یک کارشناس مسائل خاورمیانه سفر وزیر خارجه عربستان به تهران را آغاز مرحله مهمی در حیات جمهوری اسلامی دانست و گفت: ما دو کشور مهم نفتی در جهان هستیم و امروز انرژی حرف اول را در دنیا میزند. همسویی ما کمک میکند تا بتوانیم حقوق خودمان را در عرصه نفت و گاز احقاق کنیم و دشمنان از تضاد ما برای کاهش قیمت این دو سوخت بهرهبرداری نکنند. این مسأله در شرایط جنگ انرژی بسیار اهمیت دارد.
جعفر قنادباشی در گفت و گو با خبرنگار جماران، با اشاره به سفر وزیر خارجه عربستان به تهران، گفت. به نظر من فارغ از همه دستاوردهای اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی این سفر اعلام قرار گرفتن ایران در جایگاهی است که شرایط منطقهای ایجاب میکند کشورهای دیگر منطقه نسبت به ما یک نگاه متفاوتی پیدا کنند و نشانه تجدید نظر در سیاستهایی است که مسلما متأثر از سیاستهای اصولی و درست است.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با تأکید بر اینکه این مسأله آغاز مرحله مهمی در حیات جمهوری اسلامی است، افزود: دستاوردهای راهبردی این سفر برمیگردد به اینکه ما راهبرد منطقه عاری از حضور خارجیها را دنبال میکنیم. راهبرد دیگر ما منطقه عاری از تنش است. راهبرد سوم ما فراهم شدن زمینهای است که ملتهای اسلامی راحت بتوانند با همدیگر ارتباط داشته باشند و رفت و آمد کنند. ما همواره این سه راهبرد را دنبال کردهایم، ولی در حال حاضر عربستان همراهی کرده و چون عربستان تأثیرات منطقهای دارد باید منتظر باشیم برخی دیگر از کشورهای جهان عرب یا جهان اسلام هم تغییراتی در سیاستها و تجدیدنظر در همسویی با دشمنان ما داشته باشند.
وی در خصوص فواید اقتصادی این سفر تأکید کرد: ما دو کشور مهم نفتی در جهان هستیم و امروز انرژی حرف اول را در دنیا میزند. متأسفانه عربستان در چند سال گذشته با تشویق آمریکاییها در قطب مخالف ما قرار گرفته بود؛ به گونهای که در فشار حداکثری ترامپ که تلاش میکرد صادرات نفت ایران را به صفر برساند، عربستان وعده داد خلأ نفتی آن را پر کند. اما همسویی ما کمک میکند تا بتوانیم حقوق خودمان را در عرصه نفت و گاز احقاق کنیم و دشمنان از تضاد ما برای کاهش قیمت این دو سوخت بهرهبرداری نکنند. این مسأله در شرایط جنگ انرژی بسیار اهمیت دارد.
قنادباشی با بیان اینکه اگر ما با هم باشیم، به وسیله نفت هم میتوانیم سیاستهای غرب را تنظیم کنیم، تصریح کرد: اگر اختلافافکنی صورت نگیرد و عربستان سیاست کنونی را استمرار بدهد و سیاستهای گذشته را به کلی کنار بگذارد، با درست عمل کردن در حوزه انرژی حتی میتوانیم حرکت جهان به سمت چند قطبی را تسریع ببخشیم. مسأله بعدی این است که همواره اختلافات در اوپک سبب وارد شدن ضربه به کشورهای صادرکننده نفت میشد، اما زمانی که کنار هم باشیم طبیعتا نرخ بازارهای نفتی را ما تعیین میکنیم، نه مصرف کنندگان نفت؛ که متأسفانه تا کنون چنین بوده است. البته مشروط به این است که عربستان رویکرد جدیدش را به همه عرصهها به خصوص عرصههای نفتی گسترش بدهد و این رویکرد جدید فقط در سطح دیپلماتیک و تعارفات دیپلماتیک باقی نماند.
وی با اشاره به اینکه ایران و عربستان در زمینههای مختلف اقتصادی میتوانند سرمایهگذاری مشترک داشته باشند، تصریح کرد: علاوه و بر نفت و گاز، ما و کشورهای خلیج فارس تنها از طریق آبزیان میتوانیم ثروتمند شویم. یعنی از نوع ماهیگیری و پرورش ماهی در خلیج فارس، گردشگری و حمل و نقل مسافر در سطح خلیج میتوانیم توریست اسلامی بسیار پر رونقی راه بیندازیم که نیاز اتباع کشورها برای رفتن به نقاط دور را برطرف کند. این ظرفیتی است که تاکنون مغفول مانده است. باید برنامههای بلندمدت برای این ماجرا داشته باشیم والآن میتوانیم زمینههای آن را فراهم کنیم.
این کارشناس مسائل خاورمیانه افزود: از نظر تخصص و راه اندازی بساری از خطوط تلفن، برقرسانی، لوله گاز، ساختن سیلو و ساختن سد ما ظرفیت بسیار زیادی داریم و عربستان با توجه به جمعیت کمی که دارد، نیازمند این خدمات است؛ و متأسفانه از کسانی استفاده میکند که مردم عربستان رویکرد خوبی نسبت به آنها ندارند و از دیدگاه مردم عربستان جزء کفار و حتی دشمنان اسلام محسوب میشوند. ما میتوانیم از این طریق هم به عربستان کمک کنیم و هم درآمد بسیار خوبی از طریق صدور خدمانی فنی و مهندسی داشته باشیم.
وی در پاسخ به سؤالی در خصوص تأثیر همکاری سیاسی و دیپلماتیک ایران و عربستان در تقویت محور مقاومت و کمک به آرمان ملت فلسطین، گفت: تحلیل بدبینانهای را دیدم که در پس پرده برقراری رابطه با کشورهای مخالف اسرائیل میتواند تمایلی برای برقراری رابطه با اسرائیل هم باشد، با این توجیه که عربستان امروز دارد با تمام کشورهای منطقه رابطه برقرار میکند و موافق یا مخالف اسرائیل برای او فرقی نمیکند. لذا این طور تحلیل کردهاند که بعد از بازگشایی سفارت ایران در عربستان و سفارت عربستان در ایران، عربستان شرایط مناسبتری برای رابطه با اسرائیل دارد.
قنادباشی یادآور شد: تحلیلگران ایرانی این نگاه بدبینانه را قبول ندارند و خوشبینانه معتقد هستند روابط ما و عربستان میتواند به رونق بخشیدن در مبارزات ضد اشغالگری در فلسطین بسیار مؤثر باشد و میتواند اختلافاتی که صهیونیستها طی 70 و چند سال گذشته از آن استفاده کردهاند را از سر راه بردارد و به طور مشترک کمک کنیم تا حق فلسطینیها احقاق شود. لذا از این منظر سرفصل جدیدی است برای اینکه نظامهای منطقه همسو با مردم از فلسطینیها حمایت کنند و مانعی بر سر راه کمک ملتها به آرمان فلسطین نباشند.