آیا گسل "خزر" در زلزله بامداد جویبارمقصر است؟

دکتر علی بیت‌اللهی با اشاره به زلزله بامداد امروز در جویبار استان مازندران افزود: زمین لرزه‌ای به بزرگی 4.7 در ساعت 2 و 4 دقیقه و 44 ثانیه امروز یکشنبه، اول مهرماه در فاصله 6 کیلومتری جنوب شرقی جویبار رخ داد.

وی مختصات رومرکز این زلزله را بر اساس گزارش مرکز لرزه‌نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در 36.626 عرض و 52.973 طول جغرافیایی و عمق کانونی زلزله را در 15 کیلومتر عنوان کرد و ادامه داد: رومرکز زلزله از شهر "ساری" مرکز استان مازندران 10.5 کیلومتر فاصله داشته و در سمت شمال‌غربی آن قرار می‌گیرد.

بیت‌اللهی با تاکید بر اینکه منطقه زلزله، منطقه‌ای جلگه‌ای و اراضی زراعی با خاک نرم و مرطوب است، خاطر نشان کرد: از این رو احتمال بزرگنمایی و احساس شدت بیشتر زلزله در مناطق اطراف آن می‌رود. طبق گزارش‌های اولیه شدت احساس شده زلزله در شهرهای نزدیک به کانون زمین‌لرزه به قدری بوده که به گفته شاهدان، ساکنان شهرهای نزدیک مرکز زلزله، از جمله "ساری"، "جویبار" و "کوهی خیل" از خانه‌های خود بیرون آمده و شب را در فضای آزاد به سر بردند.

این محقق حوزه زلزله‌شناسی با بیان اینکه این زمین‌لرزه در مناطق شمالی استان تهران نیز احساس شده است؛ اضافه کرد: ولی بر اساس گزارش دبیرخانه کارگروه مخاطرات زلزله استان، گزارشی از خسارت‌های احتمالی دریافت نشده است.

مدیر بخش زلزله‌شناسی، مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: علاوه بر "جویبار"، "ساری" و "کوهی خیل"( در شمال جویبار و 9 کیلومتری شمال‌غرب رومرکز زلزله) به عنوان مراکز شهری نزدیک به رومرکز زلزله، آبادی "چهارطاقین" در نزدیکترین فاصله به زلزله قرار می‌گیرد.

مراکز جمعیتی در فاصله 5 کیلومتری زلزله جویبار

به گفته وی همچنین مراکز جمعیتی مانند "گله کلاکارکنده"، "کارکنده"، "خوشاب"، "شهاب لیلم"، "عشیره سر"، "گلیرد"، "زیار محله"، "یار محله"، "درکاسر" و چند آبادی دیگر نیز در فاصله کمتر از 5 کیلومتر ی به رومرکز زلزله قرار دارند.

بیت‌اللهی با اشاره به گسل مسبب این زلزله، توضیح داد: تا کنون 12 پس‌لرزه خفیف بعد از زلزله 4.7 رخ داده است و توزیع این پس‌لرزه‌ها نسبت به موقعیت رومرکز به سمت جنوب و رو به قطعه گسل "خزر" گرایش دارد.

وی با اشاره به گزارش‌های بین‌المللی در خصوص زلزله بامداد جویبار خاطرنشان کرد: بر اساس گزارش EMSC (مرکز اروپا-مدیترانه‌ای گزارش زلزله‌ها) عمق رخداد زلزله 10 کیلومتر بوده است، همچنین سازوکار عمده زمین لرزه‌های رخداد در این ناحیه از نوع "راندگی" است که مرتبط با رفتار گسل‌های ایالت لرزه زمین ساختی البرز در این گستره است (گسل خزر هم مکانیسم معکوس دارد).

به گفته این عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، سایت USGS نیز عمق کانونی این زلزله را 10 کیلومتر گزارش داده و بزرگی اعلام شده توسط EMSC و USGS نظیر اعلام موسسه ژئوفیزیک؛ 4.7 بوده است. همچنین سایت USGS بر مبنای روابط موجود بازای بزرگی، شدت زلزله را برای جویبار و مناطق اطراف کمتر از 5 ارزیابی کرده است.