رضا نهضت ـ در میان تصمیمات و اقدامات فراوان و البته مناقشه‌انگیز حمیدرضا حاجی‌بابایی، بدون شک، اجرای بیمه طلایی، مورد تحسین و استقبال جامعه فرهنگیان و تشکل‌های صنفی قرار گرفت؛ بیمهای که بسیاری از هزینه‌های درمانی را بدون سقف، پوشش می‌داد و برای نخستین بار، عهده‌دار مخارج دندانپزشکی و عینک می‌شد. مشکل بزرگی که پس از مدتی، در زمان حاجی‌بابایی روی داد و برای مدتی گریبان علی‌اصغر فانی را نیز گرفت. این بود که تمام هزینه این بیمه از حقوق معلمان کسر می‌شد و وزارتخانه نتوانست به تعهدات خود برای پرداخت نیمی از هزینه اقدام کند. مهر سال ٩٢ است که خبرگزاری فارس، خبر از نارضایتی تعدادی از فرهنگیان از مشکلات این بیمه و عدم پرداخت سهم آموزش و پرورش می‌دهد. در این زمان، فانی سرپرست وزارتخانه است و هنوز، ردای وزارت را بر تن نکرده است.
در دوران سرپرستی است که وی می‌گوید: «نخستین‌بار که لفظ بیمه طلایی را بنده به کار بردم سال ۱۳۸۴ بود و آن زمان سرپرست بودم و اعتقاد دارم که باید بیمه طلایی با کیفیت بهتر ارایه شود.» این سخن فانی، احتمالا پاسخ به کسانی بود که حاجی‌بابایی را مبتکر و مجری این طرح می‌دانستند. رسیدن به مسند وزارت آموزش و پرورش، فرصت خوبی برای فانی بود تا نشان دهد که خود بانی و طراح بیمه طلایی بوده و لاجرم، بهترین مجری آن نیز هست. در همان دوران سرپرستی است که در دیدار با تشکل‌های صنفی، طرح تاسیس بیمهای جدید را مطرح می‌کند؛ طرحی که هیچگاه اجرا نشد و تنها بر زبان فانی جاری شد.
«کیفیت بخشی »، یکی از کلمات کلیدی در واژگان فانی است که از ابتدای وزارت و تاکنون، به فراوانی، در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های وی به کار گرفته می‌شود. او که خود را طراح بیمه طلایی می‌دانست، می‌خواست بر کیفیت آن بیفزاید و توانمندی خود را در این عرصه نشان دهد و بتواند نام بیمه طلایی را از زیر سیطره نام حاج‌بابایی بیرون بیاورد. فرهنگیان نیز که فانی را منصوب دکتر روحانی، که مشی اعتدال و تدبیر را برگزیده بود، می‌دانستند، چشم امید به اقدامات فانی دوختند.
٢٢ آذر سال ٩٢ است که فانی با سخنانش، هر چه بیشتر بر این خوشبینی فرهنگیان دامن می‌زند. او درباره آخرین تغییرات و تصمیم‌های اتخاذ شده برای بیمه طلایی فرهنگیان به ایسنا می‌گوید: «تاکنون به جمع‌بندی قطعی نرسیده‌ایم هر چند راهکارهایی چون تاسیس سازمان بیمه و رقابتی کردن بیمه طلایی با سایر بیمه‌ها مطرح است، اما آنچه مسلم است وضعیت بیمه درمانی فرهنگیان بهتر از شرایط فعلی خواهد شد. وی ابراز امیدواری کرد تا قبل از پایان امسال بیمه طلایی را به جایی برسانند و بیمهای که در آینده خیلی نزدیک در اختیار فرهنگیان قرار خواهد گرفت، بیمه خوبی در مقایسه با بیمه فعلی باشد.» در این سخنان، نارضایتی ضمنی فانی از بیمه ... به چشم می‌خورد. او در پی آن است که با بررسی شرایط بیمه‌های مختلف، بهترین بیمه را برای فرهنگیان انتخاب کند و دغدغه‌های درمانی آنها را کاهش دهد. در دی ماه همین سال است که ایسنا خبر می‌دهد: «به گفته معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزیر آموزش و پرورش، برای قرارداد سال آتی بیمه طلایی فرهنگیان نیز بررسی‌های همه‌جانبه توسط مسئولان ذی‌ربط با رویکرد جدید و کاهش دغدغه‌های درمانی برای فرهنگیان صورت پذیرفته است.»
