از سال ۱۳۸۹ مرکز پژوهش های مجلس برای رصد محیط کسب و کار ایران گزارش هایی را فصلی منتشر کرد. هم اکنون حدود هفت فصل است که بار تهیه و انتشار گزارش پایش محیط کسب و کار ایران بر دوش اتاق بازرگانی ایران و مرکز آمار ایران قرار گرفته است.
به تازگی گزارش پایش محیط کسب و کار ایران در بهار ۹۷ از سوی مرکز آمار و اطلاعات اقتصادی اتاق ایران منتشر شده است. این گزارش از طریق نتایج پرسشنامه های پر شده توسط فعالان اقتصادی تهیه می شود. عدد به دست آمده برای محیط کسب و کار ایران بین صفر به عنوان بهترین ارزیابی و ده به عنوان بدترین ارزیابی است. هر چه عدد به صفر نزدیکتر، محیط کسب و کار دارای موانع کمتر و سهل تر است و هر چه عدد به ده نزدیکتر باشد، محیط کسب و کار دارای موانع بیشتر و سخت تر است.
نتایج این گزارش نشان می دهد، در بهار ۹۷ و در بین ۳۱ استان کشور، محیط کسب و کار استان گیلان با کسب نمره ۵٫۶۵ در جایگاه اول، فارس و زنجان با کسب ۵٫۷۱ و ۵٫۷۵ سهل ترین محیط و محیط کسب و کار استان های خراسان شمالی، سیستان و بلوچستان و خوزستان به ترتیب با کسب نمره ۶٫۶۸، ۶٫۶ و ۶٫۵۶ دارای سخت ترین محیط کسب و کار بوده اند.
همچنین محیط کسب و کار ۲۸ استان کشور در بهار ۹۷ نسبت به زمستان ۹۶ سخت تر و محیط کسب و کار دو استان (فارس و آذربایجان شرقی) سهل تر شده است. همچنین محیط کسب و کار استان اصفهان از دیدگاه فعالان اقتصادی آن استان نسبت به فصل گذشته تغییری نکرده است.
نمودار زیر روند محیط کسب و کار در هفت فصل اخیر را نشان می دهد. همان گونه که ملاحظه می شود در بهار ۹۷، عدد محیط کسب و کار ۶٫۱۵ است. این عدد بالاترین نمره در هفت فصل اخیر است و نسبت به فصل گذشته ۰٫۳۵ افزایش یافته است. یعنی محیط کسب و کار ایران در بهار ۹۷ نسبت به هفت فصل گذشته از دید فعالان اقتصادی سخت تر و دارای موانع بیشتری بوده است.
نحوه پایش کسب‌وکار
در اجرای طرح پایش در فصل بهار ۱۳۹۷، ۲۶۵۰ نمونه (فعال اقتصادی) با بیش از ۶۶ درصد مشارکت به پرسش‌های این طرح پاسخ داده‌اند که بیشترین میزان مشارکت از ابتدای اجرای طرح پایش در اتاق ایران است. با این حال این میزان مشارکت کماکان کمتر از حدنصاب مورد نظر برای تعمیم نتایج در سطح استانی و فعالیتی با دقت قابل قبول است.
با توجه به بازنگری انجام‌شده در بخش پیمایشی طرح( پرسشنامه نظرسنجی) در فصل بهار(دوره هفتم)، علاوه بر اصلاح محتوای مفهومی و ویرایشی پرسش‌های ۲۸ گانه با هدف درک بهتر، تغییراتی نیز به شرح زیر در پرسشنامه طرح به وجود آمد که به نظر می‌رسد در افزایش کمیت و کیفیت رقم شاخص ملی مؤثر واقع شده است.
جدول شاخص استانی محیط کسب‌وکار
46
