کاشتنش از دو سال قبل برای اصفهانی ها ممنوع شده است اما از غرب تا شرق هنوز برای تبدیل زمین های خود به شالیزار همه تلاش خود را به کار می بندند تا بعد از همه تلاش هایشان برای تامین آب و برداشت محصول، هنوز هم نام شالیکار را روی عنوان کشاورزی خود داشته باشند و پایان برداشت محصول جیب هایشان خالی و چشم هایشان شرمنده خانواده نباشد.
کشت برنج، این دانه سفید رنگ که در این وضعیت سخت کشاورزی، دانه ای طلایی برای کشاورز به حساب می آید، هرچند از منظر قانون هنوز با ممنوعیت مواجه نشده است اما به گفته کارشناسان و مقامات استانی، منابع پایدار آب در استان را با خطر روبرو می کند و باید در وضعیتی که شرب اولویت اصفهان قرار گرفته است کشاورز دست از کشت پرمصرف بردارد.
عده ای از کشاورزان با پمپاژ آب برخی با استفاده از پساب حاضرند کشت خود را انجام دهند
این وضعیت به حدی رسیده که کشت برنج در شرق اصفهان با پساب و در منطقه دو شهرستان اصفهان که فاصله چندانی با شهر اصفهان نیز ندارد به هر روشی در حال انجام است و تنها از وسعت ۲۳ هزار هکتاری کشت برنج در استان کم شده به گونه ای که اصفهانی ها سال قبل ۳ هزار هکتار از زمین های خود و امسال ۲۰۰ هکتار را زیر کشت برنج بردند.
عیار طلای سرخ هم به پای کاشت برنج نمی رسد!
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اصفهان در این رابطه، کشت برنج را یک کشت با صرفه اقتصادی برای کشاورز نام برد و افزود: اگر چه کشت برنج نسبت به یکسری از محصولات دیگر آب بیشتری میخواهد اما چون در طول سال مدام به بار می آید، کشت میشود.
احمدرضا صادقی در پاسخ به پیشنهاد کشت زعفران و گیاهان دارویی به کشاورزان به جای برنج، اضافه کرد: کشاورزان به دنبال کشت زعفران نمی روند چون کشت زعفران در سال دو بار امکان پذیر است و کشاورزان مابقی سال مثل فصل پاییز بیکار می مانند.
وی بیان داشت: از سوی دیگر پیاز زعفران گران است و نیاز به سرمایه گذاری بالا دارد که کشاورزان این توان مالی را ندارند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اصفهان با اعلام اینکه زعفران یک کشت هفت ساله است و حداقل سال اول و دوم هیچ توجیه اقتصادی ندارد و از سال سوم به بعد صرفه مالی دارد، ادامه داد: از سوی دیگر با توجه به اینکه در حال حاضر اصفهان به آب شور رسیده است بنابراین عموما اراضی کشاورزی به درد کاشت زعفران نمی خورد.
وقتی راهی به جز کشت برنج برای کشاورزان نمی گذارند
وی در پاسخ به این سوال که چرا کشاورزان اقدام به جایگزینی گیاهان دارویی به جای کشت برنج نمیکنند، گفت: کشت گیاهان دارویی یک کشت مناسب است اما در حوزه کشت گیاهان دارویی مافیا وجود دارد.
صادقی با بیان اینکه دستگاه های مختلف در این زمینه دخیل هستند و علیرغم جلسات متعدد هنوز نتوانستند هماهنگی بین تولید کننده و بازار فروش گیاهان دارویی ایجاد کنند، افزود: در حوزه گیاهان دارویی بازاری ایجاد شده که تنها به دست عده ای خاص است و نمی گذارند سود آن در جیب افراد دیگری برود.
