نرگس کریمی عضو هیات مدیره موسسه مطالعات و تحقیقات زنان گفت: علاوه بر این مباحث حقوقی، لازم است در بحث فقه تامل لازم صورت گیرد. بازنگری باید در فقه و برداشت برخی فقها انجام شود.
به گزارش جماران؛ نشست معرفی کتاب “عقل هم یار خوشی است” به مناسبت هفته کتاب در موسسه مطالعات و تحقیقات زنان برگزار شد. این کتاب شرح اصطلاحات کاربردی حقوق خانواده به زبان ساده و در قالب داستان هایی واقعی از مشکلات مردم در دادگاهها بوده که می تواند مبتلا به طیف ها و اقشار مختلفی در جامعه باشد و مطالعه آن به افزایش اطلاعات حقوقی عامه کمک می کند.
در ابتدای نشست، دکتر حکمت بروجردی با اشاره به متون سنگین کتب قوانین در ایران گفت: این کتاب ها در میان وکلا و مشاورین حقوقی قابل فهم بوده و برای ارتقای سطح آگاهی های مردم در زمینه دعاوی که ممکن است گرفتار آن شوند، قابل استفاده نیست.
سپس فاطمه عباسی، نویسنده و مترجم که کتاب “عقل هم یار خوشی است” را به رشته تحریر درآورده، درباره اتفاقی که انگیزه این اقدام شد، گفت: آقای دکتر آذربان وکیل همسرم هستند و به این واسطه وقتی در جلسات حقوقی در دفتر ایشان شرکت می کردم، متوجه اتفاقات و پرونده های قابل تامل و مهم متعدد به خصوص دعاوی خانوادگی شدم. بنابراین اجازه خواستم که آنها را بنویسم و پس از تایید ایشان در مورد درستی برداشت ها از مسایل حقوقی، تعریف مشکلات در داخل داستان و تمهیدات حفظ حریم شخصی و مشخصات افراد درگیر در دعوا، روایت ها جمع آوری شوند. البته به دلیل این دقت ها مدت زیادی طول کشید ولی بالاخره به صورت یک کتاب آماده و منتشر شد.
عباسی با تاکید بر اینکه در این روایت ها افراد فاقد اطلاعات حقوقی هستند و این مشکل عامه مردم است، گفت: این عدم اطلاع با جلو رفتن دعوا باعث می شود پیوسته موضوع پیچیده تر شده و هر قدمی بر می دارند به جای حل مشکل، مسئله جدیدی در روند درگیری ایجاد شود.
وی اظهار داشت: به تدریج وقتی ماجراها و پرونده های مختلف را کنار هم گذاشتم دیدم یک رشته نامرئی اما محکم میان آنها وجود دارد که "جهل" نسبت به مباحث حقوقی بوده و مانند طناب سیاهی همه افراد خانواده در چاهی به پایین می کشد و این سقوط را حتی برای نسل های بعدی خانواده تدارک می بیند. در حالی که اگر اطلاع داشتند اینگونه نمی شد.
عباسی افزود: ابتدا فقط می خواستم موارد حقوقی را در چارچوب یک حادثه یا پرونده به طور ساده بنویسم و آقای دکتر آذربان گفت بله این ساده نویسی خوب است، ولی آنچه در دادگاه اتفاق می افتد می تواند چیز دیگری باشد. بنابراین با راهنمایی ایشان موضوعات فنی تر و با دقت بیشتری درکتاب مطرح شد. یعنی کتب متعددی در شرح اصطلاحات حقوقی انتشار یافته، ولی وقتی برای درک بهتر این اصطلاحات آنها را داخل یک روایت از ماجرایی که اتفاق افتاده مطرح می شود می تواند افق دید و درک بهتری از مشکلات اقشار مختلف و درگیری هایشان و مسایل حقوقی که ممکن است گریبان خودمان را هم بگیرد، داشته باشیم. دانستن قوانین و حق و حقوق انسان ها باعث می شود آن را تکرار نکنیم.
این نویسنده با اشاره به اینکه هنگام جمع آوری داستان ها بیشتر بر اینکه قوانین به ضرر خانم ها تمرکز داشته، گفت: آقای دکتر آذربان در این مواقع یادآور می شد که مواردی هم به ضرر آقایان است و افراد به جای اینکه درگیری درست کنند، بهتر است راههای بهتری برای پیشبرد موضوع پیدا کنند.
عباسی تاکید کرد: بنظرم کسانی که کتاب را می خوانند ذهن پرسشگری پیدا کنند تا از اتفاقات اطراف خود ساده نگذرند و این باعث می شود جامعه رشد کند و فرزندان ما زندگی بهتری داشته باشند.
وی با یادآوری اینکه داستان های کتاب متعلق به متولدین دهه های 30، 40، 50، 60 است، اظهار امیدواری کرد که بتواند کتاب بعدی را درباره متولدین دهه های 70 و 80 بنویسد تا مشخص شود این نسل چگونه به مسایل نگاه می کند و آیا همین مشکلات را دارند یا شکل دیگری از روابط را تجربه می کنند.
عباسی گفت: کتاب از زبان دانشجویی است که در دفتر یک موسسه انتشاراتی کار می کند؛ مدیر آن با وکیلی دوستی دارد و از میان گفت و گوهای دوستانه آنها موارد مهمی از دعاوی می شنود و یادداشت می کند. مهم اینست که در داخل این داستان ها مواد و اصطلاحات حقوقی تعریف می شود.
بخش دوم این نشست به توضیحات دکتر هوشنگ آذربان وکیل دادگستری و گفت و گو با حاضرین در جلسه اختصاص یافت.
آذربان با تشکر از فاطمه عباسی که پیگیری هایش سبب نگارش کتاب "عقل هم یار خوشی است” شد، گفت: این کتاب چند ویژگی دارد؛ اول اینکه تمام داستان ها واقعی هستند و برای یک یا چند نفر از موکلین من رخ داده است. دوم اینکه ساده نوشته شده و سوم اینکه من به عنوان یک وکیل تلاش کرده ام در مسیر دعاوی همواره ابتدا از در صلح در آیم و به سازش دعوت کنم.
وی با اشاره به اینکه نگاه ابتدایی گسترش دعوا در پرونده ها مسایل را غامض تر کرده و حتی می تواند در درازمدت به ضرر خانم ها شود، گفت: سرانگشتی حساب کرده ام که یک زن و مرد می توانند 11 یا 12 دعوا علیه هم مطرح کنند. اما اخیرا شاهد بودم که یک خانم 23 دعوا علیه آقا مطرح کرده است.
این وکیل دادگستری تاکید کرد که کتاب حاضر برای طیفی وسیع از جوانانی که میخواهند ازدواج کنند گرفته تا افرادی که به علت کهولت سن در آستانه مهجوریت هستند، کاربرد دارد.
در خاتمه این نشست، نرگس کریمی عضو هیات مدیره موسسه مطالعات و تحقیقات زنان در جمع بندی مباحث مطروحه میان حاضرین و سخنرانان گفت: علاوه بر این مباحث حقوقی، لازم است در بحث فقه تامل لازم صورت گیرد. بازنگری باید در فقه و برداشت برخی فقها انجام شود که بسیاری از اینها نگاه قرآن نیست، بلکه نگاه فقه است که از قرون 5، 6 مطرح شده و در دوران پیامبر (ص) اینها نبوده است. قضاتی که از آن رویکردهای فقهی بیشتر متأثر هستند سبب بی عدالتی نسبت زنان می شوند. قضات و فقهای ما باید مسایل امروز جامعه و نیز جامعه زنان را ببینند. متاسفانه اغلب فقهای ما حقوق نمی دانند. در حالیکه یکی از آرمان های انقلاب 57 و تاکیدات امام خمینی، پیوند حوزه و دانشگاه بود؛ به این معنا که مسایل جامعه همه جانبه دیده شود. فقیهی که در حوزه نشسته در کنار حقوقدان، جامعه شناس و روانشناس همه با هم مسایل را بررسی و حل و فصل کنند. از طرف دیگر در تایید و از انتشار کتاب "عقل هم یار خوشی است”، باید تلاش کنیم آموزش حقوق از کودکی در نظام آموزشی، نهادهای مدنی، نویسندگان و رسانه های ما شکل بگیرد؛ از حقوق شهروندی تا حقوق قضایی.
در این نشست همچنین حکمت بروجردی با اشاره به فعالیت های موسسه مطالعات و تحقیقات زنان گفت: این موسسه که سازمانی مردم نهاد و غیردولتی، غیرسیاسی و غیرانتفاعی است تلاش دارد با برنامه های مختلف به توسعه و بهبود وضعیت زنان کمک کند.
