این کتاب درباره حضور گروه اجتماعی موبدان در شاهنامه فردوسی و یک اثر پژوهشی محور است که نویسنده با بررسی کتاب‌های تاریخی و پژوهش‌های گذشته سعی در گردآوری خصوصیات و کارکردهای موبدان در ایران باستان داشته است.

نویسنده این کتاب در باره اثر پژوهشی خود به خبرنگار ایرنا گفت: شاهنامه فردوسی سند پرافتخار هویت ملی و جلوه دهنده ریشه‌ها و سنت‌های ایران اسلامی است، در شاهنامه اسطوره، تاریخ و دین پیش از اسلام نمود یافته است و می‌توان از لابه‌لای آن به زوایای ایران باستان بویژه جامعه دینی آن عصر دست پیدا کرد.

زهرا دلپذیر افزود: در ایران باستان روحانیون یکی از مراتب برجسته جامعه بوده و در بطن آن نفوذ بسیار داشتند که آنان را موبد می‌خواندند، موبدان در دربار شاهان کارکردهای بسیار داشته و همه امور با صلاحدید آنان انجام می‌شد.

وی ادامه داد: کنش‌های مهم موبدان و نقشی که آنان در ایران باستان داشتند در شاهنامه تجلی یافته است.

وی گفت: موبد یکی از پرکاربردترین واژه‌ها در شاهنامه است، این واژه به همراه مشتقات خود در مجموع ۵۱۳ بار در شاهنامه بکار رفته است که ۱۴۶ مورد آن مربوط به بخش اول شاهنامه و ۳۶۷ مورد مربوط به بخش دوم آن است.

دلپذیر افزود: پژوهشگران شاهنامه را به بخش‌های مختلف تقسیم کردند، به عنوان مثال "ذبیح الله صفا" این کتاب را به سه بخش اساطیری، پهلوانی و تاریخی و "بهمن سرکاراتی آن را به ۲ بخش اساطیری - حماسی و تاریخی تقسیم کرده است.

وی ادامه داد: در کتاب "موبدان در شاهنامه"، ایده "بهمن سرکاراتی" را در نظر گرفته‌ام و معتقدم بخش اساطیری - حماسی پایان ماجرای "کیخسرو" است و بعد از آن بخش تاریخی کتاب آغاز می‌شود و در هر ۲ بخش کارکرد موبدان را مورد بررسی قرار داده‌ام.

وی گفت: براساس تحقیقات من، نقش موبدان و استفاده از واژه موبد در بخش تاریخی شاهنامه چهار برابر بخش اساطیری - حماسی آن است.

نویسنده کتاب "موبدان در شاهنامه" افزود: تاکنون در باره مقام و موقعیت موبدان در شاهنامه تحقیق کامل و مستقل انجام نشده و آثاری هم که به ساختار دین و حکومت در شاهنامه فردوسی پرداخته‌اند به این مبحث بی‌توجه بودند.

وی اظهار داشت: کتاب "موبدان در شاهنامه فردوسی" با مد نظر قرار دادن همه موارد مربوط به این‌ گروه در شاهنامه و بررسی دقیق و تطبیقی ابیات مربوط به آن‌ها با منابع کهن و نو می‌تواند منبع پژوهشی برای دانشجویان و علاقه‌مندان به ادبیات و تاریخ ایران باشد.

وی گفت: این کتاب حاوی ۱۶۰ صفحه و دارای ۲ بخش است که در بخش اول با عنوان "موبدان در فرهنگ ایران" کلیاتی در باره پیشینه موبدان در ایران باستان بیان شده و در بخش دوم با عنوان "موبدان در شاهنامه" ابتدا به اجمال سلسله مراتب روحانیون و سپس جایگاه آنان در شاهنامه مورد بررسی قرار گرفته است.

دلپذیر با اشاره به نتایج تحقیقات انجام گرفته پیرامون "نقش موبدان در شاهنامه" افزود: کارکرد موبدان در شاهنامه منحصر به اجرای امور و مناسک دینی و روایت داستان‌ها نیست، چون قبل از این فکر می‌کردند موبدان فقط نقش دینی دارند.

وی ادامه داد: آغاز هر داستان در شاهنامه با بیان موبد آغاز می‌شود، موبدان در شاهنامه در اداره کشور نیز اختیارات گسترده داشته و حتی در جنگ‌ها حضور فعال داشتند، آنان مشاور شاهان بوده و نظارت بر امور اقتصادی، قضایی و دادرسی  مناظره علمی با سفرای دیگر کشورها، تعلیم و تربیت، پزشکی، ستاره شناسی و کارکردهای دیگر بر عهده موبدان بوده است.

وی گفت: تاکنون پرچمداری در جنگ‌ها و نظارت بر امور اقتصادی توسط موبدان از دید محققان پنهان مانده بود که در بررسی ابیات شاهنامه برای نوشتن این کتاب اطلاعات خوبی در این زمینه به دست آمد.

دلپذیر افزود: در سراسر شاهنامه از موبدان چهره مثبتی ارایه شده است، آنان آینده نگر، پیشگو، پیش‌بین، کاردان، درستکار، مورد اعتماد شاهان و پهلوانان در شاهنامه هستند.

وی ادامه داد: برای نوشتن کتاب "موبدان در شاهنامه" تمام منابع تاریخی که در باره موبدان و تاریخ فرهنگ باستان ایران بودند، بررسی شده و نگارش آن ۲ سال و نیم به طول انجامیده است.

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
1 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.