آتش سوزی های نارک به کجا رسید؟/ فعالان محیط زیست: بیش از 2 هزار هکتار جنگل های زاگرس طعمه آتش شد

جی پلاس: بیش از ده روز از اولین اطلاع رسانی ها درباره آتش سوزی ها در مناطق جنگلی گچساران می گذرد و برخی کنشگران حاضر در صحنه از سوختن بیش از دو هزار هکتار از جنگل های زاگرس خبر می دهند. 

امید سجادیان یکی از فعالان حامی محیط زیست در منطقه در گفت و گو با خبرنگار جی پلاس با اشاره به آتش سوزی های کوه های نارک و خومی در گچساران استان کهگیلویه و بویر احمد گفت: نارک روزها  در حال سوختن بود و می توان گفت باید درخت های آن تمام شود تا آتشسوزی متوقف شود. در کوه خومی هم آتشسوزی ها خیلی شدید بود و اکثر نیروهای امداد در آنجا مستقر شدند.

وی با بیان اینکه چهارشنبه شب مهار اتش سوزی ها اعلام شده بود، گفت:  متاسفانه روز جمعه آتش مجددا در کوه خومی شعله ور  شد.

سجادیان افزود: شهرستان گچساران به دلیل دارا بودن آب و هوای خیلی گرم  و صعب العبور بودن  کوه خومی که شیب های تندی دارد، هلیکوپتر مجبور بود نیروها را در فاصله معینی پیاده کند و به همین دلیل اغلب نیروها بعد چندین ساعت پیاده روی سخت به مناطق آتش‌سوزی می‌رسیدند.

این فعال حامی محیط زیست با اشاره به اینکه برآوردها حاکی از خسارات آتش به بیش از ۲ هزار هکتار جنگل های زاگرس در گچساران است، بیان داشت: اطلاع رسانی به روز و روزانه از آتش سوزی ها انجام نمی شود، باید این کار به صورت رسمی از طریق سازمان جنگل ها انجام شود و آنها  یک برنامه جامع مدیریت اطفا حریق داشته باشند. بحث پیشگیری را جدی بگیرند، تعداد نیروهای دیده بان و جنگبان و محیط بان را افزایش دهند. تعاملات خود را با مردم بیشتر کنند. خیلی جاها اگر با مردم گفتوگو کنند و آنها را پای کار بیاورند، تاثیرش خیلی بیشتر است. به عنوان مثال در گچساران الان یکی از گله هایی که وجود دارد، این است که سازمانها تا درخواست نیروی کمکی ندادند. خیلی از نیروهای مردمی و افرادی که برای کمک به آتش سوزی ها می آمدند به خاطر علاقه و دلسوزی حضور پیدا می کنند. برخی هم به دلیل مخشص نبون وضعیت بیمه داوطلبین دیگر به صورت تیمی حضور پیدا نمی کنند.

سجادیان افزود: اگر سازمانهای دولتی پایگاه های مردمی خود را تقویت کنند ومردم در مدیریت مناطق مشارکت داده شوند در بحث اتش سوزی ها خیلی موثرتر عمل خواهند کرد. آموزش ها و برنامه های پیشگیری باید خیلی بیش از اینها تقویت شود یعنی برای هر منطقه ای باید یک برنامه جامع مدیریت اطفاء حریق تعریف شود که خود آن شامل پیشگیری، آموزش و عملیات می شود.  

وی همچنین گفت: دسترسی به نقشههای آتشسوزی روز و دادههای ماهوارهای خودش موضوع خیلی مهمی است که سازمانهای دولتی میتوانند امکان آن را تسهیل کنند. موضوع دیگر پای کار آوردن منابع طبیعی و محیط زیست و تمام سازمان های متولی در بحث آموزش جوامع محلی است که خوشبختانه تا حد زیادی محقق شده و تسهیلگری آن در شهرستان های استان انجام شده و هم اکنون دوستان با همکاری یکدیگر در حال آموزش هستنیم. این موارد کارهایی است که باید در فصول سرد سال برنامه آن ریخته شود. لذا اگر منابع بیشتری در اختیار تشکلها گذاشته شود تا بتوانند بر اساس اطلاعات و آمار Database درست شرایط را ارزیابی کنند، خودش کمک بزرگی است.

