقامات رسمی دو کشور برگزار گردید.
یکی از برنامههای شما برپایی جایزه جهانی عکس اربعین است. لطفا اهداف برنامه را بیان فرمائید.
گردهمایی عظیم اربعین حسینی، بزرگترین اجتماع مذهبی جهان و افتخار عالم اسلام و جهان تشیع محسوب میگردد، خلق جلوههای عاشقانه و راز و نیاز خالصانه جمع عظیمی از زائران و دلباختگان حضرت سیدالشهداء (ع) از بیش از پنجاه کشور جهان، که نمودی از اقتدار امت اسلامی است، از صحنههای بیاد ماندنی این رویداد عظیم به حساب میآید.از اینرو، مستندسازی جلوههای ماندگار این کنگره عظیم از طریق دریافت عکس، فیلم و سفرنامه از نگاه تمامی رهپویان راه حسینی از جایگاه ارزندهای برخوردار است. جایزه جهانی اربعین، ضمن ارج نهادن و تقدیر از کسانی که در مستندنگاری این رویداد بی نظیر مشارکت کرده اند، با نگاه هنری به آثار دریافت شده، به رسم از برترینهای هر حوزه قدردانی نماید.
چهارمین جایزه جهانی اربعین از اولین روزهای اعلام فراخوان با استقبال خوب مردمی در سه بخش عکس، فیلم و خاطره مواجه شد. آثار رسیده به دبیرخانه بسیار ارزنده و در مقایسه با سال گذشته از رشد دو برابری برخوردار بود. جمع آثار رسیده به دبیرخانه جایزه جهانی اربعین از 25 کشور بوده که در بخش عکس 5127 اثر و در بخش فیلم 173 فیلم کوتاه و بلند و مستند و داستانی و در حوزه سفرنامه و خاطره 215 اثر میباشد. هیئت داوران چهارمین جایزه جهانی اربعین که از شخصیتهای برگزیده هر سه حوزه میباشد، آثار دریافتی از کشورهای عراق، بوسنی، پاکستان، هند، افغانستان، ایتالیا، استرالیا، آذربایجان و ترکیه را به عنوان آثار برگزیده انتخاب کردند. بر این اساس پانزده تندیس و جایزه به برگزیدگان هر سه بخش اعطاء شد و 45 لوح افتخار به راه یافتگان به چهارمین دور جایزه جهانی اربعین تقدیم گردید.
از ظرفیتهای ایرانیان خارج از کشور در توسعه فعالیتهای فرهنگی چه میزان بهره میگیرید؟
ایرانیان به عنوان سفیران فرهنگی این مرز و بوم همواره مورد توجه این سازمان بوده اند. انجام برنامههای فرهنگی ویژه ایرانیان مقیم به مناسبتهای ملی و مذهبی و همچنین اعزام اساتید دانشگاه به منظور مشاوره برای ایرانیان مقیم از جمله اقدامات این معاونت در این حوزه است. برگزاری کلاسهای زبان فارسی برای نسلهای دوم و سوم مهاجران ایرانی که قبلا توسط سازمان و اکنون توسط بنیاد سعدی انجام میگیرد از دیگر اقدمات ویژه این عزیزان است.
به هر حال هر یک از این عزیزان که عمدتا از نخبگان و فرهیختگان آن جامعه محسوب میشوند ظرفیت زیادی برای پیشبرد دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دارند که اولین گام برای استفاده از این ظرفیت برقراری ارتباط صمیمانه با این عزیزان است که از طریق برگزاری برنامه ای جذاب فرهنگی فراهم میگردد.
فعالیتهای فرهنگی خارج از کشور در حوزه زنان را تشریح و ارزیابی کنید.
متاسفانه آنچه در خارج از کشور توسط رسانهها ارائه میشود، تصویری ناصحیح از بانوان ایرانی است. مهمترین هدف ما، در این زمینه ارائه تصویری واقعی از فعالیت و تأثیرگزاری زنان ایرانی در حوزههای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است. بر این مبنا ارائه دستاوردهای بانوان عزیز و معرفی چهرههای شاخص از جمله فعالیتهای سازمان در این خصوص است. دعوت از بانوان تأثیرگزار و نخبه خارجی به ایران جهت دیدار و مشاهده فعالیت اجتماعی بانوان ایرانی، اعزام بانوان ایرانی به خارج از کشور جهت شرکت در جشنوارههای بین المللی، جریان سازی در فضای مجازی و راه اندازی صفحات مختص به زنان ایرانی در شبکههای اجتماعی از دیگر اقدامات این معاونت در این خصوص محسوب میشود.
