به گزارش ایرنا، رودخانه قزل اوزن به دلیل داشتن موقعیت ویژه جغرافیایی، قرار گرفتن در مسیر مناطق پربارش و مهمتر از همه همجواری با ارتفاعات برفگیر از سرچشمه تا انتها، یکی از پرآب ترین رودخانه های ایران در فصل زمستان است که متاسفانه بنا به دلایلی این رودخانه چند سالی است در فصل تابستان حال و روز خوشی ندارد.
در شهرستان طارم به دلیل نبود زیرساخت های لازم برای ذخیره سازی نزولات جوی برغم بارش های نسبتا مطلوب و جریان خروشان شاهرگ حیاتی آن در زمستان، شاهد بی آبی و خشکی رودخانه قزل اوزن در تابستان هستیم که این موضوع مشکلات عدیده ای را برای کشاورزان شهرستان بوجود آورده است.
با فرا رسیدن فصل گرم سال و به تبع آن تبخیر آب از رودخانه و همچنین افزایش استفاده از آب رودخانه قزل اوزن برای آبیاری زمین های کشاورزی، رودخانه قزل اوزن نیز به تدریج‌ خشک می شود و کشاورزان طارم را با مشکل بی آبی مواجه می کند که در صورت رها نکردن آب سدهای بالادست، کشاورزی این شهرستان نابود و اقتصاد آن که شغل 95 درصد مردم آن بواسطه کشاورزی است٬ فلج خواهد شد.
طبق گفته کارشناسان امور منابع آب، 22 رودخانه دائمی در طارم وجود دارد که از ارتفاعات شمالی و جنوبی این شهرستان سرچشمه می گیرد و سالانه 600 میلیون مترمکعب آب تولید می کند که متاسفانه سهم شهرستان طارم از این مقدار آب تولیدی، بی آبی در تابستان و خطر خشکی زمین ها و نابودی محصولات کشاورزی است، به طوری که در تابستان هر سال برای تامین آب کشاورزی به 20 میلیون مترمکعب آب نیاز است که آن هم در صورت رها نکردن آب سدهای بالادست محقق نخواهد شد.
بر اساس مطالعات آژانس همکاری‌های بین‌المللی آب متعلق به کشور ژاپن(جایکا) میزان آب تولید شده در شهرستان طارم به جز احتساب حجم آب ورودی که از طریق رودخانه قزل اوزن به این شهرستان وارد می­شود 600 میلیون مترمکعب است که از این میزان تنها 65 میلیون مترمکعب مورد مصرف مردم این منطقه واقع می‌شود.
همچنین بر اساس مطالعات کارشناسان جایکا ظرفیت ذخیره آب در سفره‌های زیرزمینی طارم 311 میلیون مترمکعب است، که از این میزان تنها 41 میلیون مترمکعب توسط مردم برداشت می‌شود با این وجود بحران کم‌آبی در این شهرستان قابل مشاهده است.
در چند سال اخیر علاوه بر خشکسالی، حفر چاه های غیرمجاز و آبیاری غیر اصولی زمین های زراعی، موجب شده است تا بی آبی رودخانه قزل اوزن داستان غم انگیز مرگ این رودخانه را در فصل تابستان رقم بزند. طولی نخواهد کشید که عدم مدیریت اصولی آب در حوضه های آبریز این رودخانه، زیبایی و عظمت قزل اوزن را از بین خواهد برد.
خشکی آب رودخانه قزل اوزن می تواند پیامدهای فاجعه باری برای مردم شهرستان طارم که در نزدیکی این رودخانه زندگی می کنند و شغل اصلیشان کشاورزی است داشته باشد و همچنین به مرور زمان تاثیرات جبران ناپذیری بر روی اکوسیستم منطقه و زندگی سایر موجودات و گیاهانی که زندگیشان با رودخانه قزل اوزن پیوند خورده، خواهد داشت.
با توجه به موارد فوق و اهمیت ذخیره سازی آب های تولیدی و همچنین آب ورودی از قزل اوزن به شهرستان طارم جهت تامین آب کشاورزی این شهرستان، عملیات اجرایی بند تنظیمی پاوه رود از مهر ماه 89 آغاز شد، که این موضوع موجی از خوشحالی را در میان مردم طارم ایجاد کرد.
سد تنطیمی پاوه رود که قرار بوده در سال 91 به بهره برداری برسد، اکنون با گذشت 8 سال از آغاز عملیات اجرایی این طرح مهم در بخش آب کشاورزی شهرستان، متاسفانه به دلایل متعددی اجرای آن به کندی پیش می رود و حتی در برهه ای از زمان نیز با تعطیلی مواجه بوده است.

** تامین نشدن اعتبار کافی و مورد نیاز عامل اصلی کندی اجرای طرح سد تنطیمی پاوه رود
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای زنجان در این خصوص در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، هدف از اجرای این طرح را بهره برداری از آب رودخانه قزل اوزن عنوان کرد و افزود: به رغم نبود اعتبار کافی که بهره برداری از این طرح عمرانی را به تعویق انداخته است، با اعتبارات موجود و تخصیص یافته نیز اجرای این طرح پیشرفت قابل قبولی داشته که درصد پیشرفت فیزیکی آن تا پایان آذر سال جاری 34 درصد بوده است.
یوسف رضاپور با اشاره به تغییرات صورت گرفته در نحوۀ اجرای این طرح عمرانی خاطرنشان کرد: با توجه به مهندسی ارزش انجام شده، تغییراتی در طرح نحوه انتقال آب به زمین های حاشیه قزل اوزن صورت گرفته است که ۱۲ هزار هکتار از زمین های حاشیه قزل اوزن در قالب احداث پنج ناحیه عمرانی به صورت پمپاژ متمرکز تامین آب خواهد شد و همچنین احداث نیروگاه برقی- آبی نیز به دلیل مهندسی ارزش صورت گرفته اجرا نخواهد شد.
وی در مورد نحوه ذخیره سازی آب این سد اظهار داشت: پروژه سد تنظیمی پاوه رود بخشی از پروژه بزرگ سد مشمپا می باشد و این سد، یک سد مخزنی نیست که میزان قابل توجهی آب ذخیره کند، بلکه به عنوان یک بند آبگیر برای تامین آب ایستگاه های پمپاژ در پنج ناحیه عمرانی تعریف شده مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای زنجان حق آبه سالانه کشاورزان طارمی از رودخانه فصلی قزل اوزن را به طور میانگین 120 میلیون مترمکعب عنوان کرد و در مورد رهاسازی آب از سدهای بالادست رودخانه قزل اوزن افزود: با توجه به مشکل اصلی تامین آب کشاورزی شهرستان طارم که کاهش آورد رودخانه قزل اوزن است، بی تردید هرگونه رهاسازی آب تنطیم شده از سدهای بالادست، مهمترین و مفیدترین روش تامین آب مورد نیاز این شهرستان است و این مهم به شرطی محقق می شود که مجوز تخصیص آب از طرف وزارت نیرو برای استان صادر شود و رهاسازی آب از سد آیدوغموش نیز که به مدت 2 سال انجام پذیرفت، به صورت موقتی و با صدور مجوز از سوی وزارت نیرو بوده و دائمی نیست.
شهرستان طارم با 47 هزار نفر جمعیت (حدود 5 درصد جمعیت و 10 درصد مساحت استان زنجان) در 90 کیلومتری شمال شرقی زنجان واقع شده است و با استان‌های قزوین، اردبیل و گیلان همسایه است.
9886/6085
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.