آتش گریبان گیر جنگل های کهگیلویه و بویراحمد شده است

آرش نیکخو دیگر فعال محیط زیستی منطقه در گفت و گو با خبرنگار ما درخصوص اتش سوزی های سال جاری در استان کهگیلویه و بویراحمد، می گوید:  متاسفانه در ابتدای سال جدید شاهد  آتش سوزی های بسیار بزرگ بودیم. برای مثال در منطقه جنگلی و بکر شاه بهرام باشت حدود هزار و ششصد هکتار آتش سوزی داشتیم. در کوههای لنده، کهگیلویه، دنا، دیشموک و چرام آتش سوزی های بالای صد هکتار نیز رخ داد. البته اوج فاجعه امسال در تخریب  محیط زیست شهرستان گچساران رخ داده که دو منطقه حفاظت شده از مناطق چهارگانه حفاظت شده استان دچار حریق شدند. منطقه حفاظت شده دیل در اوایل خرداد به مدت یک هفته و به میزان پانصد هکتار در آتش سوخت و هزاران درخت بلوط، بنه، بادام و مهلو طعمه حریق و آسیب بسیار جدی به زیستگاه حیات وحش از جمله کل و بز وارد شد. متاسفانه خزندگان و لاکپشت ها همیشه آسیب پذیر ترین حیوانات در آتش سوزی ها هستند که تصاویر و ویدئوهای آنها به کرات در شبکه مجازی منتشر شد.

طول خط آتش در نارک 30 کیلومتر بود!

وی افزود: قبل از دیل در گچساران کوههای منطقه تلخاب شیرین، ارتفاعات کوی کارکنان و آرو نیز در آتش سوخته و خسارات غیرقابل جبرانی به زیست بوم منطقه وارد کرده بود. محاسبه میزان هکتار تخریب براساس طول و عرض مسطح می باشد که اگر ارتفاعات تپه ها و ناهمواری ها را در نظر بگیریم، خسارات در آتش سوزی های گچساران بدلیل وجود کوههای مرتفع، سخت گذر و به اصطلاح هفت-هشتی بسیار بیشتر و چند برابر آنچه براساس تصاویر ماهواره ای برآورد میشود، حجم تخریبی است. در آخرین مورد در گچساران آتش به مدت ۱۰ روز چندین ناحیه از جمله جنگلهای کم نظیر نارک، روستای فتح، نارین و بخش اعظمی از کوه عظیم خومی را درنوردید که تماما مناطق جنگلی بکر و متراکم می باشد و حجم خسارت این آتش سوزی از منظر سوختن بلوط، بنه، بادام و گونه های گیاهی ارزشمند در استان کم سابقه است. اگر ارتفاعات تپه های سرکشیده، دامنه های کوه خومی و ناهمواری ها را در نظر بگیریم برآورد واقعی خسارت حداقل چند هزار هکتار میشود. طول خط آتش از سمت نارک تا روستای مارین حداقل ۳۰ کیلومتر بوده است؛ ضمن اینکه کوه خومی حداقل ۲۰۰۰ متر ارتفاع کمرکش و صخره دارد و بخش های اعظمی از خومی نیز بطور کامل خاکستر شد. آتش سوزی در مناطق حفاظت شده همچون دیل و خومی علاوه بر صدمات جدی به زیستگاه جنگل و رویشگاه مراتع، فرار  یا از بین رفتن حیات وحش و حیوانات در خطر انقراض را به دنبال دارد که مشکلات را دوچندان می‌کند.

نیکخو همچنین گفت: در استان کهگیلویه و بویراحمد علاوه بر دیل و خومی،  دو منطقه حفاظت شده دیگر به نامهای خائیز در کهگیلویه و دنا را نیز دارد که پارک ملی دنا به میزان ۲۸۰۰۰ هکتار دهمین ذخیره گاه زیست کره ایران و یکی از غنی ترین رویشگاه زیستی جهان از بعد گیاهان دارویی، گونه های درختی و تنوع حیات وحش از جمله پلنگ دنا، در دل این منطقه حفاظت شده قرار دارد. البته منطقه حفاظت شده دنا از سمت روستاهای بنستان و میمند دیروز نیز دچار آتش شد که خوشبختانه در کمتر از 24 ساعت کنترل ولی حجم خسارت بالا بوده است.