باران خیابان‌ها را قفل کرده اما سرما، از ازدحام پیاده روها کم نکرده است، گزارش ها از آغاز تدریجی جنب و جوش مردم و کسبه خبر می دهد.
به گزارش جی پلاس، خیابان‌های اطراف میدان هفت تیر، شلوغ هستند و عبور از آنها به سختی صورت می‌گیرد. خانمی چند پلاستیک بزرگ در دست دارد و هر کسی از کنارش می‌گذرد، با آنها برخورد می‌کند.
اجناس پشت شیشه‌ها، هنوز لباس‌های گرم و زمستانی هستند و بیشتر آنها تخفیف خورده‌اند. قیمت مانتوهای زمستانی از 150، به 50 هزار تومان رسیده و مردم مشغول خرید از حراجی‌های آخر فصل هستند. در این میان، بعضی‌ها هم ویترین‌شان را برای شب عید نونوار کرده‌اند. یکی از فروشندگان در حوالی هفت تیر می‌گوید: «هنوز جنس‌های زیادی داریم که از زمستان نفروخته‌ایم. الان بیشتر دوست داریم با حراج هم که شده، این‌ها به فروش برسند و از یک هفته دیگر رسماً کارمان را برای عید شروع کنیم.»
اگرچه لباس فروشی‌ها رونق خوبی دارند، اما در فروشگاه‌های دیگر، هنوز تب و تاب شب عید شکل نگرفته است. آنچه در میدان هفت تیر و بازار مانتوفروش‌ها جریان دارد، تنها روایت این قسمت از بازار نیست. در دیگر بازارهای شهر هم همین ماجرا جریان دارد. مردم در تب و تاب حراج‌های زمستانه‌اند و جنس‌های شب عید نیز کم کم از راه می‌رسند.
قیمت‌ها متعادل است و عرضه هیچ مشکلی ندارد
بعد از آنکه آتش پلاسکو در بازار پوشاک زبانه کشید، حدس و گمان‌های زیادی درباره بازار شب عید زده شد.مطالعات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نشان می‌دهد که در حال حاضر، حدود ۵۵۰ هزار نفر در صنعت پوشاک شاغل هستند و امکان افزایش اشتغال تا ۱.۵ میلیون نفر نیز وجود دارد.
سعید حسین‌زاده، عضو هیأت مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک، در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره وضعیت بازار شب عید می‌گوید:«در این بازار از نظر عرضه مشکلی نیست. امسال رکود شدیدی در بازار حاکم بود و تولیدکننده‌ها نتوانستند تولیدات‌شان را به فروش برسانند.» او با دلخوری از حمایت نشدن این صنف ادامه می‌دهد:«در تمام کشورها بانک‌ها و دولت برای تأمین نقدینگی از تولیدکننده‌های همه اصناف حمایت می‌کنند. اما اینجا این‌طور نیست، حداقل در مورد بازار پوشاک این اتفاق نیفتاده است.»
4 هزار نفر از فعالان صنعت پوشاک به طور مستقیم در پلاسکو فعالیت می‌کردند و به روایت کاسبان، مشاغل غیرمستقیم آن به یک میلیون نفر می‌رسد. برخی برآوردها هم نشان می‌دهد که 0.6 از کل صنعت پوشاک ایران، در این ساختمان دود شده، قرار داشته است. با این حال، قیمت‌ها و عرضه شب عید هیچ تغییری نکرده است. حسین‌زاده می‌گوید:«در حد ظرفیت بازار شب عید کالا موجود و قیمت‌ها هم متعارف است. در مورد تولیدکننده‌ها، قیمت زیر قیمت‌های وارداتی است. با توجه به اینکه تولیدکننده‌ها کالاهای فروش نرفته و تولیدات زیادی داشته‌اند، در تأمین بازار شب عید به خاطر پلاسکو هیچ اتفاقی نیفتاده است.»
