بزرگ‌ترین کمک بیمه سلامت به اقشار نیازمند و حاشیه نشین بود

به گزارش جماران؛ قرار است سازمان‌های بیمه‌گر در ایران تجمیع و نظام بیمه پایه برای همه مردم یکسان شود. با این حال دولت دریافته که انجام این کار زیرساخت‌های زیادی دارد و البته سازمان‌های بزرگ و پرسابقه‌ای چون تامین‌ اجتماعی هم به راحتی زیر بار نمی‌روند. دولت تلاش دارد این بیمه را به عنوان یکی از آلترناتیوهای یارانه نقدی معرفی کند. عبدالرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت‌وگو با «آرمان» می‌گوید: «اقدام وزارت‌ بهداشت در بیمه سلامت بسیار تاثیرگذار بود. پروژه بیمه سلامت کمک بسیار بزرگی به اقشار نیازمند و حاشیه‌نشین کشور برای تامین هزینه‌های درمانی آنها کرد. این بیمه می‌تواند در آینده با تمرکز بر بخش پیشگیری راه بسیار روشنی را در پیش داشته باشد.»

طرح بیمه سلامت دولت یازدهم چه فوایدی برای بیمه‌شدگان دارد؟

دولت ‌یازدهم و به ویژه وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تصویب مجلس کار بسیار بزرگی را در حوزه بهداشت و درمان انجام دادند. طرح تحول سلامت در برنامه سوم توسعه نیز وجود داشت، اما فردی آن را اجرا نکرد تا بار دیگر مجلس این طرح را تصویب و وزیر بهداشت دولت یازدهم نیز آن را اجرا کرد. به دنبال تصویب طرح تحول سلامت مجلس از دولت خواست که در هزینه درمان روستاییان، عشایر و کشاورزان تا 97‌درصد و به بیماران شهری نیز 94درصد در بیمارستان‌های دولتی تخفیف داده شود. این کار میزان هزینه‌های بیمارستانی را به میزان قابل توجهی کاهش داد. برای مثال اگر هزینه بیمارستان فردی یک‌میلیون تومان می‌شود شخص با 60‌هزار تومان هزینه درمان از بیمارستان خدمات درمانی دریافت می‌کند. این مبلغ هزینه یک روز زندگی در شهری مانند تهران نیز نمی‌شود. بنابراین کار بسیار بزرگی در حوزه سلامت انجام شده است. هر چند اجرای این طرح مراجعه‌کنندگان به بیمارستان‌های دولتی را افزایش داد، اما هنگامی که پزشکان بیماران بیشتری را ویزیت کنند به همان میزان نیز بیمارستان‌های دولتی دریافتی بیشتری دارند. در مجلس 10‌درصد از عواید هدفمندی یارانه‌ها به وزارت بهداشت و طرح تحول سلامت اختصاص پیدا کرد. هر چند این مبلغ به‌طور کامل در اختیار وزارت بهداشت قرار نگرفت، اما همان میزان تعلق گرفته شده نیز سبب اجرای با قدرت طرح تحول سلامت شد. در واقع در نهایت تنها در بخش بهداشت و درمان بودجه هدفمندی یارانه‌ها به درستی هزینه شد. بحث «زیرمیزی» گرفتن پزشکان نیز در دولت یازدهم به کلی از میان رفت و همچنین 11 میلیون حاشیه‌نشین بیمه شدند، به‌گونه‌ای که اکنون همه در ایران بیمه هستند و اگر فردی بیمه نباشد در واقع خود او تعلل کرده است. این اقدامات بسیار بزرگ و مهم بودند و انجام تمام این اقدامات توسط وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قابل دفاع و تشکر است.

بیمه سلامت چگونه توانست از زیرمیزی گرفتن پزشکان جلوگیری کند؟

در واقع بیمه سلامت باعث توقف روند رشوه گرفتن پزشکان نشد اما وزارت بهداشت با اجرای سیاست‌هایی این کار را انجام داد. در دولت یازدهم بر اساس تعداد ویزیت بیماران به پزشکان حق الزحمه پرداخت شد. برای مثال یک متخصص زنان و زایمان نمی‌پذیرد در شهری مانند سراوان سیستان ارائه خدمات پزشکی کند اما وقتی به پزشک گفته می‌شود که به میزانی که خدمات پزشکی به مردم ارائه دهید 70‌درصد آن متعلق به دولت و 30‌درصد متعلق به خود شماست، در واقع پزشک از درمان بیمار تا حدودی سود کرده است. در این صورت مشکلات خدمات‌ درمانی در یک شهر دورافتاده حل شده است؛ پزشک جوان که در خدمت‌رسانی است نیز دریافتی بیشتری داشته است. این به معنی افزایش حقوق پزشکان نیست و در واقع دریافتی پزشکان به دلیل کار زیاد آنها افزایش یافته است. اگر به این پزشکان بگویید در هر صورت و بدون در نظر گرفتن تعداد بیماران ویزیت شده به شما حقوق ثابت می‌دهیم، در این صورت قطعا پزشکان انگیزه‌ای برای زیاد کار کردن ندارند. تعرفه و دریافتی پزشکان در دولت یازدهم مناسب شد. بنابراین پزشکان نمی‌توانستند بیشتر از میزان حقوقشان دریافت کند و در صورت دریافت زیرمیزی نیز با آنها برخورد می‌شد.

