این زن به نمادی از انقلاب سودان بدل شد و برخی هم او را به دلیل ژست ایستادن و قرار گیری دستهایش و نوع لباسش به مجسمه آزادی سودان تشبیه کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روز پنجشنبه «عمر البشیر» رئیس جمهور سودان که سال ها در قدرت بود توسط ارتش برکنار، و بازداشت شد.
ارتش در بیانیه ای از بازداشت رئیس جمهور خبر داد و اعلام کرد به مدت سه ماه در این کشور وضعیت فوق العاده اعلام، و ارتش در دوره دو ساله انتقالی زمام امور را به دست می گیرد. در این بیانیه همچنین گفته شد که یک شورای انتقالی نظامی در این دوره انتقالی تشکیل می شود.
اما اعتراضات هنوز هم ادامه دارد و معترضان سودانی مصمم هستند تا انتقال قدرت به یک دولت غیرنظامی به حرکات اعتراضی خود ادامه دهند. گروه های گوناگون اجتماعی از نخستین ساعات پس از اعلام حکومت نظامی به تظاهرات پرداختند و با برپایی چادر در مقابل ستاد فرماندهی ارتش در خارطوم، عزم خود را برای رسیدن به دموکراسی به نمایش گذاشتند.
در این میان نقش زنان را نباید نادیده گرفت. گروه های زنان با سردادن شعارهایی مانند «آنها هم سقوط خواهند کرد» یا «ما یک بار موفق شدیم، این بار هم موفق می شویم» در خیابان های پایتخت سودان و شهر «ام دورمان» راهپیمایی کردند.
اما در این میان یک زن به نمادی برای انقلاب سودان تبدیل شد.
یورو نیوز در این خصوص گزارش می دهد: «سودان برای همه است. می خواستم با مردم علیه نژادپرستی و قبیله گرایی در همه اشکال آن، که جنبه های مختلف زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داده، صحبت کنم». این بخشی از صحبت های «الاء صلاح» روزنامه نگار و دانشجوی 22 ساله سودانی در گفت و گو با سی ان ان است. تصویر او ایستاده بر بالای یک خودرو در میان جمعیت معترض سودانی، به نماد اعتراضات مردم تبدیل شده است. خانم صلاح، در توئیتی پس از کناره گیری عمر البشیر از قدرت بعد از 30 سال، این طور نوشت:
«زنان سودان همیشه در انقلاب های این کشور شرکت داشتند. اگر تاریخ سودان را بخوانید می بینید که ملکه های ما حکومت را هدایت می کردند. این بخشی از میراث ماست. افتخار می کنم که در این انقلاب شرکت کردم و خوشحالم که انقلاب ما اولین هدفش را به دست آورد»
«لانا هارون» زنی که این عکس را برای بار اول در اینترنت منتشر کرد، در همین مصاحبه با سی ان ان این چنین گفت: «او (آلاء صلاح) در تلاش بود تا به همه امید و انرژی مثبت دهد و این کار را هم کرد. او نماینده زنان و دختران سودان بود و داستان زنان سودان را گفت ... او کامل بود.
هارون در ادامه درباره تصمیمش درباره انتشار این عکس گفت: «دوربین خاصی همراه نداشتم و عکس را با گوشی هوشمندم گرفتم. اما زمانی که عکس را به دوستانم نشان دادم فکر کردم این عکس کاملی است و بلافاصله با خود گفتم: این انقلاب من است و ما آینده هستیم.»
معنای خاص لباس الاء صلاح
یکی از کسانی که اولین تحلیل ها را درباره لباس الاء صلاح انجام داد، خانم «هند مکی» نویسنده آفریقایی - آمریکایی بود که در یک رشته توئیت به تحلیل به این عکس پرداخت:
«او (الاء صلاح) عبایی سفید بر تن کرده و گوشواره های طلا دارد. این روپوش سفید توسط زنان کارگر/کارمند در اداره ها پوشیده می شود و ممکن است از پنبه (عمده صادرات سودان) تولید شده باشد، بنابراین این لباس نشانگر زنان شاغل در شهرها و یا بخش کشاورزی در مناطق روستایی است.
گوشواره های طلایی او از جواهرات عروسی سنتی هستند (در سودان هم مانند بسیاری از کشورهای عربی، اغلب از ماه کامل به عنوان استعاره ای برای توصیف زیبایی زنانه استفاده می کنند)
لباس او نیز یادآور لباس های مادران و مادربزرگان ما در دهه های 60، 70 و 80 میلادی است؛ زمانی که آنها در خیابان ها در برابر دیکتاتوری نظامی در تظاهرات شرکت می کردند و اینگونه لباس می پوشیدند.
سودانی ها این معترضان زن را «کنداکه» نامیده اند؛ عنوانی که به ملکه های نوبیان باستانی سودان داده می شد. هدیه آنها به فرزندانشان میراثی است از زنان قدرتمند که برای کشور و حقوق خود سخت تلاش می کنند.