چنانکه مشاهده می‌شود، هنوز از طرف جدید قرارداد بیمه، سخنی به میان نیامده است. در آن روزها، فانی و یارانش، در پی رایزنی با بیمه‌های مختلف بودند تا بتوانند بهترین بیمه را انتخاب و با این کار، اعتماد فرهنگیان را به خود جلب کنند. در اوایل اسفند ٩٢است که خبری در مدارس پخش می‌شود: اینکه قرار است بیمه معلم جای بیمه ... را بگیرد. یکی از معاونان مدارس تهران، به نگارنده گفت که این موضوع از طریق بخشنامه، به همه مدارس ابلاغ شده بود. چنانکه می‌دانیم، قرارداد بیمه ...، در پایان فروردین ماه ٩٣ به پایان می‌رسید و مطابق مفاد قرارداد، برای تمدید یا عدم تمدید قرارداد، باید یک ماه زودتر رایزنی‌ها و توافقات لازم انجام می‌شد. عدم تمدید قرارداد با بیمه ... در ماه فروردین، نشان می‌دهد که فانی و یارانش، در پی یافتن بیمهای دیگر بودند... فانی و تیمش، تمام هم و جهد خود را کردند تا بیمهای غیر از ... بیابند اما تلاش‌های‌شان به بار ننشست.
اواخر فروردین سال ٩٣ است و هنوز مسئولان آموزش و پرورش نمی‌دانند با چه بیمهای می‌خواهند طرف قرارداد باشند. رشید سیاری، مدیرکل تعاون و پشتیبانی آموزش و پرورش، ٢٦ فروردین، در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: «آموزش و پرورش پیشنهادات خود را به شرکت‌های بیمه‌گزار ارایه کرده است و این شرکت‌ها منتظر اعلام تعرفه‌های درمانی از سوی وزارت بهداشت هستند تا تکلیف بیمه طلایی فرهنگیان را مشخص کنیم.» او در ضمن، سخن از بیمهای جدید و تعهدات جدید آن می‌کند: «در حال حاضر تا پایان اردیبهشت ماه قرارداد بیمه طلایی فرهنگیان به مدت یک ماه تمدید شده و از اول خردادماه بیمه جدید با تعهدات و نرخ جدید ارایه خواهد شد.» البته تذکر می‌دهد که «ممکن است حق بیمه هزینه‌های عینک که کمرشکن و بالا نیست از تعهدات بیمه فرهنگیان خارج شود.»
اما رایزنی‌ها به جایی نمی‌رسد و فانی در هفتم اردیبهشت سال ٩٣ از تمدید قرارداد با بیمه ... می‌گوید: «قبل از تعطیلات نوروز جلسه‌ای با مدیرعامل و اعضای بیمه ... که طرف قرارداد آموزش و پرورش در بیمه طلایی هستند، برگزار و توافقات کلی در این باره قبل از آغاز سال جدید انجام شد.»
وی افزود: «با وجود افزایش تعرفه‌های درمان، بیمه ... با توجه به احترامی که به جامعه فرهنگیان قایل است، مقرر شد خدمات بیمهای سال ٩٣ به ازای هر نفر ٢٦ هزار تومان ارایه شود که این رقم نسبت به مبلغ اولیه پیشنهادی، کمتر است. قرارداد جدید بیمه از اول خردادماه، اجرایی خواهد شد.»
