سیدرضا جوادیان در نشست این کانون که با موضوع « محورهای آموزش و ساماندهی مهاجرت اتباع خارجی در یزد» برگزار شد، افزود: در جلسه‌های گذشته این اجماع حاصل شد که مشکل اساسی در این حوزه ،نبود آموزش‌های مناسب در حوزه فرهنگی و مسائل مربوط به اقامت است.
به گزارش روز چهارشنبه روابط عمومی دانشگاه یزد ، وی گفت: واقعیت این هست که برخورد با اتباع خارجی به گونه‌ای بوده که آنها را به نوعی بلاتکلیف و احساس سرگردانی مواجه کرده است و در واقع این سووال را پیش روی آنها گذاشته آیا قرار است از جامعه ما طرد و یا مورد پذیرش قرار گیرند؟ ،بنابراین آموزش های ما باید به گونه ای باشد که آنها را از این حالت بلاتکلیفی خارج کنیم.
دبیر کانون تفکر سلامت اجتماعی دانشگاه یزد ادامه داد: به صورت کلی آموزش‌ها می‌تواند در ۲ بعد اساسی تعریف شود از جمله آموزش هایی که اتباع خارجی مخاطب آن باشند و توسط اداره ها و سازمان های استانی، ملی و جهانی انجام شود .
وی یادآور شد: همچنین آموزش هایی که افراد جامعه خودمان را مخاطب قرار دهد و باتوجه به موارد طرح شده در این جلسه محورهای آموزش در حوزه اتباع خارجی را مورد بررسی قرار می دهیم.
جوادیان عنوان کرد: با توجه به اینکه جوامع اتباع خارجی مقیم در یزد بسته و محدود هستند و سازمانی به نام اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی متولی است، این خود شاید فرصتی باشد برای اینکه بتوان به آنها آموزش های مناسب داده شود، برای مثال می توان ارائه برخی خدمات به آنها را منوط به شرکت شان در دوره های آموزشی خاصی کرد.
فقرآموزشی چالشی مشترک در حوزه شهروندی و مهاجرت استان
همچنین دبیر کانون های تفکر دانشگاه یزد با اشاره به فقر بنیادین آموزشی در جامعه اظهار داشت: بیشتر کشورهای مهاجر پذیر در حالی به مهاجران آموزش های مهارتی و تخصصی ارائه می‌دهند که نظام آموزشی جامع و مناسبی برای شهروندان خود دارند.
سعید عطار افزود: در حالی ما از چنین نظام آموزشی جامعی در کشورمان بی بهره هستیم و با این اوصاف بخواهیم آموزش مناسبی به مهاجران بدهیم که خود چالشی دیگر است.
وی بیان کرد: واقعیت این است، زمانی که در جامعه میزبان مشکل اقتصادی وجود دارد ، سیاست های طرد افراد بیشتر نمو پیدا می کند بنابراین در مقوله پذیرش گرچه باید به مسائل آموزشی و فرهنگی توجه ویژه داشت ولی متغیرهای دیگری (از جمله اقتصاد) هم وجود دارند که نباید نادیده گرفته شوند، به این ترتیب ما با یک معادله چند وجهی چند مجهوله مواجه هستیم.
عطار بیان داشت: واقعیت این است که ما بین شهروندان جامعه خود هم یکپارچگی اجتماعی نداریم و صرفاً براساس یک روح تاریخی به صورت یک ملت تعریف شده ایم و اینکه بتوانیم با جمعیت مهاجرین ادغام اجتماعی مناسب ایجاد کنیم، چالش برانگیز است.
مشخص کردن گروه های هدف در حوزه آموزش
همچنین عضو هیات علمی دانشگاه یزد در این نشست اظهار داشت: گرچه ما نهاد آموزشی جا افتاده ای نداریم ولی اگر اهداف ما از آموزش و همچنین رویکردمان نسبت به طرد یا جذب اتباع مشخص باشد، می توانیم اقدامات موثری را در این زمینه انجام دهیم.
سیدمحسن موسوی افزود: برای تحقق این امر در وهله اول باید نگاهمان را از آموزش مشخص کنیم و به طور شفاف به این پرسش پاسخ دهیم که نگاه غالب ما در این حوزه آیا آسیب شناسی یا انسان محور است؟
وی در ادامه توضیح داد: باتوجه به پاسخی که به این پرسش داده می شود به نظر می آید نگاه غالب آسیب شناسی باشد، می توان تیپولوژی مهاجران را براساس آسیب زایی مشخص کرد( سرمایه گذارها، مهاجرین عادی، افرادی که مجرم نیستند ولی می توانند منشأ جرم و آسیب های اجتماعی شوند، مجرمین و..) و براساس هرگروه هدف سیاست ها و آموزش های خاصی اتخاذ کرد.
اتخاذ سیاست های تابعیتی
همچنین دیگر عضو هیات علمی دانشگاه یزد بیان داشت: ما باید این واقعیت را بپذیریم که اتخاذ سیاست های طرد در قبال اتباع خارجی نه عملی و نه صحیح است، بنابراین بهتر است سیاست های تابعیتی در این حوزه به رسمیت شناخته شود.
