خبرگزاری آلمان سیاست خارجى آمریکا را دو سال پس از آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ بررسى کرده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «میشائیل دون هاوزر» گزارشگر خبرگزاری آلمان در گزارشی نوشت: استراتژی مورد نیاز برای پایان دادن به تنش هاى بین المللى دشوار است. در حلقه اطرافیان «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا، تندروها جای خود را باز کردند و دست بالا را دارند.
«برایان هوک» نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور ایران یک سال پس از خروج آمریکا از برجام ادعا می کند: «امروز ایران ضعیف تر از زمانی است که دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا رسید.» جمع بندی برایان هوک که قرار است نشانه موفقیت باشد، تنها آشفتگی سیاست خارجی دولت ترامپ را نشان می دهد که در دو سال گذشته دو وزیر خارجه و سه مشاور امنیت ملی داشته است.
واشنگتن می خواهد کشورهایی که ترامپ آنها را دشمن می خواند، ضعیف شوند. اما راه حلی پایدار و راهبردی جامع برای سیاست خارجی خود در این زمینه ندارد.
پرونده کره شمالی هنوز باز است. نشست هانوی ویتنام به بن بست رسیده است. در ونزوئلا، نظامیانی که قرار بود در راستاى خواست واشنگتن علیه «نیکولاس مادورو» رئیس جمهور این کشور کودتا کنند، حاضر به کودتا نیستند.
از قضیه موسوم به «معامله قرن» هم هنوز خبرى نیست. در این میان، تنش با ایران هر روز بالاتر می گیرد. دونالد ترامپ با پذیرش خواست اسرائیل از یک توافق کارآمد که برای کاهش تنش و شاید پایان همیشگی یک منازعه بین المللی امضا شده بود، خارج شد.
ایران - حتی به اذعان آمریکا - سه سال است که به تمام تعهدات خود در این توافق عمل کرده است؛ اقدامى که از دید سیاست خارجی اروپا نشانه آمادگی ایران برای مذاکره در سایر زمینه هاست. تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از این توافق بدون توجه به توصیه اروپایى ها در شرایطی صورت گرفت که اروپا امیدوار بود رابطه با ایران وارد مرحله سازنده ای شود.
«مایک پومپئو» وزیر خارجه آمریکا که در مورد ایران به نظر خوددارتر از «جان بولتون» مشاور امنیتی آمریکا است نیز حالا کلمه «جنگ» را به کار مى برد.
جای تعجب ندارد که دونالد ترامپ سیاست سخت گیرانه اى را در پیش گرفته است. تمام کسانی که پیشتر در دولت آشفته ترامپ «عاقل» خوانده می شدند، پُست خود را از دست دادند. مایک پومپئو جانشین «رکس تیلرسون» شد و به این ترتیب وزارت خارجه آمریکا دست یک سیاستمدار راست افراطی افتاد.
ژنرال «هربرت مک مستر» میانه رو، مشاور امنیت ملی هم جای خود را به یک آشنای قدیمی برای خبرنگاران یعنی جان بولتون داد. بولتون سیاستمدارى است که دونالد ترامپ می گوید باید مواضعش را تعدیل کند. ترامپ روز پنج شنبه در جمع خبرنگاران تاکید کرد که تصمیم نهایی را خود او می گیرد.
بولتون مردی که است که در تمام زندگی سیاسی خود استفاده از قدرت نظامی را ابزاری کاملا قانونی برای تغییر نظام دیده است. او زمان «جورج بوش» قرار بود نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد شود اما مجلس سنا که اکثریت آن در اختیار جمهوری خواهان بود با پیشنهاد بوش براى اعطای چنین پستى به بولتون مخالفت کرد.
نفوذ این سیاستمدار تندرو در سیاست خارجی آمریکا اما رو به افزایش است؛ هر چند که او هنوز موفق نشده تمام آنچه را که می خواهد به مرحله عمل درآورد. جان بولتون که پیشتر به عنوان تحلیلگر نظامی در مصاحبه شبکه فاکس نیوز خواستار تغییر نظام کره شمالی و حمله نظامی به ایران شده بود، حال میگوید وظیفه او اجرای سیاست های رئیس جمهور است.
اما از قرار معلوم او تلاش می کند این سمت و سوى سیاست هاى ترامپ را تغییر دهد. اینکه رئیس جمهور آمریکا ناگهان ادعا می کند اطلاعات محرمانه ای در اختیار دارد که نشان می دهد ایران برنامه های خطرناکی برای حمله به مواضع آمریکا یا متحدان آمریکا دارد، چنین برداشتى را تقویت می کند. بولتون در دوران ریاست جمهوری جورج بوش متهم شده بود که گزارش های محرمانه را آن طور که می خواهد تفسیر مى کند. حال هم برخی معتقدند که جان بولتون اطلاعات گزارش هاى محرمانه را با اغراق تفسیر کرده و به این نتیجه رسیده که ایران چنین «برنامه های خطرناکی» دارد.
«کورت میلس» خبرنگار واشنگتن پست نوشته است: «بولتون همزمان با چاپلوسی، رئیس جمهور را خلاف خواست او به سوی سیاستی سخت گیرانه سوق می دهد.»
البته روشن نیست که بولتون تا چه حد موفق خواهد بود. برخی از شواهد حاکی از آن است که گذشته سیاسی او به عنوان یکی از معماران جنگ عراق اعتبار او را خدشه دار کرده و او به سادگی نمی تواند آغازگر جنگ دیگرى باشد.
به عنوان مثال در ونزوئلا تلاش های او برای تغییر نظام به جایی نرسیده است. او و پومپئو یکصدا تاکید کرده بودند که مادورو باید سرنگون شود. این تاکید براى برخی از مفسران سیاست خارجی آمریکا یادآور خواست براندازی اسد در سوریه بود. اما بشار اسد از جای خود تکان نخورد و همچنان قدرت را در سوریه در اختیار دارد.
برای بسیاری پرسش اصلی این است که استراتژی سیاست خارجی آمریکا چیست؟ آمریکا چه می خواهد؟ رئیس جمهور آمریکا چرا بر خلاف خواست متحدان خود - از جمله وفاداران دیرین خود - رفتار می کند؟ یا چرا در دیدار با دیکتاتورى مانند رهبر کره شمالی طوری رفتار می کند که گویی شیفته اوست.
او زمان آغاز ریاست جمهوری خود گفته بود که تا حد امکان وارد درگیری های بین المللی نمى شود و نمى خواهد نقش پلیس جهانی را بازی کند و بیش از همه، خواستار تغییر نظام هیچ کشورى با استفاده از قدرت نظامی نخواهد بود. سیاست خارجی آمریکا اما در حال حاضر با مواضع آن زمان ترامپ فاصله زیادی دارد.