ترکیه با ملیگراترین و محافظهکارترین پارلمان از زمان تأسیس ترکیه مدرن در یک قرن پیش، روبرو شده است.
به گزارش جماران به نقل از المانیتور، پارلمان جدید ترکیه پس از انتخابات 14 ماه مه ممکن است متنوعتر و رنگارنگتر به نظر برسد و نمایندگانی از 18 حزب در آن حضور داشته باشند، اما نیروهای ملیگرا و محافظهکار، وزن بیسابقهای در مجلس به دست آوردهاند.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور که پس از کسب 49.5 درصد آرا در دور اول با دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در 28 ماه جاری میلادی مواجه است، تمام مبارزات انتخاباتی خود را بر اساس روایت های بقا و امنیت ملی قرار داده است.
برای تحریک غرور ملی ترک ها، او پروژههای انرژی، زیرساختها و تجهیزات نظامی را به نمایش گذاشته و چشماندازی از یک «ترکیه بزرگ» ترسیم کرده است. تیم اردوغان برای بد جلوه دادن مخالفان و ترساندن رای دهندگان، چشم اندازی از احیای تروریسم، کودتا، مداخلات غرب و تجزیه کشور ترسیم کرده و کمال قلیچداراوغلو، نامزد مخالفان را به ارتباط با گروه های تروریستی متهم کرده است. او با این کار تلاش کرده است تا هزینه سیاسی را که برای بحران اقتصادی، ویرانی عظیم زلزله های فوریه و افزایش اتهامات فساد در رده های دولتی را به حداقل برساند.
مهر تایید بر سیاست های اردوغان
اگر اردوغان مجدداً انتخاب شود، میتواند برای تصویب قانون روی اکثریت 322 کرسی پارلمان 600 عضوی حساب کند. با این وجود، حزب عدالت و توسعه او (AKP) شاهد کاهش کرسی های خود از 295 کرسی در انتخابات قبلی به 267 کرسی بود، در حالی که متحد اصلی او، حزب جنبش/ حرکت ملی (MHP) بر اساس نتایج اولیه، کرسی های خود را از 49 به 50 افزایش داد.
در میان تازه وارد هایی که به عنوان بخشی از ائتلاف جمهوری اردوغان وارد پارلمان شدند، حزب اسلامگرای رفاه جدید (YRP) پنج کرسی را به دست آورد، در حالی که حزب آزادیخواه (هدی-پار)، یک گروه اسلامگرای کرد، چهار کرسی را به دست آورد. ائتلاف اردوغان نتوانست اکثریت 360 کرسی که برای تغییر قانون اساسی لازم است را به دست آورد. برای چنین اصلاحاتی،او باید بتواند نظر احزاب خارج از ائتلاف را هم جلب کند.
ائتلاف ملت متشکل از شش حزبی اپوزیسیون که برای پایان دادن به نظام ریاست اجرایی و احیای نظام پارلمانی مبارزه می کرد، 213 کرسی به دست آورد. حزب اصلی اپوزیسیون جمهوریخواه خلق (CHP) کرسی های خود را از 146 کرسی در انتخابات 2018 به 169 افزایش داد، در حالی که بزرگترین متحد آن، حزب ناسیونالیست خوب، کرسی های خود را یک کرسی افزایش داد و به 44 کرسی رساند.
حزب دموکراسی و پیشرفت (DEVA) و حزب آینده که هر دو توسط دستیاران سابق اردوغان رهبری می شدند، به ترتیب 14 و 10 کرسی به دست آوردند و حزب اسلامگرای سعادت 10 کرسی به دست آوردند.
ائتلاف کارگر و آزادی به رهبری کردها 66 کرسی به دست آورد. بزرگترین متحد آن نیز ، حزب دموکراتیک خلق ها (HDP)بود که تحت پرچم حزب چپ سبز فعالیت می کرد. این حزب 62 کرسی را به دست آورد، در حالی که متحد آن، حزب کارگران ترکیه (TIP)، چهار کرسی باقی مانده را به دست آورد.
ملیگراترین و محافظهکارترین مجلس
در مجموع، این کشور با ملیگراترین و محافظهکارترین پارلمان از زمان تأسیس ترکیه مدرن در یک قرن پیش، روبرو شده است. احزاب ملیگرا و محافظهکار در دو طرف بیش از 400 کرسی دارند. زنان 121 کرسی را به دست آوردند که بیشترین تعداد کرسی تاکنون بوده است، اما در نقطه عطفی دیگر، نامزدهایی که آشکارا حقوق زنان را مورد هدف قرار می دهند، در داخل ائتلاف اردوغان به پارلمان راه یافتند.
