پیاده‌روی دوران صفوی در چهارباغ عباسی اصفهان کشف شد

به گزارش جماران ، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سعید شهباز سرپرست هیأت گمانه  زنی، شناسایی و احیای کف فرش چهار باغ عباسی اصفهان با اعلام این خبر چهارباغ را یکی از خیابان‌های تاریخی و اصلیِ اصفهان دانست که بین دروازه دولت و سی و سه پل قرار دارد و به دو بخشِ چهارباغِ بالا و چهارباغ عباسی تقسیم می‌شود.

او ساخت خیابان چهار باغ را به استناد تاریخ عالم آرای عباسی سال ۱۰۰۶ هجری قمری اعلام کرد و افزود: هر یک از باغ‌های اطراف چهارباغ نامی مخصوص داشته است . مشهورترین این باغ‌ها  بنا به نوشته شاردن جهانگرد فرانسوی باغ تخت، باغ  چهلستون، باغ کاج، باغ باامیر، باغ توپخانه، باغ نسترن، باغ فتح آباد، باغ پهلوان حسین، باغ بلبل، باغ مرغداران، باغ خانه شیران، باغ هزار جریب، باغ دراویش حیدری و باغ دراویش نعمت اللهی هستند. با بهره گیری از روش توصیفی-تاریخی و گویاسازی  اسناد مصور کهن ازطریق مقایسه آنها با یکدیگر و منابع مکتوب کاوشهای باستان شناختی به این پرسش‌ها که باغ‌ها و کاخ‌های دوره صفوی در اصفهان چه ویژگی‌هایی داشته‌اند، کف فرش احتمالی خیابان چهار باغ عباسی چگونه طرح و شاخصه‌ای داشته است، تنوع مصالح و اندود بکار رفته در ایجاد کف فرش چگونه است، تفاوت بصری بین دوسوی این خیابان به چه دلیل اتفاق افتاده  و... پاسخ داده می شود.

به گفته او با توجه به بررسی همه جانبه برنامه‌های توسعه اصفهان می‌توان اصول  ایجاد نظم در برنامه کلی، آزادی در طراحی بخش‌های مختلف و مکمل، احساس پیوستگی با گذشته تاریخی شهر، ایجاد امکانات و خدمات عمومی برای شهروندان و  ارتباط با طبیعت را در چهار چوب کلی طرح مشخص کرد.

 ضرورت حفاظت از بخش قدیمی شهر

وی حفاظت جامع از معماری و شهرسازی بخش قدیم شهر به منزلۀ آثار اسناد تاریخی – فرهنگی کشور، تامین خدمات فرهنگی با استفاده از محوطه‌ها و بناهای تاریخی برای ساخت ورودی میدان، ایجاد شرایط جذاب برای توسعۀ صنعت توریسم، جلوگیری از آمد و شد اتومبیل در داخل خیابان، طراحی به شکل سنتی و کاربرد مصالح هماهنگ با معماری موجود و بررسی و شناسایی کمبودها موجود و رفع آنها و شناسایی ضایعات و جنبه‌های منفی موجود و دفع آن‌ها را از اهداف اولیه  این طرح عنوان کرد.

او هدف از کاوش باستان شناختی در پروژه  احیا چهار باغ عباسی را کشف کف فرش اجری یا سنگی در ادوار تاریخی از عصر معاصر تا دوره صفوی، کشف و  شناسایی شبکه آب نما های ذکر شده سفرنامه‌ها در پیاده رو چهار باغ عباسی و احیا آن اعلام کرد.

این دانشجوی دکترای باستان شناسی  گفت: جذب اکوسیستم توریسم وهمگرایی با طبیعت و گونه شناختی معماری دوران منحصر بفرد دوران صفوی، جلوگیری از آمد و شد وسایل نقلیه در محور تاریخی چهار باغ عباسی، احیا دولت خانه صفوی و چگونگی  راه‌ها و گذر های ارتباطی و احیا  نقشه وطرح گذشته پیاده‌رو چگونگی نوع مصالح بکار برده شده در پیاده رو از دیگر اهداف این کاوش بوده است .

این باستان‌شناس با اشاره به یافته‌های کشف شده در چهار باغ عباسی گفت: در بررسی‌های باستان شناسی محوطه بقایایی کف فرش در ابعاد اجری ۲۵ در ۲۰ سانتیمتر مربوط به دوره قاجاریه که به شکل منظم در کنار یکدیگر با ملات شفته آهکی قرار گرفته‌اند کشف شد .

کشف کف فرش دوره پهلوی

وی کشف کف فرش از نوع سنگ چین به شیوه  قلوه ای  چینی به صورت یک پارچه که مربوط به دوره پهلوی است و  با تراکم زیاد در کنار یکدیگر به صورت منظم چیده شده را از دیگر یافته های این کاوش اعلام کرد.

شهباز افزود: کرت بندی دوره صفوی پیاده رو که با کرسه چینی لاشه سنگی و دور چین آجری مزین است نیز کشف شده که در توصیف آن می‌توان بر نوشته‌های کتب تاریخی و اسناد موجود سفرنامه‌های این کاوش استناد کرد . اما از شبکه آب نما که در  سفرنامه های ذکر شده از آنها یاد شد چیزی پیدا نشد که امید است در ادامه حفاری‌ها به آنها دست یابیم.

تداوم کاوش‌ها و پژوهش‌ها

شهباز با اشاره به تمدید مجوز کاوش در چهار باغ عباسی در توضیح  علل ادامه کاوش با توجه به اهمیت آثار کشف شده تصریح کرد: تداوم پژوهش‌ها بر اساس اسناد تاریخی و سفرنامه چهار باغ عباسی شاخصه های اکوسیستم توریسم و معماری گمشده صفوی را مشخص می کند و البته در تداوم احیا بر اصول مرمت و شناسایی نیز کمک بسزایی خواهد کرد.

وی گفت: تداوم کاوش به شناسایی لایه‌ها و بقایای معماری و سر انجام آن و همچنین چگونگی ساختار پیاده‌رو، شبکه آب نما و ارتباط آن با باغ‌ها  و عمارت جهان نما خواهد پرداخت.

به گفته این باستان شناس، تداوم این طرح، نیاز پژوهش و چگونگی ساختار باستان شناختی و گونه شناختی معماری و زیبا شناختی همگونی با طبیعت و سازگاری با بناهای شاخص این منطقه  را مشخص می‌کند.

طرح شناسایی و احیا کف فرش چهار باغ عباسی اصفهان با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام گرفت.