بنابر شواهدی که آورده شد، این سخن فانی، که توافقات قبل از عید انجام شده، درست به نظر نمی‌رسد چرا که بنا بر گفته سیاری، مدیرکل تعاون و پشتیبانی، در فروردین‌ماه، هنوز طرف بیمه معلوم نیست. در ضمن اگر قبل از عید توافقات انجام شده بود دلیل نداشت که انعقاد قرارداد جدید، در پایان فروردین‌ماه انجام نشود و تنها برای یک ماه، قرارداد با بیمه ... تمدید شود.
به هر روی، فرشید سیاری، به پیروی از فانی، در تاریخ ٢٣ اردیبهشت، از تمدید قرارداد با بیمه ... می‌گوید: «قرارداد بیمه تکمیلی درمان فرهنگیان (بیمه طلایی) با شرکت بیمه ... به مدت چهارسال در حال اجراست.»
وی همچنین ادامه داد: «برای سال جاری نیز توافقات اولیه با شرکت بیمه ... برای اجرای قرارداد حاصل شده و امید است با همکاری مناسب شرکت بیمه ... از اول خردادماه جاری این قرارداد اجرا و تمامی فرهنگیان متقاضی بتوانند از مزایای آن بهره‌مند شوند.»
تنها یک هفته بعد از این اعلام، به ناگاه و به دور از انتظار، در ٣١ اردیبهشت، خبر انعقاد قرارداد با بیمه ... منتشر می‌شود: «مدیرعامل شرکت بیمه تکمیلی ... ضمن اعلام خبر انعقاد قرارداد با آموزش و پرورش و پوشش بیمه طلایی فرهنگیان، گفت که تاریخ شروع این قرارداد از ساعت ٢٤ روز پنجشنبه اول خرداد است.» وی ادامه می‌دهد: «عینک در تعهدات بیمه طلایی فرهنگیان است اما خدمات دندانپزشکی حذف و طبق این قرارداد قابل پرداخت نیست.»
در این هفت روز، چه اتفاقی افتاد که به ناگه، قرعه فال به نام بیمه ... افتاد و جای بیمه ... را گرفت؟ آیا هفت روز برای انعقاد قرارداد با بیمهای جدید کافی است؟ آیا کار کارشناسی به‌طور دقیق انجام شده بود؟ پاسخ‌های داده‌شده از سوی فانی و یارانش، البته، قانع‌کننده نیســت. فانی می‌گوید: «شرکت بیمه‌گزار قبلی حق بیمهای به مراتب بیشتر از شرکت فعلی از آموزش و پرورش مطالبه کرد و با رایزنی‌های فشرده‌ای که صورت گرفت، قرار داد جدید با کمترین سقف حق بیمه نهایی شد.» این حق بیمه درخواستی چقدر بوده است؟ کیارشی، معاون وقت توسعه و پشتیبانی گفته است: «مبلغ بیمه طلایی شرکت بیمه ... سال جاری به ازای هر کارمند مبلغ ٥١ هزار تومان اعلام شده بود که به هیچ عنوان قابل پذیرش آموزش و پرورش نبود.»