به عنوان مثال، YRP با هدف جلوگیری از بازگشت ترکیه به کنوانسیون استانبول در مورد حمایت از حقوق زنان، مقابله با "انحراف LGBTQ" و شکست دادن کسانی که مخالف آموزش قرآن برای کودکان 4 ساله هستند وارد پارلمان شده است.
هدی پار احتمالاً بحث برانگیزترین تازه وارد است، زیرا این حزب قانون اساسی جدیدی را مطابق با ارزشهای اسلامگرایانه، حمایت از خانواده در برابر سبکهای زندگی «انحرافی»، اصلاح قانون ترکیه در مورد جلوگیری از خشونت علیه زنان، محدود کردن حقوق نفقه زنان مطلقه، حقوق بازنشستگی برای زنانی که به مدت 25 سال در ازدواج باقی میمانند و پایان دادن به سیستم آموزش مختلط اجباری را ترویج می کند. البته ممکن است هدی پار لحن خود را تحت فشار حزب عدالت و توسعه تعدیل کند، زیرا دستور کار آن خشم برخی از جناح های حزب عدالت و توسعه، از جمله اعضای زن را برانگیخته است.
با این حال، مدافعان حقوق زنان، کودکان و LGBTQ با یک نبرد سخت در پارلمان جدید روبرو هستند. فشار رشد ناسیونالیسم عامل تعیین کننده تری خواهد بود. با توجه به اینکه حامیان سینان اوغان اکنون کلید رقابت های ریاست جمهوری هستند، هر دو طرف تحت فشار هستند تا به وعده های ملی گرایانه خود دست یابند.
قلیچداراوغلو در طول مبارزات انتخاباتی، با دقت در موضع گیری های خود تعادل ایجاد کرد تا متحدان ملی گرا خود را بدون اینکه کردها را آزرده خاطر کند حفظ کند. اکنون اوغان از او انتظار دارد که لحن ملی گرایانه خود را سخت تر و در ازای حمایت خود در دور دوم از حزب دموکراتیک خلق دوری کند. اما این رویکرد هم می تواند کردها را اطراف او پراکنده کند.
در هر صورت، ناسیونالیستها در پارلمان قویتر شدهاند و شرکای کلیدی در ائتلاف های اردوغان و قلیچداراوغلو هستند. اگر آنها به عنوان یک بلوک متحد در انتخابات شرکت می کردند، پس از حزب عدالت و توسعه به دومین نیروی بزرگ پارلمان تبدیل می شدند.
طغرل ترکش، یکی از چهره های برجسته ملی گرا که در سال 2015 به حزب عدالت و توسعه پیوست، پس از رای گیری در 14 مه، در یک توئیت اعلام کرد که "ناسیونالیسم ترک تنها برنده واقعی انتخابات است." او در ادامه نوشت که اگر گروه های ملی گرای پراکنده دور هم جمع شوند، می توانند در انتخابات بعدی به بزرگترین نیروی سیاسی کشور تبدیل شوند.
به گفته هاکی اوزدال، روزنامهنگار، که صحنه سیاسی امروز ترکیه را از نزدیک دنبال میکند، نتایج انتخابات خبر از باز شدن راهها برای ناسیونالیستها در سیاست و بوروکراسی میدهد که در صورت انتخاب مجدد اردوغان، ممکن است دولت او را تحت فشار بیشتری قرار دهد.
تعداد نسبتاً کم آرای به دست آمده توسط اوغان و حزب پیروزی فقط نوک کوه یخ است که چشم انداز تیره ای را برای کردها، پناهندگان سوری و سایر مهاجران در ترکیه ترسیم می کند.
به گفته این روزنامه نگار در مورد حقوق زنان، ممکن است برخی احزاب افراطی راه یافته به پارلمان مانند هدی پار در در پیشبرد برنامه های خود شکست بخورند، اما بازگشت ترکیه به کنوانسیون استانبول یک رویا باقی مانده است. از نظر سیاست خارجی، پارلمان جدید تنها دست اردوغان را در هرگونه مداخله نظامی جدید علیه گروههای کرد در سوریه و عراق و همچنین اقدامات برای گسترش نفوذ ترکیه در قفقاز تقویت میکند.