بررسی‌های خبرنگار ایرنا و گفتگو با مسوولان دانشگاه هم نشان می‌دهد که تصمیم برای واگذاری این آزمایشگاه به بخش خصوصی، حقیقت دارد و قرار است این اتفاق رخ دهد.
شاید مسوولان دانشگاه علوم پزشکی یزد با علنی کردن این موضوع، در صدد سنجش افکار عمومی و سنجش میزان آمادگی مراجعه کنندگان برای پذیرش یا عدم پذیرش این امر باشند!.
وقتی صحبت از واگذاری یک بخش دولتی به بخش خصوصی میشود نخستین چیزی که به اذهان خطور می کند و موجب نگرانی بخش مهمی از افکار عمومی و مخصوصا اقشار اسیب پذیر می شود گران شدن احتمالی خدمات آن بخش است .
آزمایشگاه مرکزی یزد تنها ملجا و پناهگاه قشر آسیب پذیریست که بعلت اخذ تعرفه های دولتی برای انجام آزمایش های تشخیصی به آن مراجعه می کنند؛ حال اگر قرار باشد با شنیدن نام "خصوصی"، گران شدن این تعرفه ها و خدمات در ذهن مخاطبان تداعی شود قطعا موجب نگرانی می گردد.
نکته قابل توجه دیگر اینکه این ازمایشگاه مورد تایید همه پزشکان و متخصصان یزد است و اغلب آنها بیماران خود را توصیه می کنند به این مرکز مراجعه کنند.
وقتی با پزشکان و متخصصان استان از یک سو، کارکنان و پرسنل این ازمایشگاه از سوی دیگر و مسولان دانشگاه علوم پزشکی یزد از سوی دیگری، به صحبت می نشینیم، هر یک در واکنش به تصمیم برای واگذاری این ازمایشگاه، نظراتی را مطرح می کنند که جای تامل دارد و به همین دلیل بر آن شدیم که با تمام افراد ذیربط در این موضوع به صحبت بنشینیم، ضمن آنکه از زوایای پیدا و پنهان آن هم بگوییم.
در قدم اول به سراغ پرسنل ازمایشگاه مرکزی رفتیم، همانهایی گفته میشود یکی از طرف های متضرر در این زمینه هستند و طی چند روز اخیر با تماس های مکرر، خواستار حضور خبرنگار ایرنا در جمع خود برای درد دل در این زمینه شدند.
یکی از پرسنل مطلع و مشغول در آزمایشگاه مرکزی یزد گفت: طرح واگذاری این مرکز به بخش خصوصی بین سالهای ۷۴ تا ۷۶ هم اجرا شد اما موفق نبود.
وی تاکید کرد: حتی ازمایشگاههای خصوصی هم از واگذاری ازمایشگاه مرکزی به بخش خصوصی ناراضی هستند زیرا وقتی این مرکز دولتی واگذار شود قطعا شیفت های آن هم اضافه میشود و در نتیجه از مراجعه کنندگان مراکز خصوصی، کاسته میشود.
وی تعداد پرسنل ازمایشگاه مرکزی یزد را حدود ۸۰ نفر ذکر کرد و با بیان اینکه روزانه ۱۲۰۰ مراجعه کننده داریم، یادآور شد: ۸۰ درصد ازمایش‌ها در این مرکز انجام میشود و مابقی هم به اصفهان ارجاع می گردد.
وی اضافه کرد: دغدغه ما این است که مبادا با خصوصی شدن این مرکز، مردم ما دچار مشکل شوند یا پرسنل حال حاضر، بیکار شوند.
یکی دیگر از پرسنل باسابقه آزمایشگاه مرکزی یزد هم به ایرنا گفت: نگران این هستیم که بعد از سالها خدمت بی‌منت، قرار است ما را به کجا بفرستند!.
وی در پاسخ به اینکه مسوولان دانشگاه گفته اند فقط مدیریت انسانی آن واگذار میشود و بقیه خدمات در اختیار دولت است افزود: شک نکنید که پس از مدتی، کل این مرکز با همه خدمات به بخش خصوصی واگذار میشود.
شهروندان: امیدواریم مردم، متضرر نشوند
به میان چند شهروند یزدی رفتیم و نظر آنها را هم در مورد واگذاری آزمایشگاه مرکزی یزد به بخش خصوصی جویا شدیم؛ نکته قابل توجه اینکه همه آنها بالاتفاق از این تصمیم، مطلع نبودند اما از واگذاری آن ابراز ناخرسندی کردند.