مگر می‌شود یک شرکت بیمه، در مدت هفت روز، مبلغ درخواستی‌اش را، بر خلاف توافق قبلی، بیش از دوبرابر کند؟ مگر فانی نگفته بود که قبل از عید، بر سر مبلغ بیمه به توافق رسیده‌اند؟ مگر نگفته بود که به احترام معلمان با مبلغ ٢٦ هزارتومان موافقت کرده‌اند؟ چرا از این خلف وعده بیمه ...، شکایت به بیمه مرکزی نبردند؟ به فرض، روایت فانی را درست بدانیم، او با کدام تدبیر و عقلانیت، در کمتر از هفت روز برای بیمه طلایی تصمیم‌گیری می‌کند و آن را، به دست بیمهای بی‌نام و نشان، که حتی مجوز بیمه مرکزی را هم ندارد و به گفته کیارشی اعتبارش را وزیر کار و اجتماعی تایید می‌کند، می‌سپارد؟ مگر فانی وعده نداده بود کیفیت بیمه طلایی افزایش پیدا می‌کند؟ مگر سخن از تعهدات جدید بیمه به میان نیامده بود؟ مطابق آمار وزارتخانه، در زمان انعقاد قرارداد با بیمه ... بین یک میلیون و ٨٠٠ تا یک میلیون و ٩٠٠ نفر، تحت پوشش بیمه طلایی بوده‌اند؛ این آمار بعد از انعقاد قرارداد با بیمه ...، به یک میلیون و ٦٠٠ هزار نفر کاهش یافته است. نه تنها تعهدات وعده داده‌شده انجام نشد که خدمات دندانپزشکی که بسیار مورد استقبال بود حذف شد و فرهنگیان تازه فهمیدند که «کیفیت‌بخشی» در قاموس فانی معنایی تازه یافته است! جالب سخنان دکتر ربیعی، وزیر کار و امور اجتماعی است که با اعتماد به نفس کامل، از امعان نظر مجموعه‌اش به معلمان سخن می‌گوید: وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی هدف از بیمه طلایی را «خدمت در جهت امنیت روانی معلمان» خواند و گفت: این مهم، کمترین کاری است که می‌توانیم برای قشر فرهیخته معلمان انجام دهیم! او ادامه می‌دهد: «معتقدیم اگر بخواهیم در کشور تحولی صورت بگیرد حتما سرچشمه آن آموزش و پرورش است!»
جالب اینکه فانی، در شهریور امسال، مشکلات بیمه طلایی جدید را طبیعی تلقی می‌کند: «آن اوایل با نقایصی همراه بودیم که این طبیعت تغییر است ولی روز به روز وضعیت بهتر می‌شود و امیدواریم خدمات بهتری را از طریق بیمه ... در اختیار فرهنگیان قرار دهیم»!
اما چرا قرارداد با بیمه ... منعقد نشد؟ دو دلیل برای آن از سوی مسئولان ذکر شده است: «١) بدهی ٤٠٠ میلیارد تومانی آموزش و پرورش به بیمه ... ٢) بالا بودن حق بیمه.
اگر دلیل اول را بپذیریم معنایش این است که آموزش و پرورش، علاقمند به ادامه قرارداد بوده است اما به دلیل بدهی، بیمه ...، تمایلی بر ادامه همکاری نداشته است.
در صورت پذیرش دلیل دوم، به این نتیجه می‌رسیم که آموزش و پرورش هیچ علاقه‌ای به ادامه همکاری نداشته و مختارانه، به لغو قرارداد با بیمه ... پرداخته است. چنان که مشاهده می‌شود این دو دلیل با هم قابل جمع نیستند و جمع آن به اجتماع نقیضین که عقلا محال است، می‌انجامد. مگر می‌شود الف، هم الف باشد و هم لا الف؟!
بد نیست به روایت یکی از مسئولان بیمه ... که در جلسه با فانی حضور داشته بپردازیم. بنا بر سخن وی، بیمه ...، تمایل به ادامه همکاری داشته است و در مورد بدهی ٤٠٠ میلیاردی، از فانی می‌خواهد که با دولت رایزنی کند و مشکلات مالیاتی بیمه ... را بابت این مبلغ حل کند. به روایت این منبع مطلع، فانی در جلسه بسیار تندخو و بداخلاق بود و آمادگی بر هم زدن توافقات را داشت وخود او، داوطلب عدم توافق شد.
بیمه ...
