آیا آمریکا پیام روسیه را در سوریه گرفته و به سمت تفاهم سیاسی می رود؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران،«عبدالباری عطوان» در تحلیلی درباره آخرین تحولات سوریه و ارتباط آن با روسیه و آمریکا پرداخت نوشت: «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه چندان دور از واقعیت نیست زمانی که در کنفرانس مطبوعاتی با «سرجیو ماتاریلا»همتای ایتالیایی خود گفت که «اوضاع در سوریه ما را به یاد آن چه در عراق اتفاق افتاد، می اندازد همان زمان که ایالات متحده آمریکا حمله به عراق را بعد از اظهارات مسئولانش در شورای امنیت آغاز کرد».

تفاوت اساسی که رئیس جمهور روسیه به آن اشاره نکرد این است که عراق در آن زمان در محاصره بود و به مدت 13 سال گرسنگی داده شده بود و همپیمانش یعنی اتحاد جماهیر شوروی از هم پاشیده بود و حکومت های عربی بیشترشان ابزارهایی در دست دولت«بوش» آمریکایی بودند که اسرائیل بر آن از طریق مزدورانش یعنی نومحافظه کاران که بیشترشان یهودی صهیونیست بودند، سیطره داشت.

دو تحول مهم وجود دارند که می توان با دنبال کردن حوادث صحنه سوریه یا صحنه های دیگری که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به آن ارتباط دارند، رصد کرد:

نخست: پوتین فاش کرد که اطلاعات موثقی درباره وجود طرح نظامی آمریکایی برای حمله  به حومه جنوبی دمشق دارد همان جایی که  طرح جاسازی دوباره«ماده سمی»وجود دارد تا بار دیگر دولت سوریه را متهم به دست داشتن در یک حمله شیمیایی کنند و در نهایت به این کشور حمله کنند.

دوم: «یوری شویتکین» رئیس امور دفاعی در  مجلس دومای روسیه بعید دانست که روسیه به طور مستقیم به حمله احتمالی آمریکا به سیستم دفاع هوایی سوریه پاسخ دهد و تأکید کرد که این سیستم دفاع هوایی به تنهایی می تواند با هر گونه تهدید آمریکایی مقابله کند.

چیزی که می توان از خوانش سطرهای این دو تحول و سخنان رئیس جمهور و رئیس شورای دفاعی مجلس دوما برداشت کرد این است که احتمال حملات موشکی آمریکا به فرودگاه و اهداف نظامی در سوریه همچنان وجود دارد و ارتش سوریه می تواند به تنهایی بدون کمک از هم پیمان روسی خود با این حملات مقابله کند هر چند ممکن است این کار قطعا با حمایت و هماهنگی با روسیه صورت گیرد.

چیزی که مسائل فوق الذکر را مورد تأکید قرار می دهد سخنانی است که به یک مسئول در وزارت دفاع آمریکا(پنتاگون) نسبت داده شد که گفت« نظام سوریه اقدام به افزایش پدافند هوایی خود در اراضی ای که در غرب این کشور در کنترل خود دارد دارد به طوری که تعداد رادارهای فعال و تأثیر گذار که به ارتش این امکان را می دهد که تحرکات هوایی را به شکل گسترده ای زیر نظر بگیرد را افزایش داد».

ما بر این باور نیستیم که ترامپ اقدام به حمله به اهدافی در سوریه با ارسال هواپیماهای نظامی بکند زیرا تفاهم حمایت هوایی در حریم هوایی سوریه توسط مسکو به حالت تعلیق در آمد به همین دلیل بعید نیست که حملات با شلیک موشک های «تواماهوک» به مانند روز جمعه گذشته صورت گیرد لیکن پر واضح است که آمادگی ها برای مقابله با حمله جدید به شکل گسترده ای در حال انجام است و سخن رئیس شورای امور دفاعی مجلس دوما درباره اینکه دفاع هوایی سوریه به تنهایی قادر به مقابله با هر گونه تهدیدی است، حکایت از آن دارد که سوریه مجهز به موشک های «اس 300» یا «اس 400» ضد موشک و ضد هواپیما شده است؛ موشک هایی که در این عرصه پیشرفته ترین موشک ها به شمار می روند.

جالب این جاست که پدافند هوایی سوریه موشک های خود را از پایگاه هوایی نظامی«الشعیرات»به سمت هواپیماهای متجاوز اسرائیلی شلیک کرد و تا عمیق فلسطین آنها را دنبال کرد و صدای مهیب انفجار این موشک ها در منطقه «غور اردن»و شهر اشغالی «قدس»شنیده شد؛ امری که باعث ایجاد رعب و وحشب در میان اسرائیلی چه نظامی باشند چه شهرک نشین شد و به احتمال قوی برای انجام این کار بی سابقه از روسیه چراغ سبز دریافت کرده است.

بعید نمی دانیم که سخنان شویتکین رئیس امور دفاعی در مجلس دوما درباره اینکه تدابیر لازم پس از حمله موشکی اخیر آمریکا برای قادر ساختن ارتش سوریه برای واکنش به تنهایی به هر گونه حمله آمریکا که البته این حقی است که قوانین بین المللی آن را تضمین کرده اند، «چراغ سبز» دیگری است آن هم برای مقابله با هر گونه تجاوز جدید آمریکاست.

از تجربه های گذشته یاد گرفته ایم که تفاهم های سیاسی به اوج خود می رسد و بر قراردادهایی که تنش را پس از هر درگیری شدید نظامی میدانی بازتاب پیدا می کند. همچنین تجربه های سابق به ما یاد داده است که پس از هر بحران شیمیایی میان روسیه و آمریکا توافقی صورت می گیرد و چه بسا حضور «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا در مسکو در حال حاضر و عزم آقای« ولید المعلم» وزیر خارجه سوریه برای سفر به پایتخت مسکو در روز جمعه در رأس یک هیأت که «فیصل المقداد» و خانم«بثنیه شعبان» در آن حضور دارند، همزمان با رسیدن هیأت ایرانی به ریاست«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران به مسکو نشانه ای برای احتمال اتخاذ تصمیم هایی سه جانبه بسیار مهمی است, یا تفاهم سیاسی که آرامش را باز می گرداند یا تفاهم نظامی که به سمت بالا گرفتن درگیری ها و روریارویی ها می رود.

هر دو تفاهم را بعید نمی دانیم اما تفاهم سیاسی را محتمل تر می دانیم. دقیقا همانطور که پس از بحران سلاح های شیمیایی سوریه در سال 2013 رخ داد.چیزی که باعث می شود به سمت این احتمال برویم این است که هیأت سوری که به مسکو می رود همان هیأتی است که سال 2013 رفته بود و بر سر تفاهم سیاسی نخست رایزنی کرد که باعث شد فتیله رویارویی نظامی روسیه و آمریکا پایین کشیده شود و ناوهای هواپیمابر و کشتی های جنگی دو قدرت بزرگ را به پایگاه های خودشان از آنها به سمت سواحل سوریه آمده بودند، بازگرداند...و خدا عالم تر است.