یکی از آنها به خبرنگار ما گفت: هزینه های ازمایشگاه مرکزی با خصوصی ها قابل مقایسه نیست؛ امیدواریم این خبر، صحت نداشته باشد.
علی حسینی افزود: هزینه ها بخصوص برای آنهایی که بیمه تکمیلی ندارند بسیار گران تمام میشود.
شهروند دیگری هم که بیمه تکمیلی نداشت با شنیدن این خبر، ابراز تاسف کرد و گفت: بنده که بیمه تکمیلی ندارم تکلیفم چیست؟.
شهروند دیگری که به آزمایشگاه مرکزی آمده بود اظهار داشت: واگذاری این آزمایشگاه به ضرر ما مردم است زیرا این مرکز مورد تایید همه پزشکان است و تعرفه های آن هم بسیار خوب و ارزان است .
فاطمه فاطمی یادآور شد: در صورت واگذاری آن بعد از مدتی تعرفه های آن بنا بر دلایلی گران و برای کسی که تحت پوشش هیچ بیمه ای به ویژه بیمه تکمیلی نیست سخت می شود.
وی تصریح کرد: وقتی به برخی پزشکان مراجعه می کنیم و آزمایش می نویسند در مرحله اول انجام آزمایش را در آزمایشگاه خصوصی توصیه می کنند و وقتی بگوییم که هزینه آن گران است و مایل هستیم به آزمایشگاه مرکزی مراجعه کنیم پزشک مربوطه می گوید ایرادی نیست آنجا هم مورد تایید است.
وی خاطرنشان کرد: به نظرم این واگذاری به نفع آزمایشگاه های خصوصی میشود زیرا دیگر آزمایشگاهی در استان نیست که تعرفه های آن کمتر باشد.
وی از مسوولان دانشگاه علوم پزشکی خواست که این امر را در نظر بگیرند زیرا سلامت مردم مهم است و در صورت واگذاری آزمایشگاه مرکزی به بخش خصوصی، بسیاری از افرادی که در سال چندین بار برای چکاپ به آزمایشگاه مراجعه می کردند متضرر می شوند و شاید اصلا دیگر مراجعه نکنند.
پزشکان چه می گویند
اما شنیدن نقطه نظرات پزشکان، متخصصان و فوق تخصصان یزدی هم خالی از لطف نیست؛ اغلب آنها واگذاری ازمایشگاه مرکزی به بخش خصوصی را بلااشکال دانستند، برخی تذکر دادند که واگذاری آن نباید موجب ایجاد رانت یا فشار بر مردم شود و تعدادی هم با واگذاری آن مخالف بودند.
رییس یکی از بیمارستانهای استان:
در تمام واگذاریها شرط اول رعایت تعرفه دولتی است، در این واگذاری، تعرفه تغییر نمیکند و به نظر من کیفیت خدمات بالا هم می‌رود، آنهایی که مخالف واگذاری هستند یا رقبای شکست خورده واگذاری هستند یا کارمندان تنبلی که از کار کردن تحت نظارت بخش خصوصی میترسند و در بدنه دولت به چرت زدن عادت کرده اند!.
یک متخصص بیماریهای عفونی:
من در جریان واگذاری نیستم ولی موافق اینکار هم نیستم چون تنها آزمایشگاه خوب و مطمئن استان یزد است؛ ولی اینکه چرا قرار است واگذار شود باید پرسید؛ احتمالا دیگر این است که بودجه ندارند و دولتمردان ما وقتی کم میاورند اول از همه از سلامت و آموزش میزنند، چون تنها این دو هستند که به دیدشان بنگاه مالی نیستند.
یک متخصص زنان و زایمان:
من اطلاعی از موضوع ندارم و باید از اساتید مربوط سوال شود اما اگر این اتفاق بیفتد برای مردم کم درامد که مراجعه کننده به این ازمایشگاه هستند بسیار ناراحت کننده است و انشالله این اتفاق نمی افتد و باید از مسوولان علت را پرسید؛ شاید خبرهایی دارند که ما نمی دانیم ولی برای قشر کم درامد، خصوصی شدن آن خوب نیست.
یک متخصص دیگر زنان و زایمان:
در صورت خصوصی شدن شاید گران تر شود ولی کیفیتش بدتر نخواهد شد.
یک متخصص بیهوشی:
یکی از مشکلات بخش دولتی و شاید سایر بخش ها در ایران ، پرداخت حق الزحمه بر اساس ساعت کاری است و نه مقدار کار انجام شده که در نتیجه بهره وری در این بخش پایین و قیمت تمام شده خدمات بسیار بالاست.