به هر تقدیر بیمه ... عهده‌دار بیمه طلایی معلمان شد، اما عملکرد این بیمه در سال گذشته چگونه بود؟ نخستین چیزی که درباره عملکرد این بیمه به چشم می‌خورد این است که این بیمه به مفاد قرارداد خود با آموزش و پرورش عمل نکرده است. مطابق قرارداد امضاشده، هزینه‌های جراحی و بستری بیمه‌شدگان بدون سقف لحاظ شده است اما بیمه ... در معرفینامه‌هایی که به بیمارستان‌ها صادر می‌کرد، سقف در نظر می‌گرفت. معمولا برای جراحی‌ها، ١٢ میلیون و برای غیر جراحی، شش میلیون را به عنوان سقف در نظر می‌گرفت. غیر از این، مطابق قرارداد قرار بود که هزینه‌های پروتز و اروتز بدون سقف پوشش داده شود یعنی اگر کسی دچار نقص عضو می‌شد و مثلا پایش را از دست می‌داد این بیمه باید هزینه پروتز یا همان پای مصنوعی را بدون سقف به بیمه شده پرداخت می‌کرد اما کسانی که دچار این مشکل می‌شدند بعد از مراجعه به این بیمه از بندی در قرارداد آگاه می‌شدند که طبق آن تنها هزینه پروتز‌های داخلی بدن پوشش داده می‌شد. این در حالی است که این بیمه در تبلیغات خود از پوشش بدون سقف پروتز و اروتز خبر داده بود. مشکل دیگر این بیمه تعداد کم مراکز درمانی طرف قرارداد بود.
مراکز درمانی که بیمه ... تحت پوشش دارد تقریبا یک سوم بیمه ... است و بعضا معلمان در شهرهای کوچک به هنگام بیماری به اجبار باید مسافت زیادی را طی کرده تا خود را به یک مرکز درمانی در مرکز استان برسانند. گرچه که این بیمه مراکز خود را در این مدت یک‌سال افزایش داده است اما فاصله زیادی با مراکز تحت پوشش بیمه ... دارد. می‌توان گفت این بیمه در انعقاد قرارداد با بیمارستان‌ها بسیار ضعیف عمل کرده است. ... در پرداخت هزینه‌های وارد شده به بیمه‌شدگان نیز ضعیف عمل کرده و بسیاری از مراجعان از عدم پرداخت به موقع شکایت داشته‌اند. به نظر می‌رسد که آموزش و پرورش بر حسن اجرای قراردادش با این بیمه نظارت نداشته و ندارد و همه‌چیز بستگی به مسئولان این بیمه دارد. به نظر می‌رسد که امسال هم آموزش و پرورش می‌خواهد با همین بیمه ... تمدید قرارداد کند. گویا سقف تعهدات هم همان است که سال گذشته بوده و قرار نیست خدمات دندانپزشکی به آن افزوده شود. بیمه طلایی برای امسال کش‌و‌قوس‌های فراوانی داشت. ابتدا محمد بطحایی چهار بسته به عنوان بسته‌های پیشنهادی به فرهنگیان معرفی کرد که بر خلاف گذشته که نیمی از هزینه‌ها بر عهده آموزش و پرورش بود، تنها ١٣ هزار تومان به عنوان کمک دولت در نظر گرفته شده بود. در واقع اگر این گزینه بطحایی اجرا می‌شد هزینه بیمه طلایی برای هر فرهنگی تا ٢٧٠ درصد افزایش می‌یافت. با ارایه این چهار بسته تعدادی از معلمان بی‌خیال بیمه طلایی شدند و عطایش را به لقایش بخشیدند. البته هرچه تعداد انصراف‌دهندگان بیشتر شود از نظر مالی به نفع آموزش و پرورش خواهد شد. به هر حال بعد از اعتراضات فراوان علی‌اصغر فانی مجبور شدکه در ١٢ اردیبهشت ماه به‌طور ضمنی طرح اولیه را باز پس گیرد و همچنان از کمک دولت به میزان برابر با پرداختی معلمان خبر دهد. باید منتظر بود و دید که عملکرد این بیمه در سال جدید چگونه خواهد بود و آیا می‌تواند انتظارات معلمان را بر‌آورده کند؟
منبع روزنامه اعتماد