دکتر عباس خامهیار معاون توسعه روابط فرهنگی و بین المللی سازمان در این گفت و گو به تشریح فعالیت های این معاونت و اهداف و اقدامان آن پرداخت.
دکتر عباس خامهیار: به دنبال آگاهی جهانیان نسبت به اهداف جمهوری اسلامی هستیم
سازمان فرهنگ و ارتباطات از چه بخشهایی تشکیل شده و چه فعالیتهایی دارد؟
همانگونه که مستحضرید قبل از تشکیل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی دستگاههای متعددی در حوزه روابط فرهنگی بین المللی فعالیت داشتند در سال 1374 براساس رهنمودهای مقام معظم رهبری با هدف تمرکز در فعالیت هاو به منظور بهره گیری حداکثری از ظرفیتهای دیپلماسی فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از تجمیع مراکز وسازمانهای ذی ربط در این حوزه تاسیس شد.این سازمان بر اساس ساختار جدید متشکل از سه معاونت 1-فرهنگی،علمی2- توسعه روابط فرهنگی – بین المللی 3- معاونت توسعه مدیریت منابع میباشد.
ایجاد زمینه و تمهیدات لازم برای توسعه حضور وفعالیتهای علمی، فرهنگی بخشهای دولتی و غیر دولتی نظام در کشورها و مناطق مختلف جهان وظیفه معاونت علمی و فرهنگی محسوب میشود .
مدیریت توسعه منابع نیز وظیفه پشتیبانی مالی و تامین منابع انسانی را بر عهده دارد.
شایان ذکر است مراکز و موسساتی نظیر دبیرخانه بیناد سعدی،مرکز سازماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی،موسسه علمی و اموزشی نورمبین آنتشارات بین المللی الهدی،بنیاد بین المللی قران کریم، دبیرخانه جایزه جهانی امام خمینی(ره)،دفتر گفتگوی ادیان و تمدنها،مرکز مطالعات روابط فرهنگی– بین المللی تابعی از حوزه ریاست سازمان تعریف شده است.
با عنایت به تمرکز مصاحبه بر معاونت توسعه روابط فرهنگی بین المللی اشاره میگردد این معاونت عهدهدار هدایت و هماهنگی فعالیتهای فرهنگی خارج از کشور است که شامل دوبخش ستاد و صف میباشد، بخش ستاد متشکل از مرکز بین المللی تبلیغ به اضافه سه منطقه مجزا 1- اداره کل توسعه روابط فرهنگی آسیا و اقیانوسیه2- اداره کل توسعه روابط فرهنگی اروپا وآمریکا3- اداره کل توسعه روابط فرهنگی آفریقا و عربی میباشد.
سه حوزه ستادی ذکر شده با بهرهگیری از نیروهای با تجربه و آشنا به فرهنگ ملل مختلف جهان وظیفه تحلیل،برنامه ریزی، ارزیابی و نظارت بر عملکرد نمایندگیهای فرهنگی را برعهده دارند.
بخش صف به عنوان مجری سیاستهای فرهنگی – بین المللی نظام جمهوری اسلامی در خارج از کشور مشتمل بر83 نمایندگی در بیش از 60کشور است .
ضمناًدر کشورهایی که سازمان فاقد نمایندگی است حسب ضرورت، فعالیتهای فرهنگی از طریق سفارتخانهها انجام میشود.
معیارهایی مانند مسلمان بودن یا میزان جمعیت مسلمان کشورها،همسایگی،داشتن اشتراکات فرهنگی و تمدنی همچنین وجود موافقتنامه فرهنگی فیمابین در اولویت تاسیس و اولویت نمایندگی فرهنگی موثر است.
چه اهداف و برنامه هایی را دنبال میکنید؟
بدیهی است اهداف این معاونت در راستای اهداف سازمانی تعریف و تبین میگردد که برخی از آنها عبارتند از :
1-احیا و گسترش تفکر و معارف اسلامی در جهان به منظور احیاى تمدن اسلامى
2 ـ آگاهی جهانیان نسبت به مبانی و اهداف و مواضع جمهورى اسلامی و تبیین جایگاه آن برای مردم جهان
3 ـ گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف بخصوص مسلمانان و مستضعفان جهان
4 ـ تقویت و تنظیم مناسبات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها و سازمانهای فرهنگی
5 ـ عرضه صحیح فرهنگ و تمدن ایران زمین و ویژگیهای فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی آن
6 ـ فراهم آمدن زمینههای وحدت میان مسلمانان و تشکیل جبهه واحد بر اساس اصول مسلم اسلامی
7 ـ مقابله فکری با فرهنگ ضد دینی، ضد اسلامى و آگاه کردن مسلمان نسبت به توطئههای تفرقه انگیز دشمنان ودفاع از حقوق مسلمانان
8 ـ رشد و ارتقا و اصلاح وضع فرهنگی، تبلیغی مسلمانان وتحکیم وحدت میان انان .
در راستای اجرایی شدن این اهداف نیز برنامه هایی نظیر برگزاری هفتههای فرهنگی، برپایی نمایشگاههای هنری، برگزاری هفتههای فیلم، برپایی نمایشگاههای قرانی، همایشها و کنفرانسهای تخصصی فرهنگی و دینی،انعکاس دستاوردهای انقلاب اسلامی،فراهم آوردن زمینههای ارتباطی میان دانشگاهیان، علماء دینی و هنرمندان، امور فرهنگی ایرانیان خارج از کشور،گسترش زبان و ادبیات فارسی،گفتگو و تعامل با ادیان و مذاهب،در چارچوب موافقتنامههای فرهنگی میان ایران با کشورها و یا سازمانهای بین المللی انجام میشود.
شایان ذکر است بستر سازی انعقاد موافقتنامه، تفاهم نامه وسایر اسناد همکاری فرهنگی و همینطور حضور در کمیسیونهای مشترک فرهنگی،تاسیس وپشتیبانی از مراکز ایرانشناسی و اسلام شناسی،حمایت و پشتیبانی از تشکلهای مردم نهاد از دیگر مواردی است که نمایندگیهای فرهنگی به آن مبادرت مینمایند.
تا چه اندازه سازمان را در دستیابی به اهداف و آرمانهای خود موفق میدانید؟
گستره فرهنگ عرصه وسیعی را شامل میگردد که برخی صاحب نظران آن را نامحدود شمرده اند بنابراین تعیین شاخص هایی که بتوان موفق یا نا موفق بودن در این عرصه را تعریف کرد بسیار دشوار ودارای ظرائف ودقایق بی شماری است، توسعه در دیپلماسی فرهنگی بایدها و نبایدهای خاص خود را دنبال میکند که هرکشور بنا بر ارزشها و امکانات عامل به آن میگردد.
در این راستا سازمان با تشکیل کارگروههای تخصصی راهبردهای منطقهای و کشوری را به تفکیک و براساس مقدورات و محذورات ترسیم نموده است که شامل برنامه ریزیهای بلند مدت،میان مدت و کوتاه مدت میگردد بدیهی است در ترسیم برنامهریزیهای بلند مدت اهدافی نظیر بومی سازی و بهره گیری از منابع و امکانات کشور هدف مد نظر قرار گرفته است خاطرنشان میسازد سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی مدیریت اجرایی فعالیتهای فرهنگی را عهده دار است و خود تامین کننده محتوی نیست در این فرایند ارتباط تنگاتنگ سازمان متبوع با سایر مراکز و نهادهای فرهنگی ذی ربط نقش بسزایی در پیش برد اهداف و سیاستها دارد در این جهت تفاهم نامهها واسناد همکاری متعددی منعقده گردید و همکاریهای مطلوبی را در واحدهای ستادی داخلی شاهد میباشیم که ضروری است با تبین وضعیت و شرایط موجود گسترش و توسعه یابد.
شاخصهای مورد تحلیل در سازمان حاکی از آن است که فعالیتهای فرهنگی در تناسب با امکانات و رعایت اصل اقتصاد مقاومتی روند روبه رشدی را نشان میدهد.
فعالیتهای نمایندگیهای فرهنگی در خارج از کشور را چگونه ارزیابی میکنید؟
*همانگونه که قبلاً نیز بیان شد فعالیت در هر کشور براساس یک راهبرد و نقشه راهی انجام میشود نقشه راهی که از پشتوانه مطالعاتی و تجربی مستدل برخوردار است، ماموریتها نیز در قالب برنامههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تعریف میشود، مدیریت امور فرهنگی بویژه در سطح بین المللی با مدیریت در سایر حوزه وبخشها تفاوت بسیار دارد،کار فرهنگی بذری است که اکنون کاشته میشود و ممکن است تا حصول نتیجه، سالها زمان لازم داشته باشد علی ایحال نمایندگیهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سراسر جهان سالیانه برنامهای را براساس راهبردهای سازمان دریافت میدارند، این برنامه مسیر حرکت رایزن را مشخص میکند وبه صورت مستمر از سوی کارشناسان و مراکز نظارتی مورد ارزیابی قرار میگیرد.
ضمن پذیریش برخی نواقص و محدودیتها در عرصه کلان بینالمللی که اجتناب ناپذیر میباشد برایند فعالیتها نشان میدهد نوع فعالیتها در سطوح کمی و کیفی از موفقیت نسبی برخوردار بوده است بدیهی است محدودیت هایی(بودجهای،محدودیتهای محیطی و فعالیت رقبا) وجود دارد که رفع آن از عهده این سازمان ساخته خارج است.
مهمترین اقداماتی که در زمینه تبیین اندیشههای حضرت امام (ره) داشته ودارید توضیح بفرمایید ؟
پیروزی انقلاب اسلامی ایران با تکیه بر ارزشهای اسلامی و با ماهیت مردمی و استکبار ستیزی پدیده مهم قرن حاضر محسوب میشود که نور امید را در دل ملتهای تحت ستم روشن کرد و نیز مسئولیت سنگینی را بر عهده متولیان فرهنگی داخل وخارج از کشور قرار داد، در این راستا سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی براساس اولویتها و اهداف تعیین شده در جهت احیاء و گسترش معارف اسلامی و همینطور بیداری مسلمانان که عیناً شالوده و اساس منویات و اندیشههای بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری را در بر دارد، سیاستها و وظائفی را برخود فرض نمود وپیرو آن با عنایت به اهمیت موضوع با تشکیل اتاقهای فکر و بهره گیری از نظرات کارشناسی،برنامههای متعددی را در دستور کار خود قرار داد.
شناسائی و هدف گذاری شیفتگان، علاقهمندان به حضرت امام و انقلاب اسلامی به منظور تامین نیازهای فرهنگی و معنوی در درجه نخست مد نظر قرار گرفت،گستره مخاطبان، میزان و نوع انتظارات ایشان ایجاب مینمود تا امکان سنجیهای منطقهای در ابعاد و سطوح مختلف صورت پذیرد. در این رابطه برنامههای متنوعی برای نمایندگیهای فرهنگی جمهوری اسلامی در خارج از کشور تعریف شده است که به اختصار میتوان به موارد ذیل اشاره کرد.
برگزاری نشستها، همایشها و کنفرانسهای موضوعی تخصصی در ارتباط با تبین اندیشههای حضرت امام(ره)و مقام معظم رهبری- ترجمه، تالیف وچاپ آثار حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری- بزرگداشت مراسم ارتحال حضرت امام(ره)- برگزاری مراسم دهه مبارک فجر- برگزاری روز قدس – انعکاس آراء و اندیشههای حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری در رسانههای مکتوب، تصویری و فضای مجازی - اعزام متقابل شخصیتهای فرهنگی – دینی و رسانهای به منظور شرکت در برنامههای موضوعی- برگزاری جشنوارهها وهفتههای مقاومت- معرفی ادبیات انقلاب اسلامی وفرهنگ مقاومت- برگزاری هفته فیلم مقاومت- دوبله و زیر نویش فیلمهای مستند زندگانی حضرت امام(ره) واکران در رسانههای کشورهای هدف- ترجمه و نشر قانون اساسی جمهوری اسلامی به زبانهای مختلف- ترجمه و تبین پیام مقام معظم رهبری به جوانان اروپا و امریکا - اداره دبیرخانه جایزه جهانی امام خمینی (ره)- انتشار ویژه نامه با موضوع زندگی، افکار و اندیشه حضرت امام(ره) به زبانهای مختلف.