بنظر نمی رسد واگذاری آزمایشگاه مرکزی به بخش خصوصی باعث افت کیفیت خدمات شود( به شرط نظارتهای لازم و کافی و عقد قرارداد واگذاری دقیق) بلکه باعث افزایش بهره وری هم خواهد شد.
یک متخصص بیماری های داخلی:
جالبه؛ من که پزشک خاتم‌الانبیا هستم از تصمیم برای این واگذاری خبر نداشتم؛ این قضیه یک مزیت و یک ایراد دارد، مزیت آن این است که از درخواست ازمایشات غیرضروری کاسته میشود و ایراد آن هم اینکه در نهایت به ضرر بیماران نیازمند خواهد شد.
یک فوق تخصص غدد:
اطلاع ندارم؛ ولی اگر واگذار شود مبنا هزینه خدمت تعرفه دولتی است که تغییر نمیکند؛ البته هیچ کس داوطلب مشارکت نیست، ضرر دارد.
یک فوق تخصص چشم:
در مورد ازمایشگاه مرکزی باید بگویم واقعا اعداد غیر واقعی برای ازمایش مردم میزدند که حتما باید از لحاظ کیفیت زیر نظر دانشگاه باشد؛ ظاهرا تا حالا بصورت کنتراتی ازمایشات را انجام میدادند
یک داروساز:
ممکن است با خصوصی شدن، کیفیت افزایش یابد، شاید هم نه؛ خوبی این مملکت این است که هیچ چیز در آن قابل پیش بینی نیست.
فوق تخصص مغز و اعصاب:
ظاهرا تنها چیزی که برای دولت مهم نیست وضعیت سلامت جامعه است.
یک متخصص اعصاب و روان:
واگذاری بخشی از خدمات درمان به بخش خصوصی و نظارت ان توسط دانشگاه میتواند به ارتقای کیفیت کمک کند، به شرطی که برون سپاری طی مراحل قانونی و بدون رانت صورت گرفته باشد.
کارمند سابق دانشگاه علوم پزشکی یزد:
بنده هم این خبر را شنیدم و اگر حقیقت داشته باشد اقدام بسیار خوبی است چرا که این گونه واگذاری ها با شرط ارائه خدمت با تعرفه دولتی می باشد یعنی همان تعرفه ای که تا امروز بیماران پرداخت میکردند.
تفاوتی که ایجاد میشود این است که امکان نظارت جدی تر دولت بوجود می آید و به عبارت دیگر دولت بجای داشتن دست و پای بزرگ (تصدی گری) باید سر بزرگ (نظارت) داشته باشد.
البته مشروط بر اینکه واگذاری درست و بدون رانت انجام شود.
یک متخصص داخلی و فوق تخصص غدد:
قبلا این کار سابقه داشته و اولین مرکز ازمایشگاهی که به بخش خصوصی واگذار شد ازمایشگاه کلینیک دیابت خانی بود که در زمان مسوولیت بنده اتفاق افتاد؛ نظارت کامل صورت گرفت و بهترین تجهیزات خریداری گردید و در حال حاضر یکی از بهترین ازمایشگاه های دولتی استان هست.
بعد از آن هم ازمایشگاه کلینیک امام علی به بخش خصوصی واگذار شد.
من در جریان صحت و سقم خبر واگذاری آزمایشگاه مرکزی به بخش خصوصی نیستم ولی رویه دانشگاه در سالهای اخیر توسعه خصوصی سازی در واحدهای وابسته هست.
شهرواندان نگران نباشند، تعرفه ها دولتی باقی میماند و یقینا خدمات با کیفیت بالاتر، سرعت بیشتر و دقیق تر ارایه خواهد شد. من این حرکت دانشگاه را بسیار مثبت ارزیابی میکنم چون اخیرا کیفیت ازمایشگاه مرکزی در حال نزول بود.
رییس یک مرکز اورژانس:
هدف و سیاست واگذاری ها اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی هست و در صورت واگذاری هم تعرفه ها دولتی خواهد بود و بر اساس تجربه ها خدمات بهتری قابل پیش بینی هست مثل سی تی اسکن و ام ار ای شهید رهنمون که به بخش خصوصی واگذار شده و ساعت ۳ نصف شب هم مشغول ارائه خدمت هست.
متخصص مغز و اعصاب:
بطور خلاصه بگویم متاسفانه یک افتضاح به مفتضحات قبلی اضافه خواهد شد.
متخصص سونوگرافی:
بستگی به گروه خصوصی دارد که کار را مدیریت میکنند، میتواند خوب و یا بد باشد؛ جوانب متعددی دارد که کارشناسان حوزه آزمایشگاهی بهتر اطلاع دارند.