بر اساس گزارش بانک مرکزی، پوشاک و کفش 4.5 درصد از هزینه سالانه خانوارها را به خود اختصاص می‌دهد و خانواده‌های شهری، به طور میانگین سالانه حدود یک میلیون و 600 هزار تومان برای پوشاک هزینه می‌کنند.
بر اساس صحبت‌های عضو هیأت مدیره اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک، در بازار امسال نیز قاچاق زیادی وجود دارد. حسین‌زاده می‌گوید:«وضعیت قاچاق یکی از چیزهایی است که تولیدکننده‌ها را آزار می‌دهد. قاچاق بشدت زیاد است و اصلاً مصوباتی که قرار بود ابلاغ و اجرایی شود، به هیچ جا نرسیده است. تولیدکننده‌ها بشدت ناراحتند.»
او ادامه می‌دهد:«همه فکر می‌کردند با توجه به عزمی که دولت برای مقابله با قاچاق کالا دارد، می‌توانند امسال وضعیت بهتری داشته باشند. برای همین بیشتر تولید کردند، ولی هیچ اتفاقی نیفتاد.»
در بازار خوراکی و خشکبار چه خبر است؟
هنوز تب و تاب خریدهای شب عید، به طور رسمی شروع نشده است و چشم کاسبان زیادی به رسیدن روزهای اوج خرید است. بجز پوشاک، خوراکی نیز یکی از اصلی‌ترین نیازهای بازار شب عید محسوب می‌شود.
محمدرضا ارزانی مقامی، رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار می‌گوید: «با وجود اینکه زمان زیادی تا عید نوروز باقی نمانده اما هنوز اثری از رونق در بازار آجیل دیده نمی‌شود.»
بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد امسال این بازارها، در آرامش به سر می‌برند و مشکلی برای عرضه، تقاضا یا قیمت‌گذاری وجود ندارد. البته این آرامش برای تولیدکننده‌ها و فروشنده‌ها، رکود به حساب می‌آید.
محمدحسن شمس فرد، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران، می‌گوید: «تولید در سطح خوبی صورت گرفته، جنس هم فراوان است اما قیمت‌ها برای ما صادراتی‌ها فرق می‌کند. وضعیت صادرات هم خیلی خوب است. اگر تحریم‌های داخلی بگذارند، کار راحت صورت می‌گیرد.» او درباره کنایه تحریم‌های داخلی، چنین توضیح می‌دهد:«گمرک به تازگی رویه‌ای پیش گرفته که صادرکنندگان را ناراحت می‌کند. گمرک می‌گوید با وجودی که کالا گواهی استاندارد و مهر برجسته دارد، وقتی به مقصد مثلاً به بندرعباس می‌رسد، باید تأیید مجدد بگیرد. این اصلاً توهین به صادرکننده است. گرفتن تأیید مجدد یک هفته طول می‌کشد وهمین مسأله باعث می‌شود که کشتی‌ها حرکت کنند و بارگیری، با تأخیر انجام شود که در کار ما مشکل جدی ایجاد می‌کند.»
درآخرین روزهای بهمن، هنوز تب و تاب شب عید در جان رخوت آلود بازار، رخنه نکرده و بجز حراجی‌ها در فروشگاه‌های دیگری رونق وجود ندارد. هرگروهی هم درد دل‌های خودشان را دارند. تولیدکنندگان از وضعیت قاچاق و صادرکنندگان از موانع گمرکی گلایه می‌کنند. البته همه چیز هم تنها محدود به کالاهای اساسی و محوری نمی‌شود. در شرایط گلایه تولیدکننده‌ها، واردکننده‌ها انتظار روزهای بهتری را می‌کشند. فروشنده جوانی دریکی از گالری‌های اتومبیل‌های لوکس می‌گوید:«اوضاع کاسبی ما بخوبی سال‌های پیش نبوده است. منتظر رسیدن شب عید هستیم. مردم برای شب عید، زیاد ماشین لوکس می‌خرند.»
