آنها در کمال آزادی و در مکان های مذهبی مربوط به خود مراسم مذهبی شان را به مناسبت های مختلف انجام می دهند و زیارتگاه و آثار تاریخی متعددی دارند که می توان به مساجد، آتشکده و کنیسه شان در شهر اشاره کرد.
از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت استان یزد ، حدود ۶ هزار نفر پیرو آیین آشو زرتشت، پیامبر ایران باستان هستند که عمدتا در شهرهای یزد، تفت، میبد و اردکان زندگی می کنند و ۱۲۰ خانوار پیرو آیین موسی کلیم الله هم عمدتا در مرکز استان بسر می برند.
با توجه به زندگی پیروان این سه آیین الهی در کنار هم، به همین مناسبت یازدهمین نشست شب‌های فرهنگی یزد با عنوان « شب دبیرستان کیخسروی» در این واحد آموزشی پسرانه برگزار شد و شهردار مرکز استان با اشاره به همزیستی مسالمت آمیز ادیان مختلف و زندگی توام با مهربانی و صلح و صفا آنها در کنار یکدیگر گفت: باید این مهربانی و همزیستی حفظ و ادامه داشته باشد.
جمال الدین عزیزی بُندرآبادی یکشنبه شب در این مراسم که قشرهای مختلف مردم و تعدادی از مسئولان محلی حضور داشتند، افزود: مردم یزد همواره به خلوص و تلاش نزد عام و خاص معروف بوده هستند و زندگی مسالمت آمیز ادیان مختلف در این بخش از سرزمین پهناور ایرانی اسلامی از گذشته تاکنون ادامه داشت.
وی ادامه داد: زرتشتیان یزد همواره از خود مال وقفی و آثار خیر زیادی برجای گذاشتند و ثمره آن فقط برای خودشان نبود بلکه همه مردم از این آثار استفاده کردند که دبیرستان کیخسروی به عنوان اولین مدرسه تاسیس شده در این شهر یکی از همین موارد است.
به گفته شهردار یزد آنچه این شهر را در طول تاریخ معرورف کرد ، همزیستی مسالمت آمیز پیروان ادیان مختلف و برخورد خوب و محبت آمیز آنها نسبت به هم است که تاکنون ادامه داشت و افتحار می‌کنم که دانش آموز این دبیرستان بودم.
همچنین حسن دهقان شیری، مدیر دبیرستان کیخسروی با اشاره به اینکه این واحد آموزشی قدیمی‌ترین مدرسه استان با ۱۴۰ سال قدمت، اظهار داشت: آموزش و پرورش به عنوان ریشه و بنیان هر کشوری زمینه ساز خودکفایی و پیشرفت است و توجه به امر آموزش باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره وری می شود.
همچنین مدیرکل آموزش و پرورش یزد گفت: از اواسط قاجار در دوران امیرکبیر نخست وزیر وقت ایران مدارس به سبک نوین در کشور پایه گذاری شد و مکتب خانه‌ها جای خود را به مدارس جدید دادند و اولین ایرانیانی که پیشگام در تاسیس و راه اندازی مدارس نوین در یزد شدند، زرتشتیان بودند .
عباسعلی دانافر افزود: زرتشتیان در ۷۰ سال اخیر ۴۲ مدرسه خیری در استان ساختند که بسیاری از آنها هنوز در اختیار آموزش و پرورش است و استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: نه تنها در هزینه ساخت بلکه در هزینه جاری و پرداخت حقوق معلمان و آموزگاران و تجهیز مدارس نیز هزینه کردند و به هیچ وجه گرایش مذهبی نداشتند و مردم یزد نیز از این ویژگی استقبال می‌کردند و در این مدارس اقشار و ادیان مختلف در کنار هم تحصیل کردند.
مدیرکل آموزش و پرورش یزد خاطرنشان کرد: هیچ کدام از این ۴۲ مدرسه ساخته شده اختصاص به دانش آموزان زرتشتی نداشت و مسلمانان هم می‌توانستند، استفاده کنند و دوم اینکه بانیان و موسسان زرتشتی هیچ گرایش زرتشتی نداشتند و اهداف و مقاصدی را دنبال نکردند و هدفشان رشد و توسعه فرهنگ عمومی بود.
دانافر افزود: بسیاری از این مدارس در مریم آباد و نرسی آباد و کوچه بیوک و برخی از محلات یزد، همچنین در شهرهای تفت، میبد، اردکان و زارچ و بسیاری از مناطق استان همچنان دایر است و در اختیار آموزش و پرورش قرار دارد .
همچنین عضو زرتشتی شورای شهر یزد گفت: معتقد هستم، اگر بسیاری از این اقدامات توسط زرتشتیان انجام نمی‌شد از این جایگاه فعلی شاید برخوردار نبودیم و خدمات خوبی که داشتند باعث شد رویکردها و دیدگاه‌ها عوض شود.
سپنتا نیکنام افزود: این روندها به جایی رسید که به لطف برادران و خواهران مسلمان، بنده افتخار خدمت در شورای شهر را پیدا کردم و این رای به پاس خدمات خیرین زرتشتی است که در کشور و دنیار سربلند هستیم که با یکدیگر دوست هستیم و زندگی مسالمت آمیزی داریم.
وی ادامه داد: الان ساخت و ساز گذشته و قالب سخت افزار به نرم افزار تبدیل شد، باید به برنامه‌های فرهنگی مثل برنامه امشب پرداخت تا موضوع همبستگی را تقویت کنیم و افراد نتوانند درآن تفرقه ایجاد کنند.
عضو شورای شهر یزد گفت: ای کاش مسوولان اوقاف هم در این جمع حضور داشتند، اگر جمعیت ما پنج تا ۶ هزار نفر است و جمعیت شهر ۶۰۰ هزار، ما یک درصد جامعه هستیم و بیش از چهل درصد وقفیات شهر مربوط به زرتشتیان است .
نیکنام گفت: از مدیرکل اوقاف سووال کنید چند کارمند زرتشتی دارند، حداقل یک نفر زرتشتی را جذب کنند ، باید مراقب بود که اینها نکات ریزی است ، برخی افراد به بهانه هایی در این مورد کارشکنی می‌کنند و در مورد پارک مارکار اسم آنرا پارک بزرگ شهر گذاشته اند، چرا نباید اسم مارکار باشد، مطمئن هستم با کمک مسوولانی که داریم این مشکلات رفع خواهد شد.
همچنین مهدی برهان پور، عضو هیات علمی دانشگاه خطاب به دانش آموزان حاضر در این مراسم گفت : دوستی که در دبیرستان شکل می‌گیرد، سعی کنید درست و عمیق باشد،هنوز دوستانی دارم که از دوران دبیرستان با هم دوست هستیم و هر وقت مشکلی پیدا می‌کنم به آنها زنگ می‌زنم و از برادر به من نزدیک تر هستند و دوست زمانی می‌درخشد که جهان تاریک است و لذا دوستان خود را در زمان مشکلات بشناسید .
همچنین میترا رییسی، کارشناس معماری اظهارداشت: تاسیس مدرسه کیخسروی مربوط به زمانی است که وضع معیشت مردم بسیار بد بود و فرزندان جزیی از معیشت و کمک خرج خانواده بودند و همه این مشکلات سد راه افرادی بود که می‌خواستند علم کسب کنند و کاری که اتفاق افتاده به نوعی کمک بود تا عموم مردم بتوانند از تحصیل برخوردار شوند و اولین چیزی که این مدرسه به جامعه اهدا کرد، امکان تحصیل برای عموم است تا سطح دانش و آگاهی جامعه هم بالا رود.
یازدهمین نشست شب‌های فرهنگی یزد با عنوان شب دبیرستان کیخسروی با همت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری یزد، خانه صلح و اندیشه و جمعی از ارگان‌ها برگزار شد.