مسوولان ذیربط چه نظری دارند؟
اما یکی از مسوولان ارشد و ذیربط در این بخش به خبرنگار ما گفت: بنده با این واگذاری موافق نیستم اما اگر قرار است به بخش خصوصی واگذار شود باید به کسانی واگذار گردد که به دانشگاه علوم پزشکی وابسته نباشند.
وی افزود: هم اکنون روزانه یکهزارو ۲۰۰ نفر به این مرکز مراجعه می کنند و همه هم راضی هستند ضمن آنکه اغلب مراجعه کنندگان هم افراد بی بضاعت می باشند.
وی تصریح کرد: امیدواریم عده ای از این واگذاری برای خود آب و نانی دست و پا نکرده باشند.
یکی دیگر از مسوولان ذیربط در این بخش در استان هم مدعی شد: این آزمایشگاه، بیت المال است و بیت المال را هم نمیتوان واگذار کرد.
وی ادامه داد: روزانه یکهزارو ۲۰۰ نفر به این ازمایشگاه مراجعه می کنند اما روزانه فقط حدود ۵۰ نفر به ازمایشگاههای خصوصی مراجعه می نمایند از این رو واگذاری ازمایشگاه مرکزی به بخش خصوصی موجب نابودی این مراکز در بخش خصوصی خواهد شد.
وی تعداد آزمایشگاههای خصوصی را ۴۰ مورد بیان کرد و گفت: آزمایشگاههای خصوصی هم با این واگذاری موافق نیستند ضمن آنکه آزمایشگاه مرکزی منبع درآمد خوبی برای دانشگاه است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی یزد: فقط مدیریت نیروی انسانی واگذار میشود
اما برای شنیدن نقطه نظرات فرد اول بهداشت و درمان و علوم پزشکی استان یزد به سراغ دکتر محمد رضا میرجلیلی رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد رفتیم تا از اصل داستان مطلع شویم.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد گفت: قرار است مدیریت نیروی انسانی در بخش‌های خدمات، نوبت‌دهی و نمونه‌گیری واگذار شود.
دکتر میرجلیلی افزود: بخش های تخصصی و فنی و اصل آزمایش، زیر نظر دانشگاه انجام میشود و بخش خصوصی در آن دخالتی نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه واگذاری بخش های یاد شده به بخش خصوصی، هیچ تاثیری بر افزایش نرخ خدمات ندارد یادآور شد: تعرفه های این ازمایشگاه همان است که بوده و هیچ تغییری در آن ایجاد نخواهد شد.
وی با بیان اینکه بخش خصوصی، کارایی لازم برای اداره بخش نیروی انسانی و خدمات را دارد تصریح کرد: با نظارت بخش دولتی، فقط یک سوم بهره وری کار انجام میشود اما وقتی بخش خصوصی نظارت کند نظم و انضباط بر مجموعه، حاکم میشود .
دکتر میرجلیلی اضافه کرد: نیروهای مشغول در این ازمایشگاه می توانند همچنان باشند و زیر نظر بخش خصوصی فعالیت کنند و در صورتی که تمایلی نداشتند به ازمایشگاهها و مراکز درمانی دیگر منتقل میشوند.
وی در پاسخ به این پرسش که ایا احتمال وجود "رانت بازی" در این واگذاری خواهد بود یا نه اظهار داشت: تمام مراحل قیمت واگذاری، فراخوان و انعقاد قرارداد، کاملا شفاف انجام خواهد شد.
نکته آخر
آنچه در این پازل ناجور و کلاف سردرگم، کمتر مد نظر قرار گرفته نقش مردم بعنوان کسانی که باید از جیب خود هزینه کنند، می باشد.
امیدواریم هر اتفاقی قرار است بیفتد به ضرر مردم و مخصوصا اقشار اسیب پذیر نباشد و واگذاری ازمایشگاه مرکزی به بخش خصوصی همانطور که رییس دانشگاه گفته فقط در بخش نیروی انسانی باشد و بعدها هوس واگذاری بخش های ازمایشگاهی آن به این بخش نکنند!.
هر چند واگذاری مدیریت انسانی آن هم باید به گونه ای انجام شود که ضرری متوجه نیروهای زحمت‌کش آن نشود و آنها مطمئن باشند که ضرر مالی و مکانی، متوجه آنها نیست و حرمت شان هم حفظ می شود.
ما نیز بعنوان رسانه، این موضوع را تا همیشه رصد می‌کنیم و اگر احساس کنیم قرار است از این نقل و انتقال، ضرری متوجه مردم باشد حتما تذکر و پیشگیری خواهیم کرد.
