دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری جدید ایالات متحده، فقط چند روز پس از به‌قدرت‌رسیدن به یکی از وعده‌های انتخاباتی خود وفا کرده و دستور خروج این کشور را از پیمان ترانس پاسیفیک، امضا کرد؛ پیمانی که آن را تهدیدی برای حقوق کارگران و دموکراسی و در خدمت منافع شرکت‌های بزرگ می‌دانند. با این همه، اشتباه است اگر تصمیم ترامپ را همراهی با کارگران و ایستادن علیه شرکت‌های چندملیتی و بزرگ برداشت کرد.
به گزارش جماران، دونالد ترامپ درست همان روزی که دستور لغو این پیمان را صادر کرد، در کاخ سفید میزبان رؤسای شرکت‌ها و تاجران بزرگ آمریکایی بود و اعلام کرد مالیات و هزینه‌های شرکت‌های آمریکایی، کاهش پیدا می‌کند. ترامپ در کارزار انتخاباتی خود، پیمان شراکت ترانس پاسیفیک را برای آمریکا و منافع این کشور فاجعه‌بار خوانده و گفته بود در صورت پیروزی در انتخابات، این قرارداد را امضا نخواهد کرد تا «فرصت‌های کاری برای مردم آمریکا» از دست نرود. ترامپ در حالی پیمان ترانس پاسیفیک را مسئول بی‌کاری هزاران نفر در آمریکا خوانده بود که به باور برخی تحلیلگران، پوپولیسم دست‌راستی او ترکیبی از بیگانه‌ستیزی، حمایت از تولیدات داخلی و سیاست‌هایی است که در خدمت طبقه ترامپ است. «اوون جونز»، ستون‌نویس روزنامه گاردین، در تحلیل اخیر خود با اشاره به رنج دیرینه کارگران آمریکایی از سقوط دستمزدها و نابودی صنایع، هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات را مسئول سرخوردگی کارگران خواند و گفت آنها این نکته را در نظر نگرفته‌اند که سیاست‌هایشان، به خشم این طبقه منجر می‌شود و روزی یک عوام‌فریب به طرزی مبتذل از آن سوءاستفاده خواهد کرد. به باور این تحلیلگر، «ترامپ تهدیدها علیه کارگران را برطرف نمی‌کند؛ چراکه دولت او پر از کارکنان سابق گلدمن ساکس و غول‌هایی مثل رکس تیلرسون، مدیرعامل شرکت اکسون موبیل، است. رئیس‌جمهوری آمریکا می‌خواهد مالیات شرکت‌های بزرگ را کاهش دهد و مقرراتی را حذف کند که از کارگران و مصرف‌کنندگان حفاظت می‌کرد. او اگرچه مخالف توافق‌نامه‌هایی مانند پیمان ترانس پاسیفیک است؛ اما بیگانه‌ستیزی را با دستمزد پایین و اقتصاد ناامن همراه کرده است». پیمان ترانس پاسیفیک ۸۰۰میلیون نفر از جمعیت جهان و ۴۰ درصد از حجم مبادلات اقتصادی در جهان را دربر می‌گیرد. آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما با ۱۱ کشور درباره مفاد این پیمان تجاری گفت‌وگو کرد تا سرانجام رئوس آن مشخص شد. قرار بود پیمان ترانس پاسیفیک در ژانویه سال جاری به تصویب سنای آمریکا برسد؛ اما دونالد ترامپ در یکی از نخستین اقداماتش بعد از برگزاری مراسم تحلیف، این پیمان را لغو کرد. ترامپ در نظر دارد در مفاد قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی با کانادا و مکزیک هم بازنگری کند. او گفته است درباره این قرارداد با نخست‌وزیر کانادا و رئیس‌جمهوری مکزیک مذاکره می‌کند. یکی از بازندگان اصلی خروج آمریکا از پیمان ترانس پاسیفیک، دولت ژاپن است. شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، در نخستین واکنش خود در قبال خروج آمریکا از پیمان شراکت ترانس پاسیفیک، گفت این پیمان پس از خروج آمریکا اهمیت خود را از دست خواهد داد. استرالیا به ترامپ پیشنهاد کرده بود برای کسب یک توافق جدید، بار دیگر پای میز مذاکره برگردد. دراین‌میان، زمزمه‌هایی درباره احتمال ادامه این پیمان درگرفته است. روز گذشته مالکوم ترنبول، نخست‌وزیر استرالیا، گفت خروج آمریکا از این پیمان تجاری خسران بزرگی است؛ اما بااین‌حال او با شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، بل انگلیش، نخست‌وزیر نیوزلند و لی هسین لونگ، نخست‌وزیر سنگاپور، مذاکراتی انجام داده با این قصد که پیمان ترانس پاسیفیک بدون آمریکا هم پا بر جای بماند. مالکوم ترنبول گفته است این احتمال هم وجود دارد که چین به پیمان ترانس پاسیفیک بپیوندد.
اعلام آمادگی آمریکا برای همکاری با روسیه
روز دوشنبه، دولت ترامپ علاوه بر لغو مشارکت آمریکا در پیمان ترانس پاسیفیک از آمادگی خود برای همکاری با روسیه یا هرکس دیگری برای مبارزه با داعش در سوریه خبر داد؛ اظهارنظری که می‌توان آن را عقب‌نشینی دولت ترامپ از موضع پیشین آن تلقی کرد. ترامپ پیش‌تر گفته بود تازمانی‌که روسیه از دولت بشار اسد حمایت کند، اقدام نظامی مشترک با مسکو در دستور کار دولت آمریکا قرار نمی‌گیرد. شان اسپایسر، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، در روز دوشنبه در واشنگتن گفت چنانچه امکانی برای مبارزه مشترک با روسیه یا با هر کشور دیگری علیه داعش وجود داشته باشد، دولت آمریکا قطعا از آن استفاده خواهد کرد. وزارت دفاع روسیه پیش‌تر اعلام کرده بود نیروی هوایی این کشور با کمک ارتش آمریکا، عملیاتی نظامی انجام داده است؛ اما این خبر از سوی پنتاگون تکذیب شد. به گفته منابع روسی، فرماندهی واحدهای نظامی روسیه در سوریه، اطلاعات مربوط به مواضع داعش را در نزدیکی شهر الباب در استان حلب از ارتش آمریکا دریافت کرده بوده است.
تنش لفظی واشنگتن و پکن
اگرچه براساس شواهد و قرائن، روابط ایالات متحده و روسیه در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ رو به بهبود خواهد بود؛ اما ترامپ حتی پیش از آنکه رسما کار خود را آغاز کند، به تنش این کشور و چین دامن زد. روز گذشته و یک روز پس از اظهارنظر شان اسپایسر، سخنگوی کاخ سفید، مبنی بر حمایت آمریکا از منافع خود و جامعه بین‌الملل در دریای چین جنوبی، چین به آمریکا هشدار داد «محتاطانه‌تر، سخن بگوید و عمل کند». هوآ چونایینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، روز گذشته در واکنش به سخنان سخنگوی کاخ سفید تأکید کرد پکن از ادعاهایش در دریای چین جنوبی دست نخواهد کشید.
منبع:شرق