در بحث بیمه سلامت چه فعالیت‌هایی باید ادامه پیدا کند؟ انتظارات برای دولت دوازدهم در زمینه بیمه سلامت چیست؟

باید طرح تحول سلامت در دولت دوازدهم ادامه پیدا کند و بیشتر در آن به حوزه پیشگیری و بهداشت پرداخته شود. منتهی دولت نیز باید تخصیص‌های بودجه خود را از 50‌درصد به 100‌درصد برساند. سازمان‌های بیمه‌گر که به بیمارستان‌های دولتی بدهکار هستند نیز بدهی خود را پرداخت کنند. در غیر این صورت بیمه‌ها، بیمارستان‌ها و سازمان‌های خدمات پزشکی تمام ورشکسته می‌شوند.

بیمه سلامت بزرگ‌ترین کمک را به چه اقشاری از جامعه کرد؟

بزرگ‌ترین کمک بیمه سلامت به اقشار نیازمند و حاشیه نشین بود و توانستند از این طریق 11‌میلیون نفر را بیمه کنند. این افراد به علت حاشیه‌نشینی از امکانات شهری برخوردار نبودند. بنابراین وزارت بهداشت برای آنها امکانات بهداشتی فراهم کرد. درمانگاه‌ برای آنها تاسیس و به این قشر توجه کرد. آنها تحت پوشش بیمه قرار گرفتند و به این قشر و افراد امکانات شهری اختصاص دادند. این افراد مستضعف بودند و در حاشیه شهرها زندگی می‌کردند و از امکانات بهداشتی و شهری برخوردار شدند.

بیمه سلامت را می‌توان به مباحث پیشگیرانه از بیماری نیز سوق داد؟

منطقی‌ترین کار توجه به پیشگیری است و پیشگیری بر درمان مقدم است. پیشگیری یک‌سوم درمان هزینه بر می‌دارد و راندمان آن نیز 11 تا 30 برابر هزینه درمان است. بیمه‌ها باید فرد بیمه شده را دائم چک کنند. افراد پس از بیماری نباید به فکر درمان بیفتند. برای مثال متوسط تشخیص دیابت در ایران پنج سال است. بنابراین فردی که دیابت می‌گیرد در صورتی که به درستی دستورات پزشک و تغذیه خود را رعایت نکند، پس از 15 سال عوارض بیماری را بر کلیه‌ها، چشم و باقی اعضای بدن می‌بیند. بنابراین اگر فرد متوجه دیابت خود نباشد در عرض کمتر از هشت سال تمام عوارض دیابت در او ظاهر می‌شود. کلیه‌های او آسیب دیده و خاموش می‌شود، چشم‌های او آسیب می‌بینند و حتی برخی نابینا یا فلج می‌شوند. بنابراین بیمه‌ها باید سراغ بیمه شده رفته و آنها را وادار به چکاپ‌های چهار و شش‌ماهه کند. افراد با توجه به سن و سال خود باید چکاپ شوند. در این صورت به هزینه بالای بیمه‌ها برای درمان نیاز نیست و همچنین بیمه‌شدگان نیز به میزان زیادی آسیب نمی‌بینند.

رویکرد بیمه سلامت برای پرداخت بیشتر به بحث پیشگیری چه باید باشد؟

در واقع افراد در راس سازمان‌های بیمه‌‌گر باید به پیشگیری اعتقاد داشته باشند. اگر به این موضوع باور داشته باشند در ابتدا تامین هزینه‌ها سخت است اما در نهایت متوجه می‌شوند که با روش پیشگیری هزینه‌های درمان کاهش می‌یابد. ساز‌مان‌های بیمه‌گر باید هزینه‌ای را به چکاپ تمام بیمه‌شدگان اختصاص دهند و در واقع بیماریابی و غربالگری کنند. این کار به نفع بیمه‌شدگان و بیمه‌کنندگان است. نباید در انتظار بیماری افراد بود تا آنها به پزشک مراجعه کنند و باید قبل از ابتلا به بیماری به پزشک مراجعه شود. بیمه‌ها می‌توانند بیمه‌شدگان را با طر‌ح‌های تشویقی به این کار وادار کنند. در واقع هزینه آزمایش آنها را پرداخت کنند تا افراد تمام ارگان‌های حیاتی خود را چکاپ کرده و فرهنگ پیشگیری در جامعه ایجاد شود. مدیریت سازمان‌های بیمه گر دل به دریا بزنند و دائم بیمه شده را چک کنند و برای این کار توسط او هزینه کنند. در این صورت شخص در صورت بیماری سریع متوجه آن می‌شود و نیاز نیست تا افراد برای مثال بعد از ابتلا به بیماری سرطان میلیون‌ها ریال هزینه کنند و در نهایت نتیجه‌ای نیز نگیرند. اگر مسئولان امر خود را در عمل مطیع مقام‌معظم رهبری بدانند باید تجمیع بیمه‌ها را انجام دهند. ایشان در ابلاغیه‌ای در حوزه سلامت به تجمیع بیمه‌ها اشاره کرده‌اند. اگر بیمه‌ها تجمیع شوند انقلاب بزرگی در صندوق‌های بیمه، بیمه‌ها و بیمه‌شدگان ایجاد می‌شود.