از زمان شروع جنگ در غزه، چین که در سال های اخیر به دنبال تقویت نفوذ و روابط خود در خاورمیانه بوده، خود را به عنوان صدای پیشرو برای کشورهای جنوب جهانی معرفی کرده و جنگ اسرائیل را در این منطقه محکوم کرده و خواستار تشکیل کشور فلسطین شده است
به گزارش جماران، چین روز سهشنبه اعلام کرد که گروههای فلسطینی از جمله دو رقیب قدیمی یعنی حماس و فتح توافقنامهای را درباره «پایان دادن به تفرقه و تقویت وحدت فلسطین» در پکن امضا کردند. به گفته وزارت امور خارجه چین، این اعلامیه پس از مذاکرات آشتی به میزبانی چین با حضور 14 جناح فلسطینی که از روز یکشنبه آغاز شد، امضا شده است. در حالی که اسرائیل علیه حماس در غزه جنگ میکند، پکن تلاش میکند خود را به عنوان یک میانجی بالقوه صلح در این مناقشه معرفی کند.
به گزارش سی ان ان، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین گفت که این توافقنامه «به آشتی بزرگ و اتحاد همه 14 جناح اختصاص دارد.» وانگ گفت: «نتیجه اصلی این است که ساف (سازمان آزادیبخش فلسطین) تنها نماینده قانونی همه مردم فلسطین است و همچنین توافقی در مورد حکومت پس از جنگ غزه و ایجاد یک دولت آشتی ملی موقت حاصل شده است.»
از اظهارات وانگ مشخص نبود که حماس، که بخشی از ساف نیست، در چنین ترتیبی چه نقشی ایفا خواهد کرد، یا تاثیر فوری هر معامله چه خواهد بود. این گفت و گوها در حالی برگزار شد که پس از وعده مکرر اسرائیل برای ریشه کن کردن حماس در غزه، اداره آینده سرزمینهای فلسطین زیر سوال است.
ساف ائتلافی از احزاب است که در سال 1993 یک معاهده صلح با اسرائیل امضاء کردند و یک دولت جدید در تشکیلات خودگردان فلسطین (PA) تشکیل دادند. فتح بر سازمان آزادیبخش فلسطین و تشکیلات خودگردان، دولت موقت فلسطینی که در کرانه باختری اشغالی توسط اسرائیل پس از امضای توافقنامه 1993 موسوم به توافق اسلو تأسیس شد، تسلط دارد. حماس طرف این قرارداد نبود و اسرائیل را به رسمیت نمی شناسد.
مصطفی برغوثی، رئیس ابتکار ملی فلسطین که در مذاکرات پکن حضور داشت، گفت: «همه طرفها» توافق کردهاند که باید به ساف بپیوندند و این سازمان تنها نماینده قانونی فلسطینیها است.»
تاریخچه طولانی از دشمنی تلخ بین حماس و فتح وجود دارد. دو طرف چندین بار برای دستیابی به توافقی برای اتحاد دو سرزمین جداگانه فلسطینی تحت یک ساختار حکومتی، به توافق برسند که هیچ بار موفق نشده اند.
تشکیلات خودگردان تا سال 2007 پس از پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی سال 2006 در سرزمین های اشغالی و بیرون راندن آن از نوار غزه، کنترل اداری بر غزه را در دست داشت. از آن زمان، حماس بر غزه حکومت می کند و تشکیلات خودگردان بخش هایی از کرانه باختری را اداره می کند.
حماس و فتح در اکتبر 2017 تحت فشار کشورهای عربی به رهبری مصر توافقنامه آشتی را در قاهره امضا کردند. بر اساس این توافق، یک دولت وحدت جدید قرار بود دو ماه بعد کنترل اداری غزه را به دست بگیرد و به یک دهه رقابت که با بیرون راندن خشونتآمیز تشکیلات خودگردان فلسطینی از غزه در سال 2007 توسط حماس آغاز شد، پایان دهد.
اما آرزوها درباره به ثمر نشستن این توافق خیلی زود از میان رفت. هنگامی که رامی حمدالله، نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین در مارس 2018 از غزه بازدید کرد، هدف سوءقصد قرار گرفت. حزب فتح بلافاصله حماس را مسئول این حمله دانست.
