الجزیره گزارش داد که گروه فلسطینی حماس پس از بیش از ۴۶۰ روز جنگ ویرانگر در غزه، با یک توافق آتش‌بس موقت با اسرائیل موافقت کرده است. این توافق که با میانجی‌گری مصر، قطر و ایالات متحده به دست آمده، شامل تبادل اسرا، کاهش حضور نظامی اسرائیل در غزه و ورود کمک‌های بشردوستانه است. با این حال، اسرائیل هنوز به طور رسمی به این توافق واکنش نشان نداده و رأی‌گیری کابینه این کشور درباره آن در روز پنجشنبه انجام خواهد شد.
به گزارش جماران، الجزیره نوشت: گروه فلسطینی حماس پس از بیش از ۴۶۰ روز جنگ ویرانگر در غزه، با توافق آتش‌بس با اسرائیل موافقت کرده است.از زمان آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه در اکتبر ۲۰۲۳، بیش از ۴۶,۰۰۰ فلسطینی کشته شده‌اند. با این حال، اسرائیل هنوز به طور رسمی به این توافق واکنش نشان نداده است، اما انتظار می‌رود که این رژیم روز پنجشنبه درباره آن رأی‌گیری کند. «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده، نیز اعلام کرده است که این توافق نهایی شده است.
بر اساس گزارش‌ها، این توافق شامل یک آتش‌بس موقت است که فعلاً به تخریب‌های اعمال‌شده بر غزه پایان می‌دهد. همچنین، طبق این توافق، اسرای نگهداری‌شده در غزه و بسیاری از زندانیان فلسطینی در اسرائیل آزاد خواهند شد. علاوه بر این، فلسطینیان آواره می‌توانند به خانه‌های خود بازگردند؛ هرچند پس از کمپین تخریب عمدی اسرائیل، بسیاری از خانه‌ها دیگر وجود ندارند. متن رسمی این توافق هنوز منتشر نشده است، اما بر اساس گزارش‌های الجزیره عربی و خبرگزاری‌های رویترز و آسوشیتد پرس، این جزئیات تاکنون مشخص شده‌اند.
مرحله اولیه این توافق به مدت شش هفته اجرا خواهد شد و شامل تبادل محدود زندانیان، خروج جزئی نیروهای اسرائیلی از غزه و افزایش کمک‌های بشردوستانه به این منطقه است. در این مرحله، ۳۳ اسیر اسرائیلی شامل زنان، کودکان و غیرنظامیان بالای ۵۰ سال که در جریان حمله حماس به جنوب اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسارت گرفته شده‌اند، آزاد خواهند شد. در مقابل، اسرائیل حدود ۲۰۰۰ زندانی فلسطینی را آزاد خواهد کرد که شامل ۲۵۰ زندانی محکوم به حبس ابد می‌شود. از این تعداد، حدود ۱۰۰۰ نفر از فلسطینیان پس از ۷ اکتبر بازداشت شده‌اند.
همزمان با تبادل اسرا، اسرائیل نیروهای خود را از مراکز جمعیتی غزه به مناطقی در داخل مرزهای غزه با اسرائیل، تا فاصله‌ای حداکثر ۷۰۰ متر، عقب خواهد کشید. با این حال، این عقب‌نشینی ممکن است شامل کریدور نتساریم نشود؛ این کریدور یک کمربند نظامی است که نوار غزه را تقسیم کرده و حرکت در طول آن را کنترل می‌کند. انتظار می‌رود عقب‌نشینی از نتساریم به‌صورت مرحله‌ای انجام شود. اسرائیل به غیرنظامیان اجازه خواهد داد به خانه‌های خود در مناطق محاصره‌شده شمال غزه بازگردند، جایی که سازمان‌های امدادی هشدار داده‌اند قحطی ممکن است گسترش یافته باشد. همچنین، روزانه تا ۶۰۰ کامیون کمک‌های بشردوستانه وارد غزه خواهد شد.
علاوه بر این، اسرائیل به مجروحان فلسطینی اجازه خواهد داد غزه را برای درمان ترک کنند و گذرگاه رفح با مصر را هفت روز پس از آغاز اجرای مرحله اول بازگشایی خواهد کرد. نیروهای اسرائیلی حضور خود را در کریدور فیلادلفی، منطقه مرزی بین مصر و غزه، کاهش داده و در مراحل بعدی به‌طور کامل از این منطقه عقب‌نشینی خواهند کرد.