محمد ترکاشوندمرادآبادی اضافه کرد: علاوه براین با توجه به سیاست های افزایش جمعیتی در کشورمان بهتر است به جمعیت جوان و تحصیل کرده اتباع خارجی به عنوان یک فرصت نگاه شود.
آموزش باید ها و نبایدها
همچنین در این گزارش به نقل از محمد سلیمی یکی از شرکت کنندگان در نشست یادشده آمده است : یکی از مشکلات اساسی ما در این حوزه آن است که بایدها و نبایدهای لازم را به مهاجران آموزش نمی دهیم ولی انتظار داریم آنها مرزها و هنجارهای ما را پذیرفته و به آنها عمل کنند.
وی ادامه داد: این درحالی است که چون ما آموزش های مناسب در این رابطه را به مهاجران نمی دهیم آنها مطابق میل و خواست و باور خود عمل می کنند و گمان هم نمی کنند اشتباهی مرتکب شده اند و لی از نگاه ما آنها افرادی نابهنجار شناخته می شوند.
سلیمی افزود: باتوجه به واقعیت جامعه باید بپذیریم که در حال حاضر اتباع بخشی از افراد مقیم استان ما هستند و نباید هنوز پرسش ما این باشد که آیا آنها در اینجا ماندگار خواهند شد یا مهاجرت معکوس را انتخاب می کنند بلکه در حال حاضر باید اقدامات لازم جهت آموزش ، اصلاح، تربیت و معرفی هنجارهای جامعه به آنها در دستور کار قرار گیرد.
اتباع بی هویت
علاوه براین استفاده از بازار کشوری چون افغانستان در شرایط فعلی اقتصادی می تواند اتباع افغان مقیم کشور ما را به یک فرصت برایمان تبدیل کند.
همچنین در گزارش ارسالی به نقل از متقی در نشست کانون یادشده آمده است:بررسی مشکلات اتباع خارجی بی هویت که اغلب مادرانی ایرانی دارند و نه از طرف جامعه مبدا و نه مقصد پذیرفته شده از جمله مواردی است که باید بیش تر مورد توجه قرار گیرد و برای آنها چاره ای اندیشید.
پذیرش اجتماعی اتباع خارجی
همچنین دیگر عضو هیات علمی دانشگاه یزد اظهارداشت: به نظر می آید باید مشکل اتباع خارجی مقیم در کشور را در یک سطح بالاتر از آموزش یعنی در سطح پذیرش اجتماعی جست و جو کنیم .
حسن افراسیابی بیان کرد: در این رابطه دیده شدن و همجواری از اهمیت اساسی برخوردار است و از آنجا که ما در حوزه آموزش با شکاف های ساختاری متعدی روبرو هستیم، اولین گام در ارتباط با پذیرش اجتماعی اتباع خارجی می تواند توسط رسانه ها انجام گیرد و در واقع رسانه ها در این رابطه می توانند یک عامل بسیار اساسی باشند .
وی ی تاکید کرد: به طورکلی به نظر می آید در حال حاضر ما باید بیشتر روی راهبردهای پذیرش کار کنیم.
افراسیابی تصریح کرد: کشورهای توسعه یافته براساس تحقیقات متعدد به این نتیجه رسیده اند که مهم ترین مساله در زمینه مهاجرت، ادغام اجتماعی (social integration) است و بقیه مسائل در ذیل همین نهاد و سازکار مورد بررسی قرار می گیرند.
این عضو هیات علمی دانشگاه یزد تاکید کرد که بر همین مبنا تعریف نظام مهاجرتی بر مبنای قسمت های شش گانه ورود، ثبت، اقامت،اشتغال، سلامت،آموزش و مشاوره و مراقبت اجتماعی می تواند پاسخی به مشکلات ما در این حوزه باشد.
آموزش حقوق و تکالیف اقامت
همچنین مجتبی ملک افضلی دیگر شرکت کننده در این نشست اظهار داشت: به عنوان یک بحث زیربنایی قبل از هرچیز باید آموزش حقوق و تکالیف اقامت برای اتباع براساس اسناد بین المللی و قوانین داخلی از جمله قانون کنوانسیون مربوط به امور پناهندگان۱۹۵۱ ژنو در اولویت قرار گیرد.
وی تاکید کرد: در همین رابطه می توان پروژه مشترکی با اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی یزد تعریف کرد و در ذیل آن با توجه به مسائل مشترک جهانی و مسائل خاص مربوط به ایران و یزد در حوزه حقوق و تکالیف اتباع بسته آموزشی مناسبی تدوین کرد.
در نشست یادشده با توجه به مسائل طرح شده اعضای کانون در این نشست بر پذیرش و ادغام اجتماعی از طریق آموزش های مبتنی بر وضعیت فعلی اتباع مثل گروه های سنی، جنسی و مدت زمان اقامت آنها با تأکید بر حقوق و تکالیف اقامتشان تاکید کردند.
همچنین آموزش شهروندان یزدی مبنی بر پذیرش اتباع باید در دستورکار قرار گیرد و فرآیند پذیرش آنها از طریق الزامی کردن تحصیل به ویژه برای دختران می تواند شروع شود.