با وجود این سابقه، برغوثی می گوید که آخرین تلاش برای آشتی دادن جناحهای فلسطینی «بسیار فراتر» از تلاشهای قبلی پیش رفت و درباره «گامهای خاصی» در راستای تشکیل دولت اجماع حاصل شد. او به سیانان گفت که جنگ در غزه، جناحها را وادار کرده تا به عنوان یک جبهه مشترک علیه اشغالگری اسرائیل متحد شوند. او گفت: این احساس بسیار واضح وجود داشت که آنچه اسرائیل انجام میدهد واقعاً همه را تهدید میکند. و بنابراین، از این نظر، احساس وحدت برای رویارویی با طرف اسرائیلی در اینجا بسیار واضح است. یک دولت جدید وحدت کرانه باختری و غزه اشغالی را تضمین می کند و پس از جنگ بر هر دو منطقه حکومت و عملاً تلاش های اسرائیل برای حفظ اشغال غزه را مسدود می کند.
طحانی مصطفی، تحلیلگر ارشد فلسطین در گروه بین المللی بحران، یک اندیشکده مستقر در بروکسل، گفت که اکثر فلسطینی ها اخبار مربوط به آشتی را «با احتیاط و بدبینی معمول» دنبال می کنند.
او به سی ان ان گفت: موضوعات عمده ای که در گذشته به عنوان موانعی بر سر راه آشتی بودند، مورد توجه قرار نگرفتند. بسیار بعید است که هیچ چیز اساسی از این موضوع بیرون بیاید، به خصوص که بزرگترین مانع تاکنون ، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و رهبر فتح یعنی محمود عباس و بی میلی مطلق او برای دست کشیدن از انحصار قدرت خود بوده است. حماس مخالف ساف نیست، اما در عوض خواستار نمایندگی عادلانه در سازمان شده است. عباس تمایلی به ارائه این موضوع نداشته است، زیرا این به معنای از دست دادن هژمونی فتح بر آخرین نهاد سیاسی فلسطینی است که تحت کنترل خود دارد.
موسی ابومرزوق، نماینده هیأت حماس، روز سهشنبه در یک کنفرانس خبری در پکن گفت که آنها به توافقی برای تکمیل یک «دوره آشتی» دست یافتهاند. او در این باره گفت: ما در یک تقاطع تاریخی هستیم. مردم ما در تلاش برای مبارزه قیام کرده اند و عملیات 7 اکتبر تغییر زیادی در چشم انداز بین المللی و منطقه ای ایجاد کرده است.
پکن به صراحت حماس را به دلیل حمله هفتم اکتبر به اسرائیل محکوم نکرده است. توافق روز سه شنبه به دنبال دور قبلی مذاکرات بین حماس و فتح به میزبانی پکن در ماه آوریل صورت گرفت. از زمان شروع جنگ در غزه، چین که در سال های اخیر به دنبال تقویت نفوذ و روابط خود در خاورمیانه بوده، خود را به عنوان صدای پیشرو برای کشورهای جنوب جهانی معرفی کرده و جنگ اسرائیل را در این منطقه محکوم کرده و خواستار تشکیل کشور فلسطین شده است. شی جین پینگ، رهبر چین در ماه مه خواستار برگزاری کنفرانس صلح بین المللی در دیدار با رهبران کشورهای عربی شد و همچنین فرستاده ویژه ای را به خاورمیانه برای دیدار با دیپلمات ها و مقامات اعزام کرده است.
ناظران میزان نفوذ ژئوپلیتیک پکن را در منطقهای که ایالات متحده برای مدت طولانی قدرت مسلط بوده است، زیر سوال بردهاند، اما چین در ماه مارس سال گذشته بسیاری را با میانجیگری میان دو رقیب قدیمی یعنی عربستان سعودی و ایران متعجب کرد. این تلاش ها به طور گسترده به عنوان بخشی از تلاش پکن برای قرار دادن خود به عنوان یک وزنه سنگین ژئوپلیتیک با دیدگاهی متفاوت از ایالات متحده برای جهان، در نظر گرفته شده است.
توافق روز سهشنبه همچنین در حالی امضا شد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اسرائیل در قالب یک سفر از پیش تعیین شده در ایالات متحده است و قرار است در کنگره امریکا سخنرانی کند.