چه اتفاقی پس از مرحله اول رخ می‌دهد؟
جزئیات مراحل دوم و سوم، هرچند به نظر می‌رسد به‌طور اصولی مورد توافق قرار گرفته‌اند، قرار است در طول مرحله اول مورد مذاکره قرار گیرند. اسرائیل تأکید کرده که هیچ تضمین کتبی برای جلوگیری از ازسرگیری حملات خود پس از تکمیل مرحله اول و بازگرداندن اسیران غیرنظامی ارائه نخواهد داد. با این حال، به گفته یک منبع مصری که خبرگزاری آسوشیتد پرس آن را نقل کرده است، سه میانجی‌گر اصلی – مصر، قطر و ایالات متحده – تضمین‌های شفاهی به حماس داده‌اند مبنی بر اینکه مذاکرات ادامه خواهد یافت و هر سه کشور برای رسیدن به توافقی تلاش خواهند کرد که مراحل دوم و سوم پیش از پایان بازه شش‌هفته‌ای اولیه اجرا شود.
چه برنامه‌ای برای مرحله دوم وجود دارد؟
اگر اسرائیل تشخیص دهد که شرایط برای اجرای مرحله دوم فراهم شده است، حماس تمامی اسیران زنده باقی‌مانده، که عمدتاً سربازان مرد هستند، را آزاد خواهد کرد. در مقابل، اسرائیل تعداد بیشتری از زندانیان فلسطینی را از زندان‌های خود آزاد خواهد کرد. همچنین، بر اساس سند فعلی، اسرائیل خروج کامل خود از غزه را آغاز خواهد کرد. با این حال، این شرایط که هنوز باید توسط کابینه اسرائیل به رأی گذاشته شود، با مواضع بسیاری از اعضای جناح راست افراطی کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، که حمایت آن‌ها برای او حیاتی است، در تضاد قرار دارد. این شرایط همچنین با مواضع گذشته نتانیاهو ناسازگار است؛ او بارها از حضور حماس در غزه به‌عنوان دلیلی برای ادامه درگیری‌ها استفاده کرده است.
مرحله سوم
جزئیات این مرحله هنوز به‌طور دقیق مشخص نشده است. بر اساس پیش‌نویس، در صورت تحقق شرایط مرحله دوم، مرحله سوم شامل تحویل اجساد اسیران باقی‌مانده در ازای اجرای یک برنامه بازسازی سه تا پنج ساله خواهد بود که تحت نظارت بین‌المللی انجام می‌شود.
در حال حاضر، هیچ توافقی درباره مدیریت غزه پس از آتش‌بس وجود ندارد. ایالات متحده پیشنهاد داده است که تشکیلات خودگردان فلسطین مسئولیت اداره این منطقه را بر عهده بگیرد. «آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه آمریکا، اعلام کرده است که برنامه بازسازی و اداره غزه پس از جنگ شامل دعوت تشکیلات خودگردان فلسطین از «شرکای بین‌المللی» برای ایجاد یک اداره موقت جهت ارائه خدمات ضروری و نظارت بر منطقه خواهد بود. «بلینکن» همچنین اشاره کرده است که کشورهای عربی، به‌ویژه شرکای بین‌المللی، نیروهایی را برای تأمین امنیت کوتاه‌مدت منطقه ارائه خواهند داد. این اظهارات در سخنرانی او در اندیشکده شورای آتلانتیک در واشنگتن بیان شد.
برای اجرای چنین طرحی، حمایت کشورهای عربی، از جمله عربستان سعودی، ضروری است. عربستان اعلام کرده است که تنها در صورتی از این طرح حمایت می‌کند که مسیری روشن برای ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی فراهم شود. این شرط، چالشی جدید برای قانون‌گذاران اسرائیلی ایجاد می‌کند، هرچند اسرائیل در توافقنامه‌های اسلو در دهه ۱۹۹۰ با راه‌حل دو دولت موافقت کرده بود. اسرائیل تاکنون هیچ پیشنهاد جایگزینی برای نحوه مدیریت غزه ارائه نداده است.