وی با اشاره به کشت برنج با پساب گفت: با توجه به اینکه کم آبی امروز باعث شده که کشاورزان به سمت استفاده از پساب برای آبیاری بروند بنابراین پیشنهاد دادیم که پساب را به صورت استاندارد درآورده و مصرف شود وگرنه نمی توان در این فضای تنگنای معیشتی به کشاورزان گفت از پساب استفاده نکنند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اصفهان اعلام کرد: برای رفع این مشکلات، پیشنهاد شده از توان بخشی خصوصی برای استاندارد کردن پساب فاضلاب استفاده شود و این پساب سالم را در اختیار کشاورزان قرار دهند.
وی بیان داشت: در حال حاضر تنها ۲۰۰ هکتار زمین در سطح شهرستان اصفهان تحت کشت برنج است با وجودی که تبلیغات زیادی کردیم که کشت برنج انجام ندهند و کشت های دیگری را جایگزین کنند اما به دلیل اینکه توجیه اقتصادی ندارد بنابراین تاکنون کشاورزان به این سمت نرفتهاند.
آب برای چغندرقند و یونجه از کشت برنج بیشتر است
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اصفهان هم در این زمینه به مهر گفت: با وجودی که با کاهش چشمگیر کشت برنج در سطح استان اصفهان مواجه ایم اما هنوز توجهات و حساسیت ها به کاشت برنج زیاد است در صورتی که مصرف آب در محصولاتی مثل چغندرقند، یونجه و محصولات باغی به مراتب بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه یک هکتار نیشکر چهار برابر برنج نیاز به آب دارد و این در حالیست که مصرف آب در هر هکتار برنج کمی بیشتر از الگوی کشت رایج در استان است، افزود: با توجه به اینکه در حال حاضر با محدودیت کشت برنج مواجه ایم اما تفاوت معناداری در مصرف آب وجود ندارد اما جای سوال دارد که چرا همچنان حساسیت به کاشت برنج وجود دارد.
حمیدرضا قلمکاری گفت: توسعه باغات در اراضی شیب دار حوضه زاینده رود بیشترین میزان آب را مصرف می کند اما چرا، در این مورد جای تامل و سوال برای کسی ایجاد نمی شود.
وی استفاده از پساب برای کشت برنج و هر محصول غذایی دیگر را یک عمل ناپسند خواند و افزود: استفاده از پساب برای خوراک انسان دارای ایراداتی است.
جهاد کشاورزی همه مسئولیت را به دوش آب منطقهای میاندازد
هرچند، معاون بهره برداری آب منطقه ای استان اصفهان گفت: اگر چاه آبی که با آن کشت برنج صورت می گیرد، مجاز باشد، برخورد با کشاورز در حدود اختیارات آب منطقه ای نیست که چرا کشت برنج انجام می دهد اما اگر چاه آب غیر مجاز باشد آب منطقه ای می تواند ورود یابد و چاه را پلمب و از ادامه کشت آن جلوگیری کند.
حسن ساسانی افزود: به طور کلی برخورد با کشت برنج در اصفهان، در محدوده اختیارات و وظایف سازمان آب منطقه ای نیست و به عهده جهاد کشاورزی است هرچند میزان کاشت برنج در اصفهان به اندازه چشمگیری کاهش یافته است.
در پیگیری های خبرگزاری مهر، جلوگیری از کشت برنج در اصفهان از سوی جهاد کشاورزی استان اصفهان به آب منطقه ای ارجاع داده شده و از نظر آب منطقه ای نیز جهاد کشاورزی متولی برخورد با کاشت برنج است ولی در وضعیت کنونی، سکوت قانون در مورد نحوه برخورد و راه های جایگزین برای کشت برنج در اصفهان، بیشترین ضربه را در درجه اول به خود کشاورز وارد ساخته است، کشاورزی که شاید امسال را هم بتواند به نحوی با کشت برنج سپری کند اما قطعا وضعیت آبی اصفهان تا سال دیگر، همین راه میانبر را هم سد خواهد کرد و اینجاست که نبود قوانین و خلاء برنامه ریزی برای کشاورزان به بخش بزرگی از اقتصاد اصفهان و تولید ضربه خواهد زد.
46