به گزارش ایرنا و بر اساس اعلام میراث فرهنگی این شهرستان، پرونده ثبت نان تیری در زمره آثار غیر ملموس، فروردین ماه امسال به تهران ارسال شده است.
تاکنون 68 اثر تاریخی این شهرستان و یک اثر معنوی در فهرست اثار ملی کشور ثبت شده و میراث دوستان خاتمی، منتظر ثبت ملی دومین اثر ناملموس این شهرستان هستند.
پخت نان تیری در روستاهای شهرستان خاتم، قدمتی بیش از صد سال دارد و معاش و قوت روزانه مردم است، شیوه پخت آن مهارتی خاص نیاز دارد که مادران این مهارت را به دخترانشان یاد می دهند و آنها این مهارت را به خانه بخت می برند.
نان تیری از گندم محلی تهیه شده و به کمک دست و بدون دستگاه، خمیر آن کاملا آماده می‌شود و نیز با توجه به اینکه ضخامت این نون بسیار کم است و به صورت طبیعی و حرفه ای پخت می‌شود، هیچگونه ضایعاتی در بر نداشته و به لحاظ طعم و خوشمزه بودن بی نظیر است، در صورت ایجاد شرایط مطلوب، مدت زمانی بیش از سایر نان ها، قابل نگهداری و استفاده می باشد.
این نان به دلیل اینکه سبوس مورد نیاز را دارد و همچنین از گندم محلی و مرغوب شهرستان تهیه می شود از مزه و طعم بسیار عالی برخوردار است
رقم گندم در شکل ظاهری نان موثر است هر چه گندم بهتر باشد نان از مرغوبیت بالایی برخوردار است.
بانوان شهرستان خاتم پس از اینکه خمیر نان تیری را با دست انجام می دهند شروع به ورز دادن خمیر می کنند هر چه ورز بیشتر داده شود نان، باکیفیت تر می شود، سپس خمیر باید در جایی گرم، چند ساعت بماند تا به عبارتی ' وَر ' بیاید سپس وسایل مورد نیاز آماده می شود.
تخته و تابه نان پزی و اجاق آن باید آماده شود و بعد چانه هایی به میزان حدود 150 گرم گرفته می شود سپس چانه با مهارتی خاص با ابزاری به نام 'تیر نان' پهن می شود و اماده برای اینکه بر روی 'تابه' اجاق انداخته و پخته شود.
از دیگر خصایص این نان این است که نان ها بر روی تابه اجاق باید بر روی هم انداخته شود و پس از اینکه در حدود 15 تا 20 نان روی تابه پخت شد از روی تابه برداشته می شود و این مرحله همچنان ادامه دارد تا چانه ها به طور کامل پخت شوند.
تهیه خمیر برای پخت نان تیری ‌، تقریبا مشابه با روش تهیه خمیر برای سایر نان‌هاست و فقط این خمیر باید در لگن خمیری به کمک دست برای مدت نسبتا طولانی کاملا مشت خورده تا آماده شود که در حین این مدت مایه خمیری که از دفعه قبل نگهداشته شده به آن اضافه می شود تا در تمام حجم خمیر پراکنده شود‌.
روی این خمیر را به لحاظ حفظ بهداشت و گرم نگهداشتن با استفاده از همان سفره‌ای که در آن خمیر می‌کنند -سفره آردی- پوشانیده شده و پس از گذشت چند ساعت(با توجه به دمای محیط) این خمیر آماده طبخ می‌گردد.
البته در زمان نزدیک شدن به سال جدید و نوروز مردم شهرستان رسم دارند تا این نان را به صورت شیرین پخت کرده و در ایام نوروز از آن استفاده کنند.
نان شیرین آن به این صورت است که باید در آن شکر و یا قند به میزان لازم ریخته شود و روغن و ادویه همچون هل نیز اضافه و به همین شیوه پخت شود که علاوه بر نازک بودن نان از تردی و مزه بسیارخوبی برخوردار است.
خاتم دارای 250 اثر تاریخی و فرهنگی است که حدود 68 اثر تاریخی و یک اثر معنوی ثبت ملی شده و چندین اثر ناملموس از جمله نان تیری نیز در انتظار ثبت ملی است.
هرات مرکز شهرستان خاتم در فاصله 240 کیلومتری شهر یزد واقع شده است
7534/ 6197 خبرنگار: شهلا حیدری** انتشار: فلاح
irnayazdd@
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
3 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.