بعدتر نیز به نحوه آرایش موهای الاء صلاح اشاره کرد که در پشت سر جمع شده بود، روشی که به گفته خانم مکی بسیار سنتی است و با الگو گرفتن از پوشش سنتی زنان سودان خلق شده است. امروزه زنان سودان نه اینطور آرایش می کنند و نه لباس می پوشند.
مکی، همچنین پیش از اینکه عکس این چنین مورد استقبال قرار بگیرد گفته بود کاملا مطمئنم که این عکس به تصویر انقلاب تبدیل خواهد شد.
تاریخچه حضور زنان سودانی در جنبش ها
سودان تا پیش از تقسیم به سودان جنوبی و شمالی در سال 2013 بزرگ ترین کشور آفریقایی محسوب می شد، اکثر جمعیت سودان شمالی مسلمان و در سودان جنوبی مسیحی هستند. پیش از گسترش و شروع حکومت های اسلامی در این منطقه که «نوبیه» نامیده می شد، گاهی اوقات زنان حکومت می کردند و همچنان که اشاره شد کنداکه نام داشتند، امروز زبان رسمی این کشور عربی است، قوانین اسلامی در این کشور برقرار است و زنان هم ملزم به رعایت حجاب هستند.
نقش زنان اما در سودان به این ملکه ها ختم نمی شود و تاریخی طولانی دارد؛ به عنوان مثال در قرن بیستم، سازمانی به نام اتحادیه زنان سودان در دهه 50 میلادی برای برابری حقوق زنان ایجاد شد، یا در دهه 60 میلادی دانشگاهی به نام «احفاد» برای ارتقای سطح آموزش زنان در این کشور تاسیس شد، رئیس این دانشگاه سال 2014 در مصاحبه ای با یک نشریه اینترنتی، نقش زنان را در این کشور به لحاظ تاریخی بسیار مهم دانست و از آنها به عاملین «تغییر» در این کشور یاد کرد. به نظر او ماموریت دانشگاه در درازمدت تربیت زنانی است، که بتوانند زندگی خود و خانواده هایشان را تغییر دهند. بهترین سرمایه گذاری برای جامعه می تواند در آموزش زنان و دختران باشد.
الاء صلاح تصویری از انقلاب
امروزه پوشش زنان در سراسر قاره آفریقا به طور کلی تلفیقی از عناصر غربی و سنتی است، در سودان پوشش سنتی زنان سودان چیزی شبیه پوشش الاء صلاح است روپوش/عبایی که از روی پیراهن و دامن پوشیده می شود و یک شال بلند برای پوشش سر، امروز غیر از شال، زنان از لباس ها و پوشش غربی استفاده می کنند؛ هرچند که پوشش سنتی به طور کامل از بین نرفته است.
پوشش خانم صلاح انتخابی هوشمندانه بود، تصور کنید اگر او با شلوار جین یا تی شرتی رنگی ظاهر می شد شاید هرگز چنین اثری از خود باقی نمی گذاشت. این موضوع را الاء و مادرش که به گفته او طراح لباس است به خوبی درک کرده بودند.
پوشیدن لباس سفید به عنوانی نمادی از خلوص نیت و صلح در جنبش های فمینیستی برای حق رای و برابری حقوق زنان، تنها در اروپا رایج نبوده بلکه در آفریقا هم نمونه های زیادی از این دست موجود است؛ مثلا در لیبریا زمانی که زنان در تظاهرات صلح و برای پایان خشونت و جنگ های داخلی لباس سفید برتن می کردند؛ یا در خود سودان در همان دانشگاه احفاد و در شروع این اعتراضات زنان با روپوش و شال های سفید در تظاهرات ظاهر شدند.
همانطور که هند مکی هم اشاره کرد پوشیدن لباس سفید به دلیل در دسترس بودن محصول اول این کشور یعنی پنبه است بنابراین سفید، نه تنها در میان زنان بلکه در میان مردان هم بسیار رایج است و تنها مختص جنبش های زنان نیست بلکه یک عنصر سنتی نیز محسوب می شود.
الاء صلاح بالاخره طبق گفته مکی، به نمادی از انقلاب سودان بدل شد و برخی هم او را به دلیل قامت کشیده، ژست ایستادن و قرار گیری دستهایش و نوع لباسش به مجسمه آزادی سودان تشبیه کردند و آثار هنری هم در راستای این تشبیه خلق کردند.
با وجود اینکه تظاهرات سودان چندین روز قبل از این اتفاق در جریان بود اما با انتشار وسیع این عکس انقلاب سودان به سرعت در مرکز توجه جهانی قرار گرفت.
«آرتور صراف» مورخ در دانشگاه «کمبریج»، در واکنش به این موضوع در توئیتر خود با بیان نمونه های متعدد تصویر زنان در انقلاب های مختلف جهان نوشت: «این موضوع دیگر خسته کننده شده. البته که مفید هم است. تصاویر این زنان منبع استراتژیکی برای این جنبش ها هستند تا توجه مردم را جلب